13 Mayıs 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SEKiZiNCi SENE No. 2518 UIST1JS INJADİ*. nti umınıııiMiUtiMiıttiHMi 'Başmuharrlrl İDAREHANESh^ Diuınıu; Urşismıla daıreı malısusa î ' J PJPpşta pş jrTelgraf: İstanbul Cumhuriyet* : N° 246 • Başmuharrir ': 2236e] . Tahrlr müdürU^ 23236 Idare mUdUnJ 22365. Matbaa 20472' m h u riy * i ÇARŞAMBA 13 MAYIS 1931 ABONE ŞERAİTİ •»«»•••»••••«••••••*••••«•••< İ MÜOOET: JKjRKİYE İÇİNj HAÇİÇ İÇİN' j Seneliği j 1400 2700 KrA | 6 Aylıgi I 750 Kr.*} a450 :3Aylığı mı..m..H.Hinm.«.m.ı Gazi Hz. Yeni Bir Beyanname Neşredecek Gazi M. Kemal ve mnnnmımH.m., .IM.I.H, ^5;Kur0ştnr^ NOshası her yerde' mı.n.nN.ııını.m ıım .<I...M.I.M...II.. Fırka encümenleri mesaiyi bitirdiler IMIMI.. , ,„„„,„ „„„,„„„„„„„„„„„ „„„,,„ „„„„,„„„„«„..„„.,„.,„„ Türk tarihi HASAN CEM1L Yunus Nadi Beyin geçenlerde tCumhuriyet» te neşrettiği «Afazi den iatikbale: Bir tarih sahifesi! unvanlı makalesinden öğrendik ki, UIu Gazi, 16 nisan akşamı, B. M. Meclisi Reisi Kâzım Pş. nın evine giderek, ziyaret saatlerini Pş. nın yavrularile tarihî bir mübahaseye tah • 8İs etmişler. tlkönce, yeni kültür tarihimizin bu en taze ve canlı yaprağını bize böyle derin bir duygu ile muhafaza ettiğî için Yunus Nadi Beye tesek • kür ederiz. Gzai'nin böyle bir çok deha şimseklerinin ekseriya zaptedilmeden çakıp kaybolduğunu bil diğiraiz için, kıymetli başmuharririn bu tarihî kültür hâdisesini hemen beyaz üzerine siyahla tesbit ederek, unutulmaktan kurtarması için teşekküre lâyık bir harekettir. Onun bir nur â'emi diye tavsiye ettiği levha, hiç şüphesiz, bütün Türk'Ierin ru hunda tarihî şuuru canlandıracak ve umumî bir mtibah hasıl edecek müstesna bir kuvvet ve tesiri haizdir. Bize millî kültürümüzün mühim yeni bir inkisaf anıru yasatan ve asnn en büyük insanile altı yasında bir çocuk arasında cereyan eden o tarihî mübaheseyi «Cumhuriyet» te oknduğumuz zaman, kendi kendi • mize, ihtiyarsız, su sualleri sorduk: Acaba Gazi niçin en ağır millî ve ayni zamanda âlemşümul bir mes'elenuı münakasasmı henüz altı ya • »mı gecmiyen bir çocukia yapıyor? Neden mevzu olarak Türk tarihinî tercih ediyor, ve neden bunu zamanımızm yüksek medeniyetine ve hütün beşeriyet tarihine îlk başlangıç olması cephesinden büyük bir cihan mes'elesi şeklinde çocuğun önüne koyuyor? Biliyoruz ki Türk müncisi, millî mukadderatımızı, kendi ellerile açtığı o muazzam inkilâp yolundan, ezelî büyük mecrasına sevketmekle mesguldür. Bu yeni yaratma plânını tatbik ederken, onun bir çocuğu kendine muhatap etmesi ve millî tarihi canlandırması elbette manidardır. Bu derin manayı, bırakalım da bize Nietzsche (Niçe) izah etsin. Bu büyük Alman filosofu değil midir ki beserî ruhun en son kemal mertebesine, bu müsbet yaratma kademesine sembol olarak çocuğu göstermis ve ruhun istihalelerini anlatırken, sihir ve f üsununu lisanımıza tercüme edemiyeceğimiz şu sözlerle bu düsüncesini Zarathustra'ya söyIetmiştir: «Söyleyin kardeslerim, çocnğun yapabileceği o aslanın yapamadığı şey nedir? Neden (ruh kemalini bulup aslan olduktan sonra, bir kademe daha yükselmeli ve) aslan çocuk olmalı?... Masumluktur çocuk ve unutma, yeni bir başlama, bir oyun, kendiliğinden yuvarlanan bir tekerlek, bir ilk hareket, bir mukaddes evet demek. Evet, yarâlma oyununa kardeşlerim, mukaddes bir evet demek lâzım.» Nietzsche bu sözlerle şunu anlatmak »tîyor ki eski telâkkiler dün • yasına, an'aneler dünyasına galebe ile hakikî vîcdan hürriyetinî ve kendi yaratıcı kuvvetini bulan, kendi iradesîaden «kendi dünyasını» ku ran müstakil insan bir çocuktur ve aslandan da kuvvetlidir. Maziye murakabe açmak ve mazîyi tenkh etmek lâzım ve iyidir, fakat mazinin dalâletleri de tarihi yapan kuvvetler halinde yaşamakta devam ederler, ve en büyük ruh ihtilâlcileri kendilerini bunların tesirînden kolay kurtaramazlar. Buna muvaffak olan kuvvetli ruhlardır ki eski an'aneleri yıkmak risaletini ve ahlâkî hakkını haizdirler. Bunun icrndîr ki Zarathustra «ben senin hsıkim fikirlerini bilmek isterim, yoksa bir boyunduruktan kurtulmuş olman hükümsüzdür> derdi. Ve gene bunun (Mabadı 4 uncü sahıfede) Büyük Kongre bugün ikinci içtimaını yapıyor Kongre azası cuma günü için Orman çiftliğine ayran içmeğe davet edildiler Mecliste.. Sım B. ne diyor ? ıı , . . , „ ,„„„ „„„„„„„„„„„„„„„ , . ., , , . . Hİ,.., „„„„„„„„, ı.HniHiınmımıuımıu ııııını iııın.ı.Hi Encümenler intihabı devam ediyor Kadrolar hazırlandı lSvilâyet üga ediliyor, Maarif eminlikleri kaldırılıyor, memur alınmıyor Ankara 12 (Telefonla) Yeni bütçede yapılacak tasarrufat mevzuu bahsolurken Maarif Emanetlerinin lâğvt da tasavvur edilmektedir. Bu kararın hazirandan itibaren tatbiki ihtimali kuvvetlidir. Yunus Nadi Beyın rîyaset ettığı Nîzamname Encumeni içttma halinde.. vardır. Vekâletlerin son karara göre tenzüât yapılmıs yeni kadroları Heyeti Vekilenin yarınki içti maında müzakere edilecektir. Bütçenin varidat kısmı da ikmal edilmek üzeredir. 931 bütçesinin 185 veya 187 milyon lira oVilâyetlerin tenzili İktisat Bneümenı Harıcıye Encun era larak tanzim edileceği anlaşı Dahiliye Vekâleti taksimatı Reisı Reisi lıyor. mülkiye ve umumî müfettişlik Rahmi B. Uzmır) Saffet B. (Erzmcan) Kadrolarda yüzde 15 ten Ankara 12 (Telefonla) Bü ler hakkında 3 proje hazırla zilât neticesinde Maliye Vekâ mış ve Heyeti Vekileye takdim yük Millet Meclisi Hariciye enetmiştir. Heyeti Vekilede tet leti merkez kadrosunda açıkta cumeni riyasetine Saffet (Erzinkik edilen bu projelerden; 18 vi kalan 60 70 kadar memurun can), mazbata muharrirliğine lâyetin ilgasile 63 vilâyetin 45 e malmüdürlüklerine tayini için Mahmut (Siirt), kâtipliğe Zeki tenzili hakkında olanının mu vilâyetlerden malumat istemisMes'ut (Diyarbekir) Beyler, ik tir. Maliye Vekâleti münhallere vafık görüldüğü anlaşılmıştır. tisat encumeni riyasetine Rahmi kimse tayin edilmemesini def Bütçe tasarruf atı meyanında bu (tzmir), mazbata muharrirliğine tenzilâtın mühim bir ehemmiyeti terdarlıklara tamim etmiştir. Ali Rıza (Mardin), kâtipliğe İzzet (Afyon) Beyler intihap edilmişlerdir. Yeni lâyihalar Ankara 12 (Telefonla) Tiftik keçilerinden alınan sayım res(Mabadi 4 iıncu sahifedet Tıbbiyeliler bayramı dün tes'it edildi Fakültede hitabeler irat edildi, güzelbir müsamere verildi Kim olacak? Rana Beyin riyaaet ettiği L&yiha Sneümeni içttma hatindt... Ankara 12 (Telefonla) Halk Fırkası umumî kongresi encu menleri bugün de faaliyete de vam ederek mesailerini bitirmişIerdir. Nizamname encumeni proje üzerinde tadilât yapmış, iktisadî sahadatrnıumî kolaylıkların temini ve Ziraat Bankasınm faaliyeti nin daha ziyade ziraat sahasına tahsisini kararlastırmıştır. Kara, deniz, hava nakliyatına dair temenniler de encümene gelmiştir. Denizli meb'usu Mazhar Müfit Beyin riyasetindeki hesap encü • meni 1927 senesinden bu sene nin nisan sohuna kadar olan hesaplarını tetkik etmiş ve munta zam, usule muvafık olduğunu g5rerek mazbatasım tanzim etmif • tir. Lâyiha enoümeni dün Ziraat Bankası müdürünü davet ede rek kendisinden izahat almıştır. Bütçe encumeni de Maliye Vekilini davet ederek vergiler hakkında noktai nazarını öğrenmiftir. Kongre yarın (bugün) 10 buçukta heyeti umumiye halinde toplanarak encümenlerden gelen kararı müzakere edecektir. Ya rın olmazsa perşembe günü kongrenin mesaiye nihayet vererek dağılması muhtemeldir. (Mdbadi 4 uncu sahifede) Fransa'da bugün ReisiGomhıır iıitihabı yapıhyor Fransa Reisicumhurluğuna namzetliğini koyan Âyan Reısı M. Dumer Hartciye Nazırı M. Briand Tıp Fakültesinde dunku 'merasımde bulunanlardan bir ıntıba ıııinıiııı.ııiııııuıiiiıuııiMtııııııııııııııııuıııuıi4iııııııııuııııiıiniHMiııııııııınınıiııııııuııııııııııııtnıııiMiiMiııııuıititınııı»nuiHimMiıııtıiııııııııı Tevfik Rüştü B. heyeti dün Cenevre'ye gittî Heyet sabah Ankara^dan gelmiş ve akşam ekspresle hareket etrniştir Bugün Paris'te Meclisi meb'usan ve Âyan kongre halinde toplanarak müddeti hitam bulmuş olan Reisicumhur M. Dumerg'in yerine yeni bir Reisicumhur in tihap edeceklerdir. Riyaseticumhur için en kuvvetli namzet Âyan Reisi M. Pol Dumer ile Hariciye Nazın M. Briyan'dır. Telgraflar Mösyö «Briyan» ın intihabı ihtimalinin daha kuvvetli olduğunu bildirmektedir. MiıııııııııııııııııııııııniMiımıııııııiMiıııııtııııııııııniMiıııııınııınMiııııı Türk milletinin pek eski devir lerde tababetle iştigale başladığı tarihi tetkikat ile anlaşılmış bir ha kikattir. Bu sebeple her sene Tıp Fakültesinde bir müsamere tertip Lutfen Sayfeyı çevirinız Intihar eden genç kız Zabıta Sabahat Hanımın intiharı sebepleri hakkında tahkikat yapıyor Nurosmaniye'de 38 numarah hanede oturan Zeki Beyin kızı Sabahat Hanımın kendisini evin üst katından sokağa atarak in tihar ettiğini yazmıştık. Bu hu susta yaptığımız tahkikata göre Zeki Bey çok zengin bir zattır. Sabahat Hanım evvelce bir doktorla sevişmiştir. Fakat ailesi kendisini bu doktora vermemiş lerdir. Sabahat Hanım bundan çok üzülmüş, asabı bozulmuş ve bu arazla tedavi edilmiştir. Genç kız bilâhare Kuleli lisesi muallimlerinden Zeki B. le nişanlanmıştır. Fakat yeni nişanksını sevmemektedir. Zeki Bey de Sabahat Hanımın serbest tavurla Vndan memnun olmamıştır. Bu yüzden aralarında münakaşalar, münazaalar çıkmıştır. Hatta ri vayete göre Zeki Bey arasıra Sabahat Hanımı dövmeğe de başlamıştır. Bu genç, hâdiseden bir gün evvel Sabahat Hanımın dekolte bir elbise giymiş olduğu halde pencere önünde keman çaldığını Mevsim çilekleri! T. Rüştü B. hareketinden evvel beyanatta bulundu Cenevre'de toplanacak Avrupa Birliği ihzar! komisyonuna Türk hükumeti namına iştirak edecek olan Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyin riyasetindeki heyeti murahhasamız dün sabah Ankara ekspresile şehrimize gelmistir. Tevfik Rüştü Bey Haydarpaşa istasyonunda Vali Muhittin, muaviniEadıl, Polis müdürii Ali Solda: Teviik Rüştu B heyeti Haydarpaşd ganndan çıkarken, sağda Tevfık Rüştü B kendısmi teşyi eden Vali Beyle birlıkte Sirkeci garında Kendisini evtnin ust katından sokağa atarak ıntihar eden Sabahat H. Rıza Beyler tarafından istikbal edilmiştir. Heyet Hariciye Vekili Tevfik iMabadi 4 uncü sahıfede) Yaztamamen geldiği için yaz meyvalan da meydana çıktı. Nihayet çilekler de göründü ve çiçeklerle sarılı sepetlerde satılmıya basladı. trr ve rivayete nazaran Sabahat Hanıma iki tekme vurmuştur. Genç kız bundan çok müteessir olmuş, ağlamış ve gece kendisini pencereden atmıştır. Zabıta bu görmüş, buna fena halde kızmış 1 hususta tahkikat yapmaktadır.
