ÇARŞAMBA 6 MAYIS 1931 6 ncı sene, No 1878 NUSHASI 5 KURUŞTUR beş zamla maaş verilecek $ 1 - ihtiyaçlarımı BUGÜN 4 8 16 bin Jiratık ihilâx da vası biti 4— Mekteplerde imilhamlar aşıyor 0 sahifede: Dayinler müza Sağ ve Sol Avrupa Her tarafta iki büyük buh- Fan göze çarpıyor: İktisat buh- Tanı, demokrasi buhranı! Makine, Fransız ihtilâlini Mağlâp etmiştir. Hürriyet, li- ralizm, demokrasi, parlâmen to, bütün bu müesseselerin şim iki şekillerinin başına artık “eski, sılatım koymak İâzrm- » Milletlerin genç kafa ve €lerjileri eski hüriyetin, eski İberalizmin, eski demokrasi- Nin ve eski parlamento politi- kacılığının soğumuş kalıpları- hi bir Yana atarak, yeni zamâ- e sistemlerini aramaktadır- ar, Ya makineyi tahrip ederek sileye dönmek, yahut eski hu- ile makinenin uyuşmamasın- İn ve uzlaşmamasmdan do- Ğan ıztırapları teskin edecek ihkânları araştırmak gerektir. Eve, tarlaya, fabrikaya ve ötün ruhlara sokularak, cemi- | Yetin maddi ve manevi kuvvet rini parça parça eden snf ve irka kavgaların devri bitmiş tir. Ayırıcı ve boğuşturucu Sis İemlerin yerini, birleştirici ve anlaştırıcı sistemler tutuyor. Herkes Nevyorka, Romaya, Ankaraya ve Moskovaya bakı- Yor. Nevyork makineyi Avru- Padan' büsbütün başka türlü lanmış, ve makineye itaat ir. Roma, mevcut ve şid (li amıf kavgalarını inzibat İkenberi içine alarak uzlaştır- k tecrübesi yapıyor; Anka- Ra, henüz sınıfları tecessüs derek boğuşmağa başlama- ân Türk cemiyetini, Avrupa Millerleri (oo gibi (o hastalan- mamak için tam Za ında işe başlamıştır. Mos- Ovada, Amerikanizmin, Ke- Halizmin, ve Faşizmin reddet İği sınıf diktatöryası vardır. 'akat bütün bu tecrübeler bir- adan, Roma Moskovadan İs- İlade etmektedir; Halk fırka- in Büyük Reisinin son inti- İP mektubu, İtalyada sol Av- 'Pânm sağ Avrupaya karşı Ücadelesinin bir zaferi olarak İngilterede, inzıbat gir — Vekâlet” inzibat komisyonu bir ınal müdürünün me iyetten ihracına karar ver- olması ve bu zatın Şürayı te rüracaatla idari bi” “ &çması bu kararın ittiha- Wİİ s-bop olmuştur. | Bu müracaat üzerine Şurayı Vlex Maliye Vekâleti inzi- £ komisyonunun mevcudiye- hakkında tetkikatta belun- MUŞ, bu komisyonun kanuni İâl ve şeraite muvafık olma- “İĞ neticesine vâsıl olmuştur Devlet $ “isyonun ittihaz ettiği kararla N da hükümsüz olduğuna ve ittehaz kararların ref'i icap ine karar vermiş, keyfiye- Maliye Vekâletine bildirmiş” Estonya sefir gönderiyor kuk, eski iktrsat, eski felsefe | y İ muvaffak olamadığı yada gencler hep sola toplan- mışlardır. Ne doğdukları şartlar, n€ içinde bulundukları halk yığın ları birbirine benzemeyen bu yeni hareketlerin müşterek bir ideali vardır; bu ideal, cemiye- ti parçalanmaktan kurtararak toplamak, iktınadi hayatı yeni zamanın hakikat ve Zsrui leri ne göre tanzim etmek, yeni za man insanlığımın tekevvün yol larını aramaktır. 3 z Bu ideal,garp medeniyetinin çürüyen müesseselerinin yeri- ne yaratıcı, genç müesseseler koymak lâzım olduğuna inan- maktan doğmuştur. Bütün hayat, iktısadi hayat, sanayi ve ticaret hayatı, o ka- dar karışık, ve okadâr ilme, ihtisasa bağlı bir makanizma olmuştar, ki eski çeşit politika emın eski çeşit sokak ve gaze- te demagojisi ile burişleri hal- letmesine imkân kalmamıştır. Edebi bir nutukla bir hükü- met, muvaffak olmuş bir kari- katörle bir nazır düşürerek ik- tidar iskemlesine geçmek, ka- yıcı ekseriyetler üzerinde yal- pavurmaktan,düşünüp çalışma ğa vakit ve fırsat bulamayan hükümetler yapmak, çocukları mızı bugünkü insanlara güldü recek en tuhaf maskaralıklar olacaktır. İstibdat ve diktatüre doğru cemiyetin hâkimliğine, ansız ihtilâli usullerinin doğru gidiyoruz. En çetin ikt sadi meseleler için gidilen inti haplarda, bu meselelerden hiç anlamayan politikacıların bol sözünden sonra, bu meseleleri hiç bilmeyen fertleri rey san- dığma koşturarak, halkın irâ- desinihâkim kıldıklarma ve bü yük meselelerin en doğru hal tarzı bu olduğuna inananlar, ancak gülünmeğe lâyıktırlar, İntihaplar fırka ve şahısla- rın menfaatini halledilmiş, fa- kat son senelerde fırkaların boğaz boğaza geldiği parla- mentolarda milletlerin hiç bir derdine ilâç bulunmamıştır. Garp medeniyetinin sağı uçu rumdür. Ümit verici ve ileri götürücü yollar solundadır. FALİH RIFKI Meclis 4 Z#omisyonu encümenleri Şurayı Devet “verilen Meb'usların ihtısas'arı rarların hükümsüz ke: ndilerinden soruldu ANKARA, 5 (Telefon) — Halk Fırkası grupu meb'uslar dan ihtısaslarını' sormuştur. Fırka encümen azalıkları* için namzet gösterecektir. Meclisin cumartesi inikadında encümen ler intihabatı yapıldıktan son- ra encümenler top lanarak reis ve mazbata muharrirlerini se- çeceklerdir. Bütçe encümeni ri- ine kimin geleceği henüz malüm değildir. Yalnız dahi- Yiye, adliye, iktisat, müdafaa, dil encümenleri reisleri Cemil, Muzaffer Kadri, Rahmi Recep ve Rana Beylein yeniden inti- hap olunmalarına intizar edile bilir. : Bütçe encümenine azalara büyük bir itina lecekti Gazi Hz.ne tebrik telgrafları ANKARA, 5 (Telefon) — Gazi Hz. ne ve Meclis yeniden intihapları münasebe- girecek gösteri tile in her tarafından binlerce tebrik telgrafı gelmek iyeti nezdine bir sefir Hariçive Vekâ- İcat. gayeye | Gazi Hz. Millet Meclisinde nutkunu irad ederlerke. Şi anla, hr MR Kuponlar meselesi | Hâmiller namına murahhas geliyor Gelmeleri beklenen mümessiller arasın- da M. Declozier ve M. Vaith te vardır | Maliye vekâleti ile müzake- reye başlamak üzre gelecekleri yazılmış olan düyunu umumi- ye hâmiller vekillerinin bu gün | İerde muvasaletlerine “intizar | olunmaktadır. Aldığımız malümata naza- ran hâmiller tarafmdan müza- kereye memur edilen hey'et altı kişiden mürekkep olacak- tır, Evvelki müzakereyi idare eden M. Declozier ile M. Vaith da bu yeni hey'ete dahil ola- caklardır. Bu iki zat selâhiyyet leri haricinde olarak maliye ve- kâletimizle ilk itilâfı aktetmek- leittiham olunarak dayinler meclisi umumi içtimamda pek çok tenkit edilmişlerdi. Bu ten kitleri idare eden zevatm iddia Gazi'nin hediyeleri Lord Athlone'e gümüş çerçeveli fotografile nutuklarını ihda ettiler Times gazetesinin yazdığı- na göre, Reisicümhur Hz., ge- çen hafta Ankara'yı ziyaret €- den Lord Athlone ve Lady Ali- ce'e gümüş çerçiveli bir foto- grafını ve nutuklarınm. İngiliz“ ceye terceme edilmiş nüshala- rından birini hediye etmişler- dir. M. Troçki İspanyaya gideceği| haberi doğru mu? Sabık Sovyet Harbiye komi- İspanyada seti M. Troçki'nin ikametine kc münist propa gandası ve si yasi tahrikat ta bulunm mak şartil müsaade edi diği hakkınd intişar © ede: haberler üzeri nedün İspar ya sefiri cens larına mürac» at ettik. Sefir cenapları ; cevabı ver miş- oOM. Troçki tir: — Ben de gazetelerde böyle bir haber gördüm, fakat bu hu susta hiç bir malümatım yok. Buna ihtimal da vermiyorum. m İranla tahdidi hudut müzakeratı Bundan sonra Tahranda cereyan edecek sına nazaren dayinler vekilleri- nin vazifeleri nihayet düyunu umumiye taksitlerini muntaza- man almaya çalışmaktan ( iba- rettir ve bunun haricinde her hangi bir teahhüde giremez- ler Yapıldığını yazdığımız bu tenkitlerden sonra her iki mu» (Devamı beşinci sahifede) C. Akvam murahhası Ankaraya gitti * İM. Ekstrant uyuşturucu maddeler konfe-. .. “a : ransı için hükümete izahat verecek | Dünkü eksprsle Cemiyeti 4 Akvam afyon ve uyuşturucu © mevat komitesi azasmdan ve İ sabık muhtelit mübadele heye- ti bitaraf azasından İsveçli M. Ekstrant şehrimize gelmiş ve dün akşam ekspresle Ankaraya | gitmiştir. İS M. Ekstrant mayısta Ce- | İ nevrede içtima edecek olan Ce İ miyeti Akvam uyuşturucu me- vadı tahdit kongresinin mesai- si etrafında Cemiyeti Akvam namına hükümetimizle temas- iarda bulunacaktır. M. Ekst- ! rant avdette Yunanistana gide cek ve oradan Cenevreye av- İ det edecektir. ANKARA, 5 (Telefon) — “Uyuşturucu maddelere karşı halka terbiye” hamile mevcut cemiyetin azası bulunan dok- tor Âkil Muhtar B. mezkür ce- giden | miyetin Cenevre içtimalmda bu M. EKSTRANT ZEKÂİ B. M. DECLOZİBR ve M. VAİTH Tahran Iran Hariciye sefirimiz pazmı HÜSREV B. PORUĞİ HAN ANKARA 5 — İran hükü- kereye 6 murahhas gönderecek Hariciye, Iktısat vekil- leri Cenevreye gidiyor Avrupa birliği komisyonuna iştirak icin 15 mayısta hareket ediyorlar TEVFİK RÜSTÜ ANKARA 5 (Telefonla) — Mayısın 15 inde Cenevre'de toplanacak olan Avrupa birliği komisyonuna davet edilen hü- kümetimiz Türkiyenin, her devlet murahhaslarmın müsa- vi haklara malik olmaları şar- tile komisyon içtimalarına işti rake hazır olduğunu ve müna- kaşasına iştirak edeceğimiz ü- çümcü maddesinin tarihi müza SEREF BEY keresinin iş'armı Cemiyeti Ak vam kâtibi unumiliğine bildir- miştir. Cemiyeti Akvam kâtibi umumiliği Hariciye vekâleti- nin bu telgrafına ahiren cevap vermiştir. - Bu içtimada hükü metimizi temsil için Hariciye vekili Tevfik Rüştü ve İktisat vekili Mustafa Şeref Beyler bu ayın onbeşinde Ankaradan m hareket edecekler- 4 imi Istanbul Belkin birli minin merkezi oldu Turizm federasyonu seyyah celbi için Pariste bir büro açacak Şehrimizde içtimaetmiş ©- lan Balkan turizm ittihadr muştur. Yakında Balkan bü- kümetlerine tebliğ edilecek en mühümi noktaları şunlardır: 1 — eF'derasyon riyasetine derihte etmek suretile Reşit Saffet Bey ve ikinci reisliğe metile aramızda hudut mesele- | Yunan milli Turizm i ikin. si hakkındaki müzakerata Tah | ci reisi M. Mapa ii randa devam edecektir, Müza | edilmiştir. kerat Tahran sefirimiz Hüs- rev Bey tarafından idare edile cektir. Hüsrev Beyin mesaisi- 2 — İlk üç senelik müddet için federasyonun merkezi İs- I olacaktır. 3 — Türkiye Turing kulübü ne Türkiye murahhası olarak 1913 tiğümesllad e yeni tayin edilen ataşemiliter de iştirak edecektir .Yeni ataşe militerimiz iki gün evvel Tah- rana müteveccihen hareket et- iniştir Kabine Yeni kabinefırka #kongresinden son * ra meclise gelecek ANKARA 5 (Telefon) - derasyon bürosu için diğer te- ğa karar vermiştir. 4 — Yugoslâv heyeti mu rahhasası şu teklifte bulunmuş dar: “Pariste Balkan memleket- leri için müşterek bir Turizm propaganda merkezi tesis edil melidir. Bu suretle her memle ket propaganda masrafını had di asgariye indirmiş ve hem de propaganda daha müsmir neticeler vermiş olur. Pariste böyle bir merkez tesisi seyyah celbi noktasından faideli ve elzemdir. Çünki Amerikalı a (Devamı beşinci sahifede) Askeri liseler mezunları Harbiyede we gödencerefe Halıcıoğlu Lisesi mezunlarının müdür erkânı harp kay- makanı Mehmet B. ve zabitlerile bir arada çekilmiş resmi N Askeri liseler son sınıfları mezuniyet imtihanlarını perşembe günü bitiren Halıcıoğlu, Kuleli, Maltepe ve Bursa mezunları dün önlerinde muzikalar bulunduğu halde Harbiye mektebi gitmişlerdir. Müstakbel genç zabitlerimize muvaffakıvet” ai