6 Mayıs 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

T^DİNCİ SENE No. 2501 şmuharrlrl NADİ İDAREHANESİ: KîyuıruuDiuıniyf kaı>ıxında dairei aahsasa Tel£raf: İstanbul C u m h u r i y e t * : Posta kutusu: N° 2 4 6 Basmuharrir : 22366 Tahrlr müdürü a: 23236 tâara mOdürü 22365. Matbas • 20473 mhurı Gazi çiftliğinde bir içtima Gazi Hz. dün Heyeti Vekile erkânı ile geç vakte kadar görüştüler Dün Gazi çiftliğinin yıldönümü tes'it edilmiş, bu münasebetle Hükumet ve Meclis erkânı hep çiftlikte toplandı ÇARŞAMBA 6 MAYIS 1931 ABONE ŞERAİTİ HA8İÇ İÇİM Ç Seneliği ; 1400 Kr. ] 2700 KrŞ 1 6 Avlıeı ! 750 Kr.'İ *1450 Kr.? | 3 AyJığı { '400 Xr.4«80Q Kr.f JILnahaaı 5 Kuraştur Ismet Pş. kabinenin programını hazırlamakla meşguldur. Beyannamesini Meclisin cumartesi celsesinde okuyacak ve iümat talep edecektîr Teşkilâtı esasiye etrafmda bir münakaşa Yeni Meclisin mesaisi Ankara 5 (Başmuharririmizden, Telefonla) İrmir meb'usu Milâs'lı Halil Bey arkadaşımız dünkü Mediste Reisicumhur intihabma geçileceği sırada ortaya bir mes'ele çıkardı. Kürsüde aynen kendisinin söylediğine göre bir gün evvel Meclis Reisi Pş. dan aldığı bir teşkilâtı esasiye kanununa dün sabah şöyle bir göz atarak Reisicumhur intiha bına ait maddenin sarahatinde Cumhur riyaseti müddetinin 4 sene olacağını görmüş ve bu sarahate nazaran intihabın öniimüzdeki teşrinisanide başhyacak içtima senesi içtimaında yapılması lâzım geleceği ka • naatme varmtş. Halil Bey, Devlet riyasetine verilmesini zarurî gördüğü istikrar ve kuvvet teminatı içinde böyle hareket olunmasını pek muvafık ve makul bulraaktadır. An cak Halil Bey kendisi tetkikat ve mütaleatinın hetn geç, hem acele olduğunu itiraf ederek eğer ekse Bursa ve Antalya meb'usları Meclis öniinde... riyet başka türlü kanaatte bulunurlerinde bir hayli tebeddüller go • Ankara 5 (Telefonla) Milsa kendisinin de ekseriyete ittiba edeceğini ve zaten büyiik bir talih receğimize hükmedilebilir. let Meclisi cumartesi günü Kâeseri olarak milletimizin başında Halk Fırkası Meclis grupu enzım Paşanın riyasetile toplana bulunan âli şahsiyetin bu mes'eleyıl dönümünanden iki hattra: Gazi ve Basmuharririmiz ve misa • Gazi çiftliğinin geçen senede te**it eo cümenler için namzet göstermek rak encümenler intihabatını yade asla münakaşa mevzuu olmadı . Kâtibi umumî Tevfik, Şükrü Kaya ve Abdülhalik B. lerle görikşürken firler ayran içerlerken, Basvekil ttmet üzere bütün meb'usların ihtisas pacaktır. Meclisin yeni hüviyeğını sarahat ve samimiyetle söylühükumet erkân ve müdiranı, Ankara 5 (Telefonla) Gazi lar. Bu münasebetle çiftlik bina tine bakarak bu devre encümen(Mabadi 3 üncü sahifede) yordu. Nitekîm öyle oldu. Halil Beye Orman çiftliğinin tesis senei dev Fırka rüesası, mahallî erkân saat ları tezyin edilmişti. Davetliler, kürsüden zehabmın hata olduğunu üçe beş kala hususî bir trenle An istasyonun arkasındaki ehli hayriyesi merasimi bugün yapıldı ve gösteren cevaplar verildi, o da ekkara'dan hareket ederek çiftliğe seriyete iltihak ederek Reisicumhuçok parlak oldu. Heyeti Vekile vanat kümeslerinden ve asrî ahırrumuzun intihabı Meclisin tam ve azası, meb'uslar, erkânı askeriye, muvasalat ettiler ve karşılandı (Mabadi 3 üncü sahifede) kftroi] ittifakile icra edilmiş oldu. Dünkü Mediste böyle bir mes'eleyî mevzuu bahseden Halil Beyin Otnmiife (§tyg saffet ve samimiyetinden şüpheye mahal yoktur. Ancak kendisinin Türk teşkilâtı esasiyesini tamamile ihata etmemiş bir vaziyette bulun duğu da açık görülüyordu. Nite kim Halil Bey teşkilâtı esasiye kanununun bir nüshasını daha evvelki gün Reîs Pş. dan almış ve onun bazı [Çemişkezek kazasmın Sağvfc maddelerine gözattnağa daha dün mahallesinde mukim miltekait janîmkân bulmuş olduğunu kürsüde darma mülâzimlerindenkn. Beşinbizzat kendisi söyledi. HaJbuki: ci dereceden tekaüde sevkedildim. Evvelâ teşkilâtı esasiye kanunu Maaşundan birikmiş 455 lira ala cağmı vardı. Bu hususta lâzım gemuz Reis Pş. nın kasasında saklı bir len ita emri hakkında tanzim kı kanun değildir. lınan cetvel Çemişkezek malmü Her sene binbir nüshası basıla dürlüğünün 365 257 numaralı rak millet arasında alabil tahriratile 20 teşrinisani 930 taridigine neşredilmiş bir kanun hinde Maliye Vekâleti Tasfiyei dur. Memleketin münevver çodüyun komisyonu riyasetine gön cukları onu her yerde, her zaman derilmişti. Üç senedenberi yüksek tedarike ve uzun boylu tetkike imbir çok makamlara müracaat et kân bulabilirler ve bunu böyle yaptim. Pakat btigüne kadar ne bir cevap, ne de matlubatımdan bir malıdırlar. lira alabildim. 35 senelik emektar Saniyen böyle yapan her mü • bir malulüm. Her dertli kariiniz gibi nevver insan görür ve anlar ki Türk Kongreye iştirak eden vapurcular dan bir grup bir kere gazetenize müracaat editeşkilâtı esasiyesi eski kanunu esayorum. Bu ihtiyar kariinizin şikâtur. Evvelâ heyeti idare raporu Türk Vapurcuları Birliği sene sî zihniyetlerinden bambaşka esasAnketimize cevap veren meb'uslardan yeüni de alâkadarlann nazari dikokunarak müttefikan kabul edilların ve hakikatlerîn tecelligâhıdır. lik kongresi, dün Birlik merke Ibrahim Söreyya B. (tzmit) Hakkı Tarık B. (Gireıun) Sırrı B. (İzmit) katine vazetmenizi rica ederim...] Filhakika bütiin milletlerde teşkimiş ve Birliğin eski ve yeni büt zide aktolunmuştur. Ankara 5 (Telefonla) Müs larak teşkilâtı esasiye kanununa Devairdeki kırtasiyecilik lâtı esasîyeler o milletlerin tarihî hagöre Reisicumhur intihabımn teşMütercimzade Hakkı Bey ta çeleri de kabul ve tasdik olun takil İzmir meb'usu Halil Beyin hakkında o kadar mektuplar yatlarınm kademe kademe tahak muştur. Bundan sonra yeni idare rinisanide yapılması icap ettiği rafından celse küşat edilmiş ve dünkü mecliste Riyaseticumhur aldık, o kadar şikâyetler kaykuk edebilmiş neticelerinden başka (Mabadi 4 üncü sahifede^ heyeti intihabatı yapılmış ve remuvakkat reis olarak Yelkenci bir şey değildir. Teşkilâtı esasîye de intihabı yapılacağı sırada söz adettik, o kadar acı fıkralar (Mabadi 4 üncü sahifede) mek devletin idaresi şekli demektir. nillinHinUiniinillMMIIIMIIIMlllllPIIMlllllMIIIIIMIMIIIIIIiniinillllllllMIIIIMIHUIUMIUIIIINIIIIIHIIMIIIIHMIIIIIIMIIMIIIIIIHIIIMIIIIIIIIIIIiniinlllMI zade Lutfi B. intihap olunmuş yazdık ki « Hasan Tahsin » leti hâkimiyeti şeriksiz ve nazirsiz kimiyeti tanıyaıi bir emanname gibi Buna nazaran tmparatorlukların, imzalı bu mektup üzerine ar ,,„„„„„ nm.ııı ıııııııııııııımıımıııııııııııııııııııııımııııııııııııııııııııııııııi'"""'""»"» " ıııııııiHiıraıııınııııııııı ııııımııınn olarak tamamen kendi eline aldı ve ise de, diğer taraftan hükümdarın Krallıkların ve Cumhariyetlerin hep tık ne yapacağımızı biz de bilonu kendi eseri ve kendi mümessili bahşayiş ve ihsanını ifade eder bir kendilerine göre teşkilâtı esasiye olan T. B. M. Meclisinin sinesine miyoruz. Fakat ne de olsa, bir ferman mahiyetini muhafaza eder. lerî vardır. Tarihin terakkismde teştevdi etti. Bu hesaba cereyan etmiş olan kilâtı esasiyeler milletlerin hâkimikere daha tekrar edelim de Bu son devrede hakimiyet haki yetine yer veren bir cereyan ile te tarih şöyledir: Kimsenin haberi yokdik. Belki yaza yaza, söyliye ken bir gün toplarla ilân edilen 93 katen bilâkaydü şart milletindir. kâmül yoluna girdîler. söyliye, lâkayt kırtasiyeci me(1877) kanunu esasisi. Bu kanunu Malumdur ki vaktile milletleri (Madde3). murlan insafa getiremezsek esasiyi tam bir bahşayiş addedebi mutlak hükümdarların ekseriya e T. B. M. Meclisi milletin yegâne ve bile hükumetin bu iyi olmak liriz. Nitekim Abdiilhamit onu az sassız ve kitapsız olmağa tereddi ehakikî mümessilidir. Hakikî hâkimizamanda kaldırıp rafa koymakta ne bilmez derde bir çare bulmaden adeta semavî kudretleri idare yeti o istimal eder. (Madde 4 ) . tereddüt etmiş, ne de müşkülât görederdi. sını temin ederiz diye düşü Teşri salâhiyeti ve icra kudreti müştür. Gökten gelir gibi görünen ve öyle B. M. Meclisinde tecelli ve temer nüyoruz. Ne yapalım ? . Â Sonra 1908 temmuzunun 1011 gösterilen bu kuvvete karşı zamanküz eder. (Madde 5). inde (24) ilân edilen meşrutiyet hürla yerden çıkar gibi bir mahiyet arBu maddelerin birincisindeki biriyeti. 93 kanunu esasisinin iadeainzeden diğer bir kuvvet tekabül etlâkaydü şart tabirinde bir şart keden ibaret olan bu muamelenin esati: Bu kuvvet milletin hâkimiyeti limesi var ki onu yukarıda söylediğisı milletin cebrü tazyiki olmakla kuvvetidir. Ancak bu sonuncu kuv miz fransızca Charde kelimesinin beraber biz onda biraz yukarıda vetin hal ve mevkie hâkimiyeti zanayni gibi alsak hata olmaz. Filhakinolunduğu kadar kolay ve birdenbire söylediğimiz Charde kelimesinin ka son Türk teşkilâtı esasiyesi bizde tnebolu S (A.A.) Bu sabah bütün medlullerini görürüz. Padi olmamıştır. Yeryüzünde onun hâlâ her hangi bir ferman ile hiç kimse şahla millet hakimiyette ortak oluSadıkzadelerin Sakarya vapuru keson müsademelerine ve son bakiyeyorlardı. 31 mart hâdisesinde Pa • nin bahşayişi değildir, o milletin öz lerine şahidiz. sif bir sis içinde înebolu'y» yarım malıdır. Nitekim hakimiyet ve devdişah hâkimiyeti kendi lehine gasHâkimiyeti milliye mutlak saat mesafede Erkapa kaya sahilinlet mefhumları dahi o tarihtenberi betmek istiyen bir cür'et gösterdi. O hükümdarların devlet benim di Âe karaya oturmuştur. Vapurun Türk milletinin öz malı VJB aynen ihal' edildi. Fakat yerine gene bir yen salâhiyetleri ile karşı fadesidir. ••'.'• V;.' •:•'/:> tahlisine çahşılmaktadır. Henüz Padişah geçirildiği ,jçin hakikatte va laştığı ve çarpıştığı zaman hü Bu işin nedenve nastfböyfe 6*1 ziyet esaslı hiç bir tebeddül arzet kurtarılamaraıştır. kümdarlar milletlere hürriyet ver muş olduğunu iyi bilenler Halil Bemedi. Gene başta vaziyeti ilk fır İnebolu S (A.A.) S i s yüzünden mek ıztırarında kaldılar. Mücadele Maznvm Mustafa, Osman ve îsmail oğlu Osman Ağırceza huzurunda... satta kendi lehine ve millet aleyhiyin düştüğü tereddüt ve iştibahtan li bir nevi mütarekeye benziyen karaya oturmuş olan Sadıkzadele ne sui istimal edecek bir Padişah ka daima ve büyük bir vuzuh ve sa Ağırceza mahkemesi Yalova ve bebiyet veren bir çete hakkında bu muamelenin ilk eseri fransızca rin Sakarya vapuru kendisîni kurhyordu. Nitekim Sultan Vahidettinrahatle uzak kalırlar. Bu ciheti de kararını dün tefhim etmistir. Charde kelimesile ifade olunan bir tararak limana gelmiştir. Hasar yok Gebze havalisinde icrayi şekavet de bu sui istimalin şaheserini gör ikinci bir makalede izah edeceğiz. öğleden evvelki celsede Müdmukavele manzarası gösterir. Buraederek müteaddit vak'alara se dük ve ondan sonradır ki Türk miltur. Sis çekilmiştir. YUNUS NADİ daki Charde bir taraftan millî ha • Hükumet cumartesi günü itimat istiyecek Yeni Mecliste, encümenlerde bir hayli tebeddüller olacağı tahmin ediliyor .1 Vapurcular kongresi Vergiler mes'elesinin halli için Meb'uslar arasında bir anket Türk teşkilâtı esasiyesi ve Reisicumhur intihabı Halil B.in dünkü Mecliste ortaya attığı mes'ele etrafmda meb'uslarımızın mütaleaları Kırtasiyeci memurları insafa getiremezsek bile... Ankara'ya bir heyet gönderilecek 1 Yalova ve Gebze şakileri Haydutlardan Mustafa 7, Osman'cîa 5 seneye mahkum edildi Ümit dünyası bu!.. ^ Sakarya avpııru karaya ohırdu r ;