17 Mart 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

SALI ee 17 MART 1931 yea 6 ncı sene, No 1831 NUSHASI $ KURUŞTUR Ankara - Moskova Azı Sürt meb'usu : MAHMUT Rusya ve Türkiyede Çar ile : tan Sultanın istipdadı a iki millet; tarihi mu- kam haklarında verdiği bu hükmü anlamakta geçikme- diler, Filhakika Ankara ile Mos i yaptıktan, bir iyman il radır ki, bu büyük hakikata er- diler. Onun için iki komşunun bugünkü siyasi münasehetleri, iste bundan on sene evvel teme: Ni atılan ve her sene daha büyük bir kuvvet alan samimi bir dost- Yuk esasına müstenit bulunu- yor Hatırlardadır ki, on sene ev-| vel bugün Moskova mushedesi imzalandığı zamani; bunu siyasi bir fantazi, muvakkat bir poli- tika kombinezonu olarak telâk- ki edenler olmuştu. Bu telâkki- de bulunanlar, şüphe yok ki, bugünkü realiteler karşısında temamen aldandıklarını anla- mış olacaklar... Gün geçtikçe daha iyi anlaşılıyor ki, Rus - Türk dostluğu muhitlerin, her iki memleketi muhit olan ihti- Yacların, şeraitin, tabii tema Yüllerin en açık bir ifadesidir. Moskova muahedesinin - üs- tünden on tecriibe senesi geçti. Geçen her sene iki memleketin en müşkil demlerinde kurulan dostluk ve emniyet münasebet- lerini bir kat daha > kuvvetlen- dir. Muhtelif | tecrübeler, imtihanlar, sağdan ve soldan gelen maniler vaziyeti asla sar- Sâmadı, Bunun böyle olma: Pek tabii idi. Çünkü Türk - R dostluğunun istinat ettiği mi hedeler, geçici bir ihtiyacın; ani bir — tehassisün ifadesi “deği Süili, emmiyet ve » sartimiyetter| Mülhem bir ihtiyacım cevabı idi. Gene onun içindir ki, Türk-Rus dostluğu yalnız karşılıklı politi- kalarımızda değil, halihazır umumü siyaset tarihinde adeta ir an'ane mahiyetini aldi. i M. Molötof'un da gibi — Karahan'ın »kara'yı ziyareti ve Hariciye vekilimiz Doktor Tev- fik Rüştü B. in Moskova'ya ci ziyareti hem dostluğu tarsin Stmiş, hem de her sahadaki mü- hasebetlerimizde yeni yeni inki- $aİ yollarını açmıştır. Bilhassa (Yakmda imza olunacak ticaret |! rabıtaların |, Muahedesi, iktisadi âtiyen inkişafı için yeni bir esas ihdas edecektir) deyen muhte- rem Komiserler hey'eti Reisi Din temenniyatma iştirak ediyo- Tuz. Zira iktisadi münasebetleri a vazıh bir inkişaf ve- i tarafın > piyasalarını yecek karşılıklı mi- bulunmak” esasının 1 shrette tatbik €- nkü ihtiyaç ve "te- yan bir haraket olur a k » Rus dostlei iz Börmiyenler; mugalâtıya düş- meden bu naatlerini ka- u ki, sulhkü seven ve nı müdafaa eden ; bu dostluğu teşvik ve hattâ alkışlamak ya- er her devlet şimdiye <endi komşusu ile ayni e- Sağlar dah e bir dostluk te- Sisine muvaffak olsâydı ortada De harp tehlikesi olurdu, ne de Müleileri bunca ıstiraba - düşü- N siyasi ve iktisadi endişelere Meydan kalırdı. Maatteessüf bu çünkü beynelmilel münasebet- Smumi surette istikbale Emiyetle bakmak imkanyar beden sarih bir gerginlik ar- “diyor, iy a da ilâve edelim ki; bi- “Ostlük ve sulh politikamız Mmhisar Mahiyetinde bir mâ- âray Ktur. Büyük komşumuzla 2 kurulan samimi dostluk zi gin altinci sahifede) Recep beyin mesal bürosunda çekilen bir resmi . C HE kâtibi um 1 Fırka umumi kongresi Mayısınilk haftasında.. Kongrenin müzakere edeceği meseleler meyanında fırkanın yeni programı ve teşkilâtı vardır Hazırlanmakta olan projeler, Gazi Hz. nin tetkiklerinden ve fikirlerinden mülhem oluyor Firkası umu|umumi kongrerle tesbit oluna m ilk hafta-|caktır. » Yeni mec- | Gerek Fırka programı, Cümhuriyet He mi kongresi Ma smda toplarnacaktı İlis de 6 tarihten evvel toplar-İrekse teşkilâtı, ve iktısadi prog! ndan kongreye|ram etrafında fırka umumi kâ-| ni meb'usler istirak edecek- | tipliği ve alâkadar kimseler pro! $ miş bulunac jeleri hazırlamaktadırlar. Bu projeler kongreye tevzi edil- tarafm- lerdir. Kongre 15 gün kadar devam r. Kongrenin müzakere | meden evvel Gazi Hz. idan tetkik olunacaktır. jedetel edeceği mühim meseleler meya Aİ LAR PE a NA RAN Ming mırr iri: Siiri Mel HE ANEMİ )Abdülgafur Han İstanbula gel ANKARA, 16 (Telefonla) — | kip edeceği iktisadi program da | ge-! Dün Iki Hintli| Balkan Turizmi | geldi ! Kongre Nisanın son Türkiyenin ferahki- haftasında sinden, takdirle | Istanbuldatoplanacak bahsediyorlar Türk “Turing klüp reisi Reşit ie Saffet Bey dün Ankaradan gel- miştir, o Reşit Saffet Bey şun- ları söylemiş- tir; Gandhinin İngilizlerle yap-| tığı. itilâj l | sükünu temin etmiştir Hindistandaki son © harekât! İesnasmda Allahabat'ta bulunan | ni Slim Hintli doktor binbaşı Hacr Mu-| hid Mona hammet Selâmetullah Han ve! nisanın son haf tasnda İstan-| mişlerdi, lda lana- Hintli doktor ile arkadaşı all “Balkan jdün şehrimizi gezmişlerdir. Se- birliği ile Bal- Jâmetullah Han ve Abdülgafur Han bugün Parise hareket ede-! /ceklerdir, "Tedavi maksadile mütenekki- ren seyahat etmekte olan Ab- dulgafur Hanın Hindistanda İçok ehemmiyetli bir mevkii haiz olduğu anlaşılmaktadır. Hint lideri Gandhi'nin akra- kanlılar cemiye ti bu kongre ha- Keşiz Sarer B. zırlıklarile meş gul olmaktadır. Çarşamba günü Turing klüp idare heyeti toplanarak kongre | programının esaslarını tesbit e- decektir. Kongrede Balkan memleketleri arasında münaka İlâtın teshili, müşterek propa- ganda yapılması, Balkan mem- 'leketlerinin yekdiğeri aleyhine | neşriyattan tevakki etmesi mad| deleri görüşülecektir. Turing klüp tarafından Anka) va, İstanbul, Bursa ve Yalova | manzaların; mühtevi afişler ta- bettirilmiştir. Ayrıca propaga de getiril) Şor im 5 inci sahifede: Sor âlemi na dair pro- ehir mecifalnde ram 1- Türk -Sovyet ticaret muahedesi imzalandı 2- Türk Ocakları Halk Fırkasının bir şubesi oluyor 16Mart şehitleri ihtifa- li pek müheyyiç oldu Büyük şehitlerin kabri başında heyecanlı nutuklar söylendi, muazzez hatıraları taziz edildi.. 920 senesi Martının 16 ıncı günü sabah, daha güneş doğar- ken Şehzade başında onuncu Kafkas fırkası karargâhmda bü tün Türklüğü sarsan, her Tür- kün kalbini sızlatan © bir facia cereyan etmişti, O sabah yatak- Hint Lideri Gandhi İbasmdan ve mesai arkadaşlarm ir Bunlar dünyanın her tarafına İ gönderilecektir. Bâlkahi birliği cemiyeti An- karada faaliyete geçmiş ve 7 ih tısas komisyonu teşkil etmiştir, Balkan ittihadı kongresi teş- ümda Fırkatın yeni programı, Esasen bü projelerin ihtiva e- ları üzerinde uyuyan Mehmet- İcikler İstanbulu mediniyet nâ- $ Jamal işgal ettiklerini iddia © e- İden İngiliz askerlerinin süngü- Jeri altımda kendilerini müdafa- aya bile imkân: bulamadan şe- hit imişlerdi. Dün İstanbul halkı İstiklâl mücadelesinin bu kurbanlarma Geçenlerde İcra Komiserler |* teşkilâtı ve baz. esaslı prensip.) deceği esasların bir çoğu büyük İer mevcuttur. şefin tetkiklerinden ve fikirle- Halk fırkası hükümetinin ta-İrinden mülhem olacaktır. EZ iTürkocaklarıfırkanın hars müessesi ! halinde idare olunacak ANKARA, 16 (Telefonla) — Türk Ocaklarına ve: rilecek faaliyet şekli tesbit edilmek üzeredir. Bu husus- ta mevcut bazı tasavvurlar tetkik olunmaktadır. ANKARA 16 (Gece yarısı, telefonla) — Türk O- caklarmın alacakları yeni şekil etrafında geç vakit aldı- fim mütemmim malâmata nazaran, Türk Ocakları bu- güne kadar muhafaza ettikleri müstakil vaziyetten çıka- yak Cümhuriyet Halk Fırkasının hars müesseseleri ha- line inkılâp ve fırkanın bir şubesi halinde idare olunacak- Jar aki Ocaklar iki sene var ki Fırkanın hars şube- leri halinde idiler. Fakat her iki müessesenin müstakil bulunması Ocaklardan beklenen randımanı temin ede. olduğu söylenen bu zat ile arka |rinievvelde toplanacaktır. idaşı Hacı Muhammet Selâme- tullah Han dün Tokatliyandaki şükran borcunu ödedi ve kabir- lerini ziyaretle taziz etti, dairelerinde bir » İdemiştir ki: |, — “Seyahatimiz tamamen hu isusi mahiyettedir. İC Devamı altıncı sahifede) İflâs kararı Temyiz o mahkemesi | Hüseyin Bey hakkın- ! daki kararı nakzetti.. si trafından İbrahim paşa za- de Hüseyin B. hakkında iflâs kararı verildiği malümdur. yiz mahkemesi, ikinci ticaret imahkemi muharririmize Bundan bir müddet evvel İs| tanbul ikinci ticaret muhakeme Haber aldığımıza göre Tem- n Hüseyin B, hak tır. meyordu. Bu maksatlardır ki bundan sonra Ocaklar fikri ve harsi mesailerine devam etmekle beraber, şim- diye kadar olduğu gibi idare hey'etleri bulunmayacak. Türk Ocağı isminindeğiştirilmesi de mevzuu bahs. kında verdiği bu kararı nakzet-| miştir. Bunun sebebi, şirket aza larıadan birinin Avrupada, di- İgerinin Arıkarda bulunması ve tebligatı yanlış ve noksan ya- Fethi Bey Tehrar sefir olacak değildir Hususi vapurla hareket eden ziyaretciler tam (saat 14,5 ta Eyipte Bahariyedeki şehitlikte (Devamı altıncı sahifede) Cevdet Kerim bey nutak okuyor FIKRA MEÇ VE CENEVRE, İsveç mesut bir memleket. |'â o tir; Coğrafya, sanki bilerek ve | Vİnde kabul etmiştir. isteyerek, bu kırallığı bütün Av| Eğer İzntiri başka bir devlet rupa kâvğalarının dışında ra-|8l11sa Türk milleti susarmış; hat bir köşeye koymuştur. So.| 2yaklanmazmış; kah. akmaz- Zuk İsveçin buz parçalarının üs| 15. zl tünde oturanlar, mavi Akdeni-| Fakat Kont Sforça'ya ikinci zin cennet gibi adalarına sığın-| bit adam geliyor: Mustafa Ke- mış olanlardan çok ferah gö-|'72! tarafından! nüllüdürler. “— İşittik ki, diyor, size böy- Ne İsveçin harbe ihtiyacı, ne|le bir teklifte bulunmuşlar: Fa de İsveçin harbe lüzumu var. | Kât hiç şüphe etmiyesiniz ki, dır: Ne müstemleke olabilir,| Yunanlılarla nasıl dövüşecek- ne de müstemleke peşindedir.|9©X Sizinle de öyle dövüşürüz. Gandhi, Mancister stokları ile) Kont Sforça: — Ben, diyor boğuşurken, cigarasını İsveç! baPa İzmiri veren adama değil, kibriti ile yakar ve kibrit para. | 0rdumuzla dövüşeceğini söyle larını toplamak için İsveç filo-| Ye insana karşı hörmet duy- lâkat istemiş ve o da Damadı lâtten Tarabyadaki sefaret e du, tir, Bu yeni şeklin ocakları daha müfit bir teşekkül ha- line koyacağı kanaati umumidir. İntihap cetvelleri dün mahallelere asıldı Hey'eti teftişiye dün gece de geç vakte kadar müntehiplerin yekünunu tesbitle meşgul oldu. a cetvelleri dün sabah-| muştur. Çünkü müntehiplerin sr ii bütün mahallelere | adedine göre müntehibisanile- talik edilmiştir. rin ve birnetice İstanbul meb'- Dün akşam geç vakte kadar uslarnın adedi anlaşılacaktır, hiç bir itiraz vaki olmamıştır. | İstanbul Ürek Pay Heyeti teftişiye dün akşam geç idaresi İrem hakime e 'akte kadar müntehiplerin adellerini hemen a dini tesbit etmekle mesgul ol- (Devamı 6 nc Sİ indinmenenn pılmış olmasıdır. sunun kömür sarfettiği de gö- m. NAMUSSUZLUK. Yeni romanımız., Etem İzzet Beyin “Beş husla var !, ismin. deki edebi romanı yakında bitiyor. Milliyet, muhterem okurlarının büyük bir alâka ve zevkle okuduldarı ku romandan sonra Nur Tahsin Hanımın “Gözlerim sırzı,, isimli romanım tefrikaya başlayacaktır. Canlı bir üslüp ile ya- ulan bu aşk, heyecan ro- manını şimdiden tavsiye ederiz : ? özlerin sırrı? ... Gözlerin sırrı. $ Dünkü Aksam gazetelerin- den birisi Fethi Beyin önümüz- deki meb'us intihabatı neticesi almdıktan sonra münhal sefir- liklerden birine tayin olunacağı İni haber veriyordu. Bu haber bir rivayet olmak hudududan i» İleriye geçmediği gibi böyle bir İşeye ihtimal de verilmemekte. İdir. Esasen Fethi Bey bile daha pek az zaman evvel bu münase betle; — Ben artık nasıl her hangi İbir sefirlikle devleti temsil ede- bilirim?2.. İ Demişti, Artık bizzat Fethi B, İde böyle söyledikten sonra böy le bir haberi varit telâkki etme- mek pek tabii olur, ANKARA, 16 (Teletonla)— Fethi Beyin yehiden bir sefirli ğe tayin edileceği hakkindaki haberler doğru değildir. rülmez. İşte bu devletin Meb'usan Meclisi bir kanunla hava, deniz ve kara kuvvetlerini kaldırmış- ur, Ayan tasdik edecek mi, bil-| beş vermişler. İstanbulda kon. miyoruz?. l İple ve kital?. , Fransa ise, yeni tüfek tiple- | Kont Storça ve dostları bu: Ji yeni gazlar aramakla ve yeni) yun uydurma olacağına şüphe harp gemilerinin e etmemişlerse de İytilâf ve Sa- mmm la meal Hi Pam. ray yafişi işlenpiz, durmuş Ti İsız muharriri diyor ki: > —Verdun'un yerine geçen ka kei t Türkü de tutup as İpi Cenevre değildir :| Çenerai Harington bu selipa çeri gibi sulk İstiyen mille, /257 gördükten sonra Babidliye: lerin de örneği, maatteessiif he| yiz Kk nüz İsveç değildir; Fransadır. € sediri | öne Sioipe diyor ki, “ Sezi DAMAT radan öğrendim ki, hu komplo — Ah eğer İzmişi siz işgal| masalı bir kısım Türkler tara- etmiş olsanız... fından düşman oldukları Türk- Böyle yalvara yalyara İzmi- İler aleyhine uydurulmuştur.., ri ve bütün arkasını İtalyanlara| Bu hikâye, bizim aşağı ve a- vermek istiyen Saray ve Babrâ-| yak politikasının iç ahlâkından lidir; Damat Ferit İtalyan mü-|bir parça gösterir. messilinden bunun için bir mü: Falih RIFKI Bir sabah İngilizler Kont Siroça ve ötekilerine büyük bir komplodan kurtulduklarını ha- ğ