19 Şubat 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Türk hukuku ceza ce-| miyeti teşekkül etti Cemiyetin başında Hukuk fakül- esi m HARİCİ HABERLER.. İspanyada buhran uzadı ! üderrisleri bulunmaktadır | Kabineyi teşkil mes'uliyetini bu vaziyet karşısında ag amaa | hiç bir kimse omuzlarına yüklenmek istemeyor Matbuat Yeniden mürakabe- . .. Idarei örfiyenin temd dine lüzum yok ——— — — — Divanıharp reisi Mustafa Paşanı İL Rusya mektubu | İngiltere İ beyanatı Beili başlı hâdise- | İssizlik eksilmeyor, ler arasında... t İZMİR, 18 (Milliyet) — Di.|bayramdan sonra göreceğiz. van reisi Mustafa Pş. gazeteci- | ğer davaları da şubat nihayt Hukuku ceza cemiyeli müessisleri içiima halinde İstanbul Darülfünunu hukuk| fakültesi müderrislerinden bir kısmının iştirakile yeni bir ilim cemiyeti teşkil edilmiştir. Cemi yetin ismi (Türk hukuku ceza cemiyeti)dir. Merkezi İstanbul- dadır. Cemiyetin müessisleri şu müderrislerdir. Muammer Raşit, Tahir İbra- him Bahaettin, Etem Akif, Cevdet Ferit, ehbi, Kenan Ö- mer ve Mustafa Hayrullah Bey ler. Müessisler ilk içtimalarını dün Darülfünunda aktederek ce miyetin faaliyet programı etra- İmda görüşmüşlerdir. Cemiye-jler avukatlar, doktorlar girebi- tin nizamamesi derdesti tanzim | olup yakında hükümetimize tak dim edilecektir. (Baş tarafı 1 inci sahifede) verdiler, bir taraftan da muhta- ra haber vermişler geldiler tut- tular ve askerlere teslim etti- ler buraya getirdiler, demiştir , tıktan sonra nasıl vakit geçirdi ği hakkında şu malâmat verili- yor: Pirari sabah karanlığından istifade ederek sıvıştıktan son- ra yirmi dakika kadar nefes al- madan koşmuş ve nihayet bir çalı yığının dibinde tavakkufi etmiştir. Hüseyin burada ken: kip edenlerin yaklaştığını, etra Br araştırdıklarını görmüş, hiç kımıldamadan, hattâ nefes al- maktan bile kotkarak dört saat kadar kalmıştır. Hüseyin kendisini arayanla- #n uzak mıntaklara dağılma: sından istifade ederek yakm dağlara doğru uzaklaşmaya mı vaffak olmuştur. ? Hüseyin, dağlarda günlerce aç kalmış, eski elbiseleri par- ça parça olmuştur. Bir taraftan soğuk ve kar, di ger taraftan çıplaklık ve buna inzimam eden açlık mahkümun mâneviyatını kırmış ve nihayet sapa yollardan Menemen hava lisinden uzaklaşmak emelile dağdan inmiştir. Mahküm gece yürüyüş yap- mış, gündüzleri tenha bir yerde sığınmak suretile (Manisaya doğru ilerlemeğe başlamıştır. Mahküm zaman zaman bir kaç köye iltica etmek istemiş, fakat her yaklaştığı köyden u- fak bir gürültü işitince manevi yatı kırılarak kaçmış, bazan bir köpek sesinden helecana düşe- rek bazan bir ağaç gölgesinden titriyerek yoluna devam etmi tir., Mavi çaketi nerede bulmuş Hüseyin bu sırada bir orman- dan geçerken ağaçlardan birin- de asılı duran eski mavi bir ce- ket bulmuş,onu sırtıma geçire- rek yola düzülmüştür. Ceketin cebini yoklayan Hüseyin orada bir tütün tabakası ve birde Flo- rinalı Nazif isminde bir hüviyet varkası bularak çok sevinmiş- tir, Firarinin kuvveti onu nihayet Akgedik köyüne kadar getire- bilmiştir. Hüseyin bitkin bir balde köye inmiş henüz yakla- şirken iri çobân köpeklerinin brlayan seslerile karşılaşmış- tır, Köye girerken Köpeklerin yükselen feryatla rı evlerde bir hareket uyandır- mıştır, Köylülerden Yusuf oğ- ie i ş l iş| © İde kelepçe vardı faka: çok gev- | dahil olahileceklerdir. Firari hüseyın nasıl asıldı ? Cemiyetin gayesi ceza hı. kunun memleketimizde inkişa-| fmı ve terakkisini temin etmek, | mühim münakaşa ve tetkiklere iştirak etmektir. Cemiyet ayni zamanda bey- nelmilel ceza cemiyetleri ile mü nasebat peyda edecek, her sene Avrupada toplanan beynelmilel hukuku ceza kongrelerine rak edecektir. Cemiyet birde ilmi risale neşredecek, ceza hu- kuku meselelerini takip edecek- tir. Cemiyete aza olarak hâkim- leceği gibi hariçte hukuku ceza| ile meşgul olan münevverler de lu Mustafa, köpeklerin ferya-| dmdan bir yabancanın köye gir-| diğini sezince dışarı çıkmış, ba ğırmıştır: — Hey.. Orada kim var?, Zayıf bir ses şu cevabı v miş? — Tanrı misafiri !,. Mustafa bu tanrı misafirinin im olduğunu anlamak için 0- nun yaklaşmasını beklemiş, ge-| lince şu suali sormuştur: ! — Kimsin sen? Nereden ge- Hyorsun? Vesikan var mi?. Bu sualilere Hüseyin mütered| dit cevaplar vermiş, titrek elle-| rile ormanda bulduğu mav ketin ceplerini araştırmı disine ait olmayan vesikayı gös termiştir Köylüler şüpheleniyor? Mustafa idam mahkümunun firar hâdisesini bildiği için bu vakitsiz misafirin hüviyetinden süphelenmş, onu içeri almakla beraber köy muhtarına haber| göndermiştir. Muhtarla b ber gelen köylüler Hüseyi, ticvap etmişler, şüpheleri vet bulmuş onu derhal bağlaya| rak Muradiyedeki askeri krt'a aa haber vermişler- ir. l ! iv “İlarına imkân bırakmıştı “İnenda si ye tabi tutuldu İspanyada buhran devam e diyor. Kaç gündenberi hükü metin teşekkül edem nız İspanyada görülmü değildir. Kabine bı z ki, günler değil, haftalarca de- vam eder. Fakat İspanyadaki ibuhramn şekli alelâde bir par ento hâdisesinden e İtrkalar arasındaki ps bir türlü meticelenemedi, uzayan bir buhran değildir. İs- doğan Krat Alfors» panyada bugün mevzuu bahso- İlan mesele devletin idare şekli İmi değiştirip deği ştirmemektir. Kıral mevkiinde kalacak Kırallık devam o edecek mi Yoksa cümhuriyet şekli mi ka- bul edilecek?.. Kıralın aleyhin- de olup kırallığa taraftar olan- Jar bulunduğu gibi kırala sada- İkatlerini muhafaza edenler de, vardır. Diger taraftan cümhuri- İyet ilânmı isteyen cereyan da kuvvetlidir. İspanyada bugün- canın en mühim hususi dur ki, şimdiye kadar| -) memlekette ka- zanmış dev; iktidar mevkiinin mes'uliyetini deruhte edebilecek | vaziyettel değildir. 923 te hükümeti zorla ele ge- giren Primo de Rivera *memle- kette ne parlâmento bırakmış, ne de siyasi fırkaların yaşama Altı buçuk sene süren o idare zama iyasi fırkalar dağılmış tır, Şimdi ise memlekette tabii siyasi hayata, yani parlâmento hayatına avdet mevzuu bahso- lüyorken fırkalar kendilerini İdoplayacak kuvvet bulamamış. Firari derhal Manisaya geti rilmiş ve evvelâ jandarma alay kumandanı Ziya Bey, bilâhare Vali Halit Bey tarafından istic | vap edilmiştir. Mahkün çok bitkin bir vaziyette bulunmak- | Halit Beyin muhtelif sualle- rine yarı baygın bir halde ce-! vaplar vermişti İ K i nasıl açmış? Hüseyin ellerinin kelepçeli olup olmadığı hakkındaki sua-| le cevaben: — Sehpaya getirilirken elim şekti Arabada onu yavaş yavaş sıyırarak çıkardım, Sehpaları görür görmez aklım başımdan! gitti, ondan sonra ne vaptığımı bilmiyorum demiştir Bozalanlı Hüseyin | Menemende | MENEMEN, 17 A.A. — Tu tulan idam mahkümu Bozalan- k İsmail oğlu Hüseyin, bugün Menemtne getirilmiştir. Men'i muhakeme kararı olanlar MENEMEN, 17 A.A, — Ba lıkesirden hoca * Naci, Hafız | Mehmet, Hüseyin oğlu Meh- met, Hasan ve Anadolu kavağı imamı Hulüsi efendi, bugün Di- men'i muhakeme kararı almış- ve tahliye edilmişlerdir. ei ur, Senelerden beri dağılmış olan parlâmentoyu yeniden aç- mak için yapılacak intihabatın tarihi önümüzdeki martın başı olarak tayin edilmişti. Fakat ne görülüyor?.. Kıralır bir emirna mesile muayyen olmayan bir za mana bırakıldı. Berenguer kabi nesi daha fazla iktidar mevkiin de kalmadı, Çünkü kırala sadık olan bir hükümet memlekette yeni intihabatla toplanacak par Iâmentonun İspanyanın müs- İtakbel idere şekli hakkında bir karar vermesi lâzım geldiğini ileri sürenler, yani cümhuriyet taraftarları arasında kalan kabi! ne iktidar mevkiinden uzaklaş- maktan başka çare görmedi. Bu hükümet iktidar mevkiinde kaldıkça intihabatın serbes ya- pılabileceğinden muhalifler da- ima şüphe etmişlerdir. Şimdi! âttık intihabat kim bilir ne va-) kite kadar mevzuu bahs değil- dir. Eski bir devlet adamı olan Sanchez Guera kabineyi teşkil edememiştir. Bundan sonra matbuat da son aylarda istifa. de ettiği hürriyetten tekrar mahrum bırakılıyor. Bu vaziyetin sonu bugün için de çırpındığı vaziyet yalnız 0- rada değil, bu memleketin hari- cinde de dikkatle takip edili- yor.. MADRİT, 17 (A.A) — M. Sanchez Guerra, kabineyi teş- i dai asli İ LENİNGRAT, şubat — Ulüm akademisinin son den altı lim azalı tir. Bunlarda Pro, p edil iliams, Keller in riyaziyat ve) İ tabii ilimler şubelerine intihap edil. #mişler, prof. Storumlin, Derjavin v Orlof da içtimai ilimler azalıkların: yük bir şöhrete maliktir. Her biri se- İ nelerce tetkikat yapmış ilim adamla rıdır. Rusyada bir hayli ecnebi müte hassıs vardır. Yeni sene girdiği 70- man yapılan istatistikten anlaşıldığı! na Rusya dahilinde bu suretle ! 4,000 mühendis, usta başı, amele var-| iler otomobil, men- nebi müessesesine mensup mütehas-| Ecnebi mütehassısların ek- i Amerikalı ve Almanlar teş dis, ustabaşı ve amele celbedilecektir.| | Leningrat nebatat enstitüsü âlim- ierinden prof, Markovi ğı tet- 'den bahsetmiştir. Koparılmadan cm üzerinde bırakılan turunçların aylar geçtikten ve kış mevsimi bit. ikten sonra yeni yetişen turunçla be raber tekrar büyümeğe başladığını görmüştür. Koparmak zamanı gelin- ce bu turunçların iki misli büyüdüğü görülmüştür. Asıl şayan: hayret o- İnn şey bunların acılığı zail olmasın. dadır .Bu hâdise halkında tetkikat yapılmaktadır. Ahiren Sovyet Rusynda intihabat yapıldı. Fahri meb'us olarak maruf Fransız muharriri M. Romain Rollan da intihap edilmiştir, Fransız muhar- riri son zamanlarda Rusya lehinde) neşriyatta bulunmuştur . 7 Meme — Mısırda kibrit KAHİRE, 17 A.A. — Hükü metin Mıstra ithal edilen kibrit- lerden vergi almağa karar ver- mesi üzerine bir İsveç tröstü nün Mısırda kibrit imali | için hükümetle bir anlaşma elde et- meğe çalıştığı haber verilmek- l ! İ geçmiştir. Ge-| elere sansür vazedil- miştir. MADRİT, 17 (A.A) — M. Sachez Guerra'nın kabineyi teş| kil edememesi bazı sol cenah unsurları arasında bulacağını tahmin ettiği muaveneti bula-| mamasından mütevellittir, Krai İn, hemen hemen müessisan meclisleri taraftarla rından mürekkep bir kombine- zonu kabul etmek istememiş ol ması da muhtemel görünüyor. MADRİD, 17 A.A. — Kar- naval eğlenceleri münasebetile Madrid civarında Getafede ve- rilen bir baloda kendini kaybe- decek derecede serhoş birkaç İzabit oldukça ehemmiyetli bir rezaket çıkarmışlardır. Bu vak'- a üzerine inzibati tedbirler al- mağa lüzum yörülmüştür. Bu- nunla beraber bu tedbirlerin bir isyan hareketine zenrin hazırla- mak istedikleri söylenen (o bazı topçu zabitlerinin şüpheyi da- vet eden hal ve hareketlerinden dolayı alındığı zannolünmakta- munhasıran) ar, MADRİD, 17 A.A. — Yarın sabah umumi grev ilân edilece- ği haber verilmiştir. İstisnai ma hiyette bir takım ihtiyati tedbir ler alınacaktır. Ağlebi ihti göre akşam üzeri örfi idare ilân İedilecekir. Öğleden sonra âzası- Berengner kabinesi| nazırlarından mürekkep olmak üzre bir hükümet teşkil edilme- si ve başvekâlete gene ceneral Berenguer'nin gelmesi muhte- mel olduğu söylenmektedir, Sa tonun riyasetinde yeni bir dik- tatörlük idaresinin teessüsü ih- timalinden de bahsedilmekte- dir. Cordoueda askeri bir hareket başladığı söylenmektedir. Bu hareketin hangi istikameti takip! ettiği henüz bilinmemekte: Cordoueya asker gönderileceği rivayet olunmaktadır. Şimdiki halde alınan yegâne resmi ted- tir. il intihap edilmişlerdir. Bu âlimler bü-| * İsmin Lortlar kamarası tarafm- dan reddedileceği muhtemel artıyor.. LONDRA, 17 A. A.— A- yensup meb'üs- ların aktetmiş ci dukları — husus bir içtimada M 0) tarihli nutku hakkında uzun uzadıya tef- siratta bulunmuş tur, Mumaileyh demiştir ki: Bütçede 40 ilâ 50 milyon açık Mr. Snowden | bulunduğu haberi ne | heyecan) verilmiş bir haberdir, ne de işi-| ANKARA, 18 (Telefonla) — dilmemiş birşeydir. Hâdisatı yakından tamik Mumaileyh, ne ücretleri ne 'mekte olan metoroloji enstitü- de işsizlere (o verilen tazminat|sü müdürü Ahmet B. den mem miktarın tenzil etmek niyetin-| leketin hava ve ziraatinin son de olmadığını söylemiştir. Ha- |vaziyeti hakkında şu malümatı li hazırdaki mali bulıran yeni |aldım, Ahmet Bey diyor ki: bir takım tehlikeler gizlemekte| “—Bugün Türkiyedeki ziraat dir. Bütçenin müvazenesini te-| Vâziyetini umumi bir hesap ile min etmek için bilâvasıta ver- anlatmak mümkün değildir. gile esi çok muh-| temel inkişaf proje- | Bu anda mezruatn yetişme lerinin de muvakkaten tatili za-| vaziyeti Türkiyenin muhtelif ruri görülecektir. M. Snowden, |muntakalarında biri birinden ol vaziyetin hemen ıslahı Jdukça fazladır. Bugünkü vazi- lini göremediğini ve işsizler yet karşısında kötü denecek bir miktarının eksilmekten e ziyade|nokta yoktur. : artması muhtemel bulunduğu- | Yalnız bu senenin hava hâdi- nu işrap eylemiştir. Mumaileyii, | s€leri vaziyeti daima temkin ile hetice olarak, tasarruf lüzumu) telâkki etmeye ve ona göre da. 'dan bahsetmiş ve başka birisi | 872 tedbirli hareket eylemeyi vazifesini deruhte etmeği arzu|i<aP ettirmektedir. akdirde İstifa etmeğe a, | Meselâ bir gün nakıs altı de de bulunduğunu beyan etmiş |rcce olan sükünetin bir gün son tir. Bir takım hatipler nutku (ton Oi cepe gıkması, tenkit etmişlerse de yeni bir iç- İ iniz ba de ei tima akdi talebi 53 veye karşı 74 İşmen ea çer y : rey ile reddedilmiştir. lerinin son feyezanma sebep o! lere beyanatında : "lüzum yoktur, elimizde bulunan yasa) | yeni Balıkesirliler davası ile ka- it ihtima- — İdarci örfiyenin temdidine! ne kadar bitireceğiz, dedi.” Divan âzaları bayrami ge, i | İlmek üzere İzmire geldiler, 4 | dınlar Şeyhi Halilin davasını!dan Baha B. İstanbula gi e 6 Zirai vaziyetimiz | Havaların ittiratsızlığı bazı tahribat: i sebep olmakla beraber umumi mahsul vaziyeti çok iyidir yoloji noktai nazarından mu hayvanatın mezruat üzerin tahribat yapmalarma sebep ! muştur, Tarla farelerinin tahribatı libi dikkat bir hale girmişti Bugüne kadar bir takım yerli de meyva ağaçları vaktinden vel inkişaf göstermişti Bu yüzden bazı muştur, Fakat hali çok mntakalarımız için tehlikesi geçmiş gibidir. Çok güç olmakla beraber V ziyeti kısaca ifade etmek içi Hkbahara yaklaşmakta olduğ muza nazaran kışın icap ettir gi bir çok tehlikeler zail € muştur, denilebilr Yalnız köylünün kışın, vel olan hasarı telâfisine meyda kalmış olması için önümüzde senede hava vaziyetinin dat) normal gitmesi icap eder. Bu vaziyetin tahakkuku bs linde bu sene memleketin ziri at mahsulâtının diger senelet nazaran daha aşağı bir dereci olmayacağına şimdiden kanas azırda b de LONDRA, I7 A.A. — 9 şu- batta işsizlerin miktarı 2 mil yon 637 bin 131 kişiye baliğ bu lunmakta idi, Şu hale nazaran geçen haftaya nisbeten 12 bin 895 ve geçen senenin ayni dev- resine nisbeten de 1 milyon 117 bin 157 kişi fazla vardır. ANKARA, 18 (Milliyet) — LONDRA, 17 A.A, — Mec- Hakimiyeti Milliye, Yakup Ka- buri tahsil sinnini yükselten ve|drinin (tezat) isimli şu makale- Avam kamarası tarafından ka- | sini neşrediyor: bul edilmiş olan kanun lâyiha- |, muştur. Sükünetin müsait gitmesi bi- İnkılâpcı, radikal, özü sözü- ne uygun ve daima tezatlardan müctenip olmalıdır. Bunun ak- sine bizdeki tarihi bir tabire gö- re tanzimatçılık denilir, Tanzi- matçılık nedir; mazi ile bir giz- ti uyuşma, hal ile bir zahiri mu- vazene ve istikbale bir tereddüt lü bakıştır. Yeni Türkiyenin bu şimdiki manzarasına bakacak olursanız bahsettiğimiz hususi- yetleri her yanda (o görüsünüz. Aile ufak tefek farkla gene eski aile, devlet bütün idare kalıpla- rile hep eski devlet. Bu kalıplar içindeki idari zih niyet daima o zihniyettir. Bü- İyük Millet Meclisi bayram tati- li yaptı, fakat yıl başılarında hiç İbir daire tatil etmek lüzumunu hissetmez. Şiarlarının en başın- da lâiklik sıfatını taşıyan bir devletin resmi müessesatı dini bayramlarda tatil etmek hakkı- nı haiz midir? haiz olduğu tak dirde Türkiye Cümhuriyeti va- sıflarının arasından lâikliği çiz- İ mek icap eder, yoksa işimiz sö- İzümüzü tutmıyor demektir. Lâ- ikliğin dinsizlik demek olmadi- ğini bin kerre tekrar ettik, Hiç olamassa bir kerede söylemek görülmektedir. Malâm olduğu veçhile bu lâyiha tatbik mevki- ine konulduğu takdirde 9 mil yon İngiliz lirası fazla masraf ihtiyari icap edecektir. LONDRA, 17 A.A. — Avam kamarasında İngiltere tarafın- dan bazı hükümetler nezdinde İnglizi emtiasından alınmakta olan ithalât rüsumunun tenkisi için vuku bulmuş olan müraca- at hakknda sorulan bir suale cevaben ticaret müsteşarı bu müracaatın memleket için ihra- ci fevkalâde ehemmiyetli olan bazı İngiliz mahsulâtmı istih- daf etmekte olduğunu beyan et- miştir. Bu meselede ittihaz edilmiş olan hattı hareket, mevcut rü- sum esasen az ise bunların oldu- ğu gibi muhafaza edilmesini ve yüksek ise yüzde 25 nispetinde tenzil olunmasını: talep etmek- ten ibarettir. LONDRA, 17 A; A. — Bü yük bir mevki ve nüfuz sahil iş adamlarmdan 13 kişinin tev- kifi İskoçya iş âleminde büyük ir hey İrrmıştır. z Ke n bir hepsi eğ e e lâzun gelir ki Iâik rejimlerde di- Silk kumpanyasınm müdürleri ni günle balk tarafından iste- olan bu mevkuflar emniyeti suk |nildiği gibi tesit edilmekle bera- istimal cürmile mazmun bulun. | be; devlet müesseselerince res maktadırlar, Bir rivayete göre|'vi gün sayılmaz... bunlar ehaliyi 400 bin İngiliz) — Canım sayılıverse âe ehem liralık hisse senedi satın alma-.|miyeti olur? hiç şüphesiz reji- ğa davet etmişler, sonra verilen | min altı üstüne gelmez. Fakat paralarr hileli bir surette kendi-|bu inkılâpçinın ruhunda — belli lerine mal © etmişlerdir. Daha| besle bir buhrana delâlet eder başka kimselerin de tevkifine|biz bu bayram meselesini taze intizar olunmaktadır. Kumpan- | hâdiselerder biri olduğu — için yanın muamelâtı ve © hesabatı | yüzlerce misal arasından bir mi- tasfiye edilmektedir. Maznunlar | sal olarak aldık, yoksa Türk in- i bir sansürün iadesinden ibaret-| bugün Glasgow mahkemesi hu-| kılâbının içindeki tezatlar bun-İ kası işi önümüzdeki sene & runa çıkrorslardır. oİdan ibaret değildi hâsl etmekte bir mani yok! Tezat Yakup Kadri Beyin Hakimiyetimilliyede) neşrolunan bir makalesi Gözlerimizi resmi muhitl den gayri muhitlere, devlet dİ irelerinden aile ocaklarına ge) dirdiğimiz vakit bu tezatlar” çokluğu ve tenevvüli bizi ha; ten hayrete düşürür, Lâkin dece hayret edeceğimize b sebeplerini aramağa calrsi daha iyi olmaz mı?.. Biz inkılâbın muhtelif sat larını birer kanunla tesbit ten sonra sanıyoruz ki, bun kendilerinden yürüyorlar, yır hiç biri yürümüyor, ve rümez, Bir hayat şeklinden bür hayat şekline geçivermel o kadar kolay bir şey değildi Onun içindir ki, inkılâpçılar rulmak bilmez bir dik! sasiyetle eserlerinin yü nli takip etmek ıstırarını malıdırlar. Türkiyede rejim inkılâp davası daima zabıta vetine dayanarak yaşamak © resini artık geçirip bitirmelidij Bunun bitmeyişinin sebebi millette irticam kuvvet ve # İkavemeti değil, inkrlâpçıl inkelâpçı taassubundan sf rumiyetleridir. İnkılâp pren* leri bizim içimizde bir talfi mücerret fikirler gibi değil s# konsiyansımızı idare eden P sipler haline girmelidir. Biz cak o zaman kendimizde «Gi neslindeniztw demek salâhi* ni buluruz. Devlet Bankası Ankara 18 — Devlet Ban sı etrafındaki faaliyet deva” diyor. Nisanın on beşine k#f bankanın kayıt muamelesi cektir, Hükümetin banka s€f” yesine iştirak için koyacağı E. hazırdır. İştirak edecek müesseselerin ne suretle A8. dar olacakları tesbit edil Herhalde senelerden beri vur inde yaşıyan Devlet müspet bir şekil, i