4 Aralık 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Ne; Sui > alısin Paşanın, Halıratı..| e sm T Ee kast nasıl (Tercüme ve iktibas hakki mahfuzdur.) yapıldı? Suikastta kimler rol oynadı vebunlardan bir kısmı nasıl kaçmağa muvaffak oldu? Zabıta bu suretle bir iz bulduk- tan sonra bir kat daha sarfı gay vet ve ikdam ederek ferdası gü- nü Atinada bir hayli Ermeni da ha tevkif edilmiştir ki bunlarm ikametgâhlarında bombaları ha vi mütcaddit çantalarla elektrik alât ve edavatı, esliha ve me- vaddı infilâkıyeden bâhis resail, ve bir çok evrakı muhabere ve saire bulmuştur. Bu tevkifata bir kaç gün devam olunarak o- tuz kadar Ermeni derdest edil- miştir ki içlerinde Ermeni ko- mitesinin bilfiil âzasından ol- 'duklarına kanaat hâsıl olan bir takım eşhas mevcuttur. Tahtıj tevkifa alman başlıca eşhasın esamisini -ymübeyyin birkıt'a cedvel ile zabıtamızın işine ya- y adresleri havi iki Ermeni rüesayı fe- birinin fotografı nerkum Ermenilerin | gönderilip ahiren pos-| de zaptedilen üç kıt'a ıbun suretleri leffen tak- dim kılındı. İşbu mektuplardan ikisicin giürselünileybi olan “Jan Jakop,, (Sarafi ismile da-; hi yad olunmaktadır) nam kim- derdest ve tevkifa maatte- 3€ muvaffak olamamıştır. Ga- 2 şahsı merkum bura komi- in reisi olup bir hareketi fesadiyeyi idare etmek üzere izan olunmuş ve mekâtibi mez- kürenin birinde muharrer oldu- ğu veçhile buradan bir limana li ccihen hareket etmesi er bulunmuş idi. (Bu li- tâbirinden maksat İz- iman: olması. ağlebi ihti- Fakat zabıtanın Pirede aları meydana çıkardığı günün ferdası bir İngiliz pasa- portile Mısıra firara muvaffak olunuştur, Merkum esnayı gay- bubetinde üçüncü mektubunda (Krist) namile yad olunan “Le- on Kerkinyan” ın kendisine ga yet ağır ithamat tevcih etmek- tedir. Bu tevkifat Atinaca bir tesiri azim husule “getirmiş ve miler şu mühlik mevaddı ibenin o payıtahtlarında ayet vâsi bir mikdarda da- islmış olmasını tefekkür et- ddetlerinden titremek- te ve bü tertibatı denaetkârane-| ye Bulgar komitelerinin bigâne! kları zehabile nefret ve| arı bir kat daha artmak r. En serbest gazetelet bile erbabı şürişe karşı te- ide ittihazı talebini mütehevvirane omakalât eettikleri gibi Atina ile bü- tün şarkta birinci derece haizi rağbet ve revaç olan “Embros,, i neşrettiği bir bendi tevessül ettikleri ve- işbu İrmenilerle Bulgarlara şid taarruz ederek,, şarkın mü e unsurlarını teşkil eden Müslümanlarla Rumlar bu anar müşteilenin kâffesinin Atina komitesi tarafmdan irsal edil- miş olması rehini sübut olacak olursa burası bendenizce daii istiğrap olmıyacaktır. Mezkür bombaların burada imal olun- duğunu ve Atinadaki silâhçılar- dan'birinin dükkânmda müba- yaa olunan dinamitin buhususta istimal edildiği ve yalnız bun- larm imallerinde kullanılan a- lât ve edevatm Marsilya tariki- le Avrupadan gönderildiği da- hi rehini mertebei subut olmuş ve bugüne kadar ele geçirilen bombaların mikdarı dört yüz dört yüz elli raddesinde bulun- muştur. Bu işte pek ziyade e- hemmiyet veren reisi vükelâ po Vs prefesini tahkikatı bizzat ida reye memür eylemiştir. Tahki- kat ikmal olunursa netayici za- ta âli asfanelerine arz ve İş'ar edeceğim derkârdır emir ve fer man. Hazreti men lehülemrin dir. HAŞİYE Şimdi istihbar ettiğime göre polis prefesi tahkikatı ikmal etmiş ve müttehemin muhake- mesine başlanılmak üzere müd- dei umumiye havale olunmuş- tur. Eşhası mevkufe dinamit saklamış ve huzur ve asayişi umumiyi ihlâl maksadile hafiy- yen akdi içtima etmiş olmala- rından dolayı muhakeme oluna- caktır. Kanunen şu ahval bir aydan bir seneye kadar hapis cezasmı istilzam etmekte ise de hükümetin bünları daha şiddet- li bir surette tedip ettirmek üze re ciheti adliyeyi icbar eyliyece Zi ümidindeyim. Polis prefesi “Leon Kerkinyan” nam şahsın kendisile rüfekasınm muhafaza sına memur zabiti Batum komi- tesinden celbettireceği yüz bin drahmi raddesinde bir meblâğ vadile iğfale kalkıştığını bende- nize bildirmiştir. Bu da Atina komitesinin Ermeniler nazarm- da ne derece ehemmiyeti azime yi haiz bulunduğunu irae ve is- bat eder. Atina ve Pirede tevkif edilen eşhasm esamisini mübeyyin o- Tup polis prefeliği tarafından tebliğ edilen cedveldir: 1 “Simon Krinikos” veya “Premyan,, mevkufun ikamet- gâhında üç bağlı dinamitle memlü dört adet çanta ele ge- çirilmiştir. 2 — “Mişel Paskali,, kayık sahibi bulunan merkum Erme- ni yanında diger bir şahıs bulun duğu halde mezkür çantaları “Premyan” a teslim etmiştir. 3—“Ağop Kakmacıyan,, mer kum . geçen Temmuzun yirmi sekizinde Dersaadetten tart ve tebit olunmuştur. (Bitmedi) 3 aylıklar İ şisilere hadlerini bildirmek için el birliğilesarfımesai etmelidir” demiştir. Burada ezhanı o dere- ce havfü dehşet istilâ etmiş- tir ki bazı gazeteler Ermenile- rin “Partenon” u berhava et- mek niyetinde bulunmuş olduk larını da iddia eylemektedir. Bi raz müfritaneolan bu havfü endişeleri tabfiften tamamile tevakki ve içtinap ettim. Bura eikârı umumiyesi Ermenilere karsı ne derece münfail ve muğ ber bulunursa hükümeti Yunani 15 Kânunuevvelde verilmesi muhtemeldir Eytam eramil ve mütekaidi- nin kânunuevvel, kânunsani, şu bat üç aylıklarının itası ancak bu aym on beşinde verilmesi muhtemeldir. Lâzım gelen ma- aş bordroları heniz ikmal edil- mediği gibi evvelce yazdığımız gibi bu maaşlarla birlikte 12 ay- ye de onlar hakkında o nisbet. te tedabiri şedide ittihazına mecburdur. Eşhası mevkufenin üzerlerin de bulunan evrakın tetkikatın- dah ve bir de sureti hususiyede istihsal olunan malümattan bu- lık küsuratları da verileceği ci- hetle maaş bordraları o suretle tahakkuk ettirilmektedir. Bu |mişi küsurat şu suretle verilecektir. Meselâ 579 kuruşu asli maaşı o- lan yetim ve ya (omütekaidin (579) kuruş tahsisat ilâvesile (1158) kuruş alması icap eder ra komitesinin Avrupa ilc Ame-| ken bu maaştan (1150) kuruşu rikadaki büyük komitelerin bir) şubesi olduğuna ve memaliki şahane ile kurbiyeti hasebile on lara pişdarlık vazifesini ifa etti- ii Zine bendenizce kanaat hâsıl ol “duğu cihetle memaliki şahane- asa va menilemle İsrmirm isial ales. üç aylık maaş ile birlikte tediye edilmekte idi. bu maaştan kü- sur kalan (8) kuruş ki bir sene liği 96 kuruş tutar (50) kuruş- tan fazla ve (100) noksan olması dolayisile bu mrletar (100) kurusa iblâs edile! MH.LİYET HARİCİ Tayyare Kuvvetleri de indiriliyor Tahdidi teslihat bahsi sık sık avdet edilen bir mevzu olmakta devam ediyor, Cenevrede bir ay- danberi süren müzakerat gaze- telere gelen az çok tafsilâtlı tel- graflar bu müzakerelerin mev- zuu hakkında az çok bir fikir| verebilir mahiyettedir. Maamafih bu müzakerat da- ha ziyade fenni olduğu için bü: tün teferruatile meseleyi kavra- mak daha ziyade ihtisas işidir. Bununla beraber elde edilmiş o- lan neticelerin herkesçe anlaşıl- ması kabil olmadığını söylemek istemiyoruz. Bilâkis müzakere- Alman murahhası Kont Bernstorf lerin tafsilâtını fenni tabirler- tahdidi teslihat komisyonu mü- zakeratının esrarengiz olmadı- ğı anlaşılıyor. Tahdidi teslihat için en kes- tirme yol olarak bütçe, yani her devletin sarfiyatını ilân etmesi şekli bulundu. İhzari komisyon şimdi zehirli gaz meselesine ya- naşmış oluyor. İstikbalde mil- letler arasmda çıkacak kavga- larda türlü türlü vesaite müra- caat edilirken zehirli 5 gazlarm hatıra gelmiyeceğini kimse te- min edemez. o İhzarikomisyon karada, denizde ve havada tah- didi teslihat için bütün devlet lerce kabul edilecek esasları a- rarken zehirli gaz istimali me-|s selesini bir tarafa bırakamazdı. Komisyon bir iki güne < kadar mesaisini bitirecektir. Ondan evvel kendisinden bek lenen her işi bir neticeye bağla- madan dağılmamak emelinde- dir. İhzari komisyon her işini bitirme suretile dağılırsa bu bir muvaffakiyet olacaktır. Çünkü bu suretle umumi konferans i- çin zemin hazırlanmış olacak- tır, CENEVRE, 2 A.A. — Tah- didi teslihat komisyonu ileride toplanacak konferansta bir iti- lâf elde edilmesini kolaylaştır. mak için harp zamanında zehir- li gazlar istimali meselesi hak- kında bütün hükümetlerin fikri- ni sormağa karar vermistir. Komisyon, tayyare levazımı nm tahdidi mukavele lâyıhası- nin havi olduğu maddeleri üçün cü kıraatinde kabul o etmiş, bu levazımın bütçe tarikile tahdidi hakkında İngilizler tarafından verilen tadil takririni reddetmiş tir. Müstahkem mevkiler hari- cinde 77 milimetreden ve mü tahkem mevkilerde 150 (o mili- metreden fazla çapta büyük top bulundı hakkındaki Alman teklifi de kabul edilme- iştir. PARİS, 2 A.A. — Meb'usan meclisinde cereyan eden müza- kere esnasında harbiye nazırın- dan sonra beyanatta bulunan sosyalist meb'uslardan M, Re- nandel, Fransanın tahdidi tes- ihata önayak olmasını istemiş- tir. Hava işleri hakkında mira- lay Brocard'm beyanatı niha- (makalesinde ezcümle diyor ki: PERSİE i KÂNUNUEV Rusya - İtalya ve Almanya “Sunday Referee” namında- ki İngiliz gazetesi Rus Hariciye komiseri M. Litvinof ile İtalya Hariciye Nazıri M. Grandi ara- sında cereyan eden mülâkat hak kında diyor ki: “Londra siyasi mahafilinde söylendiğine göre İtalya, Fran- sa ve Rusya ârasındaki gergin- likten istifade ile Rus-İtalya ve İtalya - Rusya - Almanya kor- kuluğunu ortaya çıkararakFran sayı korkutmak istemiştir. İta- İya'nın bu vaziyeti buradâ bir ruhiyat hatası addediliyor. Tec- rübe göstermiştir ki Fransızlar kendilerini tehdit altında görün ce eğilmez bir vaziyet alırlar, kendilerine emniyet verilince daha az sert olurlar. İtalya - Rusya - Almanya zümresinin artık bir hakikat ol- duğuna dair Popolo d'İtalia da görüleri beyanata gelince bu be- yahat faşist İtalya'nın Avrupa- da tesis etmek istediği vaziyete bir misal addedilmektedir.” Avusturyada kabine buhranı Avusturyada kabine buhranı devam etmektedir. “Temps” gazetesi buna tahsis ettiği baş- “Başvekil Vaıgoin'm Seho- ber kabinesini düşürmek ve prens Stahremberg ile o birleş- mek suretile yaptığı siyasi hata derhal görüldü. Eski #aşvekil Schober kendini düşürmekte â- mil olanlara karşı şerait derme- yan etmek gibi bir güzel mevki- de bulundu. ” Onün yardrmi olmadan ekse riyet temini Esbil değildir.Eğer temamile iktisâdi bir program tesbit etmiş ölâri M, Ender bir kabine teşkiline muvaffak olur- sa işi pek nazik'olacaktır, Bur- juva denilen fırkaların vaziyeti, evvelki meclis feshedilmeden evvelkinden dah az müsaittir, | Sosyalist cereyanma karşı mâ- ni olmak iktiza eden bir mem- lekette yalniz'bu keyfiyet M. Vaugoin tarafından girişilen i siyasetini mahküm et meğe kâfidir.” “Temps” gazetesi bundan sonra Almanyada Hitler taraf tarlarınm kazanması Avusturya daki müfritlere de ümit verdi- ğini ilâve ediyor. İranda mahkümlar TAHRAN, 3 (A.A) — Rus parası ticaretiyaptıklarından do ayr 19 teşrinisanide idama mah Rusun cezaları 10 sene hapse tahvil eri ii | diği murahhaslar arasında ce- reyan eden müzâkere bittikten sonra, madenlerde faaliyetin ta tili hakkındaki karada sebat e- dileceği ihsas olunmu Bu konferansta kabul edilen bir ka. rar suretinde vaziyetin tetkiki hususunun Perşembe günü Lon drada toplanacak olan maden a- melesi federasyonu konferansı- na havale edildiği beyan edil mektedir. İLLA “Bengale” 2 A. bir müfettiş muavi- nini öldürmüş olmakla maznun 2 genç Bengale'li Chandpur is- tasyonu civarında tevkif edil mişlerdir. Bunların üstünde 2 dolu revolver ile birkaç kurşun | ve bir bomba bulunmuştur. Ne vakit ig CENEVRE, 2 (A.A) — Muh nik gazlara ait müzakeratın ce Teyanı esnasında Fransız heye- ti murahhasası mukavclename tarafından tesbit edilecek mem- COM yet bulur bulmaz umumi müza- | 5 kere a e ngiltere madencileri di mal ederken meclisten umumi | © HABERLER. | Muharebede zehirli gaz istimali Tahdidi teslihat komisyonu şimdide bu meseleyi tetkik ediyor küm edilmiş olan 3 İranlı ile bir. lesinin gönder) “ VEL 1930 Amerikada Bütçedeki açık ne kadar? VAŞİNGTON,2 A.A. — 'M. Hoover, Kongreye hitaben kaleme aldığı senelik beyan- namesinde. bu zannında bulun duğunu . beyan etmiştir.M. H över, hükümsü- ren iktısadi in- hitatın varidat ta hakikati hal- | de 655 milyon dolar raddesin- (Mr. Hoover ; de bir noksan tevlit ettiğini, bu noksanm muhtelif amillerin bil hassa harp borçlarma mafisu- ben 185 milyon dolar faiz öden- miş olması yüzünden azaltılmış olduğunu kaydetmiştir. Bu beyannameye nazaran, 1931 - 32 senesine ait bütçenin masarıf kısmı 4,054,000 ve va- ridat kısmı 4,085,000 dolardır. Geçen Nisan zarfında yapılan nüfus tahririnin verdiği en doğ ru neticeye nazaran, işsizlerin adedi 2,5 milyondan ibarettir, VAŞİNGTON,2 A'A.—M. Hoover, beynelmilel daimi ada- let divanma ait protokolu bir- kaç güne kadar âyan meclisine tevdia karar vermiştir. İngilterede işsizler LONDRA, 2 (A.A) — 24 teş rinisanide (o işsizlerin (adedi 2,2B6,460,1 bulmuştur. Balkan matbuatı konfe ransı açıldı Türkiyeyi Zeki Mesut Bey : temsil SOFYA, 2 A. A. — Bugün Sofyada Balkan matbuatı kon- feransı açılmıştır. Konferansa Romanya murahhası M. Klar- ret riyaset etmektedir. Bulga- ristanı M. Siliarof M. Kazasof Macar b Türkiye Almanya PEŞTE, 2 A. A. — Başve- kil Kont Bethlen Hariciye en- cümeninde beyanatta bulunarak gerek Ankarayı ziyaretinden ev vel ve sonra ve gerekse Berlini ziyaretinden evvel ve sonra mü- teaddit defalar tekzip ettiği ve bazı devletler arasıda bir blok teşkiline ait olan ecnebi gazete- leri neşriyatmın'devam &tmekte olmasına nazarı dikkati celbet- miş ve bu şayialarn merkezi Avrupanm siyasi vaziyeti hak- Karşıyaka klübü Sakıza gitti İzmir, 3 (Milliyet) — Karşıya ka spor klübü 50kişilik bir sopr cu kafilesile temas etmek Üzere Sakıza gitmişlerdir. Klübün füt bol takımı Yunan le maç yapacaktır. Maç pazar gü- nü yapılacak, pazartesi dönüle- cektir, Karşıyaka spor klübü Sa kız seyahati için Liman şirketi- nin Göztepe ismindeki vapuru- nu kiralamıştır. Maçın tafsilâ- i bildireceğim. Avusturalya valisi | LONDRA, 2 (A.A) — “Res| mi,, Avusturalya temyiz mahke! mesi reisi Sör İsaac, Avustural ya valii umumiliğine tayin edil-| miştir. Bu suretle ilk defa ola”, rak bir Avutusralyalı idare başı na gecmis bulunmaktadır. ncir ve üzüm satışı İZMİR, 3 A.A, — Bugün yir mi altı kuruştan kırk beş kuru- şa kadar 1932 çuval üzüm ve ye- di kuruştan yirmi altı kuruşa kadar 390 çuval incir satılmış- tır. Abdülhamit veresesinin davası dün g oru İdü Dava bitti. Mahkeme kararını bu hafta zarfında tefhim edecek Abdülhamit veresesinin davasını Abdülhamit veresesinin İtal-| ya, hükümetine geçen 12: ada ile Trablusgarp ve Bingazide terkettikleri emlâk ve arazinin iadesi talebile İtalya", hüküme- ti aleyhine açtıkları davanın rü yetine dün muhtelit Türk- İtal yan mahkemesinde devam edi miştir, Celse açılınca ilk alan Abdülhamit veresesi veki Mazilyah EF, Bundan bir kaç gün evvel Türk - İngiliz mahke! sinde ayni mevzu üzerinde cere| yan eden muhakeme esasında müdafaatı söylemiş - tir. Buna cevap veren İtalyan) ajanı da 12 adada vereseye ait hiç bir erazi olmadığını söy! dikten sonra: — Bingazide mevcut 450 bin hektar mamur erazinin Abdül- hamit veresesine ait olduğu id- dia edilerek iadesi isteniyor . Halbuki Bingazinin mamur ak-; samı ancak bu kadar tutar. Su) halde Bingaziyi olduğu gibi ve reseye vermek lâzım gelecek. Bu husustaki talepleri kanuni bir kıymeti haiz değildir. de- konferansın içtima (tarihinin miş ve Bingazi mahkemesince gören Türk-Halyan mahkemesi lerinden bahsetmiştir. Osmanlı hükümeti zamanın dakaymaka-) mlrk,mal müdürlüğü, zabitlik gil bi hizmetlerde bulunmuş olan! bu şahitler mevzuu dava olan arazinin vereseye değil, hükü-! mete ait olduğunu söylemekte- dirler. Verese vekili Mazilyah EF, bu ifadelere karşıda dava edilen arazinin Abdülkamidin şahsına ait olduğunu söylemiş- Dava neticelenmiştir. Karar bir hafta zarfmda tefhim edile- cektir, İtalyan mahkemesi elinde başka iş kalmadığı için bu kararı tefhim ettikten sonra ediyor ve M. Reikof, Yugoslavyayı Arcirlkoviç ve o M. Krivo İ Türkiyeyi Zeki Mes'ut Bey i Yunanistanı daM, Papadoptl| İtemsil etmektedir. Arnavut rahhası Bubarinin bu G İmuvasalatına intizar aşvekili ve Macaristan arâ i sında tam bir ahenk mevcuttur diyo kında şüpheler uyandı i maksadile bazı mali ve ikti mahafilden çıkarılmış oln ihtimalinden bahsetmiştir.Kİ Bethlen bu ziyaretler osnasnı Macaristan ile Türkiye ve manyayı alâkadar eden mü rek meselelerin müzakere €ğ| ğini tekrar eylemiş ve bu lelerde Macaristan ile Tü ve Almanya arasında tam ahenk mevcut olduğunu m nüniyetle kaydeylemiştir. Vecihi tayyare$ İstihza ile değil büyü hissi takdirle karşı ANKARA, 3 (Telefonla! Yarm gazetesinin 30 ve 3i rinisani tarihli nüshasında — Vecihi B. bir tayyare mış ve bununla uçmağa ml fak olmuştur. Vecihi B, in yaptığr te bir harp tayyaresi olmadığı bi bir yolcu tayyaresi olmak sıflarmı cami olmuş değildi Hükümetin ve tayyare ce yetinin, Vecihi B. in tayyar ne alâka göstermediği haki daki neşriyat katiyyen dol değildi: Bilâkis, büyük erkfinı hai ye reisimiz Fevzi paşa Hz. T yare cemiyeti reisi icabeden İâkalayı tamamen göstermiş dir, Bu cümleden olmak Üs tetkikleri yapılmadan evvel ması memnu bulunduğu hs) Vecihi Bey hakkında, bu tec! beden evvel üçtuğu için kafi hiç bir muamele yapılmamı$ Vecihi B. in eseri, bazı kim$i rin dediği gibi, hiç bir 289 istihza ile karşılanmamış, 9 kıs takdir edilmiştir. Bir milyo Moskovada gönül tayyare cemiyetin yeni aza mikdari MOSKOVA, A.A, — Gör lü tayyare cemiyetine : bir milyondan fazla aza kay lunmuştur, Kabili sevk bal İlar inşası için milyonlarca "4 İteberru edilmiştir. o Teber” , Balkan matbua ei cemiyeti SOFYA,2 A.A. > konferansı ettiği veçhile Balkan millet! nin mulareneti için bir Ball matbuatr cemiyetinin test istihdaf eden konferansın rW mesinde cemiyet nizamnar nin kabulü münderiçtir. BU zamnameye nazaran Balkan kümet merkezlerinden her bi de bir milli şube tesis oluna€ ittir. Bulgar milli şubesi 8