1 Aralık 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

PAZARTESİ 1 KÂNUNUEVVEL 1930 5 inci sene, No 1727 NUSHASI SK URUŞTUR Radikal tedbirler C.H. Fırkası, kendi kendini İh ve takviye işine başlama| İn evvel bir kaç noktayı göz inde tutmalıdır: - Memlekette, inkılâp ipleri, kök salmış olmak- — çok uzaktır. — Gelecek Cümhuriyet ni hazırlamak yolunda şim kadar hiç bir şey yapılma İ— C.H. Fırkası, bir ink li teşkilât olduğunu unutup âde siyasi fırkalar gibi opor ist olmuştur. Yani kalaba- İ ve çokluk temininden başka * şey düşünmemiştir. Bu yüz S1 ne tamamile halis münev- Sınıflara, ne de kesif halk İinlarma istinat edebilmiştir. ima yarı resmi veya tam res bir zümrenin eline bırakmış E Onun içindir ki, bizçe, C.H. İtkası bugüne kadar takip et- İĞ yolun tamamile aksine yü-| İekledir ki, asıl hakiki gaye yarabilecektir. i Gerçi, fırka erkânu 8 yıllık b n, beş| inkılâpgı| moktai na dan beyhude € geçirmiş olduklarını kendi| € itiraf etmeleri epey oluna kafa- âp pren bu sa“ bu © H, Fırkası her şeyden ev ki terbiyevi vazifesini ele ala- ter. Kanunu medeniy takim şer'i hilelerle ve şapkayı üzerine sarık nevi takke. hâline E en ay- enin çaresini aramalı- e. İnkılâbın. tecellileri eski k camiasının sathında he- iz bir hafif yaldızdır. Gençlik bizim bel bağladığı- iz kanaatleri büsbütün hari- İe yetişmektedir. Burada İylemek lâzmgelir ki, bahset imiz gençlik mektep sırala- ia bulunan gençlik değildir. ayata yeni atılmışlardan, ken lerini, daha ilk adımda, bu ce Yetin içinde avare ve yaban- hissedenlerden bahsediyo- he Bunlar, kendileriyle hiç İsegul olmadığımız için, bizi akıp kendileriyle o meşgul inlara doğru gidiyorlar. Hiç ir gönülleri onlara doğru vor, Gençliği yalnız karm afmdan tutmak iyi bir usul ğildir. Gençliği kafasından kalbinden çekebilmeli ia da, İnkılâp ideo in şey yapılmadan € po olunamaz. H. Fırkası, mahalli, Şii mifuz ve itibarlardan isti-| ve sistemini “ittihadü tetak- | gin bütün sistemlerile bera- ârtık tarihe bırakmalıdır. R. yerde ve daima, temsil et- Mi fikrin, arkasından yürüdü- İN idealin nüfuzuna, kudret ve na güvenmelidir. Osasen i fikirler ancak yeni şahsi- le yürüyebil İl zarfında, lâakal üç dört tür- #rejime hizmet etmiş kimsele " ağzında lâik demokrat huriyet mezhebinin sözleri İlik yalan gibi gelir, Sağımız ip kabul) vi solumuzda, iki büyük inki- teşkilât, iki büyük milletin âdderatını elinde tutuyor, vi büyük ve kalabalık milleti MK lerinde / kendi Yalariyle yoğurup du- Yor. Bu iki teşkilâttan öğrene $ok şeyimiz vardır. C. H kasmın ıslah ve takviyesi Hzifesini üzerine alanlar, işe alamazdan evvel, yeni cemi- lerin bu yeni yapı sistemleri Nİ tetkik ve tetebbü ötmek lüzu duymalı idler, Yakup Kadri ç— Edirne Halk fırkası e 29 A.A. — Halk x ii meb'us Faik B. Pi lan islâh ve tadil edilmiş Reisicü Gazi Hz.nin ziyaret edecekleri yerler arasında Darülfünun da vardır; kendilerinin burada gençliğe hitap leden bir nutük irad buyurmaları muhtemel görülmektedir|s- Evvelki gün Trabzondan Ege vapuru ile hareket eden Ri cümhur Hazretleri bugün İstan bulu teşrif edeceklerdir. Ancak yapurun limanımıza den evvel vurudu muhtemel olduğu gibi saat “15” e doğru gelmesi de hesap edilmektedir Büyük Reisimizin teşrifleri dolayısile halkımız büyük bir se vinç içindedir. Reisicümhur Hz. leri resmi merasim yapılmama- sını emir buyurmuş oldukların. dan bir proğram tespit olunma- mıştır. Ancak Vali Muhiddin B. Kolordu kumandanı Şükrü Na- ili Paşa ile polis müdürü ve mer kez kumandanı beylerin Halk fırkası teşkilât heyetinin motör. le Kavaklara giderek Gazi Haz retlerini oradan istikballeri çok muhtemeldir. Maamafih dün | ,|akşama kadar tesbit olunmuş,” | kat'i bir emir yoktur, Ege vapurunun Dolmabahçe İönünde demirliyerek Gazi Haz. | vel retlerinin motörle saray rıhtımı İde dört beş gün ikameleri küv- RR RR İN O AN İİ LR ve ralli za eee Siirt Mebus EA HENEE mhur Hazele eri bu gün şehrimizi teşrif Duyur > Büyük Reisimiz Istanbulda da halk ile temaslarda | bulunacaklar ve bazı müessesatı ziyaret edeceklerdir i Sondakika i Gazi Hz: şeh- rimizde... (Gece saat 35)a doğru Gazi Hazretle- rini bâmil bulunan İ Ege vapuru boğaz açıklarında bulunu - yordu. Gazi Hazretle- ri ağlebi ihtimal Sa- | karya motörü ile doğ- ruca Dolma“ bahçe! rıhtımına çıkacaklardır.f de ? | na çıkmaları muhtemeldir. Sarayda istihzarat ikmal e- dilmiştir. Gazi Hazretlerinin şehrimiz- $ buldaki ilkametleri etrafında ba- vetle muhtemeldir. Bu müddet esnasında buraca mukarrer bir program olmamakla (beraber halk ile temasları, yeti, Be- lediyeyi, Darülfünun, Türkoca ğını, C. Halk Pırkasımş bazı mek tepleri ziyaret etmeleri çök muh temeldir. Büyük R&simizin Da rülfünunü ziyaretleri esnasmda Türk gençliğine hitaben bir nu- tuk irat etmeleri de muhtemel görülmektedir. Vali Muhiddin Bey dün kolor- du kumandanı Şükrü Naili paşa ile H. Fırkası İstanbul teşkilâ- tını tetkika memur Afyonkara- hisar meb'usu Ali Bey ziyaret etmiştir, Bu ziyaretler. esnasın- da Reisicümhur Hz. nin İstan- zı hususatın görüşülmüş olması muhtemeldir. EGE vapuru (telsizle) 30 A. A. — Güzel havada yolumuza devam ediyoruz. Deniz sa dir. Yarım sabah İstanbula olacağız. Asıl Niçin şikâyet ediliyor? Rapor iktisat vekâletine gönderildi Ticaret odasının raporu İstanbul Ticaret odası, ma den kömürlerimizin transit ge- rılması için kazladığı raporu dün iktısat vekâletine gönder miştir, Raporda hülâsatan den iyor ki “ rüğün çıkardığı müşki lât yüzünden ecnebi gemiler kö İmür almadan geçmektedir. Hem bu müşkilâtı ve hemde transit kömürlere mahsus güm- rük resmini kaldırmak suretile İmuafiyet temin etmek lâzımdır. Bunun için gümrük kanunun. da icap eden tadilât yapılarak maden müstahsillerimize diger memleketlerle rekabet imkânı verilmelidir. İhrakıye muafiyeti memleke- te külliyetli miktarda kambiyo girmesini temin edecektir. Gümrük idaresi, maalesef mü teaddit müracaatlara rağmen transit vapurlara ihrakıye veril mesi hususunda beklenen teshi Iâtı göstermemiştir... Ticaret odası erkânından $a- ndan kadar vaziyeti idare lâhivattarbir zatta gümrük oldukça ağır hükümleri - Yirmi beş | ihtiva ediyor— Gümrük Başmüdürü ne diyor? İ |caret odası umu Başmüdür Seyfi Bey ederek gümrük idaresini, ihraca tımızım azalmasına sebep Ol- makla itham etmiş ve demiştir ki; — Gümrük ve zabıta, hâlâ mü tareke zamanında İstanbul iş- gal altında iken İngilizler tara- fından Anadoluya karşı yapılan İSerif zade — Ali iktisat zneclisi Bugün toplanıyor; azalar dün Ankaraya gittiler Âli İktisat meclisi O bugün toplanacaktır, Bu meclise #&eh rimizden iştira! Davamız haklı ve meşrudur ! Cevabımız dün gece gönderiidi Ankara, 30 ( Milliyet ) Heyeti vekile bugünkü içti manda Düyunu o umumiye meclisinin protestonamesine verilecek cevap üzerinde m zakeratta bulunmuştur. Hazu lanmış olan bu cevap bu ak şam Parise gönderilmiştir, Cevabımız davadaki haklı ve) meşru hattı hareketimizi de- lillerile izah etmektedir. | Hukuk talebesi Atinaya bir seyahat yapmaya hazırlanıyor Öğrendiğimize göre İstanbul hu- kul fakültesi talebesi kânunusani ayı içinde bir Yunanistan seyahati tertip İletmiştir. Seyahat on gün kadar de Atina darülfümunlur temaslar yapılacaktır. ştirak edecek talebenin İ vam edecek sin edilmektedir. Seyahat etrafında fakülte cemiyeti) min için yol ücretinin asgari hadde in dirilmesi için lâzımgelen teshilât için makamala müracaat edilecektir.| Talebe Yunanistanda ilmi tetkikat ve müşahedetta bulunacak! Hıfzıssıhha müzesine hediye ANKARA 30, (A.A. ke Dresdenden Almanya hıfıssıha müzesi tarafından Sıhhıye Ve- kâletine hediye edilen çok kıy- mettar bir koleksiyon 63 san- dık içinde olorak İstanbula gel miştir. Koleksiyon bu günler- de Ankaraya getirilecek ve bu- rada hrfzıssıha müzesinde teş- hir edilecektir. Eskişehir sıtma mü- cadelesi ANKARA 0, (A.A.) Eskişehir (o sıtma mücadelesi mıntakası dahilinde Sakarya menbalarının tathiri için yapı- lan ameliyat tamamen hitam bulmuş ve acilen kanallar Sa- karyaya akıtılmıştır. İntihabı feshedilen yerler ANKARA 3 len şikâyet üzeri tahkikatı yapılan ve Şurayı dev lete sevkedilmiş olan belediye intihabatmdan £ Darıca Kmık, Tire, Biga, Borçka, Menemen, Koçhisar, intihabatı fesh ve Söğüt intihabatı da ipka edil miştir. Diğerleri > üzerinde tet- kikat yapılmaktadır. edecek olan Ti mi kâtibi Vehbi i Sanayi ve Mas din Bankası * di mumi o müdür Sadettin, mader ci Rifat Kâmi Si reyya Zahire bc sası reisi Mur: İve bankalar ko: İsorsiyomu ic komitesi reis Nurullah Esat Nurullah Eat Beyler diin ak- ve Vehpi B.ler şam Ankaraya hareket ettiler, Bu defaki meclis içtimaları 15 gün sürecek; ihracat ticareti. mizin inkişafı çarelerile 1927 ve 1928 tediye muvazeneleri tetkik olunacaktır, Fransada sular kabarıyor PARİS, 29 A.A, — Sen neh- rinin iki günden beri alçalmağa başlamış olan suları tekrar his- solunur derecede yükselmekte Alman tayyaresi tutuştu LİZBON, 29 A.A.—D-X deniz tayyaresinde bir yangın çıkmıştır. Tayyarenin sol kana- dı tamamen harap (olmuştur. Yangın murettebatın ve deniz tayyare işçilerinin — yardımile söndürülmüştür. Mehktepliler müsabakası 82 inci hafta başladı 82 inci hafta başlamıştır. Gazetemizde çıkan haberler. den cn mühimmini seçip cu- martesi akşamına kadar mü- sabaka memurluğuna gönde- tiniz. Neticeler pazar günü meşredilecektir BUĞUN rihi dei Ke 3 üncü sahi 1— Dişçi mektebi için ayrı Turtsm ve Şubeleri iyor izA sulistimali gürd. çe © zam mi, İstemedilerm. Tevfik Rüştü Bey Sofyada 48 saat ikalacak, mühim mülâkatlar yapacak Vekilin Romadaki temasları pek iyi ve müsmir neticeler verdi Roma, 29(Başmuharirimizden) — Tevfik Rüştü (Bey. refakatindeki meb'uslarla bu akşam Romadan hare ketle Venedik tarikile Sofyaya /azi- met etmişlerdir, Tevfik Rüştü Bey gösterilen arzu üzerine Sofyada 48 #aat kalarak Hariciye nazırı ile mülâ kat edecek “ve Bulgar rical mühim meseleleri görüşecekti Tevfik Rüştü Bey İtalyada bulun- * duğu müddetçe İtalya hükümeti ta- rafından büyük dikkat ve nezaketle İmisafir edilmiş ve bakikaten çok sami ini ve cidden dostane mal bu misafiı mizi mütehassıs eylemiştir. Tevfik Rüştü Bey İsaiya Kıral Hazretlerile M .Musolini tarafından pek samimi bir şekilde kabul edilmiş ve M. Grandi ile ilk günü iki saatten fazla mülükat etmişlerdir. Gerek M. Grandi tarafından ve ge rek büyük elçimiz Suat Bey tarafın dan verilen ziyafetler davetliler üze rinde iyi ve devamlı intibalar bırakan çok dostane bir hava içinde cereyan etmiş, bilhassa âyan meclisi reisi ta- rafından âyan sarayında mühim İtal yan ricalinin huzurile © verilen resmi İve mükellef çay ziyafetinde | vekilimize ve meb'uslarımıza gösterilen çok nazikâne hüsnükabul ve konuşmalara hâlim olan havadaki samimiyet beyetimizi çok mütehassis| etmiştir. M. Musolini matbuat şefi mebus M. Feretti tarafından bütün İtalya matbuat erkânının huzurlarile verilen ziyafet te pek samimi Romadaki ari matbuat| ya gazeteleri ek ama erağ en vekilimiz kısa beyanatta bulunmuş! muhabirlerin hepsile hususi görüş” müş ve kulüpten çıkarken ecnebi mu- babirler tarafından alkışlarla teşyi ©- dilmiştir. Hariciye Vekilimizin bir İtalyan gazetesine mühim beyanatı ROMA, 29 A.A. — Popolo Ditalya gazetesi muhabirine be yanatta bulunan hariciye vekili Tevfik Rüştü Bey M. Mussoli- ni hakkında fevkalâde sitayişte bulunarak müşarünileyhin şah-| İsa ve dehasına olan büyük i- timadını söylemiş ve müteaki- ben İtalya-Türk dostluğuna te- mas ederek bu dostluğun yeni lolmakla beraber muhkem oldu- İ ğunu ve iki memleket için müs-| bet ve devamlı semereler arzet- tiğini söylemiş ve demiştir ki: Bu dostluk vaitlerle o doludur. Zira, iki memleket dostluk rabı talarmı takviye ederek halisa- Bu mesele de halledildi! Darülfünun müderrisleri hariçte iş alabileceklerdir.. Yalnız iş müsaadesini fakülte meclisleri verecek ve bu işler şerefine nakisa getire Darülfünun müderrislerinin hariçte vazife alıp almıyacakla- rma dair münakaşa hitam bul- muştur, Netice müderrislerin le hine olarak kararlaştırılmıştır. Son vaziyet şudur: Her müder- ris hariçte iş yapabilir. Ancak bazı şerait vardir, Bu şart ları darülfünun emini Muam- mer Raşit B, şöyle anlatıyor: “— Hariçte bir müderris fa- zül bulunabilmek için fa- İkülte meclisinden mezuniyet İs tiyecektir. Fakülte meclisi de bu faaliyetin Darülfünun mesa isine ve lâboratuvar, enstitü gi- bi munzam mesaiye mâni olup olmadığını tetkik edecek ve sü lüsani ekseriyetle karar verecek tir. Bu vaziyette divan azasının muhakkak çok meşgul müder- rislerden olacağı hakkında da bir kayıt olamıyacaktır. Mü- derrislerin hariçte alacakları va Hariciye ve Tevfik Rüşlü Bey nebir surette yekdiğerine tekar rüp etmektedirler. Tevfik Rüş- İtü Bey bunu müteakip İtalya- Türkiye-Yunanistan misakların dan bahsetmiş ve bir tek misak değil biribirine benziyen üç mi- sak mevzuu bahsolduğunu söy“ lemiştir, Vekil Bey, M. Mihala kopulos ilç Milano'da mülâka- tını hatırlatarak burada iki dey let adamının M, Mussolini'nin fikirlerinden mülhem oldukları nı kaydederek demiştir ki: Bu üç itilâf şarkta sulhü takviye, tekeffül ve himaye eden ve hat- tâ tekmil eski dünyayı alâkadar eden büyük bir eser teşkil et- mektedirler. Tevfik Rüştü Bey sözlerini Gazi Hazretleri tara- fından idare edilen yeni Türki- ye'den hararetli bir surette bah- sederek bitirmiştir. ROMA, 29 A. A. — Ecnebi matbuat cemiyeti bu (akşam Tevfik Rüştü Bey şerefine bir yafet vermiştir. Ziyafette Türk meb'us gazetecileri, Tür- kiyenin Roma sefiri, tekmil se- firler ve siyasi heyete mensup zevat ve birçok İtalyan ve ecne» bi gazeteciler bulunmuşlardır. ROMA, 29 A. A, — Tevfik Rüştü Bey dün akşam Venedik ekspresile Romadan hareket et- Devamı beşinci sahitede müderrislik bilecek iş olmıyacak.. © Darülinün Emini nun şerefile mütenasip olacak- tır. Hiç bir müderris âli olm yan bir mektepte ders okutamı M. Raşit Bey