26 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

MİLLİYET Filistin... İngilterede Yahudi taraftarları Londra, 25 (A.A) — Müstem! lekât nazırının Filistin hakkın-) daki beyanatı üzerine M. Bald-| rauninm ars llrak ve İsveç sefirleri Çankayada, Tasarruf toya M. Lloyd George ile M. | Ch hill de iştirak etmişlerdir. : . |. 2 inlar, müstemlekât nazırnın| Naci Şevket Bey ve M. Heidenstan itimatnamelerini Reisicümhur Hazretlerine takdim ettiler | Bunlar, müstemlekât nazırının| Irak sefiri nutkunu türkçe olarak irad etmiş, Gazi Hz. mevzuu bahsolan beyanatınınİn her iki sefirin nutkuna mukabelede bulunmuşlardır giltere hükümeti tarafından res men girişilmiş olan bazı teah- hütlerin kısmen inkârma mua dil olduğunu söylemektedirler. Londra, 25 (A.A) — Harici- ye nazırı M. Henderson, Newca| OANKARA,25 A.A. — İrak|bu zatı sayesinde kolaylaşacağına emi- İstle'de söylediği bir. nutukta;! sefiri Naci Şevket Beyle İsveç nim, Akvam Cemiyeti misakının İn-! sefiri M. de Heidenstan bugün Reisicicümhur Hazretleri İs- giliz siyasetinin temel taşı oldu Çankayada Rcisicümhur Haz-! veç sefirinin nutkuna ( atideki funu beyan etmiştir. retleri tarafından kabul edilerek mukabelede bulunmuşlardır; itimatnamelerini takdim etmiş- | “ Elçi Hazretleri; Haşmetlü lerdir, irak sefiri bu münasebet İsveç kıralı hazretleri tarafın- lanacaktır. Muhafasakör fırka|je Türkçe olarak âtideki nutku| dan fevkalâde murahhas ve or- İrcislerinden © M. Baldwin Mirad etmişir: ta elçi sıfatile nezdime tayin bu | Chamberisin ve M. Anevy Ti-| Reisicümhür Hazretleri; Mu- yurulduğunuzu gösteren mektu PAZAR İSultandHamit! Tahsin Paşanın. Halıratı. BE (Tercüme hakkı mahiuzdur.) Padişahın iki türlü iradesi vardı! “Hususi, ve “Resmi, tezkereler yüzünden çıkan mes'ele neidi? y Vekâletler, yeni bütçelerini hazırladılar Ankara, 25 ( Telefonla ) “ Vekâletler, yeni, bütçelerini # zami tasarruf icrası na dikkate alrak hazırlamışlardi” Dahiliye ve Maliye* vekil muvazenei umumiye müdiri ik Beyden mürekkep bir kom yon bugün Maliye vekâletindi! geç vakte kadar bütçe işlerilf meşgul oldu. Heyeti vekilenif yarınkı içtimamda bütçe kati vaziyetini alacaktır. devletlerine takdim eylemekle şeref kesbeylerim . Türk milletinin refah ve saade- ti için mufahham matbuum haşi metlü kıral hazretlerinin izhar ettikleri samimi otemennilere tercüman olmak üzere intihap olunduğumdan dolayı büyük bir şeref duymaktayım. Haş. metlü kıral Hazretleri il LONDRA, 24 A.A. — Par- lâmento, 23 Teşrinievvelde top | mes gazetesine bir mektup gön-! dererek amele fırkası hükümeti nin Yahudiler hakkında talâ. fahham metbuun Haşmetlu kı ral birinci Faysal Hazretlerinin jbeni nezdi devletlerine fevkalâ- ide murahhas ve orta elçi sıfati- leket arasında teyemmünen te- essüs etmiş bulunan münasebetlerinin inkişafını s lefim gibi ayni zihniyetle ta dostluk| bu memnuniyetle aldım. Kıral Hazretlerinin Türk mil! leti hakkındaki samimi temenni İlerini tebliğe zatı âlilerini me- Kâzım Pş. Ankaradâ! ANKARA, 25 A.A. — Mef lis Reisi Kâzım Paşa Hazretle be beni memur etti. İsveç ilelmür buyurmalarını görmekle Türkiye arasındaki iyi anlaşma) ayrıca memnun oluyorum, Mil-| rabrtaları yeni bir sey değildir.)letim hakkında besledikleri his bugün saat 16,18 de şehrimiğ© avdet etmiş ve istasyonda B3$” vekil İsmet Paşa ( Hazretleri İle tayin buyurduklarını iş'ar €-| den itimatnameyi zatr riyaset-| penahilerine takdim ile ( şeref Yıldız sarayında Sadırazam Cevat Paşanın za manı sadaretinde ve benim baş- kitabete tayinimden mukad- dem bir tarihte cereyan etmiş bir hâdiseye bittesadüf muttali olmuştum, Bu hâdise yukarda beyan ettiğim keyfiyeti izaha medar olacak mahiyette olduğu için yazmak isterim. Hünkârın iradeleri biri resmi ve diğeri hususi tâbir olunan tezkereler- le tebliğ edilirdi. Mahiyet iti- barile bu iki tarzı tebliğ arasm- da bir fark olmamak lâzım ge- lirse de isimlerinin delâletin- den de anlaşılacağı üzere birin- ci kısım tebligat büsbütün res- mi addolunurdu. Cevat Paşanm zamanı sadaretinde Bağdat ve Suriye defterdarlarının becayiş- leri hakkında bir iradei seniyesa dır olmuş ve bu irade makamı sadarete bir tezkerci hususiye ile tebliğ edilmiş idi. Bu irade- nin sususi tezkere ile tebliğ 0- lunması o iki defterdarın beca- yişleri matlübu âli olduğuna bir işaret ve bundan sonra yapıla- cak şey alelüsul bir tezkere ile keyfiyetin makamı sadaretçe arz ve inhasından ibaretti, Ce- vat Paşa böyle hareket etsey- di, yani iradeli seniyeyi Mali- ye nazırma bildirerek o tarik ile bir istizan tezkeresi tanzim ve arzetseydi yolu ile hareket et- miş olurdu. Halbuki Cevat Pa- $a böyle yapmamış, hususi tez- kere ile tebliğ olunan iradei se- niyeyi kat'i ve nihai mahiyette telâkki ederek Bağdat ve Suri- ye defterdarlarının becayişleri- ni mevkii icraya vaz ile ilân et- mişti. Sadaret müsteşarı muamelâ- tı resmiyenin tâbi olduğu usulü! bildiği için tezkerenin resmi ol- mayrp hususi olduğunu ve hüş susi tezkerelerle gelen iradeler üzerine yapılacak muamele bu olmadığını Sadırazama ifade e- dince Cevat Paşa: “Padişah ira “desidir tezkerenin hususi veya resmi olması iradei seniyenin mahiyet ve kat'iyyetini değiş- tirmez.” demiş ve ertesi gün sa raya geldiğinde “radei seniyeyi alınca icra ve ilân ettim ve müs teşarın ihtarına rağmen bu yol. da hareketi vazifei sadaret ve sadakat bildim,, yolunda maru yatta bulunmuştu. Cevat Paşa böyle yapmayıp hususi tezke- relerle tebliğ olunan iradei se- niyelerin mevkii tatbika vaz'ı için ötedenberi mevcut olan u- sule riayet etseydi Hünkâr bu. “na hiç bir şey demezdi; ancak Cevat Paşanın tarzı hareketi Sadrazamın sadakat ve itaati- mi göstermek itibarile Hünkâ- tta hoşuna gideceği tabii Nitekim öyle oldu ve Cevat Pa şanın bu hareketine mükâfaten a İ | i © kendisine yaveri ekremlik un- © vanı tevcih ve hazinei hassadan yüz elli altın maaş tahsis olun- uştu. Bu hâdise ibrete şayan nı deriniz!, idi.) gerâsım salonu. di bir tarihte Vi; zarif bir avize sipariş ve celbet- mişti, avizenin konşimentosu | Reşat Efendi isminde bir ko- misyoncunun namma tanzim ve avize bu nama irsal olunmuş- tu. nasebeti olmak şöyle dursun madığından Reşat adlıların Ne şet diye çağrılıp hattâ o suret- le imza attıkları ve kezalik Sul tan Muradı hatırlatmamak için Murat adlılara Mirat denildiği v devri idrak etmiş olanların malümudur. Şeyhislâm Efendi-| ye âit olan avizenin Reşat is. minde bir komisyoncu namına vürut ettiğini gören işgüzar gümrük memurlarından biri derhal bir jurnal yazarak Veli- aht Reşat Efendinin Viyana- dan bir avize mübayaa ve cel- bederek Şeyhislim Efendiye he diye ettiğini arzetmişti. İşin ga /rabetine bakınız ki, ledettahkik o günlerde gümrükten çıkarı- İlan bir avizenin Meşihat kapısı na gittiği anlaşılmıştı. Bu ihba- rı takip eden Cuma günü zatı İşahane camide bermutat Şey-! hislâim Efendi ile görştüğü sı- rada alelıtlak avizelerden balıs| açar, Cemaleddin Efendi hiç bir lüzum ve münasebet yok iken Hünkârın avizeden bahset mesine hayrette kalır ve üç gün evvel Viyanadan celbetmiş ol- duğu avizeden Sultan Hamide haber verildiğine intikal ederek Cuma' selâmlığını müteakip ha nesine avdetinde mezkür avize yi kâhyasına bittevdi zatı şaha- neye takdim eder. (Bitmedi) Mektepliler müsabakası | 76 nci hafta birincilikleri Mektepliler müsabakası 76 ın cı hafta birincilerini sırasile ya zıyoruz 1 — Nişantaşı Kız orta mek- tebinden 65 Mefharet Hanım 2 — Galatasaray lisesinden 960 Reşat Bey 3 — Galatasaray Muzaffer Cevdet Bey 4 — İstanbul erkek lisesin- den 219 Halit Vasıf Bey | S — Ameli hayat mektebin- den Ayşe Hanım. Müsabkayı kazananlar, mev- lut mükâfatlarını gazetemiz ida irehanesinden aldırabilirler | Tl nci hafta 77 inci hafta başladı. Bir haf ta zarfında gazetemizde çıka- cak haberlerin en mühimini se- çip önümüzdeki cumartesi ak- şamma kadar gazetemiz müsa- lisesinden! Şeyhislim Cemaleddin Efen-| | anadan gayet) £ Veliaht Reşat Efendiye mü-| | onun adaşı olmak dahi caiz ol-| | Llogd Gevrge etmekte olduğu siyaseti tenkit etmişlerdir. Tayyare faciası Le Burje, 24 A.A. — Lane ve Nocolas namında bir tayya- reci, Adisababa'ya gitmek üze- re müteaddit defalar yerdenkalk mağa uğraştıktan sonra niha- yet öğle vakti uçmağa muvaf- fak olmuşlarsa da, saat 12,30 da”Le Burje tizerinde uçmakta iken tayyare birden bire evlerin üzerine düşmüş ve çıkan büyük bir alev bir çok evleri ateşe ver- miştir. Tayyareciler kömür ha- line gelmiş olup, enkaz altında başka maktüllerin de bulunma- sından korkulmaktadır. Bulgar kralı ROMA, 25 A.A. — Bulgar kıralı Boris ile Prenses Jeanne" m nikâh merasimi bugün Assi- se'de yapılmıştır. Fransa reisicümhuru PARİS, 24 A,A.— M. Dou- mergue, Fas seyahatinden av- det etmiştir. OMER ZU İM EN RUN Fen fakültesi reisliği Ankara, 25 ( Telefonla ) — Darüfünun fen fakültesi riyase- tine kimya müderrisi Mustafa Hakkı B.in tayini vekâletçe ka- bul edilmiştir. Fethi Beyin açtığı dava Bursa, 25 (Milliyet) — Fethi Beyin vali Fatin B. aleyhine aç- tığı dava vesaiti nakliyesinin müsait olduğu nazarı dikkate a lınarak Eskişehire nakledildi. Mardin intihabatı Mardin, 24 (A.A) — Mardin ile 7 kazasında yapılan brlediye intihabatını C. Halk Fırkası ka zanmıştır Neşriyat kooperatifi Ankara, 24 (A.A) — İlim ve! fenni halk arasında yaymak maksadile bir neşriyat koopera tifi teşkil etmek üzere bugün 21 münevver genç içtima ederek Maliye istatistik şubesi Ankara, 25 — İstatistik ka- nunu mucibince maliye istatis tik şubesinin 931 haziranında baka memurluğu adresine gön- istatistik umumi müdürlüğüne İnakli takarrür etmiştir. kesbeylerim, Gerek zatı devlet- irinden ve gerekse (o Türkiye .Cümhuriyeti Hükümetinden 8€- leflerimin nail oldukları hususi inayet ve muzaheretin bana te- İrettüp edecek mes'uliyetlerin i fasında zatı riyasetpenahileri- nin itimadını ihraz şerefine maz İhar olacağıma kuvvetli bir delil İteşkil ettiği kanaatindeyim. Mu fahham metbuumun Türk mil İetinin refah ve ikbaline müteal lik temenniyatı kalbiye ile mem lâ hissiyatı haşmetanelerini ke- mali ihlâsla arzetmeğe bütün kudretlerimi sarfedeceğim. Za- tı riyasetpenahileri (o nezdinde temsil etmekle müşerref oldu- ğum memleketin zatı samileri- ne ve necip Türk milletine kar- şı en halis müveddet ve muha- denet hislerini beslemekte oldu ğumu arz ve iki devlet arasında tezayüt ettiği kemali memnuni- yetle müşahede edilen muhalâ- sat ve iyi komşuluk bağlarının takviyesine bütün mevcudiye- timle çalışmağı en Oomukaddes İbir vazife addedeceğimi tekrar etmeğe müsaadei riyasetpena- |hilerini rica ederim. Vazifemin İifsasını teshil için bana pek el- İzem olan zatı devletlerinin ve Cümhuriyet hükümetinin muza heret ve muavcnetine mazhar olacağımı ümit ederim, İşbu muzaheretin iki memleket ara- sında teyemmünen mevcut mu- habbet ve muhalâsat' rabıtaları nm takviyesi hususunda besle- İdiğim kuvvetli emelle memleke İtimin şedit arzusunun tahakku- kuna medar alacağında kat yen şüphem Y hür Hazretleri.” Reisiciimuhr Hazretleri ceva ben atideki nutku irat buyur. İmuşlardır: “ Elçi Hazretleri; haşmetlâ İrak kıralı Hazretlerinin zatı âlinizi nezdime fevkalâde mu rahhas ve orta elçi tayin ettik- İerini bildiren mektuplarını bü yük bir. memnuniyetle alıyo- rum, Kıral (Hazretlerinin ve İrak milletinin Türk milleti hakkındaki hissiyat ve temenni yatma teşekkür ederim, Irak milletinin refah ve ikbalini te- menni ederim. Mümtaz selefle- rinizin başlamış oldukları vazi- feye kemxli muvaffakiyetle de vam edeceğinize emniyetim var dır, İki millet ve hükümet ara- sında mevcut bulunan ve pek (isabetle beyan buyurduğunuz İgibi inkişaf ve tezayi mem-) İnuniyete şayan olan dostluk ra- İbrtalarının sarfedeceğiniz mesa i neticesinde gittikçe kuvvetle- neceği şüphesizdir. Vazifenizin ifasında size muvaffakiyetler di lerim, Bü hususta gerek benim gerek Cümhuriyet hükümeti; müzaheret ve muavenetinden emin olabilirsiniz, Elçi Hazret leri. mufahham metbuum Haşmetlâ kıral hazretleri tarafından fev- kalâde murahhas ve orta elçi sı fatile nezdi devletlerine tayin buyrulduğumu “bildiren mektu- Uhâcme tevcih edilmiş olan bu yüksek vazifenin şahsi telâkki- lerime de uygun olmasından bir kat daha bahtiyarım. Zatı devletleri hükümetinin — faal himmetile Türk milletinin ba şardığı büyük teceddüt ve rsla hat eseri vatandaşlarım: tarafın dan hayranlıkla ve muhabbet- kâr bir lâka ile takip olunmakta dır. Bu hislerden mülhem ola- rak bana tevdi edilen vazifeyi | | tevfikan memleketlerimiz ara- rin inkişafma sarfa çalışa ğım Reisicümhur Hazretle, mı zatı devletlerine arzetmekli- ettiğim itimat ve hayırhahlık M. Venizelosun Ankara seyahatine Yunan Başvekili, yarın sabah Ankarada bulunacaktır ANKARA, 25 A.A. — Yu- nan Başvekili M, Venizelos ve İrefikaları, Hariciye vekili M. İ Mihalakopulos ve refikalarınn Ankarayı ziyaretleri münasebe- tile tesbit edilen program: 26/10/930 pazar günü; Yu- inan Başvekili M. Venizelos ve refikası Hariciye nazırı M. Mi- halakopulos ve refikası ve yan- larında bulunan zevat 26 teşri- nievvel pazar günü saat 16da “Elli” kruvazörü ile İstanbula geleceklerdir. Kruvazör müna- sip mesafeden iki Türk torpito- su tarafndan karşılanacaktır. Mihmandarlıklarıma tayin edi- len Hariciye vekâleti, kalemi | mahsus müdür ve Tİ - in daire birinci şube müdürü beyler bir İistimpotla kruvazörü karşılaya- İcaklar ve gemiye çıkarak Cüm- huriyet hükümeti ve Hariciye vekâleti namma beyanı hoşame di eyliyeceklerdir. Krüvazör sa- at 1,15 ilâ 16 arasında Haydar- paşaya geldiğinde mutat bahri merasimin ifasından sonra mi- safirler istimpotla ve mihman- | rıhtıma çıkacaklardır. Rıhtımda İstanbul valisi ve belediye reisi Beyefendi tarafından istikbal olunacaklardır. danı ve polis m İtikbalde hazır bulunacaklardır. ceklerdir. Teşyide istikbalde i | hazır bulunan zevat hazır bulu- nacaklardır. Hareket Orupu ; şemdten evvel vuku bulursa as- keri merasim yapılacaktır. muvasalât edecektir. İstasyon ifaya ve bütün gayretlerimi mu fahham metbuumun emirlerine sında mevcut iyi münasebetle - Bu husustaki samimi arzularr- ğime müsaadelerini rica ede-| rim. Bu vazifenin zatı devletle-! rince ve hükümetiniz tarafın- dan bana gösterileceğini ümit İdarlarile birlikte saat 17,15 te rkez kuman- ü Beyler is- İstasyon Türk ve Yunan bayrak larile tezyin edilecektir, Misafir ler hususi trenle Haydarpaşa- dan saat 17,30 ta hareket ede- 27/10/930 pazartesi: Husu- si tren saat 9,30ta Ankaraya Türk ve Yunan bayraklarile tez siyattan dolayı anelerine teşekkür eder mukabele İsveç milletinin re- fah ve saadetini temenni eyle- rim. Türkiye ile İsveç arasında eskiden beri mevcut iyi anl ma revabitr iki memleket ara sında teessüs etmiş olan dost- luk münasebetlerinin inkişaf ve temadisine bir zaman teşkil et-| mektedir. Türkiyede başarılan| teceddüt ve ıslahat eserlerinin | İsveç milleti tarafından dosta ne bir alâka ile takip edildiği hakkımdaki ( sözlerinizden ve memleketlerimiz arasında mev cut iyi münasebetlerin inki; fi için sarf mesai edeceğinize dair olan temenniyatmızdan pek mütehassis oldum. Vazife- nizin ifası esnasında şahsi müza heretime ve Cümhuriyet hükü- metinin nail olacağınızdan &- min olabilirsiniz Elçi Hazret- İleri.,, İ zatı haşmet- bik | alt program yin edilecek ve orada bir bölük asker resmi selâmı ifa edecek ve muzika Yunan milli marşını ça- lacaktır. Başvekil Paşa Haztet- lerile Hari hariciye müsteşarı Matbuat İ- kinci daire Protokol umum mü- | dürü beyler misafirleri istikbal edeceklerdir. Misafirler Ankara palasta ihzar ettirilen daireleri- | ne gidip bir müddet istirahat et tikten sonra Yunan sefirinin re- fakatinde saat 11 de hariciye vekili Beyetendiyi ve saat 12 de Başvekil Paşa Hazretlerini ziya ret edeceklerdir. Başvekil Paşa Hazretlerile Hariciye vekili Be- yetendinin refikaları Hanrme- fendiler kart bırrakacaklardır. Hariciye Vekili Beyefendi saat 12,45 te Başvekil Paşa Hazret- leri 1,15 te Yunan Başvekil ile Hariciye nazırına otelde iadei| ziyaret edeceklerdir.Büyük Mü- let Meclisi Reisi Paşa Hazretle- ri ve diğer vekil Beyefendiler | kart taati edeceklerdir.Saat 1,451 te misafirler öğle yemeklerini | Hariciye vekili (o Beyefendinin: köşklerinde yiyecekler (o ve ye-| mekten sonrada Reisicümhur Hazretleri tarafından kabul edi leceklerdir. Saat 20,30 da Başve kil Paşa Hazretleri ve refikala- rı Hanımefendi Ankarapalasta misafirlerin şerefine bir ziyafet verecekler, ziyafeti bir süvare takip edecektir. 28/10/930 salı: Saat 13,5 te 'M. ve Madam Venizelos ve M. ve Madam Mihalakopulos H. ciye vekili Beyefendinin köşkle rinde, Kont Bethlen şerefine verilen ziyafette hazır buluna- caklardır. Saat 16,30 ta Marma rd köşkünde çay, saat 20,30 da M. ve Madam Venizelos ve M. Madam Mihalakopulos, kont Bethlen serefine Basvekil Pasa) ! İ İtinde misafirler merasimi Vekiller, meb'uslar ve ui jandarma kumandanı tarafı dan istikbal edilm Fevzi Pş. Yozgatta zi Paşa Hazretleri bugün Yoğ gadı teşrif etmişlerdir. Aksa belediyede şerefi i tertip edilecek Aydın demiryolu şirke- tine ait yanlış bir habef ANKARA, 25 A.A. Londf da münteşir finansiyal Taymif gazetesinin | teşrinievvel tarihli nüshasında Aydın demif | yolu şirketinin vaziyeti maliy€” si hakkında intişar eden rapof” da mezkür şirketin kambiyo tiyacatının Türkiyede bu bap mer'i olan ahıkâmi kanuniyedef istisna edilmiş olduğu yazılıdı. Kabul ve neşrolunan kanunlari yerli ve ecnebi her türlü teşek” küller tâbi olduğu ve böyle bf istisna Türkiye Cimhuriyeti takip ettiği prensiplerle kal telif bulunmadığı cihetle bu 98 riyatm aslısız bulunduğunu b& yana mezunüz. Eczahane müdürlüğü v€| muallimlik Ankara, 25 ( Telefonla ) 7 Eczahane sahip ve mes'ul mü dirlerinin lise ve orta mekte” lerde müallimlik almaları bir mahzur omadığı alâkadari#” e Vekili Beyefendi | azretli refikaları Hanimiğ fendi tarafından verileni ziyaff te ve suvarede hazır bulunac3' lardır. 29/10/930 çarşamba mis firler öğle yemeklerini mihmi darlarile otelde yiyeceklerdif” Cümhuriyet bayramı geçit r€ minde hazır bulunarak akşam bankeye iştirak edeceklerdir. 30/10/930 perşembe: Miss ler Macar sefareti (o tarafın Kont Bethlen şerefine verilec” olan ziyafete iştirak cdecekle” dir, Akşamı Yunan sefareti tahsis edilmiştir. 3 31/10/930 cuma: sabahlcy” saat 11 de Hariciye vekâletini iştima, marmara köşkünde tibi umumi Beyefendi. tarafi” dan bir dejöne verilecektir. AK şamı misafirler hususi treni karayı terkedecekler ve İl güneş battıktan sonra vuku “e duğu için merasimi askeriy€ edilmiyecektir. İstikbalde Leri bulunan zevat Yunan Baş" ile Hariciye nazırmı ve rel rmı teşyi edecekleri ve mi” darlarrı İstanbula beraber gi” ceklerdir. 1/11/930 cumartesi yasi a mi trenin Haydarpaşaya mu sak riye ile istikbal edilecek ve İSİ, syonda vali Beyfendi ile re olan zevat bulunacaklardır. &. safirterin İstanbuldan hareler lerinde Vali Beyfendi ve dE, zevat tarafından teşyi edile lerdir. Kruvazörün Limanf.. müfarekati esnasnıda mü latinde icra edilen merasi? pılacaktır. ve |