25 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
CUMARTES 25 TEŞ| 5 im RİNİEVVEL 1630 ci sene, No 1691 NUSHASI 5 KURUŞTUR e z İzi ve Başvekâlet İğ Hazretlerinin Başveköleti buyurması hakkında “Ye ortaya attığı fikre dair yazdı-! karşı fırka mahafi-' MN Yeniden muhtelif telâkkilere Mita, yide “Cümhuriyet Fırkasınn İi- ağ Yarın gazetesinde intişar eden ne kendisinin ne de Sim bir nn alâkadar olmadığını #öy- kk, Şüphe yok ki, Arif Oruç Bey, Furkanım - erkânimdandı. Bu #azetesi resmen değilse bile fi- anın organı sayılıyor. Liderin | beyanatı, fırkanın tebliğ ve leri burada çıkıyor. o Onun ki, (Yarn) da & intişar eden Ürn hangileri Serbest Cümhuri- Pirkasmın fikirlerinin ifadesidir, İlleri sahsi Gikir ve kananterden bunları anlamak ekseriya | or. Bu itibarla o Fethi) inin bu tevzihine © ihtiyaç! liderin, çok nazik diye ifa- bu meselede Yarının baş- ini kendi fikrine imale ede- olacak ki, Arif Oruç Bey bu Üzerinde yeniden ısrar ediyor. mesele hakkındaki noktai na» daha evvel açık açık söyle inin Başvekâlete geçmesi, fev- di tedbirdir. İçinde bulundu- 0 vaziyet ne kadar izam edilir- hali hazırda (o böyle bir ti icap ettirecek bir Yoktur. Memleketin ihtiyaçla Ve halkın temayüllerini herkes- İYi ve herkesten evvel hisseden de esasen böyle br zaruret duy- N » Eğer böyle bir lüze- Meni bulunsaydılar, daha bir tün evvel yeni hükümetin teşk 4, Yeniden İsmet Paşaya tevdi ve Şüvetle muhterem Başvekil hak- | aç aki emniyet ve itimatlarını yeni! teyit buyurmazlardı. Doğrudur: Teşkilâtı Esasiye ka Muna yöre Reisicümbur, hüküme ie n gayri mes'uldür. Fa- | esasa İstinat ederek, Gazi Haz- | m köşesine çekilmiş, memle İflerile alâkadar olmıyan bir et cisi Sarzetmekte | büyük bir yardır, diyoruz. Meselâ: “İs- al stan şimendifer politikasi milliye politikası boğ: e © Başvekil; bu politikasını) ies'ul olan Gazinin arzu ve i rağmen takip ediyor.i,,| daki bir iddim, elbette çok) Ve hakikatle münasebeti olmı- Bir şey olur. atığı fikrini müdafanda *den Yarmın başmubarriri şmil- | » dele, tarihinden bir misal alı 1 Sakarya muharebesinde Gazi- Başkumandanlık verildiğini yor ve diyor kit Meclisi ona Başkumandan teklifini yaparken, pek mubte- İmet Paşanın bütün bir cephe bulundukları hatırasına arzusubda değildik! O za) düşman vardı. Bugün Metal, açlık, iktisadi veme yaman orduları n a “ karşısında bulu in fikir ve kanaatine bür- Ştmek ne kadar lâztm ise, renli- tarihi hakikatleri olduğu gibi *k te ayni derecede lâzım ve Mücadelenin ilk gününden iti- Srdumuzun filen Başkumanda- nuyorlardı. Başkumandanlık 1,Gaziye kumanda etmek salâ-| vermiyordu ;belki bu kanun- M. Meclisi icrai ve teşril kn nun ehemmiyet ve hu- si buradadır.Her halde (Yarın) kya uharriri, son mahalesinde- ile böyle bir zarureti ima et- İstememiştir. Çünkü Sakarya pek çok uzaklaşmış bu- “ “lg DR “rülfünun eminliği ANKARA, 24 (Telefonla) - iris Yusuf Ziya Beyin Da en Eminliğine dair olan #me âli tasdika arzedil- - Tasdikini o mütcakıp Maarif Vekâleti tara- Kiril grafla Darülfünuna :ektir, | R Yrimübadillere Vziat teehhür etti 24 — Gayri mübadil | edilecek olan 62 bin | irasmın tevzi bir müd- | techhür etmiştir. tiye İl tevzi icin ELLİ BFPasmaharriri: Siirt Miolhumem BA HENNE'E Dünkü maç nasıl oldu? | Moskova ihtilalcileri türk inkılâbını kalpten seviyor GENT Yunan kalecisi muhakkak bir golü kurtarırken Fenerbahçe, Arisle 2-2ye berabere kaldı İstanbul şampiyonu Fener dün muta- dın dununda bir oyun gösterdi Aris yunan takımına gelince fevkalâde süratli ve seri paslarla oynuyor ve topu bekletmiyordu iki taraf kaptanları el Yunan kafilesi reisi nutuk sıharlarken irad edernen Dün Taksim stadyomu sayı- |muştu. Halk sabırsızlanıyor. İki k günlerinden birini yaşadı. Da |debir ellerini çırparak iki takı- ha maç saati gelmeden evvel|mı sahaya çağırıyordu. Seyirci- stadyomun tribünleri ve duhuli |ler, dün hakikaten (yüksek bir ye tarafı iğne atılsa yere düşmi | spor terbiyesi gösterdiler, maç yecek derecede hınca hmç dol- Devamı $ inci sayfada Iktısat Vekâleti erkânı arasında tebeddülât Şirketlerin daha sıkı bir kontrol altına alınması mukarrerdir Bey iktisadi işlerimizde bazı te- | dilât yapmak için tetikat maktadır, e Vekâletin şirketler müdüriye | tinde bilhassa tadilât yapılacak, bu şube vekâletin en mühim dal relerinden biri olacaktır. Bu su retle memleketimizdekişirketler daha sıkı bir kontrol altına alına | caktır. Bilhassa senelerdenberi gayri faal bulunan bazı şirketle- rin tasfiye muamelesine niha- yet verilecektir. İktisat vekâleti ziraat müste şarlığı teşkilâtı da tevsi edile- cek, vilâyetlerdeki ziraat teşkilâ tına daha ziyade ehemmiyet ve rilecektir. İkhısat Vekâletinde esaslı teşkilâila |, Bazı ziraat mıntakalarında la meşgul olan boratuvarlar tesis edilecektir, Mustafa Şeref Bey Sigorta komiserlikleri ilga e- dilecektir. Evvelce olduğu gibi Ankara, 24 — İktisat vekili! sigorta şirketleri iki komiser ta Mustafa Şeref Bey müsteşarlık | rafından idare edilecektir. Hal- larla, müdürü umumiliklerdeki |huki bugünkü teşkilâtta elliyi işleri tetkik etmiş ve müsteşar- | mütecaviz sigorta komiseri var kıklarla müdürü umumiliklerde | dır, Bu teşkilâtta açıkta kalan esaslı tebeddülât icrasma karar | komiserler vekâletin yeni ihdas vermiştir, edilen diğer kısım! istih- İktisat vekili Mustafa Şeref |dam Sal e > Yalan ve iftira Halide Hanımın tavsiyesi ü- zerine bir Amerikalının kese- sinden Nev-yorkta bezirgönlrk ve namus düşmanlığı tahsil e- den M., Zekeriya | Beyin “Son Pasta,, sı ben Moskovada iken aldığım maaş ve ücretlerin lis- tesini neşretmiş. Millet (Meclisinden başka «Hakimiyeti Milliye» den 250, “Milliyet” ten 250,Ankara imar komisyonundan 500, Ankaı palas otelinden 200 lira aylık ve ücret, ayda 26 defa toplandığı- nı bildiğimiz Dil Encümenin- den her defası için 23 “lira ve haftada bir defa (toplandığını işittiğim Türk Ocağı Hars he- yetinden 25 lira huzur hakkı a- Jıyormuşum. “Hakimiyeti Milliye, o nin müdürüyüm ve baş muharrirle- rindenim. 250 lira almam, tah- rir heyeti müdüründen daha az ücret alırım. “Milliyet, ten on p&ra maaş almam. Komisyondan 500 lira aldı- ğım tamamen yalandır. Eğer çalışmağa vakit bulursam 150 Jira verirler. Otel şirketinin 200 lirası son akçesine kadar yalandır, “Dil Encümeni, ne ta hart inkılâbındanberi gitmediği i- çin, geçen yazdan beri on para almam, Çalışanlara da zaten ayda 120 lira verirler. “Türk Ocağı Hars heyeti, â- zasıyım. . Fakat işim çok oldu- ğu igin gitmem ve üç senede 4 huzur hakkı ya almış, ya alma-| muşımdır. İ “Nerede 1900 lira, nerede 350 lira, l Bu gazetede zerre Kadar na-| mus varsa ya listesini işpat et-| meğe, ya: — İftiraya — alet olmuşum, affedersiniz, demeğe mecbur -| dur. Bolu meb'usu Falih RIFKI Inhilâl İzmir S. Fırka reisi çekilmek istiyor Bozdoğan gençleri de S. Fırkadan ayrıldılar Kâzım Paşa Dün ailesile Anka- raya gittiler İstasyonda parlak surette teşyi edildi Dün akşı karaya hareket eden M. M. Relsi Kâzım Paşa Bir kaç zamandanberi şehri- mizde bulunan Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Paşa ailesi le beraber dün akşam Ankaraya hareket etmiştir. Kâzım Paşa istasyonda vali, polis müdürü, vilâyet ve beledi ye erkânı ile Halk Fırkası men || bulunan | supları, şehrimizde meb'uslar, polis ve asker müfre zeleri tarafından teşyi edilmiş- tir, Kâzım Paşa ile beraber refi- kaları ve sair ailesi erkân ve ef radı da Ankaraya gitmişlerdir. Vergiler Müsakkafat vergi- sinde esaslı tadilât Maliye vekâleti ecnebi kanunları tetkik ediyor Maliye vekâletince musakka- fat verigisinde tadilât için tetki kat başlamıştır. Hazırlanacak kanun lâyiha- sında çok mühim noktalar bu- # lumacaktır. Izmir meb'usu Vâsıf Bey | İzmir 23, — Hizmet gâzete- | si baş muharriri Zeynel Besim B., gazetesine çektiği bir telg- rafta “Yeniasır, baş muharriri İsmail Hakkı Beyin vâsi bir çe virme hareketile tekrar H. Fır kasına rücu edeceğini İzmir pa- lasta meb'us Vasıf Beve söyledi ğini ve Serbest Fırka İzmir o- cak reisi Ekrem Hayri Beyin is tifa için Vasıf Beye müracaatla bir yol aradığı, İsİtanbulda bu lunan Vasıf Beyden aldığı malü mat üzerine bildirmektedir. Devamı $ inci sağtada Şimdiki müsakkafat vergile- ri meşrutiyet senelerinde kabul edilen tahriri emlâk kanununa istinat ettirilmiştir. Bu esasa göre meselâ ayni mahallede, ayni sokakta, ayni evsafta olan iki evin vergi kıy- meti başka başkadır. Bu nisbet- Devamı $ inci sayfada Tıp Fakültesi seririyatı nisa'yz muallimliği Tıp fakültesi seririyatı nisai- ye müderris muavini Fuat Fe- him B. ehliyet ve — iktidarma binaer Darülfünun diva unca geririyatı 7 saiye muallimli gine terfian inh edlimiş ve Maar vekâletince me muriyeti / tasdi edilmiştir. Fuat Fehim B Almanyada ikiz H tahsil etmiş, t senelerce tıp fa- Fat rehim Bey kültesi nisaiye klinigini hazakat ve muvaffakıyetle idare etmiş en muktedir nisaiye mütehassıs lerimizdendir, Maarif vekâleti bu musip tayinle tıp fakültemi- ze cidden kıymetli bir muallim kazandırmış oluyor. 4 i Tuznamesi tespit edildi İsta» a günleri x Çünkü halkçı olan t olmaktan Hariciye Vekili Tevfik Rüş- tü Beyle Rusyaya giden Bolu meb'usu Falih Rıfkı Bey dün av det etmiştir. Falih Rıfkı B. dün kendisile görüşen bir muharri- rimizin suallerine şu cevaplar! vermiştir: — Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey döndükten sonra, Moskovada, etütler yapmak için üç hafta kudar İ kaldır. İlk önce size bütün o Rusyada Tevfik Rüştü Beyin emsalsiz karşı- landığını kaydetmek isterim. Şimdiye kadar yabancılarla temas etmiyen re- isler, Tevfik Rüştü Beyin bulundu- ğu yemek ve suvarelere İştirak et- mişlerdir. Moskova ihtililcileri halk- ı olan ve Türkiyeyi kapitalistlerin müstemlekesi o olmaktan kurtaran Türk inkılâbı: kalpten © sevmekte- dirler. “Biz nasyonetistiz, — onlar komi nisttirler. o Sistemdeki bu zrtlı rağmen, Rus ihtilâlinin içinde bulun duğu bütün şartlar, bizim inkılâbe mızın şartlarına benzer. Biz asırlarca ezilmiş, uyandırılmamış bir halk ye eni garpçılık müemse- eğe çalışıyoruz. On- Er gene yepyeni bir mü- essese içinde yoğurmağa çalışmakta. dırlar, Rus ihtilâl ş makta olduklarını öğren- Moskowanın bu hususta bizim için umduğumuz — Avrupa gazetelerinin © dom! Bir kemik parçasında Serbes Cümhuriyet Fırkası tarafından yakında çıkarılacak olan gâzetenin tab'ını muhalif gazeteler paylaşamıyorlar, Fethi Bey, çıkaracağı gaze- teyi iltizam usulü ile ihale et- mek istemiş. Buna, fırkanın teş kilindenberi, organlık vazifasi- ni yapan Yarın gazetesi — talip olduğu gibi, gazeteyi Son Fus- İta da basmak istemiş. Bu yüz den bu iki muhalif gazete biri- birine düşmüştür. Dün, Yarın Sonpostaya çatmakistemiş.Son , Postanın sayfalarını &karıştır- mış, bir Veremle mücadele ce- İmiyetine ait yazıyı bahane ede rek şu satırları yazmıştır: “Mücsseseye yardım için halkı a- İzami derecede teşvik (o lâzım ge lirken .Son Posta denilen gazetenin bazı mütaleaları | hayretlere şayan görülmüştür. — Bu gazete o maddi garuretleri ibraz edemiyecek bir te- csvüz ibraz ediyor. Muhalefet de- mek Devlet müesseselerini birer bi rer yıkmak demek midir?. Hayır mü- esseselerine dil uzatmak © şuursuzca bir harekettir. Muhalefetin temiz ve özlü bir şehresi vardır. — Bir takım makasıdı mahsusa takip edenlerin mu halefeti ifsat etmesine asla cevaz ve 1 eğleniyor a açıklarındaki ci üncü sahifede: Yaranın Yazı Yelek 2— Hikâye Roman ürk inkılâbı memle- ketimizi kapitalistlerin müstemlekesi kurtardı Rusyadan avdet eden Bolu meb'usu Falih Rıfkı Beyin kıymetli müşahadeleri PT Bolu meb'usu Falih Rıfkı B. Dig o ve açlık işin yazdıklarına ne dersiniz?. — Rusyada 1928 denberi vaziyet değişmiştir. Rum ihtilâlcileri muaz- zam Avrupa ve Asya Rusyasının ser- vetlerini işletmeğe karar vermişlerdir Rusyanın her köşesinde beş senelik program sözünden başka bir şey işi- İtilmez. Beş senelik © programdan İ maksat, Rusyayı ana © ihtiyaçlarda Avrupa ve Amerika (o Zanâatlarına müftekir olmaktan kurtararak, reji- mi sağlam bir temel üzerine oturt maltır. İlk zamanlar Rus ilim, fer ve parasmın böyle bir programı ba şa çıkaramıyacağını söyliyenler, bu günkli semereleri | gördükten sonr it ini değiştirmeğe mecbur kı maşlardır. Bilhassa Amerika ha nikbindirler, İ (Devamı Beşinci sahifede) Hırıltı başladı! Serbest Cümhuriyet Fırkasının çıkaracağı gazete muhalif gazeteleri biribirine düşürdü yağlı lokma arayanlar remeyir. Son Posta son zamanlarda gok karışık ve şüpheli yollardan yü rümeğe başladı.,, Diğer taraftan Son Posta da “Bir hakikat kalmasın Allahım âlemde nihan,, serlâvhası altın da heyecanla şu satırları yazı yor: “Serbes Cümhuriyet Fırkası İs- - İ tanbulda bir gazete çıkarmak istiyor. Bunu haber alan © Akşam gazetesi Fethi Beye müracaat ediyor ve gâ- zeteyi fırka namına çıkarmayı teklik ediyor. Ayni zamanda da Yarın ga- zetesi müracaat ediyor, Akşam, neş- redeceğini ilân ettiği Hürriyet ismin. deki yevmi gazeteyi Fırka namina neşretmeyi teklif ederek arzı hizmet &diyor. Fethi Bey bu teklifleri tet kik ettikten sonra Son Posta neşri. yat şirketine havale etmeyi düştnü- Yor, Son Posta bundan sonra ga. zetenin M. Zekeriya B. tarafın- dan neşredileceği hakkında neş riyat yapıldığını ve bunun doğ- ru olmadığını yazıyor. Son Pos taya göre, gazeteyi Zekeriya i Bey neşretmiyecek Son Posta neşriyat şirketi neşredecektir. Yani, gazeteyi, Zekeriya B; ve arkadaşları çıkaracaklardır, ©
