25 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

SultandHamit Tahsin Paşanın ,Halıratı. Ji. ai (Tercüme ve İktibas hakkı mahfuzdur.) k isi çok mühim Konya Mevlevi şeyhinin aşçı başısı Istanbula geliyor.. Bu zat Konya Mevlevi şeyhi- (birinde bunların İstanbula d nin Yıldız sarayında nasıl telâk | gelmelerine yol açabileceği için ki olunduğunu ve sarayın meza- |buna müsaade olunmazdı. anı elbette biliyordu. Konya! Bu cümleden olarak Müşir) Mevlevi şeyhinin aşçı başısı İs- | Feyzi Paşadan sonra Yemen ah | tanbula gelip başka bir işgüzar | valinin bozulması üzerine ora-| tarafından daha evvel saraya |ya ümerayı askeriyeden mükte- | nalümat verilirse kendisinin bu | dir bir zatın tayini lâzım gelmiş husustaki ihtimamsızlığı - göze!ti. Bade münasip bir müşir gön çarpar mülâhazasile atik davran |derilmek üzere şimdilik ordu- mış ve şifrelitelgrafla keyfiyeti arzetmişti. Zamanım terbiyei si- yasiyesi bunlar yoğurulmuş ol- duğundan ve bu kabil hareket- ler bir çok kimseleri ikbale gö- türdüğünden Konya valisinin elgrafı şayanı hayret görülmek ie beraber de devre göre umuru tabiiyeden sayılırdı. Süleyman Nazif merhum ika mei memuriyet suretile Bursa mektupçuluğunda senelerce mü det kalmıştır. Sultan Hamidin bu suretle öteye beriye yerleştir diği erbabı fikir ve kalem, bu- İya erkân: harbiye reisi sıfatile müktedir bir zatm komsyonu! askerice intihap ve arzedilmesi ni Hünkâr irade etmişti. Bu ira deyi komisyona tebliğ ettim. Günler geçtiği halde bir türlü intihap yapılamiyordu. Bizzat komisyona gittim, sebebini sor “lum. Cevaben: Münasibini bul! duk amma arzedemiyoruz dedi! MİLLİYET Aldanmışlar z Fakat gazetelerin- den vazgeçmiyorlar İngiliz hükümetinin abiren aldığı vaziyet dolayısile yeni- den tazelenen ve yeni bir safha ya giren Filistin meselesi naza- nı dikkati calip bir şekilde seyri ni takip ediyor. Rilistinde yahu dilere vaddedilen milliyurtşimdi ye kadar tesis edilemedi, Çünkü umumiharpte yahudi âlemini İn giltere lehine celbetmek için " Balfour tarafından 917 de İngi liz hükümeti namına yapılan be yanatım tatbik kabiliyeti olma dığını zaman gösterdi. Filistin- de Arap ekseriyeti dururken bu memleketi yahudi istilâsına peş keş çekmek mümkün olmıyaca ğını nihayet Londra hükümeti ler. Taaccüp ettim. Kimlerden diye istizah ettim. Üç isim söy| lediler ve bunlar içinde en mük | tediri Şamda erkânı harp kay-| makamı İzzet Bey olduğunu d4! de anlamış oldu. Esasen müli yurt ne demektir?. Eğer bundan müstekil bir ya hudi devleti kurmak gibi bir mâ na çıkarılıyorsâ İngiliz hüküme Tundukları mahalllerde ilelebet | ilâve ettiler. Bu zat Sadrı esbak| ti simdiye kadar yahudi âlemin kalmağa mahküm ve bu keyfi- yet herkesçe malüm iken Bursa ya yeni kâğıt göndererk “mektuçulu- ğun emniyet ve itimat mevkii olduğundan ve Süleyman Nazif | İsmini aldım, arzettim, terfii! Beyin ise bu itimada liyakati bulurımadığından,, bahisle azli- ni arzetmişti. O kabil bilmez değiller idi; ancak onun maksadı Süleyman Nazif Beyi azil veya tebdil ettirmek değil, Süleyman Nazif gibi israrı üm- metle imtizaç o edemiyeceğini göstererek Hünkârm teveccüh ve iltifatını temin etmekti. Bu tahrirat cevapsız kalınca Vali telâşa düştü; çünkü o ma- ruzatmdan maksadı Süleyman Nazif gibi Bursadan kurtarup İstanbula getirtmek olabileceği yolunda bir zahap uyanabilirdi; bu da Vali için mucibi felâket olabilirdi. Vali derhal ikinci bir tahrirat göndererek Süleyman Nazif Beyin azlini tekit ve şu kadar ki usul ve harekâtı taras- Sut altnda bulundurmak için bir maaş tahsisile Bursada ika- mete memur edilmesini teklif etti. Ancak her işte İstatoko- nun muhafazası taraftarı olan Sultan Hamit Süleyman Nazi$| Beyi değiştirmedi ve Bursa mek tupçuluğunda biraktı. Ayni Va- li Sultan Hamide hoş görünmek ve merazii âliye mügayir ahvali tarassut ile meşgul bulunduğu- nu göstermek için Konya Vali- si Ferit Paşayı Jurnal etmeği de unutmaz, Ferit Paşanm Kon ya reji müdürü vasıtasile Avru- padan memnu gazeteleri getirt mekte olduğunu arasıra bildiri- yordu, Bir zatın dediği gibi bun lar o zaman esen hava idi ve bir çok kimseler bu havadan gıda alır, Yrldız sarayı da bu hava- dan hoşlanırdı. Zaman değişin- ce havada değişti ve bütüno haller tarihin huzurunda birer istihza ve takbih mevzuu oldu. .».. Sultan Hamit İstanbuldan bir çok kimseleri jurnallar üze- rine vilâyetlere teb'it, etmişti. Bu teb'it edilenlerin “bir kısmı hiç bir vazifeyi haiz olmiyarak sadece bir maaşla ikamete me- nur edilirler, bir kısmı da me- muriyetle gönderilirlerdi. Uh delerine bir vazife ve memuriyet tevdi olunarak gönderilenler bşka vilâyet veya memuriyette iyi iş görecek kabiliyette olsa- Tar bile bunları inha etmeğe kim we cesaret edömezdi. Bir kimse. “in nefsi suretile vi'âyetlerde er hangi bir nemurtiyete tayini © kimsenin orada uzun müddet kalması demekti; bu kabil in- sanları ikamete memur edildik leri yerden başka mahalle nak- len memur etmek kendileri üze rindeki menfilik sıfatını yavaş, yavaş unuturab'l:ceği ve günün e 5 iden bir vali saraya bir menfi yaftası bu kabil | olundu. Ertesi gün keyfiyeti! © maruzatın terviç olunmadığını |komisyonu askeriye söyledi.) * İzet Paşa idi. Ancak bu tarzda! izam edilmiş, yani yakasına yapıştırılmış ok duğu için komisyonu askeri ce- saret edip te arzedemiyordu. rütbe ile memuriyeti irade buy- ruldu ve alelusul tebligat icra ğim zaman âzanm üzerinde hâ- 1â eseri tahaşi vardı, Buda gös teriyor ki Hünkârın vehmini hüsnü idare etmek mümkündür | Binaenaleyh. Sultan Hamidin tarihini yazanlar onun fitret ve kabiliyetini muhakeme ederler ken onu çileden çıkaranların! © mes'uliyetini de unutmamalı-! dırlar, Sultan Hamidin muhiti başka türlü olsaydı onün siyase ti değişir miydi değişmez miy- di pek bilemezsem de Sultan i Hamit üzerinde bu muhitin hay I müessir olduğunu bi l Idüt iddia edebilirim, İF. ticaret nazırı Dün Ankaradan gel di, bugün gidiyor Fransız Ticaret nazırı M. jPlândin dün Ankaradan şehri- mize gelmiştir. M. Fiindin ile i relikasr ve kerimesi dün müze- İlleri gezmişlerdir. Fransız nazırı | Ankaradan iyi intibalarla dön-| müştür. Mumaileyh bu hususta demiştir ki: “— Ankarada kaldığım kısa bir müddet zarfında hükümet! erkânile görüştüm. Bu tanışma | dan çok memnun oldum. Anka rada büyük bir faaliyet gör- düm.,, de beslenen bu kabil hülyalara tahakkuk imkânı olmadığını, Fi üistinin ayrılmasını katiyen tec- viz etmiyeceğini anlattı. Eğer milli yurttan maksat dün 5 ii N a Kudüstek! uahudiler yanın bazı memleketlerinde ezi len yahudileri kurtararak yerleş tirmek için bir yer temini ise Fi listin her taraftan gelecek yahu diler barındıracak bir yer ol- maktan uzaktır. Arap ekse-iye ti varken Filistine yahudi dol- durmağa çalışm; ne peticeler verece) geçen sene ki vekayi gösterdi. Hülâsa ya- hudi yurdu sözleri vekayiin ha- kikati karşısında bir hayalden, hem de boş bir hayalden ibaret kaldı demektir. İngiliz hüüküme tinin açıktan açığa bu vaziyeti anlatması yahudileri ne kadar derin bir inkisara uğrattığı ge- len haberlerden anlaşılıyor. İn- gilterenin umumi harpte yahu- dilere vermiş olduğu sözden ba- hisle yanıp yakılan yahudiler ac M. Flândin bugün refikası i-| le birlikte şehrimizden hareket edecek ve doğruca Sofyaya gi-| İdecektir, 3-4 gün kalacak olan! mumaileyh oradan Atinaya, A-! İtinadan da doğruca Parise gide | cektir. İş Bankasının Mersin şubesi Ticaret odasındaki balıkçılık isyonu raporunu hazirim mıştır, Hükümete tevdi edile- cek olan bu raporda, balıkçılı-! ğın inkişafı için lüzum görülen | 500,000) liralık şirket sermaye | sinin yarısının hükümet tarafım) dan temini, bu hususta Sanayi ve Ziraat Bankalarının alâka gösterilmeleri, Marmaradaki ba lıkçılık mektebinin İstanbula nakli ve lâzım vesaitin teminini temenni edilmektedir. Boş tenekeler ayni İngilterenin umumi harpte Avrupalara verdiği sözlerin tu tulup tutulmadığını hatırlasalar İ gerektir. Filistin Hint yolu üze rindedir. Kudüs, 23 (A.A) — Milli ya hudi meclisi, bir o beyanname neşretmi Bu beyannamede n hukukunun temini için İ rilletine ve bütün medeni âleme hitap edilmekte ve bir yahudi yurdu tesisi hak- kındaki vaitlerin şımdi acı bir istihzaya inkılâp etmiş olduğu beyan edilmektedir. Meclis, ya hudileri memleketlerini vücu- de getirmeğe mâni olacak her hangi bir parlâmento teşkilâtını lemekten imtina etmekte ve “Biz, vazifemizin ikmali bahsin de katiyen ric'at etmiyeceğiz,, neticesine vasıl olmaktadır. Meksikada feyezan Meksiko, 23 (A.A) — Naya rit, eyaleti dahilinde kâin Tux- Umum gümrükler müdüriye- | tinden güm-üklere boş teneke-| lerin kaçakçılığa meydan verme mek için iyice muayenesi için bir tamim yapılmıstır pan şehrinde bardaktan boşa- nırcasma yağan yağmurlar dola yısile vukua gelen feyezan neti- cerinde 25 kişi ölmüştür. Ayni eyalet dahilinde bulunan diğer CUMARTESİ 25 HARİCİ HABERLER... 'Yahudi meclisi bir beyanname neşretti M. Venizelos yarın Anka Ingiltere tarafındar edilen vaitlerin şimdi acı bir istihzadan başka bir şey olmadığını söylüyorlar | Ecnebi matbuat || Sulh siyaseti ve emniyet “Temps,, gazetesi beynelmi- lel vaziyetin her o memlekette herkesi meşgul ettiğini kayde- derek sulh siyasetine tahsis et- İtiği başmakalesinde ezcümle di yor ki: “ Fakat eğer Fransa sulhü iş tiyorsa, bötün nüfuzu ile suk hün tançimine hizmet etmeğe karar vermiş ise de medeni âle TEŞRİMİEV YEL 1430 Harp yok.. Yugoslav Hariciye nazırı böyle diyor Belgrattan yazılıyor: — Yu- goslavya hariciye nazırı M, Ma rinkoviç ahiren bir nutuk irat ederek Yugoslavyanm beynel- milel vaziyetinden bahsetmiş- tir. M. Marinkoviç demiştir ki: “ — Avrupada yakmda bir harp çıkacağına dair sözlerin aslı yoktur. Filhakika .rayahareket edecek mi Ticaret muahedesi için Yunan sefi talimat gönderildi ATİNA, 24 (Hususi) — Yu-| ği kanaati izhar edilmek! nan Hariciye, Malife, ve Ziraat! Yarına kadar ticaret muaht Nazırları dün M. Venizelosun| si parafe edilmezse, M. Vemiğiki riyasetinde toplanarak ticaret|losun Ankaraya hareketi iki) muahedesi müzakeratında, Tür gün teehhür edecektir. M kiye tarafından gümrük tarife-| gey, Türkiye sefiri, Yunan Hi lerinde icrası istenen bazı ta- | ve nazını ziyaret ederek dilâtı görüşmüşler ve o Ankara : a Yı sefirine talimat gönder.) Vevizelosun velev ki iki üğ mişlerdir. Yunan mahafili, ti-|iSin bile olsa seyahatinin caret muahedesi müzakeratın- | muvafık ve münasip olmuy min umumi menafiini ileri sürc- rek kendi menfaatleri lehine te- şebbüs edecekleri şeylerde baş- kaları tarafından ( aldatılmağa taraftar değildir. Harici bir ta- kım vekayi- yalnız Almanyada vukubulan hâdiseler değil bu siyaset ile haşin bir surette te- zat teşkil etmiştir. Başka yerlerde de bir takım csaslar tanınmamak istendi.Hal buki bu esaslar olmadıkça sulh milletler için hiç ciddi bir temi hatı ihtiya edemez. Bunun neti cesi olarak bügün içinde çırpmı lan hoşnutsuzluk (o olmuştur. Her yerde görülen memnuniyet sizlik, Avrupa efkârınn hisset- tiği endişe bunun neticesidir., Yı baştan başa istilâ eden iktısa İdi buhranm neticesidir.,, lavyanın beynelmilel - vaziyetin den hiç bir sulhün hiç bir tehli- keye maruz bulunmadığını tek rar etmiştir. Nikâh bugün ! Bulgar kıralı ile İtalyan prensesi Bulgar kıralı ile prenses Romzdan bildiriliyor: — Bul gar kıralı Boris ile İtalya kıralı nın kızr prenses Giovanna'nın nikâh merasimi mümkün oldu- Şu kadar sade bir surette cu- martesi (bugün) günü icra edi ilecektir, Merasimin sade olma- ler istendiğinde davetlilerin el biseleri de sade olacaktır. Bu merasime Romada bulunan ec- “Tempsu, bundan . sonra di-| | Ni j va vrupanın vaziyeti pek ö; . Yal Avrupada değil, dün | kesi meronun edecek gibi değil- ya sulhünde de makul olarak şu Kan Em aierda ll akbİR KE e Yk İfikirler ileri sürülmektedir. Fa İteslihat, “Temps,, bundan sonra Fran İsiz hoktai nazarını müdafaa ile İemniyet #eessüs etmeden evvel İtahdidi teşlihat gayesinin bu- çe şetaitle ve daha ziyade İmanevi ve ahlâki mahiyetteki misaklar'l4 temin edilemiyeceği ni yazıyö. ij ee sularında tahlisiye Geçenlerde Çanakkale civarın İda bir İngiliz gemisinin karaya | İoturmasından bahsederken “Ti mes,, gazetesi Türk sularında | tahlisiye işlerinin Türk vesaiti- ne tahsis edildiğindör bali yordu. Ahiren gene bu m den bahteden “ Times, diyor ki: “Türk sularında tahlisiye iş lerinin Türk gemilerine İbastedilmesi hakkında bü sütür İlarda neşriyat yapılmıştı, Land İranın sigorta piyasasında lendiğine öre Çanakkale boğaz İelyevm beynelmilel sulardan dır. Avrupa ile Karadeniz ara- sındaki geçit yerinde tahlisiye gemileri ve ameliyat, hakkında alman tahdit tedbirleri muva-; ;fık değildir. Meselenin heyeti İumumiyesi elyevm sigortacılar, | tarafından itina ile tetkik edil) mektedir, İleri sürülen fikir şu -| dur ki, tahlisiye kumpanyaları arasındaki rekabete karşı mev- İzu takyidat sigorta şeraiti me - yanma f#ihal edilmek icap et- ir, Çünkü bu takyidatın sigortaçıların tahlisiye ve temir masraflarını arttırmasından kor | knlmaktadır. İ Git gide hiç şüphesiz zam olan her hangi bir masrafı nebi sefirleri davet gemi sahiplerine havale etmek tir. Çünkü measimi edilmiyecek n sırf ailevi için sarfı gayret edilecektir. Ge bir şey olduğu söylenmektedir. | mi sahipleri şimdiki sıkıntılı za) İtalya hükümeti tarafından manlarda tasarruf için endişe | prenses Giovannaya kıymetli bir ile tasaruf çareleri aramakta-|heykel hediye edilmiştir. Merasimin sade olacağı cihet İ N . — İle ecnebi sefirlerin davet edilme İspanyada bir hadise |diği kendilerine bildirilmiştir... Madrit; 23 (A.A) — Bir kaç Bulgar kıralınm ortodoks olma gündenberi hapishanede bulu- |s1, diğer taraftan İtalyan pren- nan tayyareci Franco dün aske |Sesinin katolik olması hasebile ri hâkimlerin huzuruna çıkmış. |nikâhın icrasında müşkilât çıka tır. Mumaileyb, askerlerin gaze |cağından bahsedilmiştir. Hal telerden neşriyatta — bulunmak |büki bu mesele halledilmiştir. suretile memleketin siyasetine | İtalyanın Assise katolik kilise- karışmalarını men'eden karar. |sinde yapılan nikâh merasimile nameye muhalefet ettiğindn do |iktifa edilecektir. Kıral ile yeni ayr 2 ay hapse mahküm olmuş |kiraliçe Sofyaya gittikleri za- ti İman ortodoks kilisesinde de tekrar nikâhlarını yapmağa lü- er İzum kalmıyacakur. Ortodoks âsi bir İpapası sadece İtalyada yapılmış mahsulât İolan nikâh: takdis etmekle ikti- fa edecektir şehirleri de su basmıştır. ce hayvan telef olmuş, mmtaka dahilinde mahvolmustur, kat bunlar hiç şüphesiz Avrupa | Nazır bundan sonra Yugos-| da bir çok Türk teklifleri kabul edilmiş olduğu, Türkiyenin, gümrük tarifesinde talep et- tiği (otadilâtta israr etmiyece- l Ankarada yarışlar Mania ve hizmet atı yarışları çok İ güzel ve heyecanlı oldu ANKARA, 24 (Telefonla) - Bugünkü yarışlar çok güzel ve heyecanlı oldu. Bilhassa zabi- tan hizmet atı müsabakaları halkı pek ziyade alâkâda ti. Bu müsabakada Muhafız kıtaatmdan birinci mü lâzım Cevat, ikinciliği binicilik mektebi müdürü Cevdet, üçün cülüğü birinci mülâzım Ziya B. ler kazandılar Zabitlerimizin hepsi mânile ri güzel atladılar. Birinci yarış ta mes'ut birinci geldi. Sürek 2 nci oldu. İkinci yarışta Halim Sait B. bir centilmenlik yaparak Rüçha nını koşturmadı. Zira Rüçhana Mardin intihabatı Mardin, 24 (Milliyet) — Vi- İlâyetimiz merkezile yedi kaza- sında yapılan belediye intihabı neticesinde C. H, Fırkası nam- zetleri kazanmıştır. Müessif vefat AKARA, 24 (Telefonla) — Büyük Erkânıharbiye deniz mu avini kaymakam Münir B. genç |denecek bir yaşta dün vefat et- miştir, Cenazesi bugün silâh arka- daşlarının omuzlarında toprağa İtevdi edilmişi İ Neşriyat kooperatifi ANKARA, 24 (A. A.) —İ- İlim ve fenni halk arasında yay mak makxadile bir neşriyat ko- operatifi teşkil etmek üzere bu- gün 21 münevver genç içtima © derek kooperatifin nizamname- "sini münakaşa etmiştir. Bu te şekkül neşriyat o hayatımızda gok #aydalı bir rol oynıyacak- tır. ! Almanyadaki infilâk hasebile İ Lnodra, 23 (A.A) — İngiliz İtredünyonlar icra komitesi Al- İman amele federasyonuna bir telgraf çekerek, Alsdorf felâke- ti dolayısile Alman işçilerine ta ziyetlerini bildirmiş ve teessiirle irini felâketzedelerin ailelerine jde iblâğ edilmesini rica etmiş- e e Çivi cubukları Umum gümrükler müdüriye- İtinden gümrüklere yapılan bir İtamimde çivi | fabrikalarında kullanılan Odemir çubukların gümrük resminden istisna edile “Yeraltı tuvalet salonu Belediye reisliği Alman grüpi le yaptığı mukaveleye Taksim !d yer altında bir tuvalet salo- İnu, belediyenin göstereceği sa- hilde bir deniz hamamı inşası ilâve etmiştir. Grup, bunların da projelerini yapmağı kabul etmiştir. Tak- simde yapılacak yer altı tuvat salonu, şimdiki salonun bulun- duğu yerde olacak, deniz hama mın ne büyüklükte o olacağı proje tanzim edildikten sonra belli olacaktır . Beyin Alinsrisi birinci, ğını beyan edeceğinden M. W nizeloşun hareket edip etmi ceği yarın (bugün) anlaşı! tr. rekabet edecek kaşka at yol Bu yarışta Alceylin birin Yetiğri ikinci geldi. Üçüncü koşuda Halim Türk ikinci geldi. Dördüncü uda Geyik rinci, Gazali i geldi. Beşinci koşu centilmediğ mahsustu. Bu yarışı Mis Pİ kazandı. Binicisi Abdurrahf Beydi. İkinci Mistenget g€ Yarışlardan sonra bütün © vari zabitlerimizin başbinicii dedikleri İsmet Pasa (zabiti müsabakalarına iştirak edesij & i Kahve fiatii yaptılar? fiâtini yükseltmektedir, H haricinde kalan tüccarlar den evvel kahvenin okkası bitleri tahtif etti ve kazanaf ra kendi elile ikramiyelerini zi etti. Son günlerde niçifk?) tereffü ediyor? (3 Acentalar bir tröst müj Ticaret odasına i bir kahve tröstü mevcut old” ğüna ve bu tröstün fiatleri Yİ selttiğine dair bir ihbar vaki muştur.Bu ihbara nazaran t“ ithalât omtiası olan kahveli carlarımıza Kahve getirtme çin tavassut eden acenteler tröste dahil olduğundan b Avrupadan ve diğer yerlerdi kahve getirtmiyorlar. Kahve tröstü teşekkül “ tanbulda transit olarak 50 w ruştu. Şimdi kahvenin oki” 65 Ir, Terfi imtihanı Muallim müavinlerinin limliğe terfi imtihanı 30 #4 nievvel perşembe günü saât te Darülfünun konferans Lu nunda yapılacaktır. Manifatwa slar m dem'ni cemiyeti intihabatı p pr Dün Beyoğlunda Halk kaimdir manifatura. müstahdemini Cemiyeti ir resi yapılmış ve müddeti ati heyeti idare yerine yenisi hap edilmiştir. Yeni hey€f dareye intihap edilenler nirida Sabahattin Nail, S: tin, Sezaj, Mehmet, Kadri, âİ, vat, Mustafa B. ve bulunmaktadırlar. İntihaptan sonra ruznan& nin bazı maddeleri tadil taavün sandığı işinin dah Ir. tutulması halkında karsi verilmiş ve içtima nihayet muştur, ! irinç fiati düşüyo” m Geçen sene İtaiyadan 10 İİngiliz lrasma alınan pi! İrin bu sene tonu 12 İn bi Bu fiat sukutunun sebebi ne Avrupada bol pirinç 9. dır. / di