12 Eylül 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 8

“Gudyer ,,in halisane bir tavsiyesi: Frenlerinize dikkat ediniz. Fren lastik asınmasına yüzde altmıs derecede amildir Her sene memlektimize ithal edilen otomobil ve Kamyon lâstikleri, memlekette mevcut otomobil ve kamyon | mıktarına nisbetle çok fazladır. Bu nisbet mutlaka makul bir dereceye tenzil edilmelidir. Bir tüccarın sattığı malın miktarını azaltmak için gaze- telere paralar verip ilânlara girişmesi belki de ilk nazarda garip gelir. Fakat tüccar olmak, vatani bir menfaati görmemek mana- sına gelmez. Herkes kendi sahasında gördüklerini söylemelidir ki iktisadi hayatımızdaki israflar azalsın, harice lüzumundan fazla paramız gitmesin. Sonra lâstiklerin haddinden evel yıpranması, netice iti- barile otomobil ve lâstik tüccarlarının da menfaatına muvafiktır. Otomobil ve kamyon işletme masrafi asgari dereceye inmelidir ki otomabil sahibi olmak ve otomobil ve kamyon işletmek istifadeli ve kârlı bir hale gelsin. Yoksa mevcut olanlar nakliyecilik saha- sından ayrılır. Yerlerine yeniler gelmez. Böylece de bu günkü fazla satış yarınki az satışı doğurur. Şimdi sadada gelelim: ( Gudyer ) fabrikası, bir otomobil kamyon lâstiğinin aşınmasına amil olan sebepleri fennen tetkik ve tahlil etmiştir. Bu sebeplerden yüzde altmışı, frenlerden ibaret- tir, Fren, lâstiğin hayatında, yüzde altmış, diğer bütün amillerin mecmuu yüzde kırk derecesinde tesiri haiz olduğuna göre fren meselesi üzerinde tevakkuf etmek faidelidir: Bir otomobilin tevakkuf” vaziyetinden normal sür'at vaz iyetine geçmesi için muayyen bir zamana ihtiyaç vardır. Normül olan cihet sürat zamanından tevakkuf vaziyetine ayni zaman zarfında avdet etmektir. Hasıl olan lüzum üzerine fren kullanmak bu zamanı dörtte bir, hatta beşte bir derecesine indirmek demektir. Her ani ve cebri, hareket hayata karşı bir darbedir. Binaenaleyh normal surette de her fren kullanmak, lâstikleri, fren balatalarını ve otomobilin ve kamvonun kendisini vaktından evel ihtiyarlatacak bir harekettir. Binaenaley normal surette bile fren kullanmak ihtiyacını azaltmak için kalabalık caddelerde sür'atten fedakârlık etmek en muvafık bir tetbirdir. Fakat asıl fenalık, frenin normal bir halde bulunmamasıdır. Bunda da ilk ihtimal, fren mesahai sathiyesinin otomobil veya kamyonun ağırlığına mütenasip olmamasıdır. Her iki buçuk kilo ağırlığa bir santimetre murabbaı derecesinde fren sathı isabet etmelidir. Bu şart mevcut değilse netice lâstiklerin faşınması şek- linde tezahür eder. Her otomobil ve kamyon muayyen bir ağırlık için yapılmış- tır, Fren sathıda o ağırlığa göre hesap edilmiştir. Otomobil ve kamyona fazla ağırlık yüklenince frene daha sıkı basmak lâzım gelir ki, buda lâstikleri vaktından evel aşındırır. Sonra frenin ayarı çok mühim bir mesele teşkil eder. Ayar edilmemiş bir fren yalnız tesirini kaybetmiş bir fren değildir. Ayni vazifeyi görmek için haddinden fazla tazyika muhtaçtır. Buda lâstiklerle balataları vaktinden evel ihtiyarlatır. Ayarı el yorda- mile yapmak ve eyi olup olmadığını tecrübe tarikile tetkik etmek usulü maksada kâfi değildir. Mutlaka son sistem ayar makinala- rına ihtiyaç vardır. Bunların noksanı da memleketimizde haddin- den fazla lâstik istihlâk edilmesinin sebeplerinden biridir. | Fren meselesine dikkat ederseniz lâstikleriniz daha ömürlü olur. Bundan hem siz paraca Istifade edersiniz, hem de memlekete lâstık ithalâtının azalması itibarile Türk Iiktısadiyatı müstefit olur. RE AE VEKiLi UMUM: | ri KEMAL HALİL, MEHMET RİFAT VE ŞÜREKASI Türkiye Otomobil, Lâstik- ve Traktör Komandit Şirketi Mi ie ( Gudyer) in Türkiye vekâleti ve Istanbul satış yeri bir kaç güne kadar Taksim bahçesinin tam karşısındaki yeni binaya naklediliyor