3 Eylül 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

3 EYLÜL 1930 5 inci sene, No 1639 KUSH YL Nutuk etrafında ilerine, Ve muva mezler, kuvveti larile ölçi litikasını müdafaa için İzmi Lozandan, hatta Sıvastan kuv- vet almak istemedi. O, dev- leti idare için muhtaç olduğu kuvvet ve enerjiy Erzurum- da, âtiye ait işlerinde nek İsmet Paşayı iktidar mevkiinde kalmağa sevkeden sebep onun teşne olması değildir. Muhte- rem Başvekil, arkasında bırak - tığı yüksek ve parlak mazisin: de bir faninin arıyacağı her tür- fü şeref ve muvaffakıyeti ko- laylıkla bulabilir. Onu, o mev- kide tutan vazife aşkıdır, mil İtin (o yüksek itimadıdır. Bu mümtaz devlet adamı, (Sıvas nutkunda diyor ki: “Ne kadar sert olursa olsun, müşkülât kârsısmda vazifeden çekilmek Âdetimiz olsaydı, bu mevkii çok tan terkederdik. Eğer bir gün millet vekilleri iktidar mevkiin- den bizi affederlerse, nefes al- mak imkânmı verdikleri için kendilerine yalnız müteşekkir Oluruz. “İktidar mevkiinde şimdiye tadar yapmış olduğumuz hiz- « lere ve muvaffakıyetlere is nat ederek te durmuyoruz.İkti dar mevkiinde (bizi tutan ve millet vekillerine itimat veren, maziden aldığımız kuvvet de- ğil, istikbale ait olan fikirleri - mizin sağlamlığıdır. » ii Başvekilin bu sözleri, bizim #on zamanlarda iktidar eği ında yapılan neşriyata,Y' ti kiye tarafmdan yapi- lan beyanata çok müsbet bir ce- vap teşkil ediyor. Gazetelerin yazdığına göre, Serbest Cümhuriyet Fırkası li- deri Fethi Bey, İsmet Paşanın bu nutkuna İzmirde cevap ve- Tecek, buna memnun olmak ta- biidit, Çünkü biz, her yeni be- Yanatmdan sonra, (o muhterem muarızlarım»zın fikirlerini, kana atlerini daha iyi anlıyabiliyoruz. Bu itibarla her iki fırkanm er- kânı, iddialarmda ve delillerinde Şok dikkatli olmak mecburi- Yetindedirler. e Bu mecburiyet, bizzat kendi fırkalarınm tahmil ettiği bir vazifeden doğu yor, Meselâ: Akşam gazetele- rinden birinde, Fethi Beye at- folunan bir (beyanat okuduk. Muhterem lider, bu beyanatın- da, şimendifer (meselesine ve dolay'sile Çester projesine te- mas ediyorlar. Eğer bu beya- aat, aynile vâki ise, ifade ct- mek mecburiyetindeyiz ki, muh terem lider, İsmet Paşanın bu mevzudaki beyanatını dikkatle takip buyurmamışlardır. Çün-- kü beyanatı göre, anlayış tar 8, Başvekil Paşanm biç bir müphem tarafı olmıyan basit i- İfadelerine (o uygun gelmiyor. Nutkunu o fıkrasını bir daha özden geçirmek, iddiamızda- ki isabeti göstermeğe kâfidir. Her halde Serbest Cümhuriyet Fırkasınn muhterem lideri, €- ğer bu meselede biraz istical bu- yurmamışlar ise, bazan vaki ol- duğu gibi, gazeteci arkadaşla- rın bü beyanatı yanlış zaptet- tiğine hükmetmek daha doğru olur, Onların Siirt meb'usu MAHMUT . Mektepliler | İ o müsabahası 6wncu hafta başladı 69 inci hafta başlamıştır . Gazetemizde çıkan haberler. den en mühlmmini seçip cu- Martesi akşmına kadar mü- | sadaka memurluğuna gönde- tiniz.. Neticeler pazar günü | meşredilecektir . aş devlet adamları yak mazideki şeref fakıyetlerine istinat et kıymet ve tikbale olan itimat - lür. Başvekil Paşa po ASI 5 KURUŞTUR İntihap etrafındaki faaliyet- ler en “hararetli bir safhaya girmiştir. - Vali ve belediye rei- si Muhiddin, Ankaradan gelen Halk Fırkası (o kâtibi umumisi Saffet B. lerle fırka müfettişi Hakkı Şinasi Paşa dün de irka merkezinde toplanarak bu mev- zu etrafımda görüşmüşlerdir. Ya rın saat ikide bütün kaza mer- kezlerinde intihap meclisleri ay- rılacak ve aym yirmisinden iti- baren cedvellerin asılmasını te- min edecek tedbirler almacaktır Nihayet 5 teşrinievvelde de rey ler toplanmağa başlanacaktır. intihap sandıkları her kaza da- hilinde bir hafta bulundurula- cak ve bir hafta nihayetinde o kazanm reye iştirak etmesi lâ- dan bir fazlası reyini istimal et tiği takdirde sandıklar kalkacak tır. Bir hafta içindetoplanan rey ler ekseriyeti teşkil etmiyen ka zalarda müddet bir hafta daha temdit olunacaktır. Bu zaman zarfında da vaziyet tebeddül et- mezse o vakit bu kabil yerlerde ekseriyet aranmıyarak sandık- - lar buralardan da kalkacaktır. | «Reyler tasnif edilip netice a- İlındıktan sonra vali tarafından İtanzim edilecek ruzname üzeri- İnie teşrinisaninin ilk haftasında meclis içtimaa davet edilecektir. Birinci içtimada meclis riyâset divanile . encümenlerin ve dai- mi encümenin intihabr yapıla- cak 929" hesabı kat'isi, kânunu sani iptidasından itibaren mute ber olmak üzere beş aylık müş terek bütçenin tasdiki mevzuu zwmgelen nüfus adedinin nısfın | | ———— Yarın kazalarda intihap encümen- leri ayrılmasına başlanacak Intihap cetvellerinin 20 Eylülde taliki için icap eden tedbirler alındi Saffet Bey Daimi encümen teşekkül edin | jce bir taraftan valinin tevdi e- deceği belediye bütçesini tetkik ile meclise arzedecek, bir ta - raftan da kendisine mevdu veza- if ile iştigale başlıyacaktır. Saffet Beyin beyanatı Dün şehrimize Halk Fırkası avdet eden kâtibi umumisi Saffet B. Ankarada yakında ic- rası mukarrer belediye intihaba tı hazırlıkları ile meşgul olmuş- tu, Saffet B . fırkanın bu intiha- batta göstereceği namzetlerin listesi ikmal edilmiş olduğunu ve bunların intihabattan iki gün evvel her tarafta ilân olunaca- ğını, meb'uslardan Serbest Cüm huriyet Fırkasma yeniden ilti- hak eden olmadığını söylemiş- - tir, Saffet B. bugün Yalovaya gi bahsedilecektir. Serbest Cümhuriyet Fırkası İideri Fethi B.,dün bütün gün İzmirde göyliyeceği nutku hazır lamakla meşgul o Olmuş ve bu maksatla dün sabah fırka heyeti toplanımmıştır. da Ağaoğlu Ahmet B,. yardım etmiştir. : Erzurum meb'usu (o Tahsin B. den öğrendiğimize göre S. € fırkası liderinin nutku hayli u- zundur. Ve memleketin iktisadi hayatı üzerinde tevakkuf etmek tedir. * ; Bugün Konya vapurile Fethi m Tl ğlu Ahmet, ve Hay disine Ağaoğlu , vE | dar Beyler refakat edecektir. Fethi B.in isin) nutkunu ikmal edemediği, ve İzmir Yo. ai vapurun asude bir yerinde bitirmek için çalışacağı da söy- lenilmektedir. Dİ Ocak merkez heyeti reisi Dün yeni fırkanın İstanbul ocak teşkilâtı heyeti toplanmış tır. ! İçtimada, fik B. reis, reis vekili r Kazalar teşkilâtını ocak heyeti yapacaktır. Fethi Beye nutkunun ihzarın p ire hareket edecek, ken- decektir. Tanin malbaasi Kazalarda teşkilât adamları sabık icra reisi Re- ocak heyeti tarafındap tayin o- Orhan Mithat B. ilunmuştur. intihap edilmiştir. |Nazlıhanda toplanacaktır. Pırka bugün » (Devamı ikirci sahifede) Fethi Bey bugün Iz- mirehareketediyor! Muhalefet Liderinin nutku Ağaoğlunun ve bazı zevatın yardımile hazırlandı. T. C. Fırkası şehir mec gösterecek. Fethi Bey Mali ve iktisadi işler için ne düşünüyor ?. çin 122 namzet Heyet bügün gene Taksimdeki j | Hayvan ıslahı mütehassısı Mös yö Holni bu aym içinde gelecek | * Milliyet intihabat 5 Tesrinievvelde baslı Şehir meclisi intihabatına (5 teşrinievelde başlanıyor Mübadele Etabli rumlara ve- rilecek tazminat Alâkadarlar tasarruf senetlerini raptedecek Muhtelit mübadele komisyo- nunda Anadoluda emlâk bırak- mış olan etabli Rumlara tevzi edilecek 150 bin isterlinin su- reti tevzii ile meşgul olun-- muştur. o Etabliler 10 eylülden 10 teşrinisaniye kadar 6 ncr mü badele komisyonuna müracaat ederek tesbit edilen formülleri ihtiva eden matbu talepname- leri alıp dolduracaklar ve fer- man, tapu, temellük “ ve saire gibi tasarruf vasıtalarını da bu talepnamelere raptederek 6 ncı komisyona tevdi edeceklerdir. Komisyona müracaat edecek- İeri ümit olunan etablilerin yir- mi binden fazla olduğu tahmin edilmektedir. Talepnamelerin ( yekânüne göre 150 bin liranm tevzi nis- beti tesbit edilecektir. Kıymet, vergi makbuzları nazarı dikkate almarak takdir olunacaktır. Yunan emlâki sahiplerine iade edildi Vazıyet edilmiş Yunan em- lâkinin iadesi muamelesi 31 a- gustosta ikmal © edilmiştir. El- yevm sahibine iade edilmemiş Yunan emlâki mevcut değildir. Paris büyük elçiliği İ ANKARA,ZALA, Paris Bü- yük Elçiliğine © Bem. elçimiz İ Münür Beyin tayini hakkında- İki istimzaca muvdfakat cevabı gelmiştir. Rus tayyareleri geliyor ANKARA, 2 (Telefonla) — Üç Rus tayyaresinin yarın akşam şehrimize gelmesi bek- lenmektedir. İ Tayyare Cemiyeti, yarın ak- şam. tayyartciler şerefine Mar mara parkında bir ziyafet vere- cektir. i ANKARA, 2 A,A. — Ahvali havaiye dolayısile hareketlerini tehir eden Sovyet tayyareleri- nin yarın öğleden sonra - şehri- İmize muvasalâtları ümit edil mektedir, Şark mıtakasında sükünet mıntakasında ve Ağrıda sükf- net vardır... Hayvan ıslahı faaliyetleri ANKARA, 2 (Telefonla) — Hükümet hayvan ıslahı faa- liyetine ehemmiyet vermektedir tir; Bu sene Sıvas Aygır depo- suna Macaristandan 20 aygır a- hnacaktır. Erzurum deposuna da Ameri kan ineklerinden — almacaktır. Sultansuyu ve Mercimek aygır aygırlar getirilecektir. Jandarma terfileri Cümhuriyet bayra- mında yapılacak Jandarma zabitlerinin terfi listesi Cümhuriyet Bayramm- da çıkacaktır. Listenin geci mesi Umum jandarma kumanda | nının yeni tayin edilmiş olması | münasebetile liste üzerinde he- nüz tetkikata vekit bulamamış olmasıdır. Sivas.. Ruşen Eşref Beyin kiymetli intibaları Bugün ihinebsahifemizde ANKARA, 2 A. A. — Şarki! depolarma da Urfa. civarından | Yunan heyeti Dün T. Odasını Ziyaret etti Türk - Yunan ticareti- nin inkişafı görüşüldü Türk - Yunan Ticaret mua- hedesi müzakeratı için gelen Yu nan heyeti o murahhasası dün öğleden sonra Ticaret Odasını ziyaret etmişlerdir. Sırf iadei ziyaret maksadile ve hususi olarak yapılan bu zi- yarette Yunan heyeti murahha- sasınr Oda ve Ticaret borsası rcisler heyeti karşılamış ve bir saat kadar devam eden bir mü- lâkat yapılmıştır. Bu mülâkatta Türk tüccarr- nm Selânik © sergisine iştiraki meselesi ve tütün ( ziraatinin tahdidi meselesi mevzuubahsol- muş ve bundan sonra Türk — Yunan ticaretinin inkişafı için her iki taraf yakinen ternas et- mişlerdir. Ali Sait Paşa Birinci Ordu müfettişi Ali Sa it Paşa dün Ankaradan şehrimi- ze gelmiştir. Ali Sait Pş. Bursa, Balıkesir Edremit, Ayvalık, Bergama ve havalişindeki askeri kıtaatımızı teftiş etmek üzere bugün hare- ket edecektir. Marmaradaki , talimlerden sonra Karadenize çıkan donan- mamız dün öğleden sonra lima- nımıza avdet etmiştir. Donanmamız büyük bir se- vinçle karşılanmıştır. Donanma Karadenizde muhtelif limanları | muz! ziyaret etmiştir. i Donanmamızın haradeniz Ilmanlarında alına endaht talimlerinden bir |, 3 üncü sahilede de Tedrisat ve V m ikmali için & Başlandı ı toplandı ve N 3 hazı Yankesleiler | Hükümetimizin misafiri olan İrâk Başvekili Nuri Pş. ve refikaları dün sabahki ekspresle Ankaradan şehri- mize gelmişlerdir. Haydarpaşa istasiyonunda Nuri Paşayı ordümüz namına birinci fırka kumandanı Rüştü Paşa karşılamış ve birinci fırkâya mensup binbaşı Ham- di Beyin kumandası altındaki bir kı- tayı aşkeriyemiz tarafından resmi s€- İâm ifâ olunmuştur. Fırkanın bando müzikası da bu €snada selâm havasını terennüm et- miştir. Nudi Pş. askerlerimizi takdirlerle selâmlamış ve ayni trenle gelen birin ci ordu mülettişi Ali Sait Pp, ile bir- Hkte teftiş ederek daima olduğu gi bi Türk askerlerini çok muntazam bulduğunu ve beğendiğini söylemiş- ile birlikte samimi surette hasbıhalde bulunmuştur. Nüri Pş. Muharrem B.| ile birlikte mektebi harbiyeden me: zun olmuştu l İrak Başvekili, kendilerine beyanı hoşamedi eden bir muharririmize â- tideki byanatta bulunmuştur: Nuri B. nın beyanatı — Ankaradan fevkalâde iyi intiba- lerla ayrıldın. Başvekil Pp. Hz. ve bülğmet erkânile temaslarımdan çek memnunum. 4 sene evvel gör Ankarayı bu defa çok değişmiş bul- dum ve çalışmanın nedemek olduğu- nu daha iyi anladım. Bukadar mesai karşısında hayran olmamak mümkün değildir. Hes sene Avrupaya gider: ken Türkiyeden geçmek ve bilhassa Ankarayı ziyaret etmek arzusunda yım, Bu suretle aramızdaki dostlu- ğun daha ziyade kuvvetlencceği kana atindeyim. İld memleket | beyninde halledilmemiş mesele yoktur Anka- rada görüştüğümüz mesaile dair bir tebliğ neşrolunmuştu. Bilhassa hudut emniyeti, © petrol işi, yeni ticaret munhedesi ve dostlu Şumuzu inkişaf ettirmek carelerile meşgul olduk. Ve neticede iki taraf efkârmın bütün bu meselelerde bir olduğunu memnuniyetle | müşahade eyledik. Hudutta teşriki mesai Hudut emniyetini muhafaza için daima teşriki mesai edeceğiz. Zaten evvelce mütekabil teşriki mesaiyi ta. ahhüt etmiştik. Bu hususta lâzmge- “ Intıba Donanmamız avdet etti. Filomuz karadeniz limanlarında hararetli tezahüratla karşılandı olmuştur. Filomuz Samsuna muvasala ettiği zaman halkın coşkunlu ğuson haddini bulmuştur, Donanma kumandanı hali Pelet Hikâye 4— Roman hudutta hâdise çı dunda b bemmiyetli miktarda tütün ve koyun almaktadır. İşte bu ve buna müma- sil ticaret işlerinin daha ziyade suhu» n resimleri ve Yavuzun Her uğradığı limanda halkın |candan tezahüratı arasında hü- tezahüratı çok samimi ve derin |kümet konağına giderek vali Kö zım Paşayı de iadei ziyarette bulunmuştur. ın ser vermiştir, yor.. Irak başvekili Nuri Paşa Yalovaya gitti Nuri Pş: Ankarada görüştüğümüz bütün meselelerde mutabık kaldık. diyor Hudutta emniyet ve asayişi temin için teşriki ecek ve mütekabilen tedbir alınacak v vuğa sına meydan ver tir. miyeceğiz. karlayanlarl o Hudutta hiç bir hâdise ilâh ve mektep, alay Muharrem Aziz B. ok Hali hazırda Türkiye « İrak hudus bir hâdise yoktur. Ve ar- mt da hiç zi i Ticari münasebat Ankarada ticari münasebatimızını inkişafı için lâzmmgelen esaslar: gö. | rüştük yakında munhedt yapılarak tatbikata ge cektir. Türkiye, İrakın mahsulütını kendi İmemleketinde yetiştirmekte olduğun dan bizden alacağı mühim #nevcut değildir. bir şey Buna mukabil İrak Türkiyeden © etle cereyanı temin edilecektir. Musul petrolerinden Türkiye de muahede mucibince İstifade edecek- 8 ir, Yakında Türkiyede bunlardan big sesini almağa başlayacaktır. Bu hisae yüzde on nispetinde olup nakten tediye olunacaktır. İrakm bütün devletlerle münase- batı dostanedir. Dünya sulhü kuvve. *lidir. Harp ihtimali mevcut olmadı. 4: kanaatindeyim. Çünkü bütün milletler slhün 'de- amını istiyorlar. (Devamı dördüncü sahifede) Eer ret etmiş, vali ilo mürettebatı Samsunda bil migeçit yapmış ( ve bahri andosu Gazi parkında bir 4 senedenberi bu petrolleri işlet mek üzre çalışılmaktadır. i t İl İ | il 4