11 Ağustos 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

—.—— “Mi, yet,,in tarihi tefrikası: 64 pe iyeti di E “a Solya Sefiri Hüsrev Bey, V ard , z : z İ kadar teşyi edilmiştir. SOFYA, 10 ! ü Makedonya cemi zetecileri İyafet vermiş ve ziy İdonyalı Bulgar güzid İ bulunmuşlardır. Muhtelif zevat| gazeteler Ticaret ve $ tarafından irat edilen nutuklar-| sında Türk misafirlefi İda Türk dostluğunda Makedon-| tertip edilen içtima © İya Bulgarlarının hepsi bir) uzun makaleler neşredi biste bulundukları ifade — edil- kiye ile Bulgaristan (#ğ miş ve Bulgarlar hakkındaki İmevcut menafi iştirakiği cb ur nek me — ese — — Ne verilirse onu almaktan başka birşey yapamıyacak ! Bundan sonraki 1 olan gene İngiliz re oldu. ek; Vefatında bu Paşa Bütün bu işleri idare eden İn-| dan her biri oğullarında, z Başvekili Palmerston Meh| torunlarından birine kalabilir- met Alinin nüfuzunu içinden|di, Yalnız bir kişi uhdesinde iki yıkmak için Suriyede, Mısırda| paşalık olmıyacaktı. Bu paşa- bir isyan çıkartmak istiyordu.| İ:klar veraset suretile intikal et Bilhassa Suriyede böyle bir is-|miyecek, ölen ölünce tekrar Pa İki milyondarı fazla (diki diki hükümetin aley | 1 senede | işsiz vardır. Bunun şim- SG ŞSIZ rhine olduğu söyleniyor. A.A de | Akâ, abulusşam -İmet Ali tarafından i S Felemenkie Fransada Esrarengiz Ingiliz casus teşkilâtı ar İşsizler günden güne artıyor Alman malları fanın çıkması Mehmet Alinin son derece aleyhine olacağını besap ediyordu. 1840 senesi Mayıs ve Hazi- anında İngilizler Suriyede fil- hakika isyan çıkartmağa mu- vaffak olmuşlardır, Fakat İbra- sim bunu şiddetle bastırdı. Fa- tat İngilizler bittabi bu kadar la kalımıyacaklâr, Suriyeyi İbra him kuvvetlerinden tahliye et- tirmek için her vasrtaya müra- caat edeceklerdi. Reşit Paşa geldi!. Bu esnada İstanbulda büyük bir değişiklik oldu. Rus tarafta ri ve Mehmet Alinin düşmanı| diye maruf olan Hüsrev Paşa-| nın yerine Reşit Paşa iş başma| gelmişti. Bu tebeddülün İstan- buldaki İngiliz sefiri Ponsonby| nin teşebbüsatile olduğu da söy leniyordu. Maamafih ne olursa olsun islâhat ve yenilik tarafta- cı olan Reşit Paşanın gelmesi Şayan dikkat bir tebeddül de- mekti, Hüsrev Paşanın nekbeti ni haber alınca son derece sevi- nen Mehmet Ali bu sevinçle İs- tanbula kendi kâtibi Sami Beyi| göndermekte geçikmedi. Sami | Bey Padişah Abdülmecit ve Va| lide Sultan ile vükelâya bir ta-| kım kıymetli hediyelerle geli- yordu. Fakat Reşit Paşa Mehmet Ali ile doğrudan doğruya bir itilâfı muvafık bulmuyordu. Babrâli devletlerin müdahalesini kabul etmişti, Sadrazam da bu müda- haleden azami istifadeyi düşü- uüyordu. Reşit Paşa Mehmet Alinin! kuvvet ve kudretini mahvede- bileceği kanaatinde idi. Hazır-| İanan bir projeye göre Babiâli Mehmet Aliye şu tekliflerde bu lunacaktı: 1 — Mısır veraset suretile| Mehmet Aliye kalacak; 2 — İb rahim Paşa Cidde (Arabistan) | valiliğini muhafaza edecek; 3- dişaha geçecekti. Mehmet Ali bunlarla da ikti- fa.etmezse Girit, Kudüs ve Nab, lis de kendisine bırakılacaktı, Fakat vefatında bunlar tekrar Babrâliye kalacaktı. Nihayet 840 Temmuzunun 15 inde devletler arasında bir iti- £ akdedilerek Mehmet Aliye kabul ettirilecek şartlar tesbit edilmişti. Bu mehmet Aliye bir ültimatom demekti On gün zarfında kendisi bu- nu kabul ederse Akânın da öna bırakılacağı bildiriliyordu. E. ğer bu on gün geçerse Akâyı da kaybedecekti. Babrâli parasızdı, kuvveti yok tu. Biran evvel bu işin içinden sıyrılmak istiyordu. Rifat Bey namında bir zat Mı! sıra gönderildi. Oradaki ecnebi mümessillerine de kendi devlet leri tarafından zaten talimat ve rilmişti, Fakat Mehmet Ali se- yahatte idi. Nihayet birkaç gün sonra geldiği zaman Rifat Be: den Babrâlinin tekliflerini öğre nince hiddet etti. Ne olursa ok sun bunları kabul edemiyeceği- ni, bütün Avrupaya ve Padi ha karşı isyan ederek ölümi İgöze aldığını söyledi Fransanın vaziyeti Mehmet Ali lehinde görünüyordu. Bun- dan baba ile oğul cesaret alıyor flardı. Fakat diğer devletlere ka fa tutmak için Mehmet Ali pek müşkül bir vaziyette bulunuyor. du. Evvelâ parasızlık yüzünden istikbal hiç parlak görünmüyor du. Fransa hükümeti Mehmet A- liye karşı himaye eder gibi bir vaziyet almıştı. Mehmet Aliyi! tutmak Fransanm menafiine çok muvafık görünüyordu. Bu-! nün için kendisine cesaret ve ü-! mit veriliyor, fakat para veril. miyordu!, , (Bitmedi) uğramaksızın burada yirmi dört | Saat kaldım. Sarayda usuldendir: Bu ka- bil hizmetlere ( alınacak zevat ilk önce saraya davet ve misafir edilir, bu müddet zarfında hak! kında tahkikat icra - olunurdu. Bu tahkikat hizmete alınacak o-| lan o zatın şüpheli taraflardan| birine mensup olup olmadığını anlamak içindir. Ertesi gün akşama doğru, mabeyincilerden Bekir Bey ol- duğunu sonradan anladığım bir zat odaya gelerek: — Efendimiz ferman buyur- dular. Bir şey yazmız, takdim edeceğim. Ne yazmak lâzım geleceğini | tayinde mütehayyir iken Bekir Bey şu sözlerle müşkülümü hal Jeti — Hatırmıza ne gelirse onu yazınız. Bir hizmete tayin olunacağı #orhissettim, Belli ki zatı şaha ne yazımı ve tarzı ifademi gö- rüp anlamak istiyordu. İcabı za mana muvafrk bir ariza-yazdım. Bekir Bey bunu alıp gitti. Bir saat sonra tekrar geldi ve beni alarak vaktile hasbelvazife bir defa gitmiş olduğum başkitabet dairesine götürdü. Başkâtiplere mahsus odaya girdik. Bekir Bey burada bana :“zatı şahanenin be ni mabeyni hümayun başkitabe- tine tayin buyurduğunu” tebliğ etti ve masama oturtarak çekil- di gitti. » Ferdası gün, odaya yaşlıca zat geldi. Bunun gidişmü irü Hacı Mahmut E£, olduğu- a hare öğrendim, Gidiş mü “dürlüğü Hünkârın o araba veya atla bir tarafa azimetinde buna ait tertibat ile meşgul olan ma. kamdır. Hacı Mahmut Efendi Sultan Hamidin dandır. Padişahım itimadını ka #anmıştı. Geceleri Hünkâr isti rahat odasına çekilip yata; tinca karyolanın önündeki para- vananın arkasına şayanı itimat emektarların- dişahın uykusu gelinciye kadar roman okurdu. Hacı Mahmut Efendi bu vazifeyi de ifa eder- di. Hacı Mhamut Efendi zatı şa hanenin beni kabul buyuracağı- nı tebliğ etti. İkimiz birlikte hafif yokuşlu bir yoldan çıka- rak tek katlı bir daireye girdik. Burası Çit köşkü idi. Biribirine ,eçme birçok salonlardan müte şekkil olan bu dairenin kapısı önünda ve methalinde yaverler den, tüfekçilerden ve harem a- galarından mürekkep bir kala- balık vardı.SutanHamit gibi bir padişahın sarayında omuzları- ma cidden ağır vemesuliyetlibir vazife tahmil edilmiş olmasın- dan dolayı zaten müteheyy 'dim. Çit köşkünün önündeki bü İckor heyecanımi tezyit edecek mahiyette idi. Bahriye mek. tupçuluğunun Âsüde muhiti ile şimdi girdiğim bu yeni muhit arasırida müthiş br fark vardı. Hacı Mahmut Efendi ile bir likte bu © kalabalığın içinden durmıyârak geçtik. Tam karşı mıza gelen bir salonun kapısı a çıldı. Girdim. Sultan Hamit, salonun ortasında ve ayakta duruyordu. Şık bir sivil elbise giyinmişti, Resmi tazimi ifa et- tim, İlk şu olmuştu: Hüsnü halinizi işittim ve sizi başkâtipliğe kendim © inti- hap ettim. Müstakimane hizmet edeceğinizi ümit ederim. (Bitmedi) alınmıyor AMSTERDAM, 9 A.A. Ziraat birlileri Almanya ile Fen landiya arasında akdi mutasav ver ticaret muahedesi lâyihasi #leyhinde protesto makarımda olmak üzre Alman sanayi ma- mulâtına boykot etmeğe başla- muşlardır; Bu birlikler, Alman- ya Fenlandıya (o muahedesinin TAlmanya-Felemenk ticaret mu ahedesi ahkâmı hilâfına olarak Felemenkten Almanyaya ithal edilecek olan ?>reyağı ile pey- nirden alınması lâzımgelen re- simleri artıracağını ve bu halin Mr. Mac Donald Felemengi büyük zararlara s0- İngilterede bir dert var; »-: | kacağını iddia etmektedir. sık sık bahsedilen bir dert ki pe buna işsizlik deniyor. Şimdiye kadar neşredilen rakamlar İşsiz lerin miktarı git gide arttığını gösteriyordu. Fakat temmuz ayı nihayetinde neşredilen res-| mi istatistik işsizlerin miktarı- nm 2,000,000 u geçtiğini göste- riyor, Bu miktar, ümümi harp- ten sonra 922 de ençok işsiz görülen miktarı da geçmiştir. İngiliz kömür amelesi arasmda bulunan bu işsizler iktidar mev) kiinde bulunan Mac Donald ka- binesini çok düşündürmeğe kâ- idir, Temmuz nihayetinde iş izlerin miktarı 2,011,467 dir. Bir sene evvel ayni tarihte bu| İmiktar 857,338 imiş. Bir » sene| zarfında vaziyetin ıslah edilme| si, bilhassa bu derde çare — bul- mak vaadi de iş başına gelen a- mele hükümetinden beklenir-- ken işsizlerin daha ziyade art ması İngilterede şimdiki hükü meti istemeyenlerin elinde bir hücum vesilesi teşkil: ediyor. Şimdiki Mac Donald hükümeti| pârlâmentonun sonbahara ka-| ali dar tatil edilmesi hasebile iki | şan gümr üç ay süale maruz kalmıyacak-| Romanya'nın hububat ihracatı tır, Fakat parlâmento açıldık- |da eski dereceden aşağı düşmüş tan sonra her halde (o hükümet| şü, Bunun gibi Yugoslavyann bir hayli hücuma oğrayacaktır. Hindistanda İdam mahkümları ğ i HANOİ, 9 A.A. — Cinayet | Yor. artıyordu. mahkemesi Hanoi'li ihtilâlçile- Lâkin gerek Romanya, gerek rin muhakemesini bitirmiş ve | Yugoslavya bu rekabetin sade Balkanlarda Sinava konferansı M. Manla Bükreşten yazılıyor — Başka memleketlerde git gide ağırla- ük tarifeleri yüzünden ihracatı da sekteye uğramıştı. | Fakatheril Balkan memle keti arasındaki rekabet eksilmi | bendegânından biri oturarak pa kararını vermiştir. Maznunlar-| faydasız değil, muzır olduğunu dan 12 isi katil veya katle işti-! nazarı dikkate alarak müzake- İrak cürümlerinden dolayı ida- riye giriştiler ve Siuya'da bir ma 11'i müebbet küreğe, sekizi konferans toplandı. muvakkat küreğe, 114'ü nefye, | artık işini bitirdi. Müşterek te- dördü ağır ve beşi hafif hapse| dabiralımarak hububat ihracatı | mahküm olmuştur. İ tanzim edilecektir. Daha mü- İ him olarak Yugoslavya — Ro- İmanya arasında bir gümrük itti İhadr tesi Buna da karar ve rilmiştir, İki memleket arasında ihtilâf olan diğer bazı mesail Suriyede va BEYRUT, 9 A, A. — Suri- yenin cenubunda bedeviler ara- sında bir takım çarpışmalar ol- duğuna dair ecnebi gazetelerde çıkan haberler tamamile asılsız dilmiştir. Jdim © edilicektir. 11000 adet olarak da: Madalyalar Sıvas şimendifer hattının 30 rbedilmekte ağustos zafer bayramında y pılacak resmi küşadında dağı-|dir. tılmak üzre darphane tarafın. . Bir kaç güne kadar Sıvasa dan basılan madalyalar ikmal! gönderilmek üzre Anadolu — İedilmek üzeredir. Madalyalar | Badat “Devlet (Demiryolları bir hatıra olmak üzre resmi kü-|m iyeti umüumiyesine teslitin İsatta hazır bulur ık Zevata tak ! edilecektir. Konferans | de Sinaya konferansında halle- | mı var ? ! | | Galip konsolos Fransada bir iki aylık bir me sele var... Marsilyadaki İngi- liz konsolosu | Reginald Arthur| Lee bundan bir kaç o ay evvel birdenbire ortadan © kayboldu. Fıausız z“bıtası aradı, taradı Konsolosun intihar | mü ettiği! yoksa bir cinayete mi o kurban gittiği kat'i surette anlaşılama- | dı, Fakat şimdi Londra gazete-| lerinin Fransız zabıtası aleyhin de şiddetli neşriyata sevkeden | bir şey daha var ki o da Marsi ya polisinin izhar ettiği kanaat-| tir. Marsilya polisi İngiliz konso losunun İngilizlerin meşhur o- lan casus teşkilâkü tarafından İ kaldırılıp kim bilir nereye £ rüldüğü neticesine varmı Marsilya konsolosu tanınmış cemiyetlere, eğlence yerlerine girip çıkan bir adammış. | Vak'adan evvelki | gece “ kızla dansetmiş.. Fransız zabr tası konsolosun ortadan kaybol- duğunu haber alır almaz konso- İlosun ikamet ettiği yeri iyice a- İ raştırmak istemiş, fakat İngiliz memurları buna mâni olmuştur. İXonsolosa ait bir çanta bulun muş, fakat bunun içinde yarım şişe viski ile iç camaşırı, bir ki- tap çi r. Yalnız camasırla rın uzunluğu nazar dikkati cel betmiştir. Çünkü İngiliz kon- solosu uzun boylu değilmiş. Hal buki çamaşırlar orta bovlu bir | adamın giyemiyeceği kadar u- -! zunmuş. EL yazısile bir de mektup bu İlunmuştur. Fakat bu mektu- bun konsolos tarafından yazıl- madığı anlasılmıstır. Bu mek İtupta kendisinin intihar edeceği yazılı idi. Fakat vazr onun ya- zısını taklitten baska bir şey ol. madığına hükmediliyor. Romanya ile ticaret PARİS, 9 A.A. — Fransa ile İ Romanya arasında yapılmakta /olan ticaret müzakeresi netice- lenmek üzeredir. Murahhaslar arasmdaki mükâlemeler . iki mübadeleleri inkişaf ettirmek arzusuna müsteniden cereyan etmektedir. Bu baptaki muka- vele pek yakında imza edilecek tir. Tayyare kazası NİCE, 9 A.A. — İçinde 3 yolcu bulunan bir deniz tayya- tesi denize ineceği sırada kapak lanmıştır. Pilot boğulmuş, yok culardan biri de ağır surette va- Almanyada Azot istihsali BERLİN, 9 A.A. — Amı ka hariç olmak üzre diğer tün memleketlerde terkibi azot lu mevat istihsalini ve satışını bir usul ve nizama o raptetmek! İmaksadilee yapılan beynelmi-! İlel mukavele imza edilmiştir. | kıymetli sözleri münasebetile Gazi Hazretleri tazimle yade- dilmiştir. Bu nütuklara Hakkı Tarık Bey cevap vermiştir. SOFYA, 10 A.A. — Hüsrev Bey dün akşam Varnaya hare- silef ve bir çok zevat tarafından teşyi edilmiştir. Bu akşam Var- nada kıral tarafından verilecek ziyafete hazır (o bulunacaktır. Adliye Ve miyetle kaydediyorlar. lat Türk efkârı umut salâhiyettar erkânınıf, ticaret ve sanayi mul ettikleri temastan ve T! | gar dostluğunun bir # İket etmiş ve nazırlardanM. Va-|bu içtimadan dolayı bül sevinç izhar ediyorlar. donya teşkilâtı komite misafirlerin şerefine bif vermiştir. kili bugün İ seyahate çıkıyor ANKARA, 10(A.A.) — Adliye Vekili Mahmut Esat B. trenile şelirimizden ayrılacak- İranın cevabı ar vadeder m ANKARA, 10 A.A. — İranm Tahran büyük elçiliğinden veri- len cevabr notasını O hulâsası gelmiştir, Bu hulâsanm husule getirdiği intiba hudutta emniye ti ve teşriki mesai imkânını va- tır. Vekil Bey Yerköğ, | Kırşehrine gidecek ve byarm sabah saat 9 da Kayseri | nadoludaki teftişatma İ caktır. ılaşma ımkât ahiyettedir | mesele bu teşriki mesai li sahada tecellisidir. İKİ met arasında halli ve int eden esaslı husus burasiğ İnilebilir, Binaenaleyh b İsele teknik bir safhaya İdede mahiyettedir. Şimdi asıl| sayılı Haço Şamda ikamete memur ANKARA, 10 A.A. — Mev-| suk istihbarata nazaran Bekir Hanı Süreyya Suriye hududu r edildi serlikçe Haçonun mecbüf j met şartile Şama nakli İetmiştir. Bu haber bu! haricine çıkarılmış ve âli komi-! tesirler bırakmıştır. ER amma ea Barzan şakileride çekilip gitt Birçok kabileler, hükümete hizmet& hazır olduklarını bildirdiler VAN, 10 (A. A. ) —İraktan gelip Oramar mıntakasma te- cavüz eden Barzan şakileri gel dikleri yere çekilmişlerdir URFA, 10 (A.A. ) — Kara keçili Abdülkadir Bey ve 300 ar kadaşı Viranşehir kazasma gele rek Hükümete arzı hizmet et- mişlerdir. MARDİN, 10 (A. A. ) —Bir kaç gün evvel hududu tecavüzle i Havah mıntakasına giren Haço| İrana son bir teklif ( Birinci sahileden mabad ) saat 23) — Heyeti Vel kinci içtimar şimdi nihayet b du. Öğrendiğime göre bu ii madaİranın cevabı notası tet- kik ve müzakere edilmiştir. Tahrandan gelen telgral an- cak notanın — hülâsasını bildir- mekte olduğundan nota metni- hin Ankaraya gelmesine intizar edilmektedir. Notanın aslı gel dikten sonra mahiyeti hakkında daha vâzıl bir hük lecektir. Bugünkü içtimada İ- rana yeniden bir teşriki mesai teklif edilmesi takarriir etmiş- tir. İki güne kadar İrandan bu hususta * cevap beklenmektedir. Gelecek cevaba göre Hükümet, kat'i hattı hareketini tesbit ede cektir, G İsmet Pş. yarm akşam Yalo- vaya dönecektir. Mektepliler | müsabakası &6 cı hafta başladı 66 ıncı hafta b Gazetemizde çıka den en #alihimmini seçip cu- martesi akşmıa kadar mi sabaka memurluğuna gönde- riniz, Neticeler pazar günü neşredilecektir. | ve İzzet çeteleri halkı is) vik ederek bu yolda bir pagandalar yapmışlarsa © ilden kimse bunlara yüğ miş ve müfrezelerimizin! ve köylülerin mukavemi zerine kaçıp tekrar Surifi duna geçmişlerdir. Dahili as tepesine bidayette i ret edeceği işaa edilen gif Berik kazasına gelerek WE te arzı hizmet etmişti Sİ Mes'ut bir doğufi; ANKARA, 10 (Tel | İktisat Vekili Şakir B. WE | evlâdı dünyaya gelmişti” Vasıf Bey | Ankara, 10 — Fethi istifasile açılan Paris ne Vasıf Beyin tayini haberi doğru adi şini bozan, jandarm; birçok hırsızlıklar yapılı. ? saki Mehedinli kör HAH çarpışma neticesi, yari” tutulmuştur. Arkadaşı Adil ve. öldürülmüşlerdir. Bu 9 kiyette jandarm Tahsin, bölük kumandiğ san, mülâzim Tevi ik ay K nahiye müdürü Sabit pek çok gayreti gö ye ge | | Güzel san'atler Bi İki şubesinden: Avukat Hüseyin Cemal Reşit, Manaf, ta, Mahmut RagıP: Ali mil, Musa SüreyYi. ai i Beylerin 13 ağa i ünü 15,30 da mühim “gi zle kında beyz lea etmek üzre cü daki alay köşkünü t© olunur,