6 Ağustos 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
NUSHA Dil işl Ankara Hükümetinin yüksek vasıflarından biri de şudur ki, içinde bulunduğu şerait nekar dar âğir, çetin ve sarp olursa enerji ve faaliyeti de o nisbette artar; bir tarafta askeri hareket- ler varmış öbür tarafta iktisadi Ve mali - mes'eleler dolaşık bir safhaya girmiş diye meselâ, bir Umumi sıhhat işimi veya bir umran projesini ihmale katlan maz mutlaka bir yandan onlari da başarmağa çalışır. Çünkü herhangi bir muntazam ve mo- lern idare makinasında her ki$ ün öbür kısımı; tuttuğunu; ve teferruatı bir kül teşkil ettiğini makinenin şu tarafı İş- lenmişse bir tarafını mutlaka atıl kalacağını ve nihayet umu- mi hareketin aksamağa başlı Yacağımı bilir. Onun içindir ki, Ankarâ Hü- kümeti son günlerde bir sürü çetin mes'elelerin halli ile uğ” raştığı şu esnada ortaya bir dil meselesi atmaktan ve bunu hal letmeğe”kallişmaktan çekinmi- vor. Bu güzel ve asil cehti al- kışlamamak mümkün değildir. Ortaya “bir dil mes'elesi at- mük'dedik. Halbuki çok zaman- dan beri Bu memlekette halle- dilmesi lâzımgelen bir dil mes'- elesi' vardır. Hatf inkılâbını” mütgakıp bü mes'ele had dava- lardan:biri haline girdi. Dil En- cümeni bu dava ile uğraşa dur- sun bütün türkçe hocaları gra- mersizlikten şikâyet etmekte veni Türk gramerini de Dil ümeninden beklemektedir» Gerçitürk milletine Jâtin hârflerinden e çıkarılmış bir-al- fabe verdikten ve bu alfabeye, göre türkçenin -imlâsmı" tesbit ettikten sonra, yeni esaslar *da- mek Dil Encümeninin vezaifi cümlesindendir. Nitekim. bu encümende bir yandan Büyük Türkçe lügatini hazırlarken öbür yandan mufas- sal bir gramer meydana getiril- mektedir. Projesi ihtimal ki Ankara Maarif Vekâletinde dili işi etrafında cereyan edecek ©- lân müzakerelerin esasını da bu Proje teşkil edecektir. gazetele- rin haberlerine göre bü kongre- ye 200 den fazla Türkçe hocası iştirak ediyor. Hiç şüphesiz ki Sirf nazari ve ilmi kıymeti haiz olan gramer projesine bu hoca- ların © tecrübeleri. reslitelere müstenit müşahede ve mütale- aları ayrıca ameli bir kıymet te verecektir. Yakup Kadri RusSefiri M. Suriç Ankaraya gitti.. Rus sefiri M. Suriç dün ak am Ankaraya gitmiştir. Bu seyahat, sefaret başkâti- binin ölümü ile neticelenen ka- #a ile alâkadar görülmektedir. Yavuzun atış talimleri filme alınacak Tayyare cemiyeti Yavuz drit toturun top ( talimlerini filme şekmiek için Mili Müdafaa 'Ve- kâletinden müsaade — almıştır. Yavuzun atış ve talimde alma- cak filmi memleketin her tara: fında sinemalarda gösterilecek- tir. “ia Adliye ve Maarif Vekileri ANKARA, 5 (Telefonla) — Adliye Vekili cumartesi gü- nü İzmire ( hareket edecektir. Maarif Vekili de gelecek hafta içinde Avrupaya tedaviye gide- cektir. Mektepliler müsabakası 65 inci hafta başladı 65 inci hafta bâşlamıştır. Gazetemizde çıkan haberler den en mühimmini seçip cu- martesi akşmına kadar mü- Sabaka memurluğuna gönde- riniz. Netlceler pazar günü meşredilecel tir. m e. ÇARŞA 6 AGUSTOS 1930 5 inci sene, No 1602 IHudu sı 6 KURUŞTUR 0, Asiler Irak ve Suriye hudutlarımıza yeni taarruzlar yaptılar Haço, avenesile birlikte Suriye hududumuza girdi ve geçtiği yerlerde telgraf tellerini kesti. Mİ İN Nİ m İİ TR Rİ Başmahkharr iri: Siirt Melsum EA NEMETE dumuza Suriyeden taarruz ettiler! | Aramad nahiyesine tecavüz eden: şakiler çember içine alınmışlardır. Iraktan taarruz | edenlerin başında Harzan şeyhi. var.. Hoçonun üzerine kâfi kuvvet sevkedilmiştir. Asiler Ağrı harekâtına müessir olmak istiyorlar. ANKARA, 5 (Telefonla) — Ağrı dağı meselesi ile meşgul olduğumuz şu Garp ve Cenup hududumuzun başka noktalarında bizi meşgul etmek ve dolayısile Ağrı harekütımi teehhüre sırada uğratmak gayesile hareket sistematik dan Hakkâri vilayetinin O. yesine tecavüz eden ( Harzan Şeyhine | mensup şakilerin tedibile m duğu su sırada Haso, aven Suriye hududumuzdan ve geçti yerlerde telgraf lerini tahrip etmiştir. Oramar nahiye- sine tecavüz eden şakiler çember içine a- Kıtaatımız y taarruzlarma devam etmek- iresinde bir de gramer telif <t-İ teğirler, * Bir hafta evvel İrak hududun- | lınmışlardır. Tanacaktır. Bunlar imha edilen tır, eden âsiler kedilmiştir. ramar nahi- esgul olun- | yeti müdafa birlikte dahil olmuş | direk ve tel- *a Jran Bugünlerde tedip hareketine baş- dahi Zeylin © deresinde âsilerin akibeti muhakkak- - Haçonun üzerine derhal kuvvet sev- Hariçte hazırlanıp toprak- larımıza saldıran bu âsiler, karşıların- - da mukavemet gösteren, ve Cümhuri- - a eden yalnız bir ordu de- £il, ayni zamanda şuurlu bir halk küt- lesi görmektedirler. Haço ayni zamanda bir beyanname neşrederek müstekil Kürdistan için uğ- | raştığını beyan etmiştir. arazisi dahilinde bazı mevzileri işgal mi etti ? 4 Ağustos (Tan) gazetesi yazıyor: “İstanıldan Londra gazete lerine bildirildiğine göre 30.000 neferlik bir Türk kuvveti Ağrı: dağındaki âsileri muhasara et: - miş bulunmaktadır. Bir Türk fırkası İran toprağı dahilinde | aaraaaemenaaraşeasaaaeiease Mübadele heyeti umumi- yesi dün toplandı. Gıncı ve 9uncu tali komisyonlara aha tayin edildi.. 14 Türk memur d Hazırlanan yeni m edilerek azaya Mühtelt mübadele komisyo- nünde dün heyeti umumiye iç- timas yapılmıştır. İçtimada reis M. Holştat Tevfik Rüştü Bey- deni tebrik telgrafına cevap ola rak gelen telgrafı murahhasla- | ra tebliğ etmiş ve bitaraf kâtibi! umuminin komisyonun (yemi mesaisi için hazırladığı proj nin teksir edilerek kendilerine tevdi edileceğini bildirmiştir. Bundan sonra 6 ıncı ve 9 un- cu tâli komisyonlara tayin edi- len 14 Türk memurunun isimle- ri bitaraflara bildirilmiş, Yunan Iılarda 6 mcı komisyon için ta- yin ettikleri 3 memurun isimle- rini bildirmişlerdir. Yunanlılar ai ul ye ebi Trakyadaki 9 uncu ei tayini icap eden 11 Yunan h memurun mahallinde tayini için müsaade almışlardır. Murahhaslardan Mithat Bey | hasta olduğu için ikinci ve rl düncü büroların raporları ve miyeden Ne gaflet Politika refikimize Ankara muhabiri tarafından bildirildi. gine göre bir teşkilâtın mühim rükünlerinden bir zatın hudu- dumuzu geçip Erciş ve Patnos ...... esai projesi teksir tevzi edilecek tarihli “Temps (muhtelif mevzii işgal etmiştir. |üzerine yürüyen âsilerin bu ha İreketinden ve bu ( hareketle ir tibatı olan diğer bazı hareket- lerden zamanında haberdar ol- duğu ve bu istihbaratını hür kümete bildirmek üzere idare İmemurlarımızdan birine tahri- İ- O (Mabdr ikinci sahifede) “rar sasaaeseaasakaeeşeaeeemeseseeamasamemae Fedakâr bir şehit.. Resmini yukarıya dercettiği- )miz zat, şakilerin ilk günlerde | İstanbul ve Trakya adliyeleri- Ercişe akınları esnasında fee bir surette şehi ettikleri (o Erci Müddeiumumis Mustafa Ham Beydir. Mustat Hami (o Bey 4 yaşındadır, evli dir, bir çocuğ vardır. Şakile derisini yüzmek etle, parça parça etmek $u retile zavallı re fikasının gözleri Mustafa öiaisi önünde Mustafa OB. merhum N “di e, M. Holştat takdiri kıymet ckiplerinin ilga sı hakkında müzakerat cereyan etmemiş bu husustaki müzake- rat cumartesi tü yapilacak heyet umumiye içtimaıma bırâ- Hami B. i şehit etmişlerdir. U. Jandarma kumandanı ANKARA, 5 (Telefonla) — Jandarma umum kumandan- ığıma tayin edilen Kâzım Paşa bugünlerde Ankaraya gelecektir ———————— kılmıştır, 6 mcı ve 9 uncu komisyonla- ra yeniden tayin edilen 28 me- murun 10 ağustostan itibaren faaliyete başlaması takarrür et- miştir, BUGÜN 2 inci sahileiz a 3-14 T - Hari ve Son haberler N 3 üncü sahilde 1— Tedi heyeti Rusyadan | avdet etil 2 Kambiye Bu 9e asli geç ni tetlikammzz AMP. Ng. -T mın önü-f 2- Hi j3 Kenan B.! Vekâletin daveti üzerine Ankaraya gitti. ve. — Müddelumumi cu - mariesi Istanbula dönecektir. İstanbul müddeiumumisi Ke nan B.dün Adliye Vekâletinden vaki davet üzerine Ankaraya ha reket etmiştir. Kenan B, Ankarada İstan- bül adliyesine ait müstacel işle- ri ve: bu meyanda hapisane ile diğer adliye dairelerine ait ihti yaçları Vekâlet nezdinde takip edecek ve cumartesi günü şehri- mize avdet edecektir. Kenan B., komünistlik mese lesinden dolayı şehrimizde bazı tevkifat yapıldığına dair vaki İ neşriyatın doğru olmadığımı söy lemiştir. İ © Eskişehirde inşasına başla- ran umumi hapisane binası ik- mal edildikten sonra İstanbul daki hapisane ilga edilerek ağır hapis cezasma mahküm eşhas Eskişehire nakledilecektir. Ha- fif hapis mahkfmları ise tevki- İfanede tefrik olunacak dairede İmahkümiyet müddetlerini geçi- receklerdir. Eskişehirden maada Konya, Sivas ve Diyarbekirde de birer umumi hapisane tesis edilecek ve bu müesseseler lâzımgelin asri bütün şeraiti haiz buluna- caklardır, Yukarıya dercettiğimiz “Mil hi Beyle birlikte sofrada, motör dir. kıle cumarte Şehrimizde bulunmakta olan birinci umumi müfettiş İbrahim Tali B. dün öğleden sonra vi- lâyette kendisine tahsis olunan daireye gelerek geç vakte kadar mıntakasma ait mesail ile meş- gul olmuştur. Hakkı Şinasi Pa. | şa dün akşam İbrahim Tali B. i| ziyaret etmiştir. İbrahim Tali B. bir muhar- ririmize demiştir ki: — “Cumartesi rikile Şarka hareket ederek mm takama gideceğim. Mıntakam- da, hâdisenin “cereyan ettiği yerden başka, her tarafta vazi- yet normaldır. Islâhat tedbirlerinden çok iyi neticeler alınmaktadır. Şarkta sıhhi teşkilât günden güne tevsi edilerek hiç teşkilâtt o olmıyan yerlere de teşmili cihetine gidil Kenar Bey Adliye Vekili Mahmut Esat B. cumartesi günü İzmire hare- ket ederek teftişatına başlıya- caktır, Vekil B., İzmiri | müteakip ni de teftiş edecek ve teşriniev. velde Ankaraya avdet edecek- tir. ize Emniyeti umumiye Müdürü ANKARA, 5 (Telefonla) — Emniyeti umumiye müdürü Tevfik Hadi-B. geldi, yeni va-| zifesine başladı. iştir. Hükümet halk ile meşguldür Macaristandan getirttiğimiz zi raat mütehassısı sekiz vilâyeti gezerek raporunu verdi. Bu mü- tehassısın iştirakile » aktedilen kongrede arazi sahipleri, köy! İer ve mmtakanın bütün teşkilâ tma dahil memurlar bulundular, Kongre, Şarkta yeni ziraat u- sullerinin taammümü için çok faideli kararlar ittihaz etmiştir Mütehassısm raporu yakn da Vekâlete takdim ve neşredi lecektir, Diyarbekirde, nümüne çiftli- ğinde eski ve yeni ziraat usul- leri tecrübeleri mukayeseli su- rette yapılarak köylülere yeni usullerin faideleri anlatılmış ve bilhassa harman makinelerini köylüler çok beğenmişlerdir. | Çünkü mebzul mahsul oldu. | ğu senelerde eski vesaitle tama- mep harman yapamıyan çiftçi- Ağustosta Millivetsütunlarında cemiyetin umumi kâ Üipleri değiştirildi tatlar için pılacak ihtitaler üncü sahifede £ kâye Roman Çok kiymetli intıbalar: Niyet” in hususi resimleri Büyük Reisimiz Gazi Hazretlerini denizde ve Paris Büyük elçimiz Fet- de ve otomobilde göstermekte- Ibrahim Tali Bey Urfa tari- siye gidiyor. Islahattedbirlerinden çok iyi neticeler alınıyor. Hükümet halk ile meşgul, eski zirai usul değişti İbrahim Tali Bey ler bu yeni vesaitten bilistifade bütün mahsulâtına ait harman işlerini yapabileceklerdir,. Ara- Zi sahiplerinin çoğu, ziraat işle- rini tekemmül ettirmeğe çalışı yorlar. Eskiden Şarkta' ziraat ipti: dai usullerle arpa, darı ve büğ- daya münhasır o 'kalmakta idi, Bunların yetişmediği seneler de halk aç kalırdı. Halbuki şimdi 87 yağmurla yetişecek bir çok iş tihsalât ta nazarı dikkate alma rak muhtelit ziraat o yapmak fi fikrinin halka telkin edilmesi e. | sas ittihaz olunmuştur. At larm, sığırların bozulmasına se bep olan eski besleme tarzının da ıslahına çalışılıyor. Yol in- şaatı faaliyeti de pek ciddiyetle ilerliyor. İ Son dört beş sene zarfında şimdiye kadar yapılmamış ve ha (Mabdr ikinci sahifede)
