30 Temmuz 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ri ile bildirmeğ i ve hangi yo görüşte bel! n, titremez bir elle, bir fil i parçasma eski Çin üslübun- da bir insan şekli vererek ince- ve krvrrm kıvrım oyduğu ıstırap heykeli, sanemi, Boyaları dökük bir mektepli, karyolasının buruşuksuz bem- beyaz çarşafı ile cibinliğin tül bası arasında yatan Mahmut Sadık bu idi... Avuca almıp ce be sığacak kadar ufalmışve azal mıs üstadın o çarşaf her an ke- her an ölüm duvağı rdk .. Çıplak odanın kö- sinde o yatak, koruması ve arılması muhakkak istenen mukaddes şeyin, hâlâ canlı zekânın mahfazasından, mih ndan başka bir şey değildi. gün, onun içinde yalnız en- gin bir nezaketle sadakatli bir Dalis hâlâ sağdı. Vücudü, Büru beslemek için artık swcak bir miktar daha kalmış kıvrım bir bal mumu kül idi... Üstat, etrafında asil matem ölgesi halinde dolaşan ve gö- in işaretlerine şefkatle ba- kan hanımının yardımı ile kalk mağa çabalandı. O halinde bile ordu ki misafirine ikram et » Hatırını soran Gazi Musta fa Kemal'in selâmını söyledim. hmut Sadık, mektebinde i- n en çetin dersten aldığı bi- rinci mükâfata bu kadar sevin. r? Ömrünün son ucun- ik bir kahraman tara- takdirle öpülmüş çırpınması zinde kaldı, Bü bir adamm, duygulu bir adam ruhunda na- sıl bir mefhum olarak yaşidığı pı orada gördüm. Yorulmasın diye yatırdık! Ö sür dileyerek başını yastığa koy du. Artık okumaktan, yazmak- tan kesilmişti. Hastalık onun her kudretini parça parça alıp ölüme teslim ediyordu. O da di ri duran gözleri ve anlıyaan bey si ile bunları halim ve belki de iyordu. Yaşlarını iterek zorla de- feni, o & sinda incecik parmaklarını baş kası tarafmdan alınıp kullana. İsiz bir --İ sepetler doldurup isinde en MİLLİN I ve ve oldi seciye Sahibi görmekle şaşardınız: İçinin na yakın çiçeklerini ancak k pısımı açana bildiren bakımsız| & duvarlı eski Türk bahçeleri gi- bi bir âlem... O, bu bahçenin mahsullerinden demetler derip, verdi; hem ds karşılığını aramaksızın, sor. maksızın. .. Bu demetlerin hep rülmedik çiçekleri belki b--'mazdınız; fakat hepsi derli toplu idi. Ruhu en ince ko kularla baygm ve coşgun bir hıza getirmeseler de tenevvülü, halis, baktıran, hoşlandıran, dü şündüren ve öğreten şeylerdi. Çünkü Mahmut Sadık elli yıl, güzelden ziyade iyi ve Esideli için çalıştı. Onun eserine güzel ik veren şey bu vefalı ve sürek li hizmetidir. Bu gayretle o, cüz'ü bulunduğu cemiyetin bil- gisini uyandırmağa ve arttır- mağa çabaladı. Yarım asır, Türk okur yazar ları ellerine gazete, mecmua al- dıkları vakit bir köşesinde onun güler yüzlü, tatlı sözlü bir fıkra sını, bir hikâyesini, bir musahe- besini vefalı bir ahbap gibi gör- düler, Belirip dinen devirler ara sından titremeksizin ve derma- nı kesilmeksizin haykırışsız fa- kat sürekli çıkan ses onuno mahviyetli sesi idi. Alnı menfanın $u pıştırmak istiyen müstebit bir hükümdar gününden başlıyarak yorgun hatırmı soran bir Reisi- cümhur gününe kadar varmış bu uzun yol boyunca verdiği €- meğe karşılık bi ne alıkoymuş, gördük: Bir kira evinin çıplak odasinin bir köte- sinde beyazı dökülmüş bir de: mir karyola, karşısında eski bir yazıhane, bir minderle üç dört te iskemle. Fakat'o boşluğu ru- bunun asil feragati, uçsuz bü: caksız nezaketi, cömert tok göz | Wülüğü bir güneş gibi dolduru. yor ve ısıtıyordu. Çok hizme- tinde bulunduğu millete eserin den başka bir de ter temiz bir| hatıra bırakarak, cemiyetten al dığından ziyade cemiyete ver- miş sadık bir emektar rahatı. ğı içinde söndü, git! RUŞEN EŞREF — me — adam nefsine | Çinde Komünis! er ta- rafıyağma ediyorlar |: Hankov, 28 (A.A) — Chan- zsha şehrindeki muhafız kıtaa-| iş vel şehirden dışa Biraz sonra kızıllar şehre girerek her ma etmi r. 40 ec| nebi tebaası Aphis ismindeki İn | giliz gambotuna binerek Yoch- ow'a gitmişlerdir. Kızıllar bir) İtalyan misyoherini tevkif et mişlerdir. Yine bunların eline düşen bir İngiliz misyonerinin | zevcesinin akibeti hakkında hiç bir haber alınamamıştır. Komü nistler Han ne lunan Yokiak 7 Temmuzda ele geçirmişlerdir. Kızıl kuvvetler, Changsha şeh- tarafı ya de bir tıkla: dir an M. Joao edilmi klar.esnasm olduğu, bir çok | lenmekte- hüükü Pessoa geçenlerd on kargaş 100 kişinin tele evlerin yakıldığı dir. Mesele nerden çıkıyor? NewYork — ,28..(A.A) Gümrük müttür mdavif$ #ti İngiliz ve bir Norveç gemisi mulesi olanRus keresteleri tahliyesine ümanaat” etme udan doğrua wasching bir tir. gemi Arkanjel'den gelmekte idi İ 3 mahle adar e-| fi harbin mukad- a ile Amerika a- ticari münasebatm hatvesi olduğu rdedilmektedir. ne erkânr Sovyet mahsul | karşı 'anbargo yapılması taleplerine Karşi cevap olmak İ üzere herhangi bir tedbir ittihaz! etmeden evvel hükümetin uzun jwazadıya tetkikatta bulunacağı Mili Çin Hrikü Çan Kay Ş indeki hükümet dairesini, def- evlerini ve | e LAME olunmuştur. ,29, (A.A) — Mille ınm sabık reisi o-| İp yakında Pekin'e gelmiş 0- tan Wangehinwei, Şimalliler ko alisyonunun mülki reisliği vazi fesini bilkuvve deruhde etmiş- tir. Tokyo, 29 (A.A) — Walde-| ck — Rowsseau ismindeki Fran nı beyan etmektedirler. Yunanistanda | Ticarsimuahe /* desinin feshi.. Atina, 28 (A.A) ahsilleri Pyrges'te bir içti Jederek aret rağhel İzurum posta m İriyetinin yeni naklettiği binay ma a nan £ eshini talep #deti bi reti kabul etmişlerdir Hariciye r -Py girei İ pulos; tel nüma-| erse hükürnetin o müsamaha etmiyeceğini -bildirmi Japonyada Bahri muâhede iMeclisi Has muahede- - yi tetkika başladı Tokyo, 29: (A.A) — Meci mların | iri M, Mihalako!çil Keşide ettiği telgrafta Bu Erzurum telgrafçıları-| ina yardım ediniz diyor! rum 28 (M Hareket m n temiz. İda elan hkilile adi bir soygunculuk vakasi bile ; tur 2.— Salih Paşa — Erzrumdan fazla miktarda eldiven ve çarık şti, ağrıdağındaki eşkiya) ı yüksek ve karlı ne çıkmış olduğundan eldiven ve çarıklarm bu sarp ,yalçın ka- larda yapılacak harekâtta as rlerimrizin el ve ayakların korumak için istenildiği bunun da hareket için bir hazırlık aşılmaktadır.. İşittiği- alih Paşa Ağri hare- ay içinde intaç ederek zafer bayramı Erzrumda yap- mak istiyormuş alâkadarlar ke. tüm davraniyorlar 3.— Erzerum Karaköse ara- nda eskiden mevcut telefon irtibatı Bayazıte Salih Paşa ka- rargâhina kadar temdit edil miştir. hane binasınin ciheti askeriyece elektrikle tenvir edilmesini €- mir buyurmuşlardır. Yapılma- mıştır. Salih i Papa Er dumuza pek kıymettar mi e istihsal olünan m a mühim. amiller. den birini teşkil etmiş olan E ve telgraf müdi kadrişimaslıkl: yadesile mesrur ar dân lardır. Reşit Saffat beyin nutku VARŞOVA, 29 A.A. — Burada lunmakta olan Türk Turing klüp dnir çok alkışlanan bir e Bey kon-| yerleri-| “İminleri Salih Paşa posta ve telgraf olmuş: Ibrahi Umumi Müfettiş Ankaraya geldi ve Başvekil paşa Hazretlerini ziyaret etti ANKARA, 29 (A.A) — Bi-|dürü ve yaveri tarafından İ rinci umumi müfettiş İbrahim | lanmıştır. İbrahim Tali Beğ) | Tali Bey bugün şehrimize gel. | vasalat eder etmez doğrucü miş ve İstasiyonda Dahiliye Vo) vekil İsmet Paja Hazreli “İkili namına kalemi mahsus mü-| ziyaret etmiştir. 30,000 muallim lâzım"? Maarii Vekili Eminler kongresin bir nutuk söyledi... ANKARA, 29 (Teletonla)— | dedinin iki misli arif Vekili Cemal Hüsnü| teplerden azami is ye gelen Maarif E-|lâzım g M Bey köhgrey ve ne Erkek lisesind feti v Vek irat etti, Nuti miştir. Bey büyük bir nutük rma mu ında Meşrutiyet- | ve otuz bin muali teplerde talebe a duğunu lime ii Ni hatlında ..—— — > ors. Hattın Sıvasa kadar olan kısmı da bir senede bitecektir. | ia | lometresinin toprak meli Vekâletinden tebliğ olunmuş fez, köprüler gibi bütü tur: atı ve balâs ferşi işleri bil Samsun-Sıvas hattı üzerinde! ve ray döşemekten başica bifi Kunduz istasyonu 11 ağustosta r. Geri ından ge metrelik toprak amel yarmalar üzerinde çalışılm dır. Proğra asında işlem: İ yeniden 61 kilom jas ış olacaktır, Sam yolunun Lomietrelik parçasında "İlhsan Beyin bir müracaâ& İhsan bey tekaüt kanunundaf istifade edecek mı? ANKARA, 29 (Telefonla) — İ sabık Bahriye Vekili İhsan Bey | darlıkça tetkik ediliy, Vekillerin tekalitlüğü kahunun. | esasen kendisinin mabkürü dan istifade etmesi için müraca |de bulunduğundan bü kaf atta bulunmuştur. dan istifade edemiyeceği sö Topçu bibaşılığından müte- İniyor. Türk-Rus dostluğu muah€ desi temdit edildi.. ait olan MOSKOVA, 29 A.A. — Hiriciye Büyük komşu ve dost m İsız kn — Şa dan Na| has, Londra deniz muahedi gazaki tarikile Tsagara va E©İ-| tetkike başlamıştır. Bahri ya AZIM | miştir. Amiral Mouget Pİ filin bu Keen haki İ bulunduğu bu kruvazör Japon-| raz ve muhalefeti hâlâ Spor Neler yapmak lâ tin müşterek) komiser muavini M. O Karahan ile e sefiri Hüseyin Ragıp Bey Rusya arasında) e akto ketii harici işlerini tedvire mur edildiğinizi öğrenmeki reti mahsusada mes'ut Ol en kalbi tebriklerimi — s8 mı yazm, hürmetlerimi yazın... kaydetmiş O sağ olsun, başımızdan o ay- . di rılmasın, hepimize o lâzım!,, De k.. Leon Kahön'den, hatta vak- üle bir ahbabına gönderdi “Yeniçeri Hasan” m bir n hasmda: “Az amma öz, diy. Türkçe yazısını gördüğünden, Türklük hakkındaki tabarrile- rin büyük lüzum ve ehemmiye. tinden nefes nefese bahset Bir yanı daha şimdiden çü- rük çürük olmuş bir cismin i- cinden böyle dipdiri düşünce- ler çıktığını duydukça insanın: “Bu hayat nihayet bulamaz!,, diyeceği geliyordu. Bu adama karşı sevgisi ve saygısı artıyor- du, onun- varlığındaki değere İmreniyordu, bu varlığın çekti- ği acıya yüreği parça parça olu yordu. Gönül razı olmuyordu ki yüzlerce ciltlik yazi yazmış bu adam şu pamuk yastıkta bir avuç sözden ibaret kalsın. Bununla beraber yanından bir mezarı ziyaretten çıkar gi- © bi çıktım. Seziyordum ki ruhu. nu hürmetle son bir defa öp. tüm ve ayrıldım. Ömrümün, git tikçe ruhuma daha ağır basma ğa başlıyan matem zincirine bir halka daha eklendi... Yazı âle- mine girdiğim i'k andan bu son ziyaret saatine kadar kendisine her vakit muharrir ve baskı dairelerinde rest gel- diğim bu matbaa adamı o daire |! lerin aksammdan ve tahrir dün yasının demirbaş o kuvvetlerin. den, daima yaşıyacak an'anele- rinden biri gibi idi. Mürekkep kokulardan, kâ- üst kelebeklerinden ve makine gurultularındar bir hâle içinde odalarmda| Yalnız fudbol kâfi değil. Maarif vekiletinin spor ve mek- ağlar hakkındaki kararı gün geçtik; yı almışları dak salmaktadır. Spor işle- n esaslı bir teşkilâta malik ol. mamasıdır ki bu karar büyük küçük herkeste garip fikirler husule getiri- yor. Her kavaidini Avrupadan aldı ğımuz sporun oralarda olduğu gibi mevsimlere göre tatbiki ve — taksimi yolunda ilk adım attığımız gün mem- leket gençliği: bihakkin sporun en- Yanı rahat rahat yapabilmek imkân: na mail olacak ve o zaman her kes kabiliyetini bu vesile ile muhtelif k- sımlarda ölçmek ve dolayısile parlak neticeler istihsali kabil — olücaktır. Zamanmda futbol, yerinde (atletizm ve sıras: geldiği zaman kürek çeken bir vücut elbet gizli kalan kabiliyeti- nin derecesini anlayacaktır. Tesadü- fen ayağına çivili giyen Bekir 6,45 gi bi fevkalâde hiç sıkıntı çekmemişti. Yakaladıkları bir fırsatta bu dereçeyi bulanlar futbol mevsimi . kapanıpta mevsim spo, umulmadık başlayıp mayısta hitam faaliyetten sonra geri kal yda bir kısım Atletizm diğer bir kı #ımda Deniz sporlarma başlıyan fut- bolculardan meselâ Galatasaray Ni- bat - Vedat - Bürhandan mürekkep, mükemmel bir üç çifte ve Mit teslim edilen Tek çifte vücuda getir- diği gibi Fenerbahçede Futbol takı mındaki kuvvetli vöcutlardan bir kü- tskemi teşkil ederek bu isimleri Jenlerin meydana getirecek sugünkü şampiyon kürekcile in mübtemci eserlerinden daha can- lur. Şu-yol üzerine cut kadro. dan istifade çarcleri aranıla EL verir ici her sporu bilerek zamanında ve sporcularımızda muhtelif mevsim- lerde kullanalım. hatıra iş İ ya ve Kora sularında beş hafta müddetle dolaşacaktır. Şanghay, 28 (A.A) — Mev- I suk bir membadan bildirildiği: İne göre komünistler Changsha' Mulafazakârlar kazanıyor OTTAWA, 29 A.A. — Umınnt in- tihabatın şimdiye kadar © öğrenilen neticeleri bütün eyaletlerde muhafa- zakârlarm, liberallere nazaran, his solunur derecede büyük © kazançlar) temin ettiklerini ve yeni parlâmento- da ekseriyeti elde etmeleri muhtemel! olduğunu gösteriyor. Bugüne kadari muhalazakârlardan 123, liberallerden 74, diğer fırkaların göstedikleri nam zetlerden 16 kişi intihap olunmuştur. İntihap edilmesi lâzımgelen aza âde- di 245 tir. Başvekil | M. Maçkenzie King tekrar intihap edilmiştir. Mali İye marırı ile tiberal nazırlardan — M Kay Cerar ve M. Millan intihabatta kazanamamışlardır. Muhafazakârlu rın lideri M. Bennett yeni kabineyi teşkil etmesine ve mecliste muhalifle rin adedine nazaran 10 reylik bir nok/ sanla ekseriyet temin etmesine ihti- İmal veriliyor. Cevap vermiyorlar LONDRA, 29 A.A. — Hint işleri nazırı o M. Wedgwood Benn, milliyetçi liderlerden iki- sinin bu yakınlarda oGandiile yaptıkları mülâkatm neticesi hakkında Avam kamarasında| sorulan suallere cevap vermek- ten imtina etmi şup atlaria dahâ az yorulur hiç ol- mazsa kabiliyeti bedenyesi artter maksatta hâsıl olur. Bu suretle yeni| mevsim Likine dönen oyuncunun kudret ve çalâkisi karşısında tutuna- -|caklara aşk olsun. Hulâsa tikleri grev umümileşmektedir. i Meclisi hassın tas- li vereceği, fakat bu baptaki kararnameye kabine hakkında bazı şiddetli mütale- alar ilâve edeçeği tahır nuyor. Bu mütaleaların hiç ol- mazsa amiral Takarabe'nin çe- kilmesine sebep olacağı muhte. mel addediliyor. etmektedi ile teh Feyezan Karachi, 28 (A.A) — Feye- zanlar devam etmektedir.15000 kişi bu feyoğanlardan mütees- | sir olmuştur. * İsyan Klik Paris, 28 — (A.A) Geçen gece tevkif edilmiş olan İspan- yol anarşistleri Fransanın cenü- bunda dağınık bir halde bulu- nan arkadaşlâfını bir araya ge- tirmek ve onları İspanyaya ge- çirerek orada: hükümete karsı isyan çıkarmak niyetinde idiler. Felâketzedeler ROMA, 29 A.A. — Zelzele- 'den harap olan eyaletlerde köy- lülerin bir çoğu yerlerine dön- meğe başlamıştır. *Grev! PARİS;29 A.A.'— Lile hava isinde madeni ve mensucat sa- nayiinde çafışân işçilerin ilân et Yeni bir. kongre Brurxelleğ, 28 (A.A) — Ser- best orta tahsil kongresi 25 memleket #ümessilirin iştirak le bugün ağılacaktır. İngiliz kıralı TONDERALA olu-|# — sia bulunmuşla Polisi vurdular! 28 (A.A) — Bugün) bir İngiliz polisi © gezmekte iken Jarkasıdan hançerle vurulmuş-| tur. Vaziyeti vahimdir. Mutaar | rız bulunamamıştır. —ememe——— Maliye Vekili - muhalâsatıma terdifen zat lerine takdime müsaraat rim, İki memleketin şimdi Karahan protokolun An- dar birçok defa tecrübe 3 olan dostluğu zatı devletli İ karada imzası esnasında olduğu gibi | yüksek idaresi altında itti 17 kânünsevvel 1929 tarihinden bu-İ halisinin ve Türk milletini güne kadar protokol ile tezat teşkil İmenfaatleri yolunda daha Sdebilecei hiçbir taalihiide çirişilme! de takviyet bulacağından miş olduğunu ve protokolun devamı! ei £ mülddetince de girişilmiyeceğini ve! nim. Bilvesile faik ihtiri ayni zamanda iki devlet arasndaki Mun kabulünü rica ederim - dostluk münasebetlerinin mütemadi-! Doktor Tevfik Ri len pro suretlerini dün Musaddak suretle cenanmda Hüseyin Ragıp Gazi Hazretlerine arzı tazi- mat etmek üzere Yalova'ya git miş olan Maliye Vekili Saraç oğlu Şükrü Bey bugün avdet edecektir. Mumaileyh İstanbulda bir gün kalacak, yarın Avrupa se- yahatine çıkacaktır. Kızak yeri yapıldı Köprü dubalarnın tamiri i- çin Şehremaneti tarafından Ha- liçte Balat sahilinde yaptırıl. makta olan Kızak mahallinin in şaatı bitmiştir. Kızak yeri alt- mış bin lira sarfile vücüde gel- miştir. Fakat Emanet bundan çok büyük istifade temin edecek tir. Evvelce dubalar deniz üze- rinde tamir edilmekte olduğun dan lâyıkile tamir olunmuyor. du. Fakat bundan sonra tama- mile sudan çıkarıl, tamir o- Tunacaktır, Sokak isimleri Sokak levhalarının İstanbul cihetinde de talikine başlanmış tır. Bu suretle şehrin her tara- fımda bu husustaki faaliyet de- yam etmektedir. Sokak isimle- in adedi altı'bin olup bunlar- yen resanet bulacağını hükümetleri Ankarada Hariciye o W Bamma tekrar teyit ve temin etmiş lerdir. Protokol musaddak müshala- epi Kiei Deeli rın taatisini müteakip mevkii meri-( ” ğunuz dostane si erdi yete girmiştir. “ — epi . " zatı âlilerine hararetli t Hararetli tebrik ırk 0 Goak iş te arı ve sulhün idamesine maf NKARA, 29 A.A. — Harici- retlerimizi birleştiren kalbi ye Vekili Tevfik Rüştü Beyfen tuk rabıtalarınm daima i di ile Sovyet Hariciye komiseri ederek ka'iyet bulması Litvinof cenapları arasında şü de zatı devletlerile çesri telgraflar teati edilmişti i edeceğimden dolayı # Moskovadâ Sovyet ittihad! tiğim yüksek memnuniyeÜğ Hariciye komiseri Litvinof ce- lâğ ile kesbı mubahat eyl naplarma: Bursada ipekçilik , Hayvan ticeretinin mi tetkikatı ANKARA, 29 (Telefo: 4 Borsa komiseri geldi. Hİ Bursa, 29 (Milliyet) — Zira-| Umumi ticaret ve Baytaf at Umum M. Naki B. geldi. Zi-| dürleri ile gö dl Taat mektebini, böcekçilik mek) Bu temaslar hayvan Mf tebini gezdi. Elâziz, Antalya, |nin daha sağlam esaslara “©. Bursa böcekçilik mektebi mü-|na matuftur. dürleri burada mütehassıs Te-| o Hilâliahmer ve İtal 2 tiz B; tarafmdan verilen dersle): © feliksinedeliği re devam ediyorlar. Burada sa-| O ANKARA, 29 A.A. — Ii bahları nazariyat akşamları a- |daki zelzele dolayısi ve Ka meliyatla iştigal edilmektedir. mer merkezi umumisi | Kursun faaliyeti yakında teves |dan İtalyan salibiahmeri” Z sü edecek, derslere harir müdür essür ve taziyet telgraf" erile umum tohumcular iştirak |mis ve felâketzedelerin ih