31 Temmuz 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

P 5 im ının normal işlemekte olduğu" İla çıkmak üzere olması da buna elit idi, a buhranı.ve 30. baha” Şark buhranıdır. Bu iki buhran içerde dışarda . bir gok Mdedikodu've lüzumsuz tahmin- ol açtı. Fakat Ankarayı bir daha bu buliranlar olmamak İçin en radikal tedbirler almağa sevketti, İşte İsmet Paşa bu ted. birleri tam ve olgun formüler-| k genç hukuk talebesine ve bü| tün halka anlatmaktadır | Eğer para buhranı olmasaydı ugün hemen hemen bütün €- Sasları tebellür eden iktisat Ss alınası için belki daha uzun Za İğ manlar geçecekti. Buhran borç- lar işinden başlıyarak Türkiye iktisadi hayat makanizmasının İbir gün evvel nizam altına alın masına bizi zorla sürükledi. Baş Vekilin şimdi uğraştığı artık; herkesin az çok bildiği şeyleri Şuur ve ahlâk yapmaktır. Bir) İmemlekette para ve iktisat işi- İnin düzelmesi yalnız maddi de- gil, maddi olduğu kadar, bir ta İkım ahvalde belki daha fazla manevi bir şeydir. Vatandaşın devletin varlığına ve onun mü. esseselerine sarsılmaz bir emni İyeti olmadıkça, en ilmi tedbir- ler bile iflâs etmeğe mahküm. söylemek lâ- kan bü kazanmış olduğu İ- kolayca Eki Lİ 2 emniyetini çin 29 mali bulranını enmiştir. Şark hududu buhranı da hü- eti" senelördenberi -memle- etin het Köşesinde güttüğü İlahili politikayı esaslandırmak Ve bu politika âleyhindeki bü- tün cereyânları kökünden kurut İmak için yeni tedbirler almağa| İSevketmiştir. Bu politikanın €-| Sasları şunlardır: Memlekette emniyet ve asayiş olacaktır. mniyet ve asayiş yalnız dev- let kuvvetleri ile olacaktır. İ Memlekette devlet hüküm ve Müfuzundan başka hiç bir hü- üm ve nüfuz olmıyacaktır. emlekette vatandaşlık hak- ından ve haysiyetinden emin olmıyan vatandaş kalmıyacak- ftar, Hükümet bu esasları hemen er tarafta tahakkuk ettirmiş” tir. Anadolu belki tarihin bi$ ir devrinde bu kadar asayiş Ve emniyet yüzü görmemiştir. Şa- kiler, beyler, şeyhler, reisler, 8“ Ealar ve efeler devri bir daha dönmemek üzere geçmiştir. Ka İnun ve adliye tekmil devlet üvvetlerinin . dizginini ele #'- Miştır, Bu hususta en geciken muntaka, yolsuz ve demiryolsuz olan Şark mıntakası idi: Şeyh Sait isyanı ve son isyan orada da devlet hüküm ve nüfuzunun Yerleşinesine ancak yardım et- ti, Bir tek pürüz noktası, bu anarşi © 31 TEMMUZ 1930 NUSHASI 5 KURUŞTUR hu göstermektedir. Başvekilin| r müddet dinlenmek içi ye- Yaset ve programının bü şekli? emtea . . Rumlara etabli vesikaları ERŞEMBE el sene, No 1605 Başvekli Paşa Hazretleri Ertuğrul yatından Yavuzu temaşâ ediyorlar Şark hudutlarımızın emniyetini temin için hududun tashihine behemehal ihtiyaç vardır. vw Iran tazminat istemek gibi bir hayale hapılacağı yerde hasmane telâkki edebilece- ğimiz hattı hareketini değiştirmelidir... Iran Hükümeti dostluk sözleri allında gizlediği aâczinde devam ederse emniye- fimizi temin için meşru müdafaa hahla- rumızı istimal mecburiyetinde kalacağız. Ankara, 30. (Telefonla) —| Binaenaleyh şarkta şakavet ve Şarkta vukubulan son hâdiseler |ifsadat ocaklarının ebediyyen şark hudutlarındaki gayritabil | söndürülmesi için almacak esas- vaziyetin tashihi lüzum ve za-|ir tedbirlerin başında huduttaki ruretini bir defa daha meydana |bu gâyritabii vaziyetin ıslahı çıkardı. İran dahilinden harici | bulunuyor. amillerin teşvik ve ifsadatile ha- İranın aczi ve yahüt müsama- reket eden bazı aşiretler hudu- | hası yüzünden hududun öte ta- dun gayritabil va: yetinden ve rafında bulunan aşiretlerin bazı şaki tecavüzlerine müsait olma-|/ecnebilerin teşvik ve telkinile Sndan istifade ederek fırsat bul- | şark hududumuzda bir gaile çı: duca hududumuza tecavüz edi-| karmak istedikleri inkâr edile-| yorlar ve şark vilâyetlerimizin | mez. Ortada vukuat ve delâil| notasile azami hüsnüniyetini ve sükünu emniyetini ihlâl ettik- | dururken İranın hakikate ta-| sarkta yalnız bizim için deği ten başka bizi de bu şekavetleri | ban tabana zıt kuru dostluk te- | fakat bizzat İran iç muzır bir tenkil için büyük masraflar ih-|minatına inanmakta mazuruz. | şekil alan bugünkü gayritabif va tyarma mecbur bırakıyorlar. | Binaenaleyh İranın hernedense| ( Mabadi beşinci sayfada) “ sasaseseesene aaa, ......e. Kemaleddin Sami paşa siyonunda “Başvekilimize asilerla tepelendiğini haber verirken. yapmadığını, yapmak istemedi- ğini bizim yapmamız, meşru müdafaa vesaitimizin icabatın- dandır. Bugün telsizle Tahran sefirimize İran hariciye vezirine derhal tevdi için gönderilen son notanın bütün bu hakiatleri bi- rer birer İran zimamdaranına sa Yıp dömekte, komşu hükümeti saptığı hatalı yoldan caymak i- gin intibaha davet etmektedir. .. nasıl tevzi edilecek? Caklarının hudut ötesinde devam ct mek imkânlarını bulabilmesidir. İşte) Muhterem Başvekil bilbasta bunun Ü #erinde duruyor, Anarşi için Türkiye içinde hiç bir ümit kalmadığına ŞüP- he yoktur. Fakat her sene sınırın ŞU- Tasifian burasından içeri girerek 8€8 tiz köyleri ateşe sürükliyen, Zarar! bir buhran havası yapan unsurlağın ortadan kalkması lâzmdir. Biz eli- mizde olanı yapıyoruz ve ötesini kör Şuluğun en basit, en başta vazifeler den biri olarak İrandan istiyoruz opraklarında * hükmü devlet ve Türkiyeye dest bir devlet olduğunu göstermek için iki milletin arasını 80) ik ve bir ta kım ibtildtlar yapmak tehlikesi göste, ten bu fesat ocaklarım #öndürmeli- dir. Başvekilin dediği gibi, kendini Müdafaa etmek mevkiinde kalan bir devletin bunun icâbatın: tatbik ct mekte tereddüt edebileceğini düşün- ek hesapsı ve mantıksızlık olur. 'aziyetin tesviye edilmesi için her r varken ve gösterilir. devam etmesi, be takım menfaatler ul # gu fikrini bırakabilir Bu fikir| t İran kendi olan biz Berlin Sefiri- miz Kemaled- Komisyon etabli rumlar listesinin din demi Paya yugün! ekis- polisçe tesbit edilmesini kabul etti | presle Berlin'e Yunan emlâkine mevzu haczin refi için ii dün Ankaradan emir gelmiştir ib vilâyetleri' mü. leri tarafından tevzi edilmesi bakkın| fetişi umumi. daki Türk noktai nazarı Yunanlılar | liğine tayini şa- tarafından olduğu gibi bitaraflar ta. yialarınm asıl- rafından da esas itibarile kabul edil sız olduğu anla- miş bulunmaktadır. ğu anla. Şılmaktadır. mi | miştir. Türk heyeti murahhasasi © etabli vesikalarının boş olarak © komisyon tarafından imzalanarak ve mühürle. erek merkezlere tevdii ve bunların vi i merkezler tarafından — doldurularak) | Tali mübadele komis- ctablilere tevzini teklif etmişti. Bita- yonunda içtima raflar bu teklif polis merkezlerinin etabli vesikası almağa müstehak olan ları tesbit ederek her gün birer Kiste- sinin komisyona bildirilmesi ve ko- misyonun bu liste mucibince doldu- racağı, imzalayıp mühürliyeceği vesi- kaları eshabına tevzi ek üzre gene merkezlere göndermesi şeklinde kabül etmiştir . Mübadele tâli komisyonunda dün M. Rivas, Kerim Bey, M. Fokas, Al. ncı tali komisyon reisi kont Hamil. ton, Türk murahhası Server Cemal Bey, Yunan murahhasr M. Siyotisin de iştirakleri ile bir içtima akdolun- Miştaır. Bü içtimada etabli olanların esas itiberile polis vasıtasile tesbiti muva- fık görülmüştür. Ne surette hareketin daha ziyade suhuleti mucip olacağı hakkında Va- li vekili Muhiddin Beyin de mütalea- #1 alınmasma karar verilmiştir. Mu- Dün Maliye vekâletinden defter darlığa verilen bir emirle İstanbulda- ki Yunan emlâkine mevzu hacir kal dırılmıştır. Defterdarlık bugünden i- ibaren vazıyet edilmiş Yunan emlâ- şahhasimız Tev-İkini cehabına iadeye başlıyacaktır. kaç güne kadar İs e şk heyeti) o Yunan emlâkinin iadesi için alâka) Tevfik Kâmil Bey Mübadele Baş ik Kâmil Bey bir Türkiye Cümhariyeti, bu son | İL GTİ İRİ ŞEN Mizmmumuzlam rini: Siirt olunsun VE ANEREL DE İ hk « İ derin bir muhabbetle İneşriyat yapıyorlar. İtafa Kemal Hazretlerinin Bulgar mil- İ dm, M, Malinof Fevzi Pş. HE Arihara Tsla“|möotest tilerinin kabulü için hazırlıklara fa- aliyetle devam olunmaktadır. Ziraat Bazırı M. Sasilef Türk heyetini Varna' Türk gazetecilerile mekte olan Lehistan gazeteciler hes yeti Bulgaristanda bir seyahat yapa» caklardır. Gayri mübadill Yalovada 15 gün is- İndi ai i tirahat edeceklerdir teşekkürleri z la geldikleri zaman gayri mübadiller cemiyeti namına bir heyet tarafından #iyaret edilecektir. bul edildiği e lan beyanatından dolayı İsmet Paşa Hz. ne gayri mübadillerin teşekkür mesailin bir an evvel intacınr istirham Mektepliler BUGÜN 2 inci sahifede » ga 4 İpek tabehkle 1 Tarihi Teteilenmiz: Al Pa. kiruva börçları 2-< Harlol ve Son haberler $ üncü sahifede £.*. ve pellis haberleri 1 Peçeli kadın hazin ma. ç — süncü sahifede sini anlatıyer y 1 Felek v a 2— Di kongresimde (meler VW 2— Miki X görüşülecek ? Aİ-R Gazi Hazretleri, Meclis Relsi ve Başvekil Paşalar millet çiftliğinde Gazi Hz. Ismet Paşa Hz. dün Bulgarlar Büyük Re Yalovayıteşrii ettiler isimizin beyanatını Reisicümhur Hz. ile Başveki- limizin samimi ve uzun bir mülâkatı karşıladılar. Bütün “gazeteler ha-| rarelli tezahürlerle Solya, 29 A.A. — Bütün güzetö- ler, Türkiye Reisicümburu Gazi Mus İeti hakkındaki beyanatını büyük bi #miulabbet ve memnuniyetle | karşıla malta ve Türk milletinin mukadde Tabını tanzim eden yüksek şahsiyet) hâkkında Bulgaristanın duyduğu s8- mimi- Kayra: terçiman olmakta- | n siyaset ettiği de sam naşiri efkâri “Znd- azi Hazretlerinin ata- şemiliter olarak vaktile Bulgaristan da ikametini ve bütün Solya maha- filile' tesin ettiği sıkı teması hatırla- tarak diyor ki ataşemiliterlikten bir faninin yükse- lebileceği en âli mertebeye çıkarmış- tır, Şerefin zirvesine vü olduktan | sonra da genç cümhuriyetin reisi Bul gar milleti hakkındaki büyük sempa- Gsini muhafaza etmiştir. Bilhassa, ik tadi sahalarda teşriki mesaide bu- lunmaları mukadder olan © Türk vo Bulgar milletlerini bundan sonra hiç bir şey ayrmıyacaktır. Hiç bir devlet! reisi şimdiye kadar bu derece kalbi Başvekil İsmet Paşa Hz. nin Reisicümhur Hiz, ile İlk ve hararetli bir lisan asla kullanma |, i â 5 Salaariten; Mostafa Komalin ba Yavuz,, un heya- ( | güzel sözlerini kat'iyyen unutmıya- caktır.” Slovon gazetesi Türkiye Reisicüm burunun teveccühkâr sözlerinden do- layı Bulgaristarın minnettarlığını ar zetmektedir. Diğer bütün gazetelet de Bulgar milletinin müşarünileyhe dostluğunu ve hayranlığını teyit ediyorlar. Türk gazetecileri SOFYA, 20 A.A. — Türk gazete- canlı bir takipten ; sonra İsmet Pş. Hz. tarafından ziyareti | a #aşa Hz. Ertuğrulda bir muharririmizi ka- bul buyurdular —u— Başvekil Hazretleri gareteciler ikbal edecektir. zamanda gel) İsmet Paşa Hazretlerini Izmlt ve Yalova'da Rarşı- layan muharrimizden: Sabahm yedisinde İzmit istasiyo- nundayız. İstasiyonda ve istasiyona müntehi olan caddelerde mütat hild- fma bir kalabalık var. İsmet Pâşanm İzmiti teşrit edecekleri halk arasında şayi olmuş, herkes günün bu erken saatmde Başvekil Paşayı istikbale koşuyor. Başvekil Hz. Yavuzda sefain Umumi Müdürü Sadullah Bey olduğu halde geldiler ismet Paşayı hâmil olan husus tren İzmite ancak sekizi beş © geçe geldi. Paşa, trenin son kompartima nında istikbale gelenleri mutat te- bessünlerile selâmliyorlardı. Tre durdu ve Başvekil Paşa çevik Dir hareketle aşağı atladılar. Ayrı ayrı ü- tifatlarla hazırunun ellerini sıktılar ve refakatlerindeki zevat ile birlikte Ertuğrula rakip oldular. Yat dokuza beş kala İzmitten ha feket ediyordu. Evvelâ Göleüğe uğ- ık, Yavuz zırklımız görülecek, Başvekil İsmet Paşa Hiz. İstanbu- Bu heyet Ankara itilâfnamesi ka- la Mecliste vukübu- rini arz ve gayri mübadillere ait decektir. İstasiyon hindahınç dölü, Bir baki tiye, bir de piyade müfrezesinin teş kil ettiği hat arasında kesif bir ahali kalabalığı var, İstasiyonun önlünde Paşayı istikbal için İzmite gelen bi- raderi Rıza Bey, İzmit valisi, - Aşir paşa, Üssü bahri kumandanı, beri Ve bahri erkânı askeriye bulunuyorlar. Kiymetli kumandanları K. İhsan Be- yin nezaretinde Donanma omuzikası da istasyonda yer almiş. müsabakası Gölcüğe yaklaşıldığı zaman Yavuzun orayı çoktan terkettiği ve atış talim. leri yapmak üzre Marmaraya açıldığı anlaşıldı. Heyecanlı bir takip Yavüz ufuk üzerinde siyah bir duman kütlesi halinde gözüküyordu. Harp gemimizin yarım yolla seyret 84 üncü hafta bitti 64 üncü hifin bitmiştir. Gazetemizde çıkan haberler m en mühimmini seçip cu- martesi akşmına ka sabaka memurluğuna gönde- İ. Saat yedi buçuğa doğru Başve İ kil Paşayı Yalovaya götürmek üzre çi wdet edeceğini anbula an ze ildirmiştir.| darlara emir verildiği Maliye vekâle-| hiddin Beyin de iştiraki ile bir içtima! malz. Neticeler pazar günü | | Ertuğrul yatı da İzmite geldi. Yatla| tiği tahmin clumeeme BİR