23 Temmuz 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

G e LA ÇARŞAMBA 23 TEMMUZ 1930 Sinci sene, No 1597 NUSHASI 5 KURUŞTUR erdenin arkası Şarktaki yangının kızil ay- lğında, yalnız son bir irtica übesinin yıkdışını görme- li bu Araratdağı etekle- de henüz başlıyan bir ark mü- delesinin ilk safhasıdır. eyce yıldanberi bizim top- nyıı'ıııx) tünde bir kürt iyetliğinin tenebbüt ettiği- fırsat düştükçe cu'ı[_z_d'al ik salmak istediğini biliriz. tiyetin ilk yıllarında İs- hbulda bir kürt cemiyeti ı:lew etmişti, Bunun organı olan e vİ mecmualar da vardı. çülük — hatçketinden çok 'a başlıyan Türk ocağr ha eti kendisi ile çarpışan un- lar ve teşkilâtlar arasında zaman bununla da çatış- rında alırdı. Müta- kürtçülük daha Yti a üz, alı bir şekil al- Beynelmilel münakaşa ve akerelerde yer bulan si $'eleler sırasına girdi. Hatta çülük namına söz alan bazi litikacılar müstakil bir Kürt laretinden bile bahse kalkış- Bu milletin bir coğrafi vr K vahdeti varmış; hatta bu İlet bizim gibi Turani değil, upalılar gibi Ari imiş, Ari ? Bu üsturenin, bu prejüje- avrupa alemleri indinde çok İk bir ehemmiyeti - vardır, hal, bütün nazariyatçılar ları srvadılar ve bu farazi- n ispatına koyuldular, Bü- 'Türk zaferinden sonra bul yanın nihayet bulduğuna nur hata etmiş. oluruz. € asıl bu zaferden senradır. bütün maddi ve fikri m:ı_lıe— İsi muhtelif avrupa şehirle- hden hazırlanıp çıkan bir kürt ilmi, bir kürtçi edebi- ir revaç buldu. Bu ilim ve e- /at cereyanı İran, İrak ve irili, ufaklı bir sürü pro- T ıtları halinde top- larımıza doğru akmağa baş- erçi ecnebi vesaitile, cenebi klarında yaşıyan Kürtler fından bizim taraftaki kürt- aşılanmak istenen bu milk- etçilik serumunun tutup tut- dığını kestirmek hayli zar- . Zira, Kürtçe konuşan fakat yazarları binde biri l—ı'uhnf- n bu karanlık zümrelerin bir karışık ırk vaziyetlerinden tbir mana çıkaramıyacakları akkaktır. Kürtler kürtç- hareketini icat edenler bu tzda kışkırtmanın nc kadar, ânsız olduğunu anlamış ola- ki, maksatlarına daha stirme bir yoldan ımînk n, elleri altındaki kün_gbçı:- lerine propaganda kâğıtları ine silâh ve barut dağıtmayı iba muvafık buldular ve ken- rine ideal olarak Anadolu iylâlarında dolaşan semiz ve İğlı sürüleri gösterdiler. Aç dar ıma başladılar Rakat biz, bu alelâde eşkıya- ve çapulculuk vak'asının al- da tertip edilen dramın ma- şümul ve ehemmiyetinmi, 5-| ( gözönünden uzak- tutmama- iz. YAKUP KADRİ Zekâi B. geldi Geçenlerde Ankaraya giden firk dainler Vekili Zekâi Bey sabah şehrimize gekıfıışııg. Zekâi Bey bir muharririmize iştir ki: e — Ankaraya hususi işlerim - gitmiştim. Bundan bilistifa- Maliye Vekili Beyle de gö- tüm, Düyunu umumiye mü- eratı hakkında söz söyliye- ik vaziyette değilim. Bu hu- ta ancak Vekil B. malümat bilir. Çünki hükümete ait meseledir. İstanbuldaki işl i bitirdikten sonra Parise h et edeceğim. Ağustosun ilk ftasında Pariste bulunaca- Dayinler vekillerile müza- irata ne zaman başlanacağını niyörum.,, Zekâi Bey dün öğleden sonra unu umümiyede tetkikatla sgul olmuştur. Bunun Pariste yapılacak mü- ikeratla alâkadar olması muh- el görülmektedir. neşredilecektir; müzak: Tevfik Rüştü B. Evvelki gece Yalovadan şehrimizc gelen Hariciye vekili Tevfik Rüştü R. dün sabah öğleye kadar Tarabiya- daki Tokatliyan otelinde istirahat ct miş ve öğle yerheğini Dr. Rasim Fe- rit Bzin” ikametgâhında aldıktan sonra otomobil ile bir gezinti yapmış tır.. Vekil B. saat on altı. — buçukta Halk Fırkası kâtibi umumisi Saflet 've matbuat müdürü umumisi Rrcü- ment Ekrim B.-lerle birlikte — otele avdet etmiş ve otelde kendisini bek- liyen zevatıri ziyaretlerini - kabul ct- miştir. Tevfik Rüştü B. Fransiz sefiri M. kont dö Şambron ile bir saat kadar görüşmüştür. ben Paris Seiı ri Hudut meselesini izah eden notalar yakında, ere rivayeti doğru mu? mübadele komisyonu bitaraf azaları M. Holştad, Rivas ve — Anderson ile Baş murahhasımız Tevfik Kâmil ve Yanan murahhası M. Fokas'ın iştira- kil bi Ha nerdinde rette mevzu bahse dilmiş ve nin mümkün mer tebö sür'atle tatbiki hususunda mu- tabık kalmmıştır. — Paris sefirimiz Fethi Bey ve İtalyan sefareti maslâ- katgüzarı M, Koh da Hariciye veki- limizi ziyaret etmişlerdir. İngiliz sefarcti memurlarından bi- ri Vekil B. ye İngiliz sefirinin bugün kendilerini ziyaret etmek istediğini bildirerek randevu — almıştır. Teyvfik Rüştü B, dün akşam Rus — sefiri M Suriç ile refikalarını Büyükderedeki sefaret binasında ziyarct ederek - gö- Tüşmüş ve akşam yemeğini kendile- le birlikte yemiştir. Tevfik Rüştü B.| ,, buğün de ziyaretlerle meşgul olacak. İve bu akşam ki ekspres trenile Anka İraya avdet edeçektir Tevfik Kâmil B. Vekil B. İle be- taber Ankaraya gideceklik Tevfik Rüştü B. geç Wakıt bir mu Jnuştur : “— Reisicümhüt Hz. ae tazimatı m: arzetmek 1 Fe n harririmize âtideki beyamatta bulun- | Fransız Hükümeti ile münasebatımiz gayet çok mühim beyanatı: Öllliyet DAUA ĞAA MARLA AAA D Mlaaş aa calasaresirü: Sühet NWebasa NEARIUEU'E H. Vekili Tevfik Rü HariciyeVekilimizT. Rüştü B. niçin geldi? Reisicümhur Hz.ne Vekâlete ait bazı işler için maruzatta bulundum, iradelerini aldım. BaE 23 Temmuz Hânının yıldönümü Yarın Lozan bayramımızt tes'it edeceğizi Bugün 10 — 23 tendmüz — günü, mlekette ikinci dela meştutiyetin edildiği günün yıldönümüdür. )B senetinde, yani buhdan 22 se- vvel Yıldız tepelerinde, Türkiye- lderatı üzerinde meş'um bir baykuş gibi oturmuş olan Abdülha- mit, milletir v ve tadyikı karşı- İ sbr lemo- temmuk iakı- İmer'iyeti İkat meyfutiyet milleti mişti /Çünki' To — 23 Tâbı fnatemam bir ikilâptes Türk mil Tetihhsıl mubtaç oldüğu, hakiki vebü- ü inkılâbi inin 10 senedin- Bey Mos Asllerin son tahassungüâhlarını feşhil eden büyük ve küçük Ağrıdağla; beklemektedir. Şark muhabirimizin taygareden aldırdığı bu resim Büyük (1) ve K Ağrı harekâtı için kıtaatımızın hazır- Buğün ük hürriyet | İlkları ikmal edildi, emir bekleniyor! bardımanlarımız dan çok müthiş yılıyorlar... Asilerin bu dağ tepe- sinde son nefeslerini verecekleri ölüm gün- Teri pek yakındır." zırlıklar bitmiş, yaylâlarla irtibat ve münasebet İeri kesilmiştir. Kıtaatımız der . |hal harekete geçmek için emre muntazır bir vaziyette bulunu- yorlar, Bugün Ağrıdağındaki eşkiyanın — tahassungâhlarını bombardımandan ederek avdet eder tayyarczabitleribizdağdaki Şakiler havabom BAYAZIT, 21 (Milliyet) — Ağrıdağının yüksek - tepelerine ' İçekilen âsileri tenkil için yapı- şakilerin muhtemel olan bütün Sutülmüş; cıvar köyler ve ç Paya gidecek talebe , imtihan edilecer? 2- Harlot ve Son haberler , M ıJoınTıyn giden — hey'et 3üncü sahifede ç Süncü aahitede 1— İhtlâf Ralledidi, verci 4 1— Felek ne nisbette alınacak? 2— Hikâye Yeni kitap tab'i artıyor — $ 30 Roman ya gidiyor. KON A kov da temizlemek için asherimiz emiş üçük Ağrıyı (2) gösteriyor. Paris Sefirimiz Fethi Bey dün sabah saat altıda Teofil Götye vapurile şehrimize gel- miştir. Necmeddin Molla Beyin Bü- yükderedeki sayfiyesinde misa- fir olan Fethi Bey dün öğleye kadar istirahat etmiş ve sonrâ 'Türk Dainler Vekili Zekâi B. i. le diğer bazı zevatın ziyaretleri- ni kabul etmiştir. Bugün Yalovaya gidecek olari Paris büyük Elçimiz bir muhar- ririmize atideki beyanatta bu. lunmuştur: Gazi Hz.ne arzı hürmet — Her sene olduğu gibi bu fa da mezunen geldim. Eylül nihayetine kadar memleketimi: de kaldıktan sonra Paris'e avdet müddet orada kalacağım. Münasebatımız dostanedir Fransa Hükümetile münase- | ye Vekâletile dainler arasında batımız gayet dostanedir. İki İmemleket arasında hallolun- mamış muallâk mes'ele yok- tur. Henüz intaç edilemiyen ba- zı işler de Ankara'da müzakere ediliyor. Düyunu umumiye mes'elesi Bittabi düyunu umumiye me- .. |selesi hakkındashâmillerle cere- |yan etmekte olan müzakerat iki hükümete ait iş değildir. Alacaklılarla görüşülmektedir. Yakında Pariste düyunu umumi ve meselesi hakkında hâmillerle izakerat yapılacağından Elçi- İliğimiz malümattar değildir. Bu meselelerin nasıl halledi- leceği hususunda mütehassıs profesör M. Rist'in Taporunu görmeden beyanı fikir etmek mümkün değildir. münasiptir. © t Paris Sefiri Fethi Bey Düyunu umumiye işleri Mali- müfzkere edilmekte olup sefa- Tetin vaziyeti muütevassıt olmak tan ibarettir. Harp olmıyacak mı? Şimdilik bir hâarp ihtimali ol- madığ kanaatindeyim. Bütün cihan efkârrumumiyesi harbin aleyhindedir. Avrupa birliği ve biz , Avrupa birliğine dahil olabi- Hiriz. Bu teşebbüsün sulhe ayrı- ca yardımı olabilir. Geçen sene Cemiyeti Akvamın eylül içtima ında vaki olan teklif üzerine he- yeti umumiye kararile cemiyeti akvama dahil (24) hükümetten bu bapta mütaleaları sorulmuş- tu, Hükümetler peyder pey ce- vap veriyorlar. Bu cevaplardan anlaşılıyor ki henüz ortada esas (Mabadi dördüncü sahifede) dostanedir, halledilecek mesle yokiğibidir. SıpzEz Harp i_hfîmali yoktur, Avrupa Birliğine iştirak edebiliriz. C. Akvama girmemiz yedifici yıldönümüdür. 24 temmuz 1923 senesinde Başmu- rahhasımız İsmet Pş: Hiz. askeri sa-) hada kazandığımız büyük muzafferi- yeti siyazet « Ja ayni muvaf fakıyetle tetviç etmiş wt Türkiyenin vahdetini, ve her sahada istiklâli tam menı tasdik eden Lozan muahedesini imzal . Lozan mpahedesi Türk milletinin hakiki höcceti berat ve is- tikbalidir. zan gününü tes'it edecektir, Bu münasebetle yarın - darülfünu- aun könferanş salonunda yapılacak merasime bütün Türklük davetlidir. Konferans salonu bayraklarla dona- (Mabadi 4 üncü sahifede) Sultan Hamit |Heyecan, me- 'rak, alâka, es- rar ve larih... Sultan Hamit Istikbal tarihi için en kiymetli vesika ve hatıraların top- landığı yYegâne eserdir. Tahsin Pş. eserini gazetemiz için hazırlamakla aneşguldür YAKINDA GKL A Sön vaziyet hakkında pek ziya- h|de şayanı dikkat malümat ver- mişlerdir. Şakiler evvelce müc- temi bir halde dağ yamaçlarırım nisbeten düzyerlerinde çadırlar altında yaşarlarkenı tâyyareleri- boyundaki hava bombalarinin telefat verdikleri ve cadirları da yandıkları cihetle her şeyle. Darülfünunda tezahurat- İrini hırakarak perişan bir halde Her sene âdet olduğu veçhile bu| öteye beriye ve kaya diplerine sene de hukuk fakültesi talebesi Lo-| R |dağılmışlardır. Tayyarelerimi- |zin bombaları dağ - sırtlarında Müthiş tarakalarla patladıkça esasasesaAkAs ee sAR AAA sA ĞA Romanyadan İçlerinde devlet Fricali bulunan 350 kişilik bir hey'et geliyor.. BÜKREŞ, 22 (Milliyet) — Ağustosun son haftasında Ro- manya parlâmentosu azasından ve nazırlarından, Devlet ricalin den mürekkep 350 — kişilik bir seyyah kafilesi aileleri ile bura dan hareketle İstanbula gide- ceklerdir. Seyyahlar 25 ağustosta İs. tanbula muvasalet edecekler- dir. Üç gün kadar İstanbul'da bulunarak müzeleri ve Türklü- gün diğer abide ve bedif asarını ziyaret edecekler ve şehrin tem aşaya değer yerlerini gezecek lerdir. Burada bu seyahata bü- yük kıymet atfolunmaktadır. Seyyahlar arasında Roman- ya Meclisi meb'usan Reisi Mö- syö Giçe Opopo ve nazırlardan Mösyö Loni An bulunacaktır. Mösyö Gice Papo Roman- ya'da birinci derecede muhabh- bet kazanmış devlet adamıdır. Nazır Mösyö — Loni An da mevkii ve şahsiyeti ile Roman- yanın teveccüh kazanmış rica. linde>dir. | mizin savurdukları yarım insan tam isabetleri yüzünden müthiş sakilerin Başı boş bıraktıları at- e. Ağrı tepelerine doğru yol alan Türk askerleri — — Şark muhabirimizden — ları ve hayvanları ürkerek ken- | altında saklanmış şakiler bu en dilerini uçurumlara atmaktadır. | kaz altında cezayi sezalarını bül —| Şakilerin bombaların infilâkın-| maktadır. Ta: imizin — | darı uğradıkları zaylat pek müt | tenkil harekâtı esnasında göğ- hiştir. İlk zamanlarda şaki çe- | terdikleri ve göstermekte bulun —| telerinde görülen zaptu rapttan | dukları büyük yararlık ve feda- — eser kalmamıştır. Bombaların | kârlıklar bu âsileri yıldırmış ha — | infilâkile yerlerinden — koparak | maset tarihimize pek parlak sa- — uçurumlara yuvarlanan kayalar| hifeler ilâve etmiştir. € HereesesesesssARAAı eren M. Mübadele| Zaro Ağa ei eee Ze ee HtHâfname teati edi-| — Asırdide ihtiyar dinciye kadar birsey| Amerikadan da yapılmıyacak ihtiyar mış ! Müuhtelit mübadele komisyo-| —Amerikadan gelen' haberlere nunda dün yapılması mükarrer | BörE Zaro ağa TTtemmuzda Nev bulunan reisler yorka vasıl olmuş ve büyük bir — içtimar bitaraf hürmetle karşılanmıştır. Ameri — Tüesanın Tara- ka gazeteleri Zaro ağaya tahsis — biyaya giderek ettikleri uzun makalelerde mu- » AA Teileyi “hakkda “ Cei — BeRiN ai |Müttehidei Amerikadan da ihti- — perşembe günü- yar adam,, tabirini kullanmakta ne tehir — edik- dır. Yukarki resim Zaro ağanın m'lâ'_r- B Nevyorka ayak bastığı 11 tem- n du'ı“'î H:;:: |muzda alınmış olan en son fo. tat dün kendisi |oğrafladik g: ——— —— :;giğrğişen mu- kti Fririmize iti- M, Henderson | ©ktir. L R İâfnamenin teati edildiği tebliğ T.=ıı;.vn;d=ı aKĞ eı_hlın'reyı kadar da yapılacak Rüştü Beyle uzun müddet gö- | hiç bir şey olmadığını söylemiş |rüşmüştür. Tevfik Kâmil Beyin —— tir. M. Henderson senelik - me-| Tevfik Rüştü Beyle - komisyon Zuniyetini istimal etmek Üzre | İSin ilâveten almacak olan tahsi cumartesi günü memleketine av | SAt Mezelesini konuştuğu tah- — det edecektir, M, Hendersonun j n Komisyon milli bayram mü bu mezuniyeti 2 ay devama ede- |nasebetile bugün kapalıdır.