22 Temmuz 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
ağı Miyanadaki İavminir SALI 22 TEMMUZ 1930 Bitaraf gözü ile.. | Tüy “Bükreş n, Romanyanın umumi vaziye anl bir nazarla tesbite müsait E 1930 senesinin haziranında Ro saltanat devri| dı. Çünkü ikinci Karolün cülüsü| İnleketin tarihinde mühim bir dö-| noktasıdır. Romanyanın gri diyeti şudur: Kesif şuurlu ve $9 vetli bir Macar ekalliyeti. -- umuzdan ve kanımızdan iki yüz İki Türk, yahudiler ve ufak telek ce tlar.. İşte istişa | edilirse| memlekette nis bir millet dır, dı bilir, Hemen söylemeli: | başka bir tâbir bulamadığım | 'mütecanis kelimesini kullan- Çünkü bu mevzuda temas cücce kta, memleketteki ihya için yeni bir phi no) birleştiren avamilden daha çoktur. kere bu Nemse Romenlerinin ta- ötekilerin tarihinden büsbütün a yollar takip etmiştir. Bunlar Endilerini Alman harşine vermişler bu barete daha çok ileri “gitmiş dir. Bu sümreden olan Romenler,| İsrça Habisburgların sakin vel ifa tebaası olarak yaşamışlar ve edim sülâlenin bütün tebaaya balı- tiği imtiyazlardan geniş vmiktar- İstilade etmişlerdir. Macarların ziyade tazyik yaptıkları iddia olu zamarilarda bile imparator Ve bükümetin nazarında as evlâttan başka vaziyet r lar, bir hi bulunmuyorlardı. Şimdi bunlar hai İsikiyetlerine kani, vaktile dünya- en mütemeddin bir devletinin hâ iyeti altında yaşamış olmasının la şutırlarında veya taht lığa ilti- larını “bir olarak telâk #tmemektedirler. Basarabya İst'ası vaziyet ve hususiyeti ise - malüm. tamamen eski Moskof tesiri altında kal eti jeografi nokta Rus toprağı saymak abya ne çok . Burası sının nüfuz işti, Bi zarından bir ridir. Diğer taraftan Ba: ndiki Roma: merke: k olması itibarile de bir nevi de- nyon manzarasi arzetmektedir. İki seneye yakın bir samandanbe- İş başında, iktidar mevkiinde bulu n Başvekil Mr. Manyo, Romanya- bu Üç muhtelif unsurunu biribiri yaklaştırmağa çalışıyor. Bunları birile kaynaşmağa sevkediyor. Bu zeki ve faal bir politikacı olan bu £ adamının takip ettiği siyasette İilüe var, hüsnü niyet var. Ne çare hldiselerin cereyanı bu temennile- ve hüsnü niyetlere uymuyor. Eğer senelik bir tecrübe bi kanaat hu kâfi gelirse, diyebiliriz ki ik için lâzım olan derccci Bi henüz bulunmuş değildir. Yakın ir atide de bunun husulü beklene- Fiihakika Başvekilin kabinede pladığı eski karallığa mensup adam ir, Transilvanyalılar ve Basarabyalı arasında tâm bir imtizaç - hiç bir n hüküm sürmedi. Onun için- İr ki, Romanyanın milli vahdeti be resmi formüle göre bir hakikat masına rağmen bunun bir emri vaki, İma sı her halde uzun ve ariza- iz bir zamanın geçmesi lâzımdır. Vakıa Romanyada uzun seneler- beri parlâmenter bir idâre tesis 6- İilmiş bulunuyor. Fakat bu idarenin, İlesses bulunduğunu söylemek, 2i iyat bir realite olduğunu iddia et-| k değildir. Burada intihabat, Bal-| İanik diyebileceğimiz bazı draz gös itmektedir. Bunun neticesi olarak Ücude gelen hey'eti teşriiyeler de, teşril hey'etlerin doğurduğu hü- etler de bu arazdan masun kal ımaktadırlar. Bugünkü balile Ro- nyadaki idare, tegallüp eden siya- bir fırkanın koruyup, diğer bir fır- ın tegallübü anına kadar kendi Ie ne idameye çalışı bir rejimden ra bir şey değildir. e bir haleti ruhiye var, olduklarından faz sek bir. gururu mil- irin lehine kaydı me 'akat hazı sert re gu. lecek bir şeydir nda bu manasız sırıtıyor | Bükreş müesseseleri ve Âdetleri ya bin kabul eden ği ne ar! Romenler garp ile kâfi ettiklerine” nazaran bu plilaşmanın henüz tekâ diğine atfetmek doğrü'de- vasıflarını sita yadetmek mgelen Romen «eciyesinin bi nek daha doğru ilde muhtelif i r kava biat ve bünyesi üzerinde menfi (Malidı ikinci sahifede) litelerin hükmet 5 inci sene, Ne 1596 KUSMHASI 5 KURUŞTUR Iran - Rus hu- dudundadabir hareket oldu ve Rus kıtaati hududu geçti Ağrıdağındanbaş ka her tarafta temizlik bitmiştir. Meşhur şaki Simika da akibetine kavuştu.. Bayazıt, 21 (Hususi muhabiri mizden) — Bayazit, sokakla - rında çoğalan zabitler korordu semasında uçan çifte kanatlı fa va ejderleri ile bugün tam bir askeri merkez halini almış bu pi lunuyor, Vilâyetin bu eski mer | kezinden her sabah henüz sis bürünmüş esrarengiz Ağrı dağı nın karlı tepesi vazih bir suret- te görülüyor. Eskişehir, Diyarbekirden ge- len hâva kuvvetlerimizle takvi- ye edilen tayyare filolarımız Ağ Tının feci akibetini şimdiden te- min etmektedir. Her gün gayri muntazam za manlarda Karaköseden ve bura silerin merkez (kurdukları bu yerde büyük muvaffakiyetler | göstermktedirler. Karaköse - den tayyarelerin dağın üzerine gelmesi kırk dakikadan fazla | ve teşhis eden Rus hudut tabur | siirmüyor. Asilerin çadırlarma| Karahösede yüzbaşı Avni Beyin tayyare bölüğünün hahraman ve fedakârla, — Sark mrhabirimizir resimierindan — Mİ, MEn im rriri; ara harekâtına başlamak için bütün hazırlıkları biten Ağrıdağında her gün şahlleri cehennemi bir ateş yağmuruna maruz bulunduran tayyarecilerimiz ağrı tepelerinde... Hususi muhabirimizin resimlerinden — Ağrıdağında ve şark hudutları- mızda son vaziyet nedir?. — t G Zeylân harekâtını yühseh bir tepeden tahip eden Kolordu kumandanı Sıllh Paşa (1) ve erkâm Harbiye Reisi Ekrem Beyle(2) karargâh erkânı bayrağını taşıyan otomobiller, Jatılan yangın bombaları asiler (77 *“*“*“777777” devamlı zayiat verdirmekte, rü- €sanm karıları ve akrabaları bi- rer birer maktul ve mecruh düş mektedir. İran hükümeti | tarafından takviye edildiği iddia olunan İ- ran hudut karakolu kendi ifade- leri gibi bin kişilik bir kuvvete iblâğ edilmiş değil, belki de eski sine nispetle tenezzüle uğramış tar. Pilvâki hudut boyunda tay yarelerden görülen manzara bu ralarda bir kaç çadır bulunma- sından ibarettir, Son gelen haberlere göre Rus İdan uçarak azami sür'atle Ağrı | ve İran hudunda da mühim hâ- |$ üzerine varan tayyarelerimiz a-|diseler cereyan ettiği merkezin dedir. Rus topraklarına tecavüz eden bazı aşiretlerin bu hareket leri İranm ihmalkârlığı ve ya- hutta hususi maksadile tavsif ları İran arazisine girerek Hu - Jisyanma sahne teşkil eden ma- mere, mt Melmem VE ASENSEN gammaz ama BUGUN 2inci sahifede : gi , kamız: Âh Py pi, 2 Si haberler? .—h 8 üncü sahifede BN 1- Limanda — buhran geçi W 6 2 a gelmek fsteyen V1—F muallimler NİZR mi kiğm mubakemesine Kâm işleri ne örülecek? ehir 5 ncı sah rieri de tek ebliğ Çaldıranateca- * vüz eden eşkiyaj li İ İ tenkiledildi İİ Müfrezelerimiz hu- ( dut üzerinde top- İİ raklarımızdadır N İ ANKARAŞILA. A. — Resmi $ dire İrandan Çaldıran mıntakasına tecavüz eden şakiler müfrezeleri- miz tarafndan sınıflara kadar ta- İkip ve tenkil edilmiştir. Müfreze- lerimiz hudut üzerinde ve toprak larımızdadır. Anadolu Ajansının notu: “Aş- İ kerlerimizin budutlarımız ilerisin- deki harekâtı hakkında © husus membalara matuf neşriyatın halel. İ kate muvafık olmadığı anlaşılı. $ $ yor.” şi | dut karakol kumandanını esir etmiş ve kendi toprağına getire rek kendisine lâzımgelen - de: vererek salıvermiştir? Ağrı eteklerinden itibaren Er ciş ve havalisine kadar Zeylân hallerde umumi temizlik ameli- yesi ikmal edilmiş bulunuyor, (Mabdı ikinci sahifede) i Etabli.. içtimaı yapılıyor itilâfnamenin tatb için hazırlıklar bit Muhtelit mübadele komisyo nu Türk heyeti o murahhasası| 2 İreisi Tevfik Kâmil Bey dün sa İbahtan akşa kadar komisyon da meşgul olmuş ve teşkil edi lecek ekiplere tayin olunacak Türk memurların tesbitine ba lamıştır Tahsisat meselesi henüz hal-| ledilmiş değildir. Mevcut 180 bin lira tahsisat teşkil edilecek M. Holştat (o M. Fokas ekiplerin mesaffni ihtiva etme- diği için yeniden istenecek tah- Sisatın miktarıda tesbitedilecek tir. Dün İstanbul ve Garbi Tra- kiyada etabli vesikası tevzii işi ile meşgul bulunan ve tali ko- misyonların fevkinde olan üçün cü büro ile tabiiyet ve tasarruf meseleleri ile meşgul olan düncü büro içtima etmiş ve iti- Iâfnamenin teatisini müteakıp başlıyacak olan faaliyeti tesbit etmişlerdir. Bugün komisyonda reisler içtimar yapılacaktır. İçtimam ruznamesi yapılmamıştır.Fakat içtima sabalı ve akşam devam edeceği için ehemmiyetli bahis ler konuşulacağı tahmin edil- mektedir. İtilâfnamelerin teatisinin de bugün komisyona tebliğine ih- timal verilmektedir. Gazi Hz. ine arzi tazimat Gayri mübadiller cemiyeti tarafmdan Gazi Hazretlerine gönderilmesi takarrür eden ar- zi tazimat hey'eti dün Yalovaya gitmiştir. Heyet birinci reis Hüseyin Beyle ikinci reis Celâl Beyden müteşekkildir. Mumaileyhimin dün Gazi Hz.leri tarafından ka- bul edilmiş bulunmaları ve bu- ig avdet etmeleri muhtemel- İsmet Paşa Hz.leri ile Ma- liye vekili Saraçoğlu Şükrü Be- ye de teşekkür telgrafları çekil- miştir, Başhâtip Tahsin Paşanın halıra- larını yakında Millyette okuyacaksınız. Sultan Bugün Reisler |Harici (du. Müzakere varmı! 1 7 EMAN ZN GRE GAMZE ye Veki limiz T. Rüştü | Beyle Rus ve İran sefirleri arasında müzakere şayıası | İran Maslahatgüzarı Mehmet Saif Hanın gazetemize izahatı.. Dün Hariciye vekili Tevfik Rüştü B, ile Rus sefiri M. Su- iç ve İran sefareti maslahatgü zarı Mehmet Sait Hanın şehri- mizde siyasi bazı temas ve mü zakerelerde bulunacakları şâyi olmuştu. Hatta bu maksatla, Yalova- ya giden Hariciye vekiline mü- lâki olmak üzre, İran maslâhat güzarile Rus sefirinin Yalovaya hareket ettikleri de söyleniyor- Mehmet Sait Han dün ken- disile görüşen bir muharririmi ze bu şâyiaların doğru olmadığı nı söylemiş ve şunları ilâve et- miştir: | ! —Yalovaya henüz gitmedim. Fakat belki yarın (bugün) gi- der, bu güzel sayfiyeden istifa- de etmek üzre bir gün kalırım. İstanbul seyahatim tamâmen hususi mahiyettedir. İki üç gün sonra Ankaraya avdet edeceğim. Esasen Türki yenin şark tarafındaki isyan hâ disesinden dolayı Türkiye ile İran hükümetleri arasında hu- olmuştur. Bu hususta Ankara'da Ha- | ritiye vekiki Tevfik Rüştü Be-| yefendi ile çok dostane surette | miştim. Tesadüfen ayni trenle | Mektebin tahsisatı İktısat vekâleti ticareti bahri | yemizin inkaşafı ve terakkisine fevkalâde ehemmiyet vermekte dir. Bu inkişaf ve terakkinin te| Hamit mini için de “Ticareti bahriye| Sule gelen sui tefehhümler zail| edildi ve mektep leyliye tahvil edildi Mehmet Salt Han İstanbula hareket etmekten bil istifade yolda da kendilerile hu susi musahabelerde bulundum. Fakat Ankara haricinde mü- zakere yapmaklığımız mevzu bahsolamaz. Çünkü resmi temaslar ancak Ankara'da olabilir Tevfik Rüştü Beyle trendek | musahabelerimizde isyan mese- lesine hiç-temas bile etmedik Tevfik Rüştü Beyefendi Pen dikte trenden inerek Yalovaya gittiler ve ondan sonra kendile rile yeni bir mulâkat vukubul madı. Ankara haricinde resmi bir sıfatım yoktur ki bir müzakere vakı olabilsin! Rus sefirinin isyan mesele- sile meşgul olduğundan malü- matım yoktur. Türk-İran tahdidi hudut ko misyonu bugünlerde işe başlı yacaktır. Hudut boyunda lâzımgelen serhat işaret ve âlaimi vaz edi lecektir ki gelecek seneye ka- dar bunların (Oikmal edilraesi muhtemeldir. Şark hududunun tashihi mev zubahs değildir. Komisyon, evvelce tesbit ©- lunan ve tamamen mutabık kalı nan esaslar dahilinde çalışarak tetkikatta bulunacak ve icap € den. yerlere işaretleri koyacak bittabı görüşerek icap eden izahatı ver | e” (Mabadi beşinci sahifede) Iktısat Vekâleti sivil kap- tan mektebinibüyültüyor.. 40 bin liraya iblâğ EE Ortaköyde yüksek kaptan meklebi mektebi âlisi,, ne vekâletçe 25 lira tahsisat verilmiş ve mek tebin 20 bin Tiralık bütçesi 46 bin Kiraya iblâğ edilmiştir Şim diye kadar nehari olan mektep
