21 Temmuz 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

ı) 5in Berlin anya matbuatının e meşgul olduğu n iri de Avrupa birliği meselesi- Almanya, Cemiyeti Akvam gibi elmilel teşekküllere osas itibarile iftar bi sct takip ediyor. Ra Bugünlerde Alm; İ g hükümeti, bu politikasından 'değil, fayda gördü. Cemiyeti ibi, Avrupa ittihadı gibi fi- zaman ile tekâmül ederek a sülhüne hizmet edeceğine sa- li olarak kani olanların adedi Al- yada pek çoktur. İmanyadaki bazı dostlarımla gö - üm. Hemen hepsi, Türkiyenin pa ittihadına doğrudan doğru- Üdavet edilmemesinin M. Briyand brna bir gaf olduğu kanaatinde- 'Türkiye gibi gerek Av gerek — Asya devletle € komşulukları nok- bileceği rolle tih ve itilâf namı Halbuki ben * Alman hülâbazalarına iştirak yledim. Türkiyenin it- fam gi İrkiye hakkında bir sui nazar besie- e delâlet etmez. Çünkü bu dev adamının- cümhuriyet Türkiyesi ındaki fikir ve samimi termayülâ bir çok vesilelerle görmüş bulunu , Bu ihmalin, Türkiye hakkında ti bir hareketten ziyade meselenin iyeti Akvam kadrosu dahilinde cinden mütevellit bir usul ve şe doğduğuna hükmetmek da- doğru olur. Bugünkü gazetelerde Avrupa fede gyonu hakkında Almanyanın Briya 4 verdiği cevap neşredilmiştir. Av ba devletlerinin karşılıklı, münase tleri, tevazün ve adalet esasları da| linde değildir. Milletler arasında bir kler, bir çok ihtilâf nok- rı vardır. Avrupanın hali hazır ik (di ve siyasi vaziyeti ve bu Vaziye- h istinat ettiği prensipler, milletle- h tabil hayat ve inkişaflarına birin (derecede mânidir. Avrupanın umu- variyetini tehdit eden tehlikeler ne umumidir, her devlete şamildir. hacnaleyh alınacak tedbirler de u- mi ve şamil olmalıdır. Mesclâ ü selâmet meselesi, teslihatın tah | milli ekalliyetler mesele kvam paftının maddele eselesi, vaziyetin 1slahr sel iyeti tadili mı Oktayı nazarından birinci merhalede, izarı dikkatc alınacak csaslardan - ir. Beyneimilel münasebetlerde ta- men müsavat esası hâkim olmalı- ve her millet ayni dere- emniyet ve müsavat ister. Ümumi sulh mesaisinde bu noktayı imal etmek olmaz. Vücudü temen- edilen Avrupa ittihadı, başka grup i olacak veçhile 'niş ve şamil olmalıdır. Yalnız Av- padaki devletlerin değil, Cemiyeti ikvama dahil olan ve olmıyan başka İrtadaki devletrin de bu ittihada gir ina mâni olmak çok güç olur.. Al - n cevabının ihtiva ettiği csaslar, ğ yokarı işte bunlardır. Fakat bu bın bilhassa Türkiye noktayı na- ki, oru da ayrıca kaydediyorum. Al- n hükümeti cevabının bir. yerinde âsaten diyor ki Bir Avrupa programı, nümkün Olduğu kadar alestikiyeti haiz olmalı (dır. Rusya ve Türkiye gibi Akvam Ce miyetine dahil bulunmuyan — memle - ketlerin hariç bırakılmaları takip olu- tan tcamüle uygun değldir. -Alman ükümeti gelecek eylülde Cenevrede İki içtimaa, Cemiyeti Akvam azası ol- mıyan Avrupa devletlerile Avrupa ha ticindeki devletlerin de dahil olmala |tx için müzaharet ümit ediyor.,, Her halde gerek resmi Almanya hükümeti, gerek matbuat ve politikâ meşgul Alman dostlarımız, Türkü yenin kem Cemiyeti Akvama, hem de Avrupa fcderasyonuna iştirakini çok tabii ve hatta pek zaruri bulmakta - dırlar. Her halde Türk cümhuriyeti- bin buna muarız olmadığını tekrara lüzum yoktur. İstedediğmiz şey, da- -— -- rup;ıhırhgıncd:urw VA_RT!&SI 21 TEMMUZ 1930 nci seme, No 1595 KUSHASI 5 KURUŞTUR KETREMETE MT AT O MEADARAP DA | | Hariciye Vekil | motörle Yalo Tevfik Rüştü Bey Gazi Hz, ile görüş |müş ve arzı tazi- mat etmiştir. VekilBey İstanbulda bir-kaç gün kalacak, sonra avdet edecektir. Hariciye vekili Tevfik Rüş- tü B, dün sabahki ekspresle An. karadan şehrimize gelmiştir. Vekil Beyi karşılamak üzre Vali ve polis müdürü Beylerle Muhtelit mübadele komisyonu azaları ve diğer bir çok zevat Haydarpaşa istasiyonunda bek lemişlerse de Vekil B. Pendikte trenden inmiş ve Gazi Hz. ne tazimatını arzetmek üzre Saka- İrya motörile doğruca Yalova- ya gitmiştir. Vekil B. Yalovadan avdetin- de şehrimizde bir kaç gün kala- Sabık kıral d muharririmize bil olduğumuz şekilde faydalı bir â- ail olmak imkânını bulmaktır. Bizc bu imkân — veri! zaman, clbette hem Akvam Cemiyetine hem de Av- | rupa federasyonuna girmek hususun | da tereddüt edecek değiliz. Bizi böyle bir arzuya sevkeden şey, Şalnız sulh | ve emniyet fikrine olan merbutiyeti- | mizdir. O sulh ve emniyet ki, her memleketin bu güzel mefhumlar için İnız nazari sahalarda edebiyat yap- amanlarda biz fili ve maddi fc- akârlıklar yapmaktan hiç geri kal madık. Aleyhtarlarımız bu - hakikatı| geldi. Amanullah Hz., rıhtımda Sabık. Kıraliça Hz. annesile gizlemeğe çalışmak suretile bizi oldu da başka bir renkte göster ek iste kadar üzerinde bundan böyle müz Pet bir tesir vapması artık beklene mez. Sürt Meb'unu MAHMUT neler söyledi ? Eğer bir gün Af- gan da mollalar- dan tamamile temizlenirse.. Dün akşam saat 18 de Stella BŞ D'İtalia vapurile sabık -Efgan kıralr Amanullah Hz. şehrimize birçok döstu, — tanıdıkları ve memleketimizde tahsilde bulu- bile bu tahrikâtın alâ- |nan Efganlı talebe tarafından soülü: samimi suürette karşılandı. | Amanullah Hz, ne — zevcesi | |Süreyya Hanim, ve on beş ka- rimizi, güler yüzle karşılamış dar ailesi efradı r'akat etmek- | Ankaradan geldi. Sabıh Kıral Amanullanr dz. biraderi ile beraber rıhtımda mek için Iİstanbula Amanullah Hz/ SADATT U DST N MAD ANAAE CZ UDN — B İran tahtı Hasan Han Şahlığı istemektedir. Sabık kıralın kardeşi tahtan vazgeçmedi- ğini bildirdi.. Paris, 20 (A.A) — Matin ga- | Zetesinin verdiği bir habere gö 'e geçen Şubatın 22 inci .günü| Fransada ölen sabık İran Şahı! Ahmet Hanın kardeşi perhs Ha| san neşrettiği bir beyannamede İran tahtına çıkmak hüsusunda| ki hakkından teragat etmediği- ni kaydetmiştir, ,, Yukarıki telgrafta ismi geçen prens Hasan, İranda haneda- nınan son şahı olan Ahmet Hanın kü çük biraderidir. Ahmet Han küçük ; yaşta, 909 da pederi Mehmet Ali şa- |bın yerine tahta çıkmiştı. 919 da da. İstanbula gelmiştir. Fakat İran tah- tını daha ziyade muhafaza edemiyen Ahmet Han tahtınt Riza Han Pehle- (viye bırakmak n kak mıştır. Prens Hasan Kaçar na mensup olduğu için şimdi birade- rinden kalan tahta sahip Gölmak isti- yor, demcektir.) H. Rifat Bey (Mahküm avukat - per- şembe günü geliyor Firarı şayı olup nihayet Ana- farta vapuru ile Fethiye'ye çı- kan avukat H. Rifat Beyin ora dan İstanbula hareket ettiğini dün yazmıstık. Anafarta vapu- ru ile geriye dönen — H, Rifat Bey perşembe günü şehrimize gelecektir. Mahküm öolan Hay- dar Rifat Beyin bu mahkümiye- tinin meslekten mahrumiyetine “amil olmadığı söylenmektedir. Binaenaleyh mahkümiyet müd detini ikmal ettikten sonra avu katlık yapabilecektir. eei rir Maliye Vekilimi- zin seyahati rlülıl Bey i Pendikten bir vaya gitmiştir. Ç rak Tarabyadaki Tokatliyan o- telinde istirahat edecek ve san. ra Ankaraya avdet edecektir. l Tevfik Rüştü B, in Rusya ve Avrupa seyahatı mükarrer - ol- | makla beraber bu seyahate ne günü çıkacaği henüz kat'i ola- rak tesbit edilmiş değildir. Vekil B. in Avrupa seyaha- tinin bir ay kadar devam etme- si muhtemeldi Paris Sefiri Fe İstanbula geliyor. Verilen malümata göre Pa- vavmee a yan ca Pa dar*edrei: Sidrt Nelbunsu NEAANENEUE Bir zafe Tatbikat başlıyor Tevfik Kâmil B. Dün yapılan Içtimada Kâmll Beyin beyanatı Başmurahhas T. Kâmil Bey Geçenlerde, yeni (Türk—Yunan) itilâfi dolayısile müuhtelit mübadele komisyonunda yapılacak teşkilât için tahsisat almak Üzere hükümet nezdin de teşebbüsatta bulunan başmurah- basımız Tevfik Kâmil Bey dün An- karadan geldi. Tevfik Kâmil Bey, kendişini Hay-| darpaşada karşılıyan komlayonun bi- taraf azalarile bu mesele hakkında görüşmüş ve meselenin sür'atle inta- çi takarrür etmiştir. Tevfik Kâmil Bey bir mubarririmi ze atideki beyanatta bulunmuştur : — Mübadele kömisyonunda, itilâf name mucibince tevzi edilecek etabli vesikaları ve para tevzlatı işlerile meş gul olmak üzere teşkil edilecek ekip- lere ait proje ikmal edilmediği için ne kadar tahsisat Jâzım geldiği ma- Tüm değildir. Ve binaenaleyli bu pro jenin ikmaline taliken tahsisat mese- | İesi benüz halledilmemiştir. Bittabi zamanı gelince neticelendirilecektir. ris sefiri Fethi Bey yakında ge- lecektir. Ken- disi burada Da- yinler vekiliZe- kâi Beyle bir- likte Maliye ve- kili ile temas larda — buluna- cak ve — gene | Maliye - vekili- nin — Avrupa İseyahatında be raberinde bulu- nacaklardır. Maliye — vekili Pariste ecnebi dayinler — vekille |rile bilhassa görüşecektir, ki bu mülâkata ehemmiyet verilmek- tedir. Öğrendiğimize göre Os- İmanlı Bankası müdürü de Pari se gitmiştir. Mumaileyh orada (gene bu işler üzerinde görüşe- İcektir. ün yazı geçir geldi.. , Vd J | Sıddık Han nereye gidiyor ? Bir haftadanberi şehrimizde bulun makta olan Afganistanın sabık Hari- ciye nazırı Gulâm Sıddık Han dün kendisile görüşen bir muharririmize: *Yarın (bugün) İstanbuldan hareket ediyorum. Pakat nereye gideceğimi söylemeği muvafık görmüyorum.., de| miştir. Gülüm Srddik Hanın Rusya tariki- |» le Afganistana gitmesi muhtemeldir. beraber vapurdan çıktık- tan sonra.. Sabık Efgan kıralı, vapurda kendisini istikbal eden muharri. (Mabdı ikinci sahifede) Bu hafta içinde, bu ekiplere müte- allik kat'i proje hazırlanacaktır, Bir kaç güne kadar göne bu tahsi- sat işi ile meşgu) olmak üzere Anka- raya gideceğim. Bittabi hükümetimiz icap eden tetkikatı yaparak, komisyo nun dernhte ettiği vazaifin iktiza et- tiği tahsisatı kabul edecektir. Türk— Yunan mübadele itilâfnamesinin tat- bikine yakında başlanacaktır. Ortada müşkülâtı mucip olacak bir mesele kalmamış olduğundan işlerin tabif surette cereyan edeceğini ve bir kaç ay zarfında ekiplerin vazifelerini! (Mabadi beşinci sahifede) | BUĞ ÜN 3 iz Âll Pş, Harici ve Son haberler 3üncü sahifede Üskirat şirketi he miyon kilo — meyve alacak Limam $ 4 . ı 2— 5 * , , A ı & şirketi Mualli Fabrikatörler me yapacak lnlik istiyen çok! üncü sahilede : Folek ikâye Roman rimiz daha ! Ankara, 20 (A.A.)- Kayseri-Sıvas hattı üzerinde ray ferşiyatı bugün bitmiş ve hat Sıvas istasiyonuna varmıştır. Tevfik Rüştü Bey Ağrı dağındaki çember daralıyor! neler görüşüldü, Teviik|Salih Pasa hudut kumandanlarını topladı ve ayrı ayrı izahat aldı Tayyare bombardı- manları bütün şiddetile devam etmektedir. BAYAZIT, 20 (Milliyet) — Kolordu kumandanı Sâlih paşa Bayazıda vâsıl oldu ve askeri merasimle karşılandı. Paşa ge- lir gelmez bütün kıtaat kuman- danlarını toplamış, kendilerin- den izahat almıştır. Ağrıdağın- daki çeteler en yüksek zirveler. de ve kayalar arasında yaşamak tadırler. Her tarafla irtibatları keşilmiştir. Bunların kurtulma- sına imkân kalmamıştır. Tayya relerimiz muntazaman bombar dımanlaraına devam etmektedir ler. Şark hudutlarımız — içinde , 3 Biroiş nuntakasında şakiler tarafından vahşiyane bir surette şehit edilen luyqııecı yüzbaşı LÂHATTİN BEY 1 Sultan Hamit Yakında.. ZON Ankaradan Şakilerin bu dağdan kurtul- talimat aldı İmalarına kat'iyen imk ân yok.. Ağrı dağında alıra 1 resimlerden intacı kuvvei karibeye gelen bu hareketten başka hiç bir hâdise kalmamıştır. BAYAZIT, 19 (Hu., M.)— Şark hududumuzda gaile çıka- rıp lâyik oldukları cezayı bul: muş olan şakiler — arasmda sik sık ismi geçen sergerdeler hak- kında şayanı dikkat malümat aldım. Kısaca nakledeyim: Da- madı Yusuf Apdal ile birlikte hâdisede önayak olan Kör Hü- seyin oğulları, Sultan Hamidin (Mabadi beşinci sahifede) — Haliç Şirketi yeniden zam istiyor Tasıdıklarımız...