20 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

20 H 5 ld CUMA AZİRAN 1930 Ci sene, No 1564 NUSHASI 5 KURUŞTUR KAAMYAL AA Simon raporu danberi akaşa işlandı. Ciltler teşkil ede ün beşeriyetin en büyük küt- lerinden birinin iştimai, iktı- di, siyasi vaziyetlerini en ince lerruatıma kadar tetkik ve tes lt eyliyen bu rapor, hiç şüphe- insaniyet tarihinde mühim Mevki alacaktır. Bunun için i ve münakaşası yalnız İn- lltereyi değil, diğer milletleri çok yakından alâkadar eden İt hadisedir. Hindistanm mu- ideratı ve bununla beraber itanya imparatorluğunun va- İyet ve istikbali her halde bu pordan sonra yeni bir istika- Bet alacağına şüphe yoktur. Hindistan bugünkü zi- inden umumiyet itibarile Bemnun değildir. Onun - için Hindistanda yeni bir hayat şek İhe müteveccih büyük bir kı lişma vardır. Hintliler ne isti- Orlar? Hintliler neye kadirdir- ? Mefkürelerinde, emellerin- He, düşünüşlerinde, bilgilerinde âsıllarında, — kabiliyetlerinde tihat ve ya iştirak var mıdiır? Sunlar belki de çok mühim is- fiiham noktalarıdır. Fakat on- 'dan evvel daha mühim bir Mesele val İ, r Hintlisinir: ) inkik duygusudur. Hindistan ar- lek$ nedenilirse denilisin, yalnız tektğrafi bir ifa şgitilyon nüfusun, şimdili ge YiM,, demesi, yarının en — bü- Şük yaratıcı ve inkılâpçı kuvvet tinden sayılamaz mı? ,Amma, Simon raporunda taf- il edildiği veçhile Hindistanda Wedi din, 222 çeşit dil varmış. EStima; sınıf farkları çok ve bü- ükmüş, ... Hint kadınları çok €ri kalmış. -.. 319 milyon ni sun yalnız 23 milyonu okuma Bazma bilirmiş. . . Diğerleri ana doğma cahilmişler. .. Bön raporunda bu malümatı Badan İngilizler, hiç şüph 'danen az çok muztarip ol- şlardır. Asırlardanberi Hü stanı idare eden İngilizlerin fisaniyet ve medeniyet hocalı- ne kadar da az semereler ver- ç. Eğer bu malümatla İHintlilerin kendi kendilerini re kabiliyetlerinin mevcut ol- hadığı kastedilmişse iki yüzlü bir silâh kullanılmış demektir. Gandhi hapisaneye atıldıktan inra bir Hintli kadınım da ma- hareketlere riyaset ettiğini ittik. Bunu hiç şüphesiz bütün vil tan ruha esen mükadder bir Wa, kalpten kalbe yanan mu- iddes bir ateş vardır ki, cere- g#'anını ve hararetini mantığın e| 't fennin donelerile takdir et- Mek imkânı yoktur. Yalnız bun- farın başlıca kudret kaynağı dö üülen kanlar ve göz yaşlarıdır. lindistanda ise bunlar di mü- Hemadiyen akmaktadır. ZEKİ MESUT Tev Kâmil B. Muhtelit mübadele komisyo fundaTürk baş murahhası Tev- ik Kâmil Bey hareketini tehir tmiştir. Mumaileyhin daha bir gün Ankarada kalac. Mhin edilmektedir. ;' Mektepliler müsabakası 58 inci hafta bitti 58 Jaci — hafta bimiştir . Gazetemizde çıkan baberler Gen cn mühimlal seçip cu- | Yartesi gkşamına kadar mü- Aâbnka memurluğuna gönde- Tiniz, Neticeler pazar günü heşredilecektir. : E Büyük Millet Meclisi Reisi in sabah saat yediy ailelerile birlikte şehrimize gel- mişlerdir. Muhtelit Ankara tre- nine ilâve edilmiş hususi gonla gelen Meclis reisimiz Ha- ydarpaşa yonunda çok sa- mimf surette karşılandı ve polis |zabıtai belediye müfrezeleri ta- rafından kendilerine resmi se- lâm ifa olundu. | — Vaktin erken olmasına — ve merasim yapılmamasına — rağ- men müşarünileyhi istikbal için bir çok zevat Haydarpaşa garı- na gelmişlerdi. Butlar arasında Riyaseticümhur kâtibi umumfsi Tevfik, Seryaver Rusuhi ve sa- bık Maarif vekili Vasıf Beyler- le. Fırka müfettişi Hakkı Şina- İsi paşa ve bir çok meb'uslar bu- 9 (hunmuşlardır. Kâzım paşa Hz. trenden inin ce kendilerini Hz. namına beyani hoş amedi eden Tevfik Beye teşekkür ederek: — Rei mhur Ha ne arzı tazimat ederim. Kendileri na | lundular. Tevfik Bey:— Gazi Hz, çok iyidirler. Yalovayı teşrif etmiş- lerdir”. diye cevap verdi. Bunun üzerine Meclis Reisi- miz: — Geç gelmeseydim derhal Yalovaya gidecektim. Bugün is tirahat edeceğim. Yarın Yalo- vaya giderim.” demişlerdir. Bu sırada gördükleri Küta- hya meb'usu NWuri Beye de mü- tebessimane: Türk - İtalyan Ticaret muahedesi müzakeratı esas itibarile bitmiştir İtalyan sefareti maslâhatgü- zarı M. Komendatör Kok dün Ankara'dan şehrimize gelmiştir. M. Komendatör Kok bir mu- harririmize demiştir ki: — Türkiye ile İtalya arasın- da, Lahi adalet divanına tevdi ve havale olunan adalar mesele sinden başka halledilmemiş me- sele kalmamıştır. İki memleketin münasebatı çok iyi bir haldedir. Yeni ticaret muahedesi mü- zakeratı esas itibarile itilâf husule gelmiştir. Yalnız muahedenin tarzı ta- hriri gibi formaliteye, teferrua- ta ait noktalar kalmıştır ki bu da yakında neticelenecektir. (Türk - Yunan) itilâfı çok mnuniyetle karşılanacak ha- hâdisedi | |mer 'yxrh Mezunen Roma'da — bulun- makta olan İtalyan sefiri M. Ba- rone Orsini memleketimize gel- |mek üzeredir. | M. Volf Veyn mezun gitti Muhtelit mübadele komisyo nunun umumi kâtibi Volf Veyn dün mezünen Jenev'e gitmi: |Mumaileyhi ikinci murahh, |mız Nebil Beyle Mitat Bey ve sair rufekasi teş- İvi etmislerdir. dırlar?” diye istifsarr hatırda bu | OarAr MAD aA AAA A P AA LAŞA A AAMAMIMARAA GK AŞ MBayımıalaarriri: Sihrt Niebause NEAGENEL'E | Meclis Reisi Kâzım Pş. Hz. dün geldiler ve mühim beyanatta bulundular.. Kadınlar yeni Mecliste | Yeni intihabat önümüzdeki sene yapılacaktır.. hırimize “Bu sene mecliste çok iİşlec gördük. Millet yakında hayırlı neticelerini görecektir. Matbuatın yardımını memnuniyetle kaydederiz..,, ) Relis Kâzım Pş, Hz. nin İstikbalinde.., — Meclisi büyük Merasimle apadık, anahtarları teslim için sizi aradık!” demişlerdir. Nuri Bey: “Meclisin anahtar larını burada tesellüm ederim. .cevahuıı vermiştir. Meclis Reisimiz, kendilerine |tahsis olunan “Çan kaya” motö- rüne rakiben Dolmabahçe sara- yına hareket etmişlerdir. Motörde paşa Hz. nin refa- katlarında Tevfik, Vasıf, Asaf, Yunus Nadi ve Cevat — Abbas Beyler bulunuyorlardı. Kâzım Pş. Hz. nin beyanatı Kâzım Pş. Hz. motörde bir muharririmize âtideki beyanat- ta bulunmuşlardır: — Bu sene Mecliste bir. çok Londra konferansı Vasıf B. T rkiyeyi konferansta temsil edecetir 10 temmuzda Lond- raya gidiyor * Vasıf Bey 'Temmuzun on altınecı günü Londra'da toplanacak beynelmi . |lel parlamentolar ittihadı kon- f sına Türkiye de davet e- dilmiştir. Konferansa tarafımızdan mu- rahhas olarak sabık Maarif ve- kararlar verdik; büyük işler gör | dük. Bilhassa memleket iktısa- | diyatı için bir çok esaslı tedbir- |ler aldık. Bütün millet yakında bunla- tir. Gazetelerimizin yardımlarını şükran ve memnuniyetle yadee- deriz, Tasarruf faâliyeti Milli tasarruf cemiyeti çok e- hemmiyetli ve esâslr. tedbirler ittihaz etmektedir. Cemiyetin tavassuütile bu se- ne Ankara'da yapılan — Sanayi âîtgîü pek faideli neticeler ver- Niçin çekildi? Süreyya Ali Bey ile vekâlet arasında bir ihtilâf var mı? Tıp fakültesi reisi Dr. Sürey- ya Ali B. riyasetten * istifa et- miştir, Bazı ze- jvat bu istifanın sebeplerini izal 'veya tahlil eder- ,ken bunun vekâ- İletle fakülte arz İsında çıkan bi Çihtilâftan — ileri İgeldiğini — söy |lemektedirler. Tahkikatımı.- za göre ihtilâf İvekâletle değil -S. Ali Bey Darülfünun eminliği ile fakülte larasındadır. Bu hususta istifa İsahibi de bir muharririmize şöy le demiştir: | — İstifamı bazı zevat ve ga-| zetelerin Vekâlete muhalif bir. İhareket şeklinde poze etmeleri yanlıştır. Vekâletle aramızda zuhür e- den bir ihtilâf yoktur.., 1 —a |kili İzmir Meb'usu Vasıf B. İtirak edecektir. Vasıf B. milletler atasındaki münasebatı takviye etmek i | İlayr pek samimi bir memnuniyet İtürk milletine bildirmekle bah- rın hayırli neticelerini görecek- meb'us AwArA N Ça , g da K i- Siy ğ 4 N ” Ör el 1— Denizde de uzün etek İ i— ihsi dasi başlıyor. n Ziya Beyin katli davası ncü sahifede : asi İcmal, — Felek Koman, 4— Hikâye nci sahifede : Sinema âlemi olacaklar mi Şiddet!. M. Venizelos'un hareketi nasıl karşılandı? Dostluk misakı da ya- kında imzalanacak | ATİNA, 18 — Yunan başve- | ili M. Venizelos Türk - Yunan itilâfı hakkında âtideki beyanat ta bulunmuştur: Lozan müuahedesinin tatbiki münasebetile çıkan ihtilâfların halli için uzun müddettenberi devam eden müzakerelerin mes' ut bir neticeye iktiranından do- uymaktayım. Bu hissiyatımı tiyarım, İki memleket tarafından ayni derecede hulüsu kalple kabul e- dilen itilâf, arazi meselesini hal | letmiş ve asırlardanberi devam eden ihtilâflara nihayet vermiş- tir. İtilâf muahedesi iki hükümet İarasında yeni bir devir açmıştır. Bu devir pek yakında bir dost- İluk muahedesinin imzasile kuv- vet bulacaktır. İki hükümetin başında bulu- M. Venizelos'a şiddette muhalefei edenlerden G. Kondilis İnanlar, iki tarafın menfaatleri- nin müşterek olduğuna tamami- İle kani ve hakikf bir sulh arzu- su ile mütehassistirler, Bu reislerin sevk ve idaresi ile Türkiye ve Yunanistan efkâ Tı umumiyesi günden güne yeni münasebatın icabatına tevfikan hareket etmektedir. Gelecek sonbaharda Ankara- yı ziyaret ederek türk cumhuri- yetinin mukadderatını idare e- den ve Türkiyenin inkişafı, ve dahili ıslahatı için büyük bir ga (Mabadı ikinci sahifede) Terkos - Rıhtim Şirketlerine ait müza- kerat bu sene neticelendirilecek Şehrimize gelen Nafia müs teşarı Arif Bey Vekâlete mer- but mekteplerin iyetlerini tetkik etmiş ve imtihanlarında bulunmuştur. Müsteşar Beyin izahatına gö , hem tasarruf ve hem de ve- saitten is d ra Na- a fen mektebinin İstanbul Gümüş suyundaki mek hak edilmesi tal il 'Terkos ve Rıhtım şirketleri- e |Vi r etmiştir. | klüplerine mensup bulunmakta fedeceklerdir. | Gazi Hz. | Yalovada bulu - nuyorlar | İki gün evvel refakatlerinde mu- tat zevat bulunduğu halde - Yalo- va'yı teşrif buyuran Gazi Hiz. , dün 'gv,-.,dııkle kadar avdet etmemiş- Gazi H. nin bugün Istanbula avdet buyurmaları muhtemel gö- rülmektedir. | Hâdise gazetesi Edebi olduğu halde sivasetle uğraş- tığından kapatıldı Seddin sebebi ahiren açtığı ankettir Bir müddettenberi haftada bir intişar etmekte olan Hâdise ga- zetesi imtiyazı edebi olduğu hal de siyasi yazılar yazdığı için za bitaca kapatılmıştır. Sahibi imtiyaz Muhiddin Ka sım ve mes'ul müdür. Emin B. ler aleyhine de ayrıca takibat yapılmaktadır. Gazetenin ka- panmasına sebep olan yazı bir ankettir, Bu ankette “Halk fır- kası, siyasi olmıyan cemiyet ve teşekküllerin heyeti idare int hahatında namzet göstermesi doğru mudur?,, tarzında bir su- al sorması ve bu 'vadide almış olduğu muhtelif cevapları neş- retmiş bulunmasıdır. Amerika sefiri Amerika sefiri Mr. Gro 15 güne kadar şehrimize gelecek- tir. Macar Nasıl olacak Ölüleri kaldırmak için yeni tedbirler Şehremaneti bir şirket | teşkilini düşünüyor Şehir haricinde bulunan mes | zarlıklardan maadasma ölü gö * 4 Wı-nülmeı“ı'ıesı hakkındaki kararın i belediye kanunu mücibin- ce tatbikatıma başlanmak üzere - tetkikat yapılmakta olduğunu || yazmıştık. İ Aldığımız mütemmim malü- mata göre bu tetkikat, şimdilik | hususi mahiyette Emanetin || mektupçusu Osman Bey tarafın | dan yapılmaktadır. | Osman Bey, mevcut mezar- | lıkların mevkilerini şehir hari- | | tası üzerinde tesbit etmekte- || dir. Haber aldığımıza göre bu . | meyanda yeni kanun mucibince | l cenaze yıkanması, defni ve nak- l! Hi de bir usule ve talimata tâbi Ç| olacaktır. | Ölülerimizi yeni talimat ya- İj pıldıktan sonra, artık şehir ha: |Ş ricine kadar omuzda -taşıma" İ| imkânsız olacağı için hususi a (l rabalar temin edilerek cenaze- ler bunlarla nakledilecektir, t Bundan maada yapılacak ta- | limatta mezarlıkların i damci |f mamuriyetleri de düşünülece ve bunun için gömülecek ölül den münasip bir ücret almacı tir. , l -- leri kı a) başına yapamıyacağı için ölüle rin yıkânma, nakil ve defni hu | susatını, bir şirkete devredecek | ve şirket, ölülerin mezara mülünciye kadar icap eden b tün masarifini deruhte edi mukabilinde muayyen bir (Mabadı ikinci sahifede) yençleri geldi “Macar gençliği futbol liki,nin temsilt takımı ilk maçını bugün Fenerle yapaca Şehrimizde üç maç yapacak- larını haber verdiğimiz “Ma- car gençliği futbol liki” muhte- litini teşkil eden Macar gençle- ri dün sabah şehrimize gelmiş- lerdir. Misafirler Fenerbahçe klübünden Muvaffak, Besiktaş ünden Şeref Beylerle diğer bazı sporcular tarafından istik- bal edilmişlerdir. Sirkeci garın- da samimi nutuklardan sanra misafirlere güzel bir buket veril miştir. İdarecilerile beraber on beş | den ibaret olan bu genç fut bolcular Macaristan'ın F. T. C, est, Törökves gibi muhtelif | | dırlar. Macar federasyonundan alâ- ;bm—iıg çok faideli olan bu siyasi| "” ait müzakerat bu sene zarfın | kadarlara gelen mektuba naza- |konferansta bulunmak üzere 'Temmtzun onuncu günü şehi mizden hareket edeceğini bir| İ muharririmize beyan etmiştir. Teşrinievvelde Madritte top- Hanacak Beynelmilel iktisat kon feransına da Türkiye davet edil| miştir | da neticelenecektir. Tetkik ve halledilmeğe muhtaç bir çok me sailin çıkması müzakeratın uza- masımna sebep olmustur. Müsteşar Bey bugün Yalova- ya giderek su işlerile meşgul o- ran bs futbolcular “Macar İfyu- şağı Fspturogok Liga” — yani “Macar gencliği futbol liki” ne mensup oyunculardır ve resmen- bu liki temsil etmektedirler. Gelen futbolcular içinde, Si yoktur. Oyuncular 18-24 yaş rasındadırlar. Heyeti tertibiye- den aldığımız malümata 18 yaşında fevkalâde iyi o) yan bir de merkez mua! : vardır. Bu gencin profesyonele | geçmesi için kendisine 10, Türk Hirası kadar bir para teki edildiği söylenmektedir. Bu günkü maçın hararetli © lacağına şüphe yoktur. bahçe nasıl şampi ettirdiği bir azmü gayretle oynâj yacaksa Macar gençleri de Pes te'deki ağabeylerine bir gali yet haberi göndermek için tün gayret ve maharetlerini Fenerbahçe, müdafaasınd kendisinin de bildiği bir iki noktayı her hangi bir tedbirle i! zaleye muvaffak olabilirse Ma car gençlerine galibiyet - fırsa vermiyeceği kuvvetle ümit & lebilir. İstanbul'umuzun şampiyı na muvaffakiyetler temenni € lacak ve yarın akşam Ankaraya | keci garında da gördüğümüz gi-| leriz. avdet edecektir. bi 24 yaşını mütecaviz oyuncu| 8 ü