19 Mayıs 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

“Milliyet, in tarihi tefrikası :29 NERON © Nakleden KaMRAN ŞERİF — Güneş !... Güneş, ne zaman doğacaksın ?... — Vur ?.. O zaman yerine kim geçecek ? Ondan sonra başlıyacak o- in kıtaller, itisaflar, dahili pler kim bilir kaç sene süre- ekti? Roma'nm menfaati, tali-| di a bir eseri. lâtfu olarak kurtu- | an bedahatin ölümünü i icap ct- i iyordu, Anlaşmak için biribir- hf srini isticvaba lüzum -görmü- e orlar, yürekleri parçalana par “ilana, ruhları işkenceler için- ©) e kıvrana kıvrana ölüm kara- i vermek istırarında kalıyor j . © Söze ilk başlıyan Senek ok © u. Nerona bakmağa lüzum gör en, batta onun mevcudiye- ni hatıra bile getirmeden Bur) 'a sordu: 1 — İmparatoriçeyi öldürmele- bi askere emredilebilir mi? b Jeneral cevap verdi: © — İtaat etmezler. İ Jermanikus'ün hatırasına çok rbutturlar,Onun kızına karşı| bir pretörien el kaldırmaz! Bir an düşündü. — Madem ki Anisetus başla- Mış, bari o bitirsin... Senek'le, Burrus fazla bir şey #lemeden efendilerinin önün- * boyun kırıp dışarı çıktılar. | © Neron azatlı ile başbaşa ka- haykırdı: — Sen beni kurtaracak mi ? Görüyorsun, bu alçaklar be Hi inasıl bırakıyorlar! Fakat sen, i kurtaracaksın! kurtaracağına yemin et! atlı acele etmeden kalktı kendine çok hâkim olduğunu teren bir sesle cevap verdi ceni rahat geçir, ey ilâh! enin için çalışacağım! iilümsiyerek Kayserin ya- dan ayrıldı. Neron dört na- giden atların nal sesle: , Anisetus, vali .Herkuleus'le ma kumandanı Obarit i Bu miiddet zarfında Agripin| « da tek bir köle ile bir eve iştı. Ne yapacağını ta- Oğinisetus köşkün kapısını kır- İmparatoriçe kalktı. Ar- 'k hiç bir ümit kalmadığı için “atilleri mağrurane karşıladı. — Buraya ipayer işlemek Vali kafasına indirdiği bir so darbesi ile onu sendeletti. arit kılıncını sıyırdı. N m duvara dayanarak sıyırdı, çıplak göğsü- i göstererek: ur! . Adam kılıcı kabzesine sapladı. atoriçenin çehresi deh- &t ve iştıraptan gerildi ve ba- r olduğu yere devrildi i üneş, Ne zaman! N zları çökmüş, baz düşük dudakları titrek ve mü lis, tıpkı bir çılgın gibi adın dolaşıyordu. Senek tora endişe ile bak; i Geceyi Baiss'teki köşkün; £ odasında geçirmişti. 'Neron gâh hiddetli, gâh mü- reddit adımlarla odanın için- Ayni zamanda muttasıl: — Güneş! Güneş, ne zaman doğacaksın!, . diye inildiyordu. Kendine hâkim olmağa, kudre- tini gözünün e getirmeğe aşkını hatırlamağa çalışıyor ve mırıldanıyordu: — Kâinat bir tarafa... Pop- pea bir tarafa... Sonra birdenbire yeni bir kor ku buhranma kapılıyor, sarsılı- yor, çeneleri çarpıyor, ayni eni- ni musırrane tekrar ediyordu: — Güneş! Güneş, ne zaman doğacaksm Anasının öldüğ dığıdakikadan - itibaren, o feci gecenin sabahına kadar dur- madan bu feryadı tekrarladı. Bedbaht cinayetin mahiyeti- ni muhakeme etmiyordu. İçin - de evlâtlık sevkıtabiisi uyan- mıştı, İşkence içinde idi. Fakat duyduğu iztirap düşünen, mu- hakeme eden aklı başında bir” mahlük iztirabı değil, çılgın bir) hayvan iztirabı idi. Şafak vakti ne kadar kapandığı odada mut- tasıl gezindi. Senek, Neronün buhran içinde intihar etmesi ih timalini düşünerek yarımdan ay rılmıyordu. Mücrim üstüne şen hayallerden kaçıyor, vi dan azaplarnıdan kaçıyor, ken- di kendinden kaçıyor ve yor- gunluktan pek bitap düştüğü zaman semayi ve denizi saklı- yan perdeye yaklaşıp sersem, şuursuz bir halde mırıldanıyor- du: — Güneş! doğacaksın Nihayet küp deniz mai dalgaları ile mey dana çıkınca İmparator, sanki şafakın hafif sisleri içinde sının hayaletini görmi dehşet içinde geri gti Kendinden geçmiş bir yatağa serilip ışığa arkasını döndü. Bu sırada köşkün bahçesinde Güneş, ne zaman gibi Kaç “yaşa, ,sesleri aksetmeğe baş- | ladı. Kapı açılıp Burrus görün- dü: — Kalk Sezar! dedi. Sentu-, riorları, tribünler sana sadakat | yemini etmeğe, seni İmparator luğa bağışladığından dolayı se- ninle birlikte ilâhlara dua etme! ge geldiler!, Burrusun bu sözleri Neronun oynıyacağı rolü tesbit - ediyor- du, Kendisini ilâhlar kurtarmış tı. Katilken mazlüm mevkiine geçmişti, Katil hâdisesi meşru bir ne fis müdaflaasından başka bir şey değildi. Vurulmamak “için vurmuştu... İşte sabahtan akşa: ma kadar. milletinin tebrikleri ni iblâğa gelen ordu reislerine, imlere, kampanya şehirle rinden gönderilen meb'uslara varıncıya kadar herkese, gözle- “İri yaşararak bu izahat veriyor i du. Bunun üzerine alçakça müdahene ve temellük başla: yetin bütün teferruâtı ile biliniyordu. Gemiciler her şeyi öylemişlerdi. Gemi, | delinen tekneye hütum.eden suların taz yiki altında alabura olduğu ol “İmüştu. Büsbütün emin olmak i- n Agripinin gemide bulundu- ,u odanm tavanına kurşun yer- leştirilmişti. Fırtına esnasında bu kurşun kütlesi düşüp Agri- pini ezecekti. Fakat bu karışik sgele yürümeğe başlıyor- tuzak lâviki ile isliyememişti. (Bitmedi) İHARIÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER Tamiratmeselesi ortadan kalktı! Artık Tediyat Bankası işe başladığından Almanya borçlarını buraya verecek.. Galip, mağlâp Artık fark kalmadı. diyorlar amma bakalım? >. — Umumi harbin Avrupada ga liplerle mağlüp Almanyâ âra- sında bıraktığı tamirat meselesi artrk maziye karışmış oluyor. Umumi harpte Alman orduları tarafından yapılan harpten sonra galipler ödetmek istediler. Fakat buna “tazmi- nat,, demiycrek sadece “tami- frat,, dediler. On ,senedir bu mesele kalıptan kalıba ( girdi.| Fakat git gide anlaşıldı ki yal nız © galiplerin verdiği bir hak-| la bir memleket sonuna kadar! eli ayağı bağlı bir halde “kala maz, Git gide galip ve mağlüp farkını ortadan kaldırmaktan başka çare olmadığı görüldü. U mumi harbin tasfiyesi için ta- mirat meselesinin de kat'i bir şekle konması lâzimgeldi. Ni- hayet geçen sene o Amerikanın en maruf bir maliye adamı o- gelerek alâkadar hükümetlerin Almanyanın vereceğini alâ- kadarlar taketm ederken mali bir takım usuller Okarar- laştırıldı. Young plânma göre beynelmilel bir-banka tesis edi- liyor. Almanya ile alacaklılar larasında vasıta Obu Banka olacaktır. Almanyanın borçları | indü ve şafak sö/ artık beynelmilel piyasada mu- | amele görecektir. Young plânı; mühim bir eserdir. O suretle | ki Almanyanm borçlarmı ver- mesi kendi mali menafii sırası» | na konmuştur. Aşağıdaki telg-| halde! raf on dört, on beş aydanberi| muhtelif fasılalarla hazırl Young plânınm artık tat! gi İdi gösteriyor. PARİS, 17 (A.A.) — Ta mirat komisyonu © tarafından neşredilen bir tebliğde" Lahey lâflarının Almanya tarafın - İdan tastik edildiği've bu itilâf larla alâkadar kanunların Rei- isi tarafından tas- ayni — itilâflarm Belçika, İngiltere, Fransa ve İtalya hükümetleri > tarafından da tastik olunduğu, beynelmi- lel Tediyat bankasının teşek- kül etmiş olduğu bildirilmekte- dir. Binaenaleyh, Young plânı 17 Mayıstan itibaren meriyet mevkiine'girdiği ve (tamirat yonu ile Almanya arasin- daki münasebetlerin bu hten ren nihayet bulduğu bü teb liğde ayrıca kaydedilmektedir. e. Ingi Herede. an ne Tayyare şenliği LONDRA, 17 A.A, — Bu- gün Brooklands'de bir tayyare şenliği yapılmıştır. Gayet kü- İgük bir tayyare 3000 seyircinin | gözleri önünde çok cür'etkâra- ne ve sayısız ucuşlar ve takla atma Hareketleri (o yapmıştır. Dünyanı en küçük hava gemi si olan bu tayyare 7 litre benzin le 100 kilometre mesafe katede- bilmektedir. Bu tayyare hafta sonunda Avrupa şehirlerinden bir çoğu üzerinde uçmak üzre hareket aderektir. tahribatı; an Mr, Ewen Young Avrupaya! yolladığı mütehasısları topladı. | Jsviçrede Avrupa Birliği Briand muhtırası gönderildi CENEVRE, 17 A.A. — Bri- and muhtıtası saat 17 de sör Eric Drummond da resmen tev | di edilmiğtir. Akvam cemiyeti mahafili bu muhtırayi - büyük | İbir teveccüh ve alâka ile karşı-| lamıştır. | (M. Briand'n o bahsedilen muhtırası Avrupa birliği tesisi için hazırlanan muhtıradır. M. Briand bu muhtırasında her hü kümetten-mutalea sormaktadır. Muhtıranm bir sureti de Cemi- yeti Akyam umu kâtibine tevdi edilmi! Fransada Bolşevik propagandası MARSİLYA, Cumhuriyetçiler birliği kongre sinde meb'us M, o Taittinger Fransız müstemlekelerinde Sov lan propaganda meselesini orta ya atmıştır. Hatip, Yenbay'da çıkan hâdiselerden bahsederek Fransanın — uzakta bulunan müstemlekelerini ana vatandan ayırmaya çalışmaktan vazgeçinsi'iğin Moskova hükü sebbüslerde bulunulmasını, aksi takdirde siyasi münasebetlerin katedileöğğinin kendisine bildi- rilmi vsiye etmiş | İĞ saatlik grev PARİS, 17 A. A. — Posta, i telgraf ve telefon idaresi memur lar: tarafmdan iki saatlik o bir grev yapılması üzerine 10 me- mur azledimiş ve 24 kişi açığa çıkarılmıştır. Musolininin nutku MR (Birinci sahifeden mabat) İ Sakin zümreler Faşist İtalyayı tecrit etmek istiyorlar o bunda katiyyen muvaffak olamıyacak lardır. Bunlar Faşist rejimi ile ben- liğini tanıtmak azminde bulu- | sına bile muarız değillerdir. On ları geçitte bekliyorum.Birharp hali hudütlarda belirir belirmez biz siyah “gömlekliler - şimdiye kadar görülmedik" bir savletle yerleri: dolduracağız. Ve bu teşebbüsü kıracağız. Bugün Fa- şist İtalya böyle müttehit, kuv vetli bir kitledir ki, ona mahvol mak tehlikesi görülmeksizin hü cum edileinez. Çalışmakta de- vam edeceğiz: Biz oturamayız; yalnız dahili vazifemiz itibarile değil, hüdüdün her tarafından ansızın hâdiseler dolayısi le de oturamayız. Yarın burada ordumuzun muazzam bir resmi geçitini göreceksiniz. Bunu ben istedim güzele tatlı bir şeydir. Fakat *öp, tüfek donanma ve tayyare | bundan çok daha tatlı- dır. Silâba dayanmıyan : hak, hak değildir. Makyavelin dediği gibi “silâhsız kalan peygamber- ler hep öldürülmüşlerdir” Ya- rın ordumuzun heybetinden bü kâr ve muharip çehresini göre- cektir. Kuvvetli ve kudretli İta Iya ancak çok kıymetli bir dost, yahut çetin bir düşman olabilir. İtalya için bunun haricinde ihti var olunacak bir sık yoktur. İmeti nezdinde yeniden bazı te-| nan İtalyaya karşı harp açılma | tün cihan Faşist İtalyanm azim! Hindistanda Tuz harbi?!.. Şair kadın dolaşıyor.. DHARASANA, 17 A.A, Madam Naydu tuz fabrikaları- (dan evvel istiklâl mücadelesi- İni bir kat daha kuvvetlendir- imek memleket dahilinde devir seyahati yapacaktır. | Madam Naydu evvelâ Sholapu- ra gidecektir. Hücum hazırlığı İ100 diğeri 400 gönüllüden mü İrekkep 2 grup Bombay civarrı- "daki tuz fabrikalarını ele 1” çirmek için yola çıkmışlardır. 17 A.A.—| yetler tarafından yapılmakta o-| geçenlerde | INaydu, Hindistanın maruf bir şairidir. İngilterede | tashil İ görmüş olan bu kadın İngilizce | yazdığı şiirlerle de söhret ka- zanmiıştır. Hatta bu muvaffaki- yetinden dolayı vaktile İngiliz! (kıralı tarafından nışan bile al- muştır. Gandhi tevkif edildikten sonra daha fcal bir rol oynama iga başlayan Naydu halkı milli mukavemete teşvik için - çalısı- yor.) Tasarruf Muhtelit komisyo- nun ma: rafı kısalacak 320,000 Uradan 18,000 liraya indirilecek Muhtelit mübadele komisyo nu Türk heyeti murahhasası re jisi Tevfik Kâmil Bey Ankarada komisyona ait bütçe işini takip etmektedir. Komisyona gelen ımalümata göre, Maliye vekâle- ti, evvelce yapılan tasarrulu kâ fi bulmıyarak bütçeye hüküme- timizin iştirak hissesini 180,000 liraya indirmeği muvafık gör- müştür. Ancak Tevfik Kâmil Bey, teş kilâtın fazlalığını ileri sürerek bunun ihtiyaca kâfi gelmiyece- ğini Vekâlete bildirmiş ve bu bapta esaslı tetkikat icrası cihe tine gidilmiştir. | Bir kaç vel yapılan ten İlihat kâfi görülürse hükümetin iştirak hissesi 320,000 lira ola- caktır. Maamafih mukadderatı Türk - Yunan itilâfına bağir o- lan bu komisyona bu kadar pa- ra vermeğe ikmân olmadığı an laşılmaktadır. Tevfik Kâmil Be yin bu günlerde avdeti beklen- mektedir. Komisyonun memur ları bütçe meselesinden dolayı endişe içindedir. Yunan hükümetinin de böy le esaslı bir tasarrufa taraftar olduğu anlaşılmıştır. Hilâliahmere teberru Kasım Nebi isminde Türk genci Amerikadan Hi iahmere 5 dolarlık bir çek, Sa- raybosna'dan Zübeyir Salih ağa 50 lira teberruda bulunmuşlar. İdir. bii - |tr etrafında sorulan süallere sıh na hücum hareketine başlanma | i Bütçe imüğakereğ devam ANKARA, IS A.A. — Bü- yük Millet Meclisi bugün reis ım paşa hazretlerinin riya- setinde toplanarak 1930 bütçe- sinin müzakeresine devam et- miştir, Sıhhat ve içtimai muave net vekâleti bütçesi 4,502,212 Jira olarak kabul edilmiştir. Bu münasebetle memleketimizde verem tahribatı ve çocuk vefiya hiye vekili Refik Bey cevap ve-| rerek yapılan tetkikat neticesin de veremin bazı büyük şel rimizde kendini. hissettirdi ve buna karşı geçen sene bütçe- sine konulan 60 bin lira ile ba- zı mühim dispanserlerde açıldı ğını ve bu suretle her sene git- tikçe inkişaf edecek olan Jeadeleye başlandığını söylemiş | BOMBAY, 17 A. A. — Biri! ve çocuk vefiyatı hakkında de-| miştir ki: Çocuk vefiyatı etrafın | İda tetkikatta bulunduk. Vâsıl | olduğumuz netice gayet ferah verecek bir derecededir. Çocuk vefiyatında müessir olan sıtma- İr mıntakalarda bilhassa Bursa, Adana, Kon'ya ve civarında va- pılan tetkikat neticesinde elde ettiğimiz istatistikler bize gös- İterdi ki çocuk vefiyatı hiç bir) İzaman ril Bey; memleketimiz ço diğer memleket- id ari tür mukayese yap-| mış ve çocuk öl! enaz bu! lunduğunu, şimal memleketle | rinde yüzde 8 ve 9 ara lunduğunu aşağıya di derece olarak tasnif edilen mem İleketler arasında 6 ıncı derece- de bulunmaktayız. Bu miktarı daha Ziyade tenzil için elimiz- den geldiği kadar çalışmaktayız. e bunu bir vazife addetmekte- yiz. Yalnız şunu da kaydedeyim ki bu birazda refah ve teşkilât (meselesidir. Elimizde bulunan vesaitin müsaadesi ibu gayeye doğru y Sıhhiye vekili müteakiben bunu temin için açılan doğum evlerinin yaptıkları vazifeler- İden, ebelerimizin vaziyetlerin- den bahsederek Türkiyede ha- len 700 ebe o bulunduğunu ve bunlardan 400 ünün belediye, i- darei hususiye ve umumiyeler-| de ve diğerlerinin de serbestçe çalıştıklarını, diplomasız ebele-| rin hastanelerde sitaja tâbi tu- j same ———ame—m — — zakeresine eşli Maarif Vekili Cemal Hüt Bey bu münasebetle bir nut irat ederek memleketin vaziy iktisadiye ve maliyesinin i€ ettirdiği zaruretler | dolay& ilira fazlasile kabul edilmiş ol! sının hükümetin faarife verd ehemmiyet ve kıymete bir di olduğunu ve bu fazla tahsis İ önümüzdeki sene zarfında yi alınacak. muallim maaşlarni halk terbiyesine, tarii & eserlerimizin ve cenebi mutaha edileceğini söylemiş ve cümhi yet devrinde maarifin maz) olduğu inkişaf derecesi hakk |da rakamlara müstenit izali vermiştir. Vekil Bey memleket genç nin maarife karşı göster rslara tah kapılarını çalan bugi kü Türk neslinin bu ihtiyaci ir. ör Cemâl Hüsnü Bey bunda sonra sorulan bir süale — cevi verecek darülfünunumuzun ' | laha muhtaç bulunduğunu cümhuriyet idaresinde buna | yük bir ehemmiyet ve bu maksatla yapılan tetkik dolayısile bu sene içinde dari! fünunun bugünkü va: olduğu gibi kalı 1 tensi diğini kaydetmiş ve maarif çesi 8,199,709 lira olarak bul edilmiştir, Nafra vekâleti bütçesi 33,0 867 lira olarak kabul edilmisti Müteakiben iktısst vekâlej bütçesi müzakere edilmiş ve İİ münasebetle İktisat vekili $ kir Bey Vekâletin y bü il *İile ifa edeceği hizmetler etraf da izahat vermiştir. Mezkür kâlet bütçesi 13,226,534 ve m dafaayı milliye kara müsteşa! ğt bütçesi 54 milyon 81 1bin Sİ ve deniz müsteşarlığı 6,297,94 hava müsteşarlığı bütçesi 1,1 980. İmalâtı harbiye umum © dürlüğü bütçesi 4,101, 431, Hİ İrita umum müdürlüğü bütçe! 668,426 lira olarak kabul i miştir, tulduğunu söylemiştir. Sıtma mücadelesine temas eden vekil Bey halen 3,5 milyonluk bir nü fusu ihtiva eden 9 mıntakada sıt cadelesi bütün memlekete şamil bir mü cadelenin bütçemizin stayi mali vesi dahilinde bulunmadığını ve bunun ayni zamanda müstahdi- min, malzeme ve teşkilât mese- lesi olduğunu işaret ederek her sene mücadele mntakalarının teksir ve tevsiine doğru gidil- mektedir demiştir. Bundan sonra Adliye vekâ- leti bütçesi müzakere ve 7,650, Anharada ANKARA, 18 (Telefon) — Bu- gün Ankarada üç yangın olmüştur. Bu meyanda Erzurum meb'usu Asim ANKARA, 18 (Telefon) — Mil let Meclisi yarm sabah | içtimamda yeni dahiliye merkez teşkilât lâyr- | “Güzel İnebolu aleyhindeki dava Küre 18 (Hususi) — Bir zi- yafete gittikleri yazıldığından dolayı İneboluda çıkan Güzel İ- İnebolu gazetesinden © İnebolu İ hukuk hâkimi Fethi ve ceza hâ| kimi Ragıp Beyler hakaret da- vası açmışlardı, Küre mahkeme sinde rüyet edilmekte ve muhit te büyük alâka ile takip © edil) mekte olan dava bugün i intaç dilmiş ve gazetenin omüdürü mes'ul beraet etmistir Bu suretle bazı o kanunla! müzakeresine intizaren tehir dilen dahi vekâletile umu jandarma kumandanlığı, post ve telgraf ve telefon ve-emni ti umunliye bütçeleri i mak üzre 930 senesi sarifat kısmının müzakeresi İ mal edilmiştir. Meclis yarın at 10 da toplanacaktır. ——... İktısat meclisi azala Âli iktisat meclisi münhal zaliklar intihabatı bugünl yapılacaktır. üç yangın.. Beyin Etjik bağlarındaki köşkü tün eşyasile birlikte yanmıtır. ve içindeki ejya sigortalıdır Dahiliye teşkilâtı layıhası hasını müzakere: edecektir. OĞKİ sonraki içtimada da dahiliye büt“ sinin müzakeresine başlanacaktıf”| Yıldırım carpmış i KÜRE, 18 (Hususi) — Ki gün Danacı köyünde Hasan minde birine yıldırım çarP Hasan ölmüştür. Kibrit inhisarma m istikraz müzakerat! | ANKARA, 18 (Tölefonla) — rit inhisarma muleebil östükra£ etrafında cereyan eden emi rat şimdilik bitmistir. Maliye Vekâleti bu hususu ettikten sonra, müzakerenin der ve ademi devamr #ekarrür