19 Mayıs 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

PAZARTESİ j 19 MAYIS 1930 5 inci tene, No 1532 D | Avrupa Birliği -Beynelmilel hayatında eyi ve Sötü günleri vardır, Bazan par- bir hayal ve ümit milietleri teshir eder. Beşeriyetin sulhe kavuşacağından, me q, Eniyetin artık harp facialarmma | iydan birakmıyacağından ba- Olunur; derken bu ümitler bir denbire suya düşer, beşeri reali- &ler ihtiraslar yeniden canla- F; ve başka bir istinat noktası luncaya kadar bedbinlik 'üm eder. Hayat eyi ile kötü- , Ümit ile sukutuhayalin bir Mavübünden ibarettir. beynel- Milel hayatın yolu da inişli ve akısir hir istikamet takip et- tedir. Londra deniz konferansı bü- Ük ümitlerle toplanmıştı. Fa- fumumi bir sukutuhayal tev- ederek dağıldı. Cihanı ve bil- yı uzun müddet n tesiri altında t#rakmak âti için bir tehlike teş Üİ edebilirdi. Devlet adamları _n bunun önüne — geçmek ve letleri bedbinliğin yıpratıcı Esirlerinden kurtarmak bir va- Şle ve hiç olmazsa hale uygun İr siyaset idi. İşte bu maksatla, (Höndra konferansının — başlıca itpilcilerinden biri olan ve be- | iyeti avutmak içi — icabeden ülleri bulmakta büyük bir| |Meharet gösteren M. — Briand Avrupa birliği fikrini tekrar or- a attı. j Briand'ın hayli zaman evvel aya atı'mış olan büu fikri âde unutulmuş gibiydi. Bütün ci- efkârı umumiyesi silâhla- tahdidi ümitleriyle meşgul Ulunuyordu. Fakat bu ümitler ltya düşünce, Avrupa birliğine ÜDtt hayalter canlandırılmak iste ldi. Şimdi Briand Avrupa dev etlerine, bu husustaki fikirleri- d Soruyor, ve raporun Cemiye- Akvam'ın gelecek eylül ayın- içtima edecek olan umumi Jisine verilebilmesi için se- t cevaplar istiyor, yeni -bir fi- , yeni bir ür ni bir meş- Ralc... Sulh ve salâh taraftarla- AMf? için yeni bir hamle.... Bu vakte kadar devam edecek? macak cevaplardan onu da # |akında öğrenmek mümkün ola daktır. Avrupa birliği veya fedara- Yonu fikri, tahdidi — teslihat fhumu kadar, sade ve basit ağidir. Silâhlarını bir türlü bı- fakmak istemiyen devletler, ç olmazsa Avrupa bu muğlâk âr etrafında nası! birleşe bile ltktir? Rus mamması, orta Av- üpa'nm siyasi statükosu, Fran - İtalyan rekabeti gibi der-| ! hatıra gelen büyük mesele- | * müttehit bir Avrupa fikrinin tkân dairesinde görülmesine dereceye kadar müsaade ede tir? bu işin hakikat cephesi-| , onun mMmes'uliyetini zaman | Sruhte etsin.. Şimdilik millet- lâzım olan hayal ve ümit tphesidir. Bidavette söylediği- diz vechile her hayat gibi bey- İmilel hayatta da bu cepheye tiyaç vardır. Çünkü hayal ve it terakt ümdesinin başlı- kaynağıdır. | ZEKİ MESUT KeEE egi Birşey çıkmadı | y | Yalata postanesindeki tahkikat ne gibi netiçe verdi? Galata postanesinde bir taa- ü mektubun içinde mevcut | , uğu iddia edilen 4000 liranım üplere nasıl karıştığı hakkın- * aylardanberi devam — eden fikikat nihayet sonuna gelmiş alâkadarlar hakkında takiba | tevessül olunmuştur. Ancak paralar memnuiyet hi na olarak kiymetli mektup ine taahhütlü mektupla gön Hilmiş olduğu için posta ida- Mmes'uliyet kabul etmemek- fir. Binaenaleyh bunların taz - NUSHASI 5 KURUŞTUR Bir meb'us Da rülfünun pro- jesinin niçin tehir edildiğini sordu Maarif ve Sıhhiye Vekilleri Mecliste izahat verdiler ANKARA, 18 — (Telefonla) — Maarif bütçesinin müzakeresi sıra- sında Maarif Vekili Cemal Hlüsnü B. maarifin bugünkü vaziyeti ctra- fında izahat vermiş ve bugünkü ma arifimizin takip ettiği istikameti i- zah etmiştir. Bu meyanda mütcaddit hatipler maa in bugünkü vazi- yeti etrafında süaller — sormuşlar ve Ağa oğlu Ahmet Bey: *Darülfünun projesinin neden tekir edildiğini sor müş ve Darülfünunda baremin şim- diye kadar tatbik edilememiş olması- 'nın doğru bir iş olmadığını,, ifade et- miştir. Yusuf Akçura Bey Ağa oğlu Ahmet Beyin temenniyatına - iştirak ra bugünkü — terbiye ve Ga O halde hem Kadınlar birliği re Bir refikimiz Erkeklerle mü savi hak sahibi olan kadınları- mızin yol vergisinden istisna e- |dilmiş olmalarını doğru bulmi yarak hanmmlarımızdan da yol vergisi almması fikrini müda- faa ediyordu. Dün Kadınlar Birliğinde Lâ- tife Bekir Hanımın bu hususta- ki fikrini sorduk, Lâtife H, di- yor ki: — Çalışan Hanımların — yol vergisi vermelerine esas itibari- le tarafdarım, Yalnız bu mükel lelfiyet çalışmıyan ve nafakaları n kocalarından bekliyen kadın- fikrim şudur: Madem ki erkek- lerle her hususta müsavat iddia sında bulunuyoruz. Onlar gibi vergi de verebiliriz. Hatta sade vergi vermek değil, icabında ve bir davet vukuunda askerlik mü kellefiyetini de * ifaya hazırız. Türk kadmı ötedenberi cephe arkasındaki hizmetlere alışık- tir. Anadolu savaşında kadın sırtında cephane taşıdı, Hattâ bizzat cephede erkek gibi harp etti, rütbe aldı, şöhret temin et- ti ve kahrımanlar sırasına girdi. İhtiyaç halinde ve memleketin müdafaası lüzum gösterirse ni- cin biz de cepheye gitmiyelim? Yalnız, şüphe yok, — bünyeleri Zaif ve cefaya mütehammil ol- hi mevzuabahs değildir. ö D mıyanlarla küçük çocukları a- a imrendiler ?. lara teşmil edilmemelidir. Cün-' kü bu takdirde vergiyi gene er-| kek verecek demektir. Benim | ZŞA B AŞ ADT AAA ŞAG ae LA MMM A aç maanunlasamrirü: Sükrt Vi eclunarı VEAEHENEU'E Büyük Millet meclisi azası bütçe mülzakeratını tahip ediyor .. Maarif bütçesi mü- zakere edilirken — A Saracoğlu Şühru — Rey anutkunu irat ediyo. Riyaset makamında / Kâzım Pş, H, tedris üsülleri etrafında — müşahede- lerini ve bundan mütevellit müta- İcalarını izah etmiş ve halen müder- ın's bulunduğu Ankara Hukuk mek-| tebine son iki sene zarfında devama | başlıyan lise meztinlarının yürt coğ-| rafyası ve Türk tarihi hakkında kâ- |ti malümata sahip olmadıklarmı mü- şahede ettiğini ve buna mukabil di- |ğer memleketler hakkında — umumi (malümatı haiz olduklarını söyle; tir. Bugünkü memleket — maarifinin ekonomik bir terbiye sistemi takip et mekten ziyade romantik olduğunu ve cemiyetçilikten ziyade ferdiyetçi ol- duğunu söylemiştir. ( Mabadı beşinci sahifede) . en durmadan “silâh başı..,, na! isi hanımlarımızın askerlik bile yapabileceklerini söylüyor., Acaba hanımlarımızı hu | Fresimler mi imrendiriyor? lan kadınlar bu mükellefiyetten hariç tutulmalıdır. Kadın cephe ye gider, fakat bu mutlaka harp edecek demek değildir.” Diğer taraftan Efzayiş Suat |Hanım demiştir ki: — Kadınlar asker mi olsun... dediniz? Yooo0! biz sulhperve- riz. Kan dökmekle işimiz - yok. Yalnız, memleketin müdafaası bunu icap ettirirse o başka.. O zaman canla başla cephe- de de çalışırız. Efzayiş Hanım burada hafifçe duraklamış — ve biraz sonra şunları ilâve etmiş- tir: — Düa edin de bütün dünya- da kadınlar iktidar meykiine geçsin!. Hakiki sulhe ancak o İzaman kavuşabileceğiz!" |pürüzlü nokta |mes'ul tutulan i- Usulsüz sarfiyat Kahveciler cemiye- , finde bin lira açık.. Ticaret müdiriyeti murakip- leri şehrimizdeki esnaf cemiyet |lerinin muame Tâtını tetkik et | mektedir. | Şimdiye ka dar 5 cemiyetir hesabatına ai teftişler bitiril miş ve bazı ga yri kanuni v Wi İlar bulunmuş- tür. Bu meyandı Kahveciler - ce- miyetinin 1000 lira kadar açığı olduğu tesbit edil- Fethi Bey miş ve bundan Baklallar cemiyeti kâtibi dare heyeti hakkında yapılacak muamele İktısat vekâletinden istizan olunmuştur. Bakkallar cemiyetine ait 4200 küsur lira- nm da usulsüz olarak sarfedildi ği anlaşılmıştır. Bu sarfiyattan — kanunen mes'ul olması lâzımgelen ida- -e heyeti, bu paraları Bakkallar kooperatifine verdiğini iddia et miştir. Halbuki murakipler bu para- ların, mezkür kooperatifin — te- şekkülünden evvel yani 927 se- nesinden itibaren sarfedildiğini tesbit etmişlerdir. Esâasen para- ların ayrı bir teşekkül olan ko- operatife verilmesi de gayri ka nunf olduğundan bu — takdirde dahi idare heyeti hakkında taki bat icrası lâzımgelmektedir. Bu husustaki rapor yakında vekâle te gönderilecektir. Vekâlet lüzum görürse açığı çıkan cemiyetlerin idare heyet- lerini feshederek — mahkemeye sevkedecektir. &a ı; & FLORANSA, i8 A, A, — Buraya gelen M. Mussolini har biye nazırı ve bir çok erkânı hü kümet yanında olduğu halde âskeri müessesatı teltiş - ettik- ten sonra Faşistlere hifaben bü yük bir nutuk söylemiştir. M. Mussolini Faşist rejimi- nin 8 senelik tarihçesini yapa- rak demiştir ki: Memleket dahi Tinde hiç bir düşman açıkca ken dini göstermiyor. Hudut hari- cindeki asılları ftalyan olan düş mahlara gelince onlar da mır- gdar bir çamıırdan ibarettir. Hu- “dutların öte tarafında diğer baş ka düşmanlar da vardır. Bunlar İtalyanları hâlâ küçük bir mil- let zannediyorlar ve 43 milyon olduğumuzun farkma varmıyar lar. Bizi fedakârlık yapacak ka- |mütahassısı M. M. Musolini Floransada şiddetli bir nutuk söyle Mali mütehassis M.Şarl Rist bu hafta sonunda geliyor Hükümetimizle Dayinler a- rasında vakı olan temaslar ne- 'ticesinde mali tetkikat için cel- bi tekarrür eden Fransız maliye Şarl Rits bu hafta sonunda memleketimize gelecektir. Kollej dö Frans'ın eski pro- fesörlerinden olan M. Şarl Rist Bank dö Frans ikinci müdürlü- ğgünde de bulunmuş ve son sene lerde Avrupanın muhtelif mem leketlerinde mali tetkikatile be- ynelmilel: bir şöhret kazanmış- tır. M, Rits son zamanlarda Ro manya'da tetkikatta bulunuyor- du. Bu mütahassısın — tetkikatı - M. Şarl Rist Dayinlerle yeni ve nihai müza- | ğ kerata esas olacak! Atina sefirimiz dün hareket| | etti Atina sefirimiz Enis B. dün sabah saat 10 da Patris vapuru | ile Atinaya hareket — etmiştir. Teşyide Enis B. in bir çok tanı- dıkları bulunmuştur. M. Musolininin nutku Asılları İtalyan olan duşman kim? t İtalya müttehit bir kitledir. ona mahvolmak tehlikesine katlanmadan hücum edilemez Fioransada harpeuyane bir gülük süylüyen M. Müsolini NaI 2inci sahitede : nasi vurdular? 1— Nerou Tarihi tetrixka aKi 2 Harici baberlar 3— Sön haherler İş B üncü Y Pul bubramı kalmıyor ? 2— Haktm İhsan Ziya Beyi 3[ ğ ğ Dae c t SF e Biz, nasılız ? j 1000 Türk kafası üzerinde yapılan tetkikin sonu.. Evsaf, eşkâl, kabiliyet ve İstanbul Anadolu Türkleri Tıp fakültesindeki Antrepo- loji müessesesinde Türkiyede yaşayan halkın evsafma dair yapılan tetkikattan çok mühim neticeler alınmıştır. Fakülte teşrih müderrisi Ma- hir Bey ve profesör M. Muşenin nezareti altında olan bu müesse se tarafından memleketimizde bulunan Türklerle diğer anası- Anfropoloji mülessesesinde —müderr rın evsaf ve eşkâlini tesbit için Mahir, Hamza beylerle Pr. Mouch 1000 i mütecaviz kafa ve iske-/da Anadoludan getirilen kafa let üzerinde tetkikat icra edildi |lar pek az olduğu ve diğer - kı ği gibi askerlik hizmetini ifa e- falar İstanbullulara ait bulı den gençlerle mekteplerdeki ço|ğu için bütün memleketin cuklara ait müşahedeler de na- 'noktayı nazarından evsaf ve & zarı dikkate alınmıştır. kâlini kat'iyetle tesbit edıhğ Bu ilmi mesaf ve — etütler, |mek için tetkikatm, Anadoli memleketimizdeki anasır arasın nun muhtelif — mımntakalarıni da Türklerin evsaf, eşkâl ve ka-|teşmili zaruri görülmektedi biliyet itibarile en — yüksek ve mütekâmil derecede bulunduğu | Türklerde zaviyei veçhiye nu göstermiştir. ri 84, azami 88 derece Bu tetkikata göre Türkler|tesbit edilmiştir. ki bu derec gerek boy ve gerek baş eşkâli |çok yüksek addedilmektedir. — cihetinden Avrupalılara benze- Antropoloji mücssesesi, mektedir. nız kemikler üzerindeki tetkik Hatta © kadar ki tetkik mev |tr kâfi bulmıyarak insan vücu zuu olan kafalarda tamamen |dunun diğer aksamının da " Antropoloji tetkikatına Race europâenn (Ras öropen) |sır itibarile hususiyetlerini evsafı bulunmuştur. bit için kadavralarda yapmağı muvafık gl'ınq Maamafih bunlar meyanın- Tz SĞ Tİ b . et Bugün 4 Amerika tayya: | resi İstanbula geliyor. Bu seyahat, geçen sene Türk hava | eti tarafından yapılan ziyareti iade mahiyetindedir |Misafirler Eskişehir ve Ankaraya gideceki | Bu akşam misafirlerin şerefine - Perapalasta 70 kişilik bir ziyafet verile Buğün dört Amerika tayya-|la doludur. Geçen sene (Kİ resinden mürekkep bir heyet |lent) te yapılan tayyare yarıı şehrimize gelecektir. Bu ziya- |rında (Dolitl) yapacağı ret Amerikada (Körtis-Rayt) (mı muayyen zamandan bir — £ tayyarecilik grupu tarafından |evvel kendi kendine tekrar tertip edilmiş olup geçen sene “mek üzre uçuşlar yapmış, b bir Türk hava heyeti tarafından nada ayyaresi parçalanara Amerikaya vaki olan ziyareti ia de mahiyetini de haizdir. Amerika tayyarecilerinin zi- | yareti Eskişehir ve Ankara da dahil olduğu halde bir hafta ka dar devam edecektir. Bugün on ikiye doğru tayyareciler Yesil- |raşutla yere inmiş, o saatine bakarak resmi pro da kendi zamanı geldiğini yınca diğer bir tayyareye atl rak hiç bir şey olmamış gib gramını ikmal etmiştir. — seyreden binlerce halk köyde Türk tayyare cemiyeti ta | nn geçen mak rafından istikbal olunacak ve |tesi gün gazetelerde © Türkiyede bulundukları müd- |tur. 3 Amerika tayyareleri ya bi gün veya Ankaradan avdetle de İstanbul üstünde T pacaklardır. detçe tayyare cemiyetinin misa- firi olacaklardır. Bu akşam Pe- rapalas otelinde Amerika tayya recileri şerefine tayyare cemiye- ti İstanbul şubesi — tarafından biliyette görmiyorlar. Halbuki *ttirilecek ve programın ihtiva bizi demir kol zaferine götüren €tiği 29 yeni harp gemisi deni- fedakârlıklardan çok daha fazla , 7€ indirilecektir. İtalyan milleti sını yapmağa amadeyiz. “ Şid- vaktile Romanın olan denizde detli ve sürekli alkışlar” 'E'khur kalamaz. “Çılgınca al- İtalyan milleti için bahriye i programımızı tahakkuk enirı—! / Hudutların öte tarafında bü- miyeceğimiz hakkındaki imalar tün milletlerin zararına olarak kadar ağır bir tahkir olamaz. , dünyanın en muazzam dolandı- Burada tekrar ve kat'iyetle sö- Ticılığı olan ehedi prensipleri is yliyorum ki bu program tonilâ-| tismar eden fırka, grup ve bir to tonilâto tamamen tahakkuk yetmiş kiçilik Bir ziyafet verile- cektir. Amerika heyetine — binbaşı Melvinhol riyaset etmektedir. Heyet meyanında bulunan mü- lâzim Dulit! san'at noktai naza- rından Amerikanın en — birinci |tayyaresidir. Amnerika tayyare- ciliğinde “Asların ası” diye ma- ruftur. Mülâzim (Doliti) in ha jvacılık hayatı insana efsane di- (Mabadı ikinci'sahifede) —| ve görünen heycanlı maccralar- | Mektepliler müsabakası — 54 üncü hafta başlad 54 üncü hafta başlamı: Gazetemizde çıkan lerden en mühimmini cumartesi akşamına kadar mi sabaka memurluğuna gön detiniz. Neticeler pazar gi neşredilecektir. K