MILLIYI ET PAZARTESİ 17 MART 1930 : eme Almangemileri Çanakkaleye j nasıl geldiler er 5 Saarazamın yalısında - Enver Paşanın iki çocuğu? - Haberleri var mı, yok mu?.. patlaması rine vukua gelemiyen (Sa- * Halim - Venizelos) mülâka- | “nin yerine geçmek üzre orta a çikan bu tekliften istifade dilmek © isteniyor. Dahiliye Tazırmın Romanyaya gitmesi- e ve Sofyadan geçerken Bul- arlarla bir ittifak vücude ge - rmesine; Bükteste Yunanir #rla — Talât Paşanın tabirle- le «zavahiri muhafaza içinm— yüzakere vesilesile de Romari- anm bitaraflığını temin ede- ek Bulgarların harbe girme- ine imkân hazırlamasına ka- ar veriliyor; fakat bu kararın rasma evvel rtaya mühim bir hâdise çıkı- or. i : : h RAL EZ 10 Ağustos pazartesi akşamı “arp kabinesi sadrazamın Yalı- ında içtimada bulundukları €s- ada harbiye nazırı telefona ça- arılıyor. Bir kaç dakika sonra Önver Paşa meclis odasına dön- 'üğü vakit şöyle bir haber veri- or: — İki çocuğumuz dünyaya feldi! © Buğgarip tepşirin manasını mlamak üzre bütün gözler ken rm ER AE İsözlü - bir İkaleye girmelerine dair mezden evvel kabulünün tak rür ettiğini (Wangenhaym) ım kendisine bir muvaffakiyeti si- sasiye olarak söylediğinden ba- hsile büyük bir yalan söylüyor. (€Wangerhaym) m kendisine böyle bir yalan söylemiş olması hatıra gelirse de müteveeffa ga yet mert ve namuslu, doğru zat o olduğuna| ve .( Morgentaw )ım şar-; lâtan ve yalancı olduğuna söy- | Tediği yalanlarla » hükme- diebileceğine göre rivayeti doğ- ru değildir .”.. Osmanlı devletini cihan har- bine sürüklemekte başlıca âmil olan Alman zırhlılarının Çanak bizim tarafın neler hikâye ettiklerini gördük. Şimdi birde Alman vesikalarma bakalım ve Alman membalarını dinliyelim. | Umumi harp başladığı vakit | Akdenizde bulunan Alman ge- “ HARIÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER Ingilterede Itilâf edildi Japonya - Amerika uyuştlular LONDRA, S.A.A. —Ja ponya ile Amerika arasmda hu sule gelen itilâf Amerikan ve Japon krövazörleri arasındaki nisbeti Japonya aleyhine ve fa (kat ili taraf torpito muhripleri ve tahtelbahirleri arasmdaki nisbeti Japonyanm lehine ola- rak tesbit etmektedir. Bu itilâf sayesinde İngiltere ile Ameri— ka kendi aralarındaki ihtilâfla rı bertaraf ederek hiç olmazsa İngiltere Amerıka ve Japonya arasında üç cihetli bir itilâim akdine imkân bulunacaktır. Manş tüneli etrafında LONDRA, 16.A, A. — İngi Tiz matbuatı Manş tünelinin in- şası lehinde bulunmakta ve bu tünelin işlemesinden İngiliz ik tisadiyatı için ehemmiyetli neti celer beklemektedir. Fransız başvekili LONDRA, 15. A.A. —M. Tardicu saat 18,35 te Londraya gelmiştir. M. Briand ile M. Pi gtri ve M. Dumesnil M, Tardi euye konferansın mesaisi hak- kında izahat vermişlerdir. Konferansta müzakere LONDRA, 16. A.A. —M. Tardicu sabahleyin M. Dvight ve M. Morrov ile görüşmüş, bundan sonra refakatinde M. Briand ile Dumesnil bulunduk- ları hâlde saat 10 da Cheguers” e gitmiştir. Burada M. Mac Do nald, M. Henderson ve M. A- lexender ile görüşecektir. Yarın anlaşılacak PARİS, 16. A. A. — Temps gazetesi Londra konferansın- dan bahsettiği sırada tam veya kısmi bir netice anlaşmağa im- kân olup olmadığının pazarte- si günü anlaşılabileceğini yaz- drktan sonra Fransanın umumi emniyet ve selâmetinin muhafa zasi için ciddi bir karşılık ve te minat elde etmedikçe bazı mü saadetta bulunmasına intizar e M. Burof Balkanlarda Komiteci faaliyeti Yeniden bir çok bom- balar atıldı; adamlar öldürüldü! Belgratfan yazılıyor: — Ge- çenlerde komitacılar. tarafın- dan atılan bombalar bir çok a- damın yaralanmasına sebep ol- muştu, Yugoslavya - Bulgaris- tan arasında aktedilen itilâf mi cibince bu kabil vükuatm tah- kiki iki tarafın iştirakile teşkil edilen rmbtelit komisyona bi- rakılmıştır . Komisyon, komitacılar tara- fından yapılan sui kastları tet— kik ettikten sonra “bu barekâtı şiddetle takbih etmiştir. Komi- tacılarm Bulğâristandan gel- dikleri anlaşılmıştır . Bombalarmı patlattıktan son ra gene Bulgar hududuna kaç- mışlardır . Bu husustaki evrak Sofya hükümetine yollanacak- tr. Bulgar hükümetinin bü hu- | susta şiddetlitedbirler alması Muhtelit komisyon, tahkikatın çabuk olması için her iki hükü- İmet arasında muhabere cere- İyan etmeşi icap ettiğini de kay- milerine dair elimize geçen ilk | dilmemesi lâzımgeldiğini kay- |detmişler. Bu frususta on beş vesika 1 ağustos tarihindi ittifakın imzalanması arifesind. Almanya sefiri tarafından Ber- linde hariciye nezaretine gönde rilen 396 numaralı telgraftır ki, aynen şöyledir: ;. lisil ildiği zaman sözünü — «Göben» ve «Breslâv» zır dılarını İngiliz donanması sıkış ırmış. Onlar da kaçıp Çanakka eye gelmişler; girmeğe izin is- emişler. Müttefiklerimizin ge- ailerini geri çeviremezdim,emir | *erdim girdiler. Şimdi istihkâm “arımızın himayesi -altındadır- ar! (Göben) ve (Breslâv) ım ilarımıza gelmelerinin . cihan parbine sürüklenmemiz hüsu- amda pek mühim bir tesiri ol Buştur. Bn Alman harp gemi. &ri Çanakkaleye nasıl gelmiş- er vene Fe kabül olun- nuşlardır; mes'uliyetleri- tin tahkik ve tevcihi hususunda Yu noktanın o kadar ehemmiye- | i vardır ki; Enver, Cemal ve Talât Paşâler - gibi meselenin Ç yüzünü bilmeleri lâzım gelen. €r hakikati bir türlü söylemek bale; Enver Paşanın zırhlılarının Çanakkale. /€ gelmelerini, güya evvelden silmiyormuş gibi haber verdi- gördük, | İ ima) lr ip (Göben) ve (Breslâv) için kö- ür indiğini ve (Derice) de vapura kömür yükletilip n /e eder ki, muharip nensup harp « kömür ve erzak al. © alarma beynelmilel hukuk mü fevkalâdelik Fakat gemilerin boğaza gir- | emilerinin bi E ita saf limanlarda yirmi İ bi dört b di bu'mnamelede | yoktur, «Viyanada alınan sağlam ha- berlere göre (Rusların do- natımalarile boğaza hücum et- mek niyetinde olduklarını Mar- ki Pallâviçini benim yanımda sadrazama söyledi. Göben mut- lâka Akdenizde kullanılmıya- caksa Türk donanmasile tak- viye edilerek Karadenizde Rus donanmasının harekâtma kar- şı gelebilir, Romanya ile muva- salât temin eder ve - Bulgaris- tan sahillerine Rusların asker çı Karmalarına mâni olur. Eğer telgraf kablosu kesilecek olursa bir müddet Avrupa ile muhabe- reden mahrum kalırız.» «Avusturya istasyoneri İstan bulu terketti. Bizim istasvoner (Lorelây) mda telsiz cihazi yoktur.» Bu müracaata Almanya hari ciyesi tarafından (Göben) in o aralık başka Vazifesi olduğu ce- vabı veriliyorsa da 3 ağustos ta rihinde Almanya bahriye nazırı tarafından hariciye (o nazırma gönderilen bir tebliğde: «Atideki malümatım İstanbul da Almanya sefirine gönderil. gelip|mesi rica olunur: «İttifak maahedesinin res- İmer tebliği üzerine (Göben) ve (Breslâv) m derhal İstanbula ii gitmeleri emredilmiştir, Amiral (Soşony Türk donanmaşma ku manda etmek için Türkiyenin emrine bırakılmıştır. Türk do- nanmasinı takviye için emri- ne Alman zabiti ve efradı ve- rip veremiyeceğimizin telgrafla bildirilmesi mercudur.» e, yani | deylemektedir. © BİR YILDIZ KEŞFİ LONDRA, 15 (A.A.)— Amerikada Flagstaff rasathane isi heyetşinaslarından biri man. zumei şemsten milyarlarca u- Zakta büyük bir seyyare keşfet- miştir, Güneşten çok uzak oldu Zu için kuvvetli dürbinlerle gö- rülen bu seyyarenin ziyası ka- imerinkine benzemektedir. BİR YANGIN NEW-YORK, 15 (A.A.) — New Jerseyde Hadleyficld tay- yare karargâhında çıkan bir yangın esnasında 18 tayyare ile bir çok posta çantası yan- mıştır, FEYEZANLAR ARTIYOR BAYONNE, 16 (A.A.) — Adour nehrinin kabarmsaı ne ticesi olarak , Saint-Laurent'da bir su seddinin 150 metrelik kısmı yıkılmıştır. Nive ırmağı eski mecrasna girmiş ise de bü- tün ekinleri alıp götürmüştür. /Halagedaki şimendifer köprüsü kısmen harap olmuştur. YENİ TAHTELBAHİR WASHINGTON,I6 (A.A.)- Amerikan donanmasının en bü yük tahtelbahiri dün denize in- dirilmiştir. 2760 tonilâto hac- minde ve 88 kişi alabilecek büyüklükte olan bu tahtelbahi- rin güvertesinde iki topü bulu- nacaktır. Gemi mazutla müte- harrik olacaktır. RUSYADA TİCARET MOSKOVA, 16 (A.A) — Hususi ticarete tekrar müsaade İmza: Von Tirpiç |€dilecektir. Görülüyor ki, (Göben) mese- İriye nezaretinden emir almıştır. e ile ittifakın takar. | Hattâ Amiral (Soşon) vasıtasi- e? o? ” ortaya çıkmış)(le bütün donanmamızı ele al- n a ileri ve derki: | ve muahedenin maal masını mak fikri bile daha o Bizlandar «Amerika sefiri (Morgen-'müteakip 3 ağustosta Çanakka- | mevcuttur, ) kitabında (Göben) gir-İleye gelmek için Almanya balı- ini bahriye nazırı da 10 vesika Bulgar hükümetine bil- dirilmiştir Bulgar hariciye nazırı M. Bu- rofun bu hususta yakında Belg- rada malümat göndereceği bek- leniyor. Bağdat'taki İngiliz müşavirlerinin hiz- metlerine nihayet verilecekti; İngiliz ler bunu kabul etmediler Bağdattan yazılıyor: — Baş- vekil Naci Süveydi Bey kabine- nın istifasını verdikten sonra kıral Feysal bunu kabul etme miştir. Kabinenin istifası esbabı hak kında çok. şeyler söyleniyor. Fakat bunlardan en mühim ola- rak İraktaki İngiliz mümessili ile çıkan bir ihtilâf öne, sürül- mektedir. İrakta bir takım İn: giliz müşavirleri vardır, Bunla- rım artık hizmetlerine nihayet vermek iğin hükümet “tarafın. dan yapılan teşebbüs İngiliz mümessili tarafından şiddetle muhalefete uğramıştır . Halbuki Naci Süveydi Bey kabinesi intihar eden Abdül Muhsin Sadun. Beyin yerine geçtiği zaman sabık kabinenin hattı hareketini takip edeceği söylendi . Şimdi İngiliz miişavirlerinin hizmetine nihayet vermek te- şebbüsü ihtilâfa yol açmıştır. m Filistinde 'Zil çalıyorlar Türk - Yunan itilafı —— Proje üzerinde tam bir mutabakat va Yahudiler bu behane| ANKARA, 16 (Teletonla)—| efkâra varmış bulunmaktad! Yunan itilâfnamesi projesi ü-İlar. İtilâinamenin imz: ile şikâyet ettiler | iade Türkiye ve Yunan hü |bitaraflarla o mevcut ihtilâ KUDÜS, 15. A.A. — Yahu. | kümetleri tam bir mutabakatı | haline intizar edilmektedir. dilerin bügün ağlama dıvarı ö-| a Kad ta “i are adın parmağı birine kuvvetle vurulan zil gü a > #iltüileri ve tx Ankarada kanlı bir cinayet rampete sesler e *ys |ile yeniden ihlâ faili yakalandı suretle hâsil © lan büyük gürü! ANKARA, 16 (Telefonla)— itü yahudiler ara Ankarada Atıf Bey mahallesin sırda hiddet ve € de bir cinayet olmustur, Şehre- infial uyandır | maneti süpürgecilerinden Sefer mıştır, Bunlar oğlu Remzi ve nakliye arabacı- daha evvelce ö sı faikla (o münasebeti bulunan ayinlerinin bu terlikçi Hatice isminde bir ka- E kabilden gürül. Lord Plümer | dm. cinayetin müsebbibidr. Çi-|dün gece tevkif edildi. Faik; tü ve mümayiş- nayet Haticenin evinde olmuş, | şeyi itiraf etti. lerle sekteye uğratılmış olma| sından dolayi tahkikat köbüsi | İlerini korumak için teşekkül e- den merkezi grup Madam Ha- nau'un ikinci bir keşif yapılma sı hakkındaki talebinin redde- Idiknesinden dolayı itiraz etmiş İve Madamın serbest bırakılma sını istemiştir. Bu grup meta Hbini bildirmek üzre adliye ne zaretine bir heyet göndermek niyetindedir. Talebe arasında vaka PARİS, 16. A. A. — Yüksek tahsil talebesi birliğinde dün yapılan intihabat esnasında ne- tiçeden memnun kalmıyan üç yüz kadar talebe birlik binası- İnm etrafını sarmış, kapıları kı rarak içeriye girmiştir. Bumun üzerine bir arbede çıkınış, bina num içinde müdafaa tertibatı al mış olan talebe kendilerine hü cum etimek istiyenlerin üzerine duman çıkaran bombalar ve ar bede esnasında kırılan mobilye parçalarını atmışlardır. İtfaiye ve polis efradı mütecavizleri da ğıtınıştır. Maddi hasarat çok tur. Niçin çekildiler? Irak kabinesi Ingilizlerle ihtilâf yüzünden istifa etti! irak” Kıralı Feysat re kabinede millici tarafn- dan itiraza uğradığı için müş- külâtın bundan çıktığıda söy- leniyor . Hicaz ile İrak arasında İrak krallarının Hicaz ve mülâkatlarından öorira aradaki | aldığı bu müessif vaziyete dik- | Yalova kaplıcalarını halka V€ mesaili halletmek üzere Bağda. | kati celbetmiş ve umum! men- | bilhassa © ecnebilere da gelen Hicaz hariciye nazırı | faat namına müsadatta bulun- | maksadile bir ki Bağdattan hareket etmiştir. |malarını alâkadarlardan İste | makta olduğu mı yonu nezdinde şikâyette bulun-| Hüseyin hüsnü Almanyada muişlardır. z ; paşanın vefatı Cumhuriyetin müdafaası ANKARA, 16 (Telefonla) - Fransada Büyük Erkânı harbiye sıhhiye) - BERLİN, 15. A. A. — Rah ei : müfettişi Mirliva Hüseyin Hüs. | tag meclisi cümhüriyetin müd Açlıkgrevi yapan kadın Xi Paşa, bugün Cebeci hastane | faasi hakkındaki kcantnları ik PARİS, 16. AA, © Güzetie | sinde irtihal etti. Hüseyin Pa- | ci kıraetinde kabul etmiştir. İdu Franc abonelerinin menfaat | $â, bir müddet evvel hastalan-| Merkez katolik fmkası reisi mış ve hastalığı artması üÜzeri- ne hastaneye kaldırılmıştı.Böb- reği civarında fazlaca cerahat toplandığı anlaşılarak ameliyat yapılmıştı. Fakat ölümün önü - jpe geçilememiş ve kıymetli he- kimimiz saat 16 da vefat etmiş- tir, Cenazesi merasimle kaldırı - lacaktır. Hindistanda İngilizlere karşı mukavemet LONDRA, 15. A, A, — Bam baydan Daily Maile bildirildi— İ ğine göre Gandinin geçmekte olduğu köylerdeki Hintli muh- tarlar ile yetli hükümet memur ları idare makinesini felce u- Eratmak için bire: birer terki vazife etmektedirler. Gandhi hnpsedilecek KALKUTA, 16. A. A. — Sun day Times gazetesine nazaçan Gandinin pek yakında tevkifine ihtimal verilmektedir. Jsviçrede Gümrük mütarekesi CENEVRE, 15. A.A. — Gümrük mütarekesi konfcran- sında Belçika, İngiltere, Dani- marka, Estonya, Fransa, Maca- İristan, İtalya, Letonya, Litva- nya, Norveç, Lüksemburg, Le histan, Portekiz, Romanya, Al- manya, İsveç ve Küba hi etlerinin murahhas heyetleri devletlerin iki taraflı olarak ak tetmiş oldukları ticaret muahe delerini 1931 Martının birinci gününden evel fesh etmemeleri hakkindaki Fransız projesini kabul etmişlerdir. Mürahhasları konferansta hazir bulunmıyan 7 devlet tabia tile reye iştirak etmemişlerdir. Fenlandıya ve Yunan : murah- hasları bu projenin kat'i suret te kabulüne daha sonra karar vereceklerini söylemişlerdir. A vusturya #murahhası bu itilâfın âleyhinde bulunduğunu söyle miş, bu suretle İsveç. Çekoslo— vakya ve Sırbistan murahhasla rinm projeyi kabul hakkındaki kararlarını sonraya bırakmala- rına sebep olmuştur. Fransız murahhası M. Flan- din Avusturya murahhasının İli Arap hükümeti arasında | miştir. aktedilecek muhadenet muahe- | 77 mmm desi henig imzalanmıştır. Bu- | lar ortadan kalkacaktır. Esasen | liline sit rapor o bekleni; munla beraber muahedenin im-|iki Arap kıralı arasında itilâf| Heyet, tetkikatını bitirip zalanması çok sürmiyeceği ü-|zemini hazırladığı için muahe- | runü v. mit edilmektedir... Bu suretle |deninimzasından sonra buna yakında iki memleket arasında şimdiye | her iki tarafça riayet edileceği mevsiminde | kita, (Devamı var) | Diğer taraftan söylediğine gö |kadar devam etmiş oan itildi 0 amaca iyor, ihtilâr. | söyleni; d ük Me, .i Leh kabinesi çekildi VARŞOVA, 16. A. A. — Le kabinesi dün reisicümhura fasmı vermiştir. Nehirler kabarıyor! SARAGOS, 16 (A.A)— Dün akşam feyezan saha tehlikeye maruz kalan bir kimseler kurtarılmıştır. nehrinin sulari mütemadi kabarmaktadır. SARAGOS, 16 (A.A) Erbe nehrinin taşması - üzerine 500 ev yıkılmış, 1500 aile açık ta kalmıştır. Gene sular taşıyor PARİS, 16. A.A — met dalgası Pau ve Oloron de“ relerinin taşmasma sebep e li boyunca zayıp giden su seddi birçok talarda yıkılmıştır. Bunun neti Kes olarak birçok © köyleri sö mıştır. l Paris ile Cava arasmd tele fon irtibatı ilk defa olarak dü akşam temin edilmiştir. .İspanyada feyezan MADRİT, 15. A.A. — Muh telif eyaletlerde vuku (bula feyazanlar endişeye düşürecek! |bir şekil almıştır. Saragos eya" letinde bulunan Pradiyada bif çok mahalleler su altında kal mış, birçok yollar epi Sadullah B. in istifası doğru değil Seyrisefain umum müdi i Sadullah B. in istifa ettiği hak) ikmda bir gazetenin © neşriyal üzerine dün alâkadar bazı vattan malümat — istedik. AV kadarlar, bu şayiaları sireti tiyede tekzip etmişlerdir. dullah B, elyevm Ankaradai Seyrisefain işleri, Yalov; süreti imarı ve bu sene yapıl cak yeni imar işleri hakkımda, lâkadar makamatla temasi tatbik in yeni talimatı hâmilen, bir güne kadar şehrimize hâmilek gelmesi muhtemeldir. i Yalova hakkındaki | eser basılıyor Seyrisefain idaresi hazırlar” , Kit” bım tabi için, Darülfünun kimyi heyetinin, kaplıca sularınm yah rap” erdiği için - kitabın tabi ikmal edilecek ve