7 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
> Ayni mesele Bazı Avrupa gazeteleri, hi Fici borçlarımıza dair ortay: atılmış olan meseleyi hâlâ iyi anlamamış gibi gö! orlar. Bunun etrafında yürüttükleri mütalealara bakarak meselenin hakikaten anlaşılmamış oldu- ğuna mı, yoksa bunu aleyhi- mizde bir tahrikât vasıtası yapmak istediklerine mi hük- metmek lâzım geleceğinde te- reddüde düşüyoruz. Her şeyden evvel şu nokta- yı vuzuhı ile. ifade ( edelim: Mevzuu bahsolan harici borç- lar, yalnız Osmanlı İmpara- torluğunun borçlarıdır. Yoksa yeni idare tarafından yapılmış olan her nevi muamele ve mu- kâvelâttan mütevellit borçlar, Türkiye Cümuhriyeti tarafın: dan muntazaman veriliyor ve bundan böyle de verilecektir. Buna kimsenin şüphesi olma- Sm, lâzımdır. , Hâdiselerin pek garip bir is- tihzasıdır: Türk Devletinin büt, Şesinde eski borçların tediyesi için yirmi milyon liraya yakın | bir masraf o bulunmadığı 78 Manlarda bile Avrupanın bazı Zevat ve müesseseleri Türki- Yenin iktısadi ve mali vaziyeti Çok fenadır diyorlardı. Bütçe-| mize harici borçlar yüzün- en bu ağır masraf yükü bin- dikten sonra mali vaziyetimi- Zin müşkülâtını, tediye: kabi- Hiyetimizin noksanmı hizzat biz İtiraf ediyoruz. Fakat ayni zevat ve müesseseler şimdi de bunun eksini söylüyorlar. Ma- li vaziyetimizde müşkülât ol- madığını, tediye kabiliyetimi- zin eksilmediğini iddia ediyor- lar. Tezatlarla dolu olan bir yoldan hakikat hedefine varı- ilir mi? Düyunu umumiye borçları hakkın- daki kararı, bir tecrübe balonu ma- biyetinde yören Capitale isimli Fran- &iz gazetesi diyor ki: “Türkiyenin Düyunu umumiye taksitlerine mah- #uben her sene tediye edeceği para- mn miktarı çok değildir. Yirmi mil- yon lira kadar bir şey. . Bunu tediye İçin yalnız hüsnü niyet ve hakiki ar- zu kâfidir!” Bu gazete düşünretiyor ki, maddi İmikânsızlığın karşısında kuru hüsnü niyetlerin, nazari tediye arzusunun âmeli hiç bir kıymeti olmaz. Bundan başka bütçesinde tasarrufa o kadar riayet eden, muvazeneli bir bütçe Yapmak için mühim sayılacak bir çok İhtiyaçlarını geriye atan bir hükümet İçin yirmi milyon Tirayı ehemmiyet- *İz bir para saymak mümkün müdür? itale gazetesinde intişar eden ma-| kalenin bir yerinde di — “Türkiye, © boy yere “döviz bühranından, tediye kabiliyetsizlir ğinden bahsediyor. Nasıl olurda, (500,000) kilometre murabbaı arazi- Yi işleten (220) milyon lira bütçe” 8 olan ve nüfusu (14) milyondan İbaret. bulunan bir devlet senevi 20 #ilyon kiralık . borcunu ödemek- ten âciz. kalır?” İşte bizim de anlamak istediği” miz mesele, halletmek , istediğimiz Mmwadele budur. Bu rakkamlar her Şeyden evel gösteriyor ki, mem- İeketin istihsal cephesinde şimdiye kadar hiç bir. şey yapılmamıştır. Bu cephede hemen yapılması zaru- ti bir çok işler vardır. İşlenmiyen mümbit topraklardan, işletilmiyen #engin madenlerden ik için meydan bulamıyan kabiliyetli insan- lardan müsbet olarak ne bekliyebili- riz? İstihsal cephesindeki bu atalet 5 inci sene, No 1462 NUSHASI 5 KURUŞTUR CUMA MART 1950 Vilâyet ve Fırkada yapılan içtimalar Fırkada uzun bir | ıçtıma yapılmıştır is Ameli hayat mektebinin mali işleri Dünkü ( içtimada kat'i bir karar verilememiştir Hakkı Şinasi Paşa Vilâyet umumi meclisi Azası Vilâyette ve Fırkada olmak üzre dün iki içtima aktetmistir. Vilâyette içtimada: 929 mali senesi maarif, Sıhhiye bütçelerinde icra kılınan münakaleler ka bul edilmiştir. Bundan sonra Bakırköy, Şile kazalarmın ihtiyaç raporları sihhiye ve ziraat encümenlerine havale edildi. Posta ve telgraf bütçesinde de nakiller yapıldı. Rüznamede başka bir madde olmadığından içtimaa nihayet verildi. Fırkada yapılan içtima e yolsuz sarfiyat hakkında Vilâyetteki içtimadan sonra | v tkikatta bulunmak üzre teş- umumi meclis âzası Fırkaya a hunmal derek Müfettiş Hakkı Şinasi | kil edilen encümenin bu hustn- sözümde area gü: 27 ihzar ettiği raporu okunmuş Paşanın p ri tur, Rapor münakaşa edilmiş e ağ ştima | ve hararetli müzakerat cereyan saat 15,5 ta başlamış etmiştir. devam ederek 17,5 ta hitam bul | - muştur, Mamafi kat'i. karar memiştir. Pazartesi günü kat'i İçtimada © Kız ameli hayat | karar verilmek üzre tekrar Fır mektebi malt işlerinde “vukua |kada bir içtima yapılacaktır. gelen usulsüz sarfiyat meselesi | Müteakiben âzâ Vilâyette top- uzun uzadıya görüşülmüştür. Hayat mekteplerinin lanarak verilecek kararı. teğbit isldhı | eyliyecektir. Maliye vekili meclisten çıkarken bankalar konsorsiyomu Proje yarın yapılacak içtimadan sonra hazır olacaktır yüzünden, iktmat ve tediye muva: Zencmiz her sene memleket aleyhi: nde olarak biraz daha bozuluyor: Bu Yüzden de milli paramız her sene bi- taz daha düşüyor. Bu sukut. me Za“ imana ve hangi noktaya kadar †Yam edecek? Bunu pek iyi kestire- memelle beraber ihzar ettiği fena 2 kibetleri o tahmin etmek o kada” güç değildir. Her halde memleketi. bu” cereyandan kurtarmak, ravvetlerimizi iştibsal cephesinde) toplamak ve âleyhimizdeki muvafe Besizliği izale etmek mecburiyetinde- Yiz. Bu yolda kazanılacak muvaffak yet li k x netice, yal z A yi ye Kez memlekt imkan değil, bizzat |rullah Esat Beyin riyanet eN dilmişlerdir. Hariciye Hisar Eline de büyük bir menfa-| mühim bir içtima yapacaklar Sa i i y e sür. Türkiye yen hemi | dr, Bu içtimai müteakip Nü- Gata Milliyetin yeni anketi | müsteşarı muvazenesini | ehine , hazırlanan A 5 Veya hiç olmazan bu müvazenede rullah Esat B. barel m yi bi mayi lı k ) İ Milliyet pek yakında Ha- Ankaraya yide kadi gün artık| jeyi bre leme, in lira tevzi edildi. | pamlarımız ve vale hayatımızla dönüyor tediye kabiliyeti olup olmadığı) ket edecektir. Gayri möbadelli alâkadar mühim bir et | Harici il ” — ri mi ellere yapılan lariciye müs- m m yakit Meli umaltah Esat B. pazar EÜ-| tevziata dün de devam edilmiş açacaktır. Bu anket hakkında | çeşarı o Numan ! pl pe İzi sn e ei sl ü projeyi Maliye vekili Beye İtir, Dün tevzi edilen paralarla | tafsilâtı bekleyiniz. Bey bugün An- 1 Teşrinisani tarihinde tedri. | ve dün akşamdan itibaren ava vu . nü projey vesnki trenle İtediyat yekünu 115,000 lirayi Ma karaya avdet & © ve sata başlıyan Millet mektepleri | hanlara başlanmıştır. İm ya ğe millilsat Beyin riyasetinde olmuş ve si gününden itibaren müntehap, dan dün akşam borsada bir iç-| 5 Banka direietöründen mürek- *ima yapılmıştır. Bu içtimada | kep komisyon daimi faaliyeti- Bankalarkonsorsi yormuna dahil |ne başlıyacaktır. on Banka müdürü hazır bulün- muştur, Toplanış Nurullah E- Banka direktörleri tarafın- ran kambiyo murakabe heyeti- nin vazifesi fazla olduğundaı Ticaret Odası umumi kâtibi Vehbi ve Ticaret borsası umu- mi kâtibi Dr. Nizameddin Bey- ler de yardımcı aza intihap e- Bankalar konsorsiyoru için ha zırlanan proje etrafında müza- kerat cereyan etmiştir. Banka müdürleri Cumartesi günü Nu- Aldığımız malömata naza- | gm | Gazi Hz. Anfalyada coşkun tezahürat yapıldı Antalya, 5 (Milliyet) — Reisicumhur. Cari Hazret- leri “Aydin, Denizli ve İs- pe geçtikten sonra geceyi Eğirdird. niş lerdir. z > Reisicumhur o Hazretleri akşama doğru halkın coş- kun . tezahüratı arasında Antalyayı teşrif buyurmuş” lardır. Gazi Hazretlerinin geç- tikleri yollar halkla dol- muştu. Şehir baştan başa donanmıştır. | | & güne ka.'ar şehrimize gelece olan sabık hraliçe Süreyya Hz. Sabıh Kral gitti Amanullak Han 20 gün sonra gene gelecekiir Sabık Afgan kıralı Amanul- lah Hazretleri limanımızdan dün hareket eden , Stella Dita- Iya vapuru ile Romaya giti ir, Amanullahı Hazretleri; teşyi merasiminde Vali Vekili Fazlı, Polis müdürü Şerii Bey- lerle o Kaimpederi Mahmut 'Tarzi Han, Gulamı Ceyelâni Han ve bazı Afgân tebaası bu- İuimüstur. Aldığımız mevşuk malüma- a göre sabık Afgan kıralı 15- *0 gün sonra, &ıraliça Süreyya Hazretlerini de refakatine ala- rak memleketimize gelecek ve bir miiddet burada ikamet ede- cektir, üçüncü cemre de toprağa düştü Üçüncü cemre dün toprağa düşmüştür. Eski bir Kanaate zö re üçüncü cemre de düştükten İsonra havalar adam akıllı ısını. yor ve ilkbahar havaları başla- İmış addolunuyor. Dünkü hava- nm yazı andıran sıcaklığa ba- kılırsa bu kanaate hak vermek lâzımgeliyor. | Yavaz ERE hen birikmişti Yavuz görününce alkış tüfanı başladı Yavuz zırhlısı geçen perşem.| İbe günü İzmit körlezi dahilinde ilk tecrübelerini muaffakiyetle maz dün de-Kör z haricine çik- ış ve altı saat adar devam c- sn ikinci bir tec! ibe yapmıştır. ü tecrübe esna- nda bütün mü assıslar gemi- MH .> bulunmuşlar, MW çalınan netice- erden: çok mem İtaiyaya gi- un kalmışlardır. den deniz müşte- Yavuz, bu! şarr M. Ali B. tecrübe esna- sında Adaların önlerine kadar gelmiş, bir aralık Moda önlerin jden de geçerek tekrar Gölcüğe dönmüştür. Yavuzun dün İstanbul önle- rine kadar geleceği evvelce ya- zıldığı için zırhlımızı görmek üzre binlerce halk sahillere do- İkülmüştü. Adalarda ve şehrin İ Anadolu yakasında oturanlar Modadan başlayarak Pendiğe kadar devam eden sahili doldur imuşlar, merakla bekleşiyorlar- dı. Yavuz görününce sahillerde İbir kaynaşma olmuş ve müta- İhassir İstanbullular tarafından İafukta kayboluncaya kadar al- İ kışlanmıştır. Yavuz bu hafta içinde boya- nacak, bilâhare sür'at tecrübele- rini ikmaledecektir.Zırhlımızın bilâhare limanımıza gelerek de-| mirlemesi çok kuvvetle muhte. meldir, D:uiz müsteş ri İtil yaya gitti Deniz müsteşarı Mehmet Ali Bey İtalyadaki bahri siparişatr- mızı yakından görmek üzre İta- Iyaya gitmiştir. 1— Bilylik harbe amil gü 2- Harlet ve San kanser - Kulak mfsmtiri — Hikâye, 5 imei sahifede ; Sinema alemi Ni ntalyaya vâsıl oldular re'nolunu görmek için sahile dökülen halktan bir manzara Yunan filosu dün om —————— li 1 i Yavuz dün Modaya kadar geldi, sonra İzmite döndü manevralara başladı Pireyi topa tutmağa geldiği farzedilen Averofu batırmağa çal eniza&lüs e niz içinden takip ettikleri Averof kruvazörü Atina, 6 (Apo) — Bugün Yu nan dananmasının il ma nevraları başlıyacak, Yunan Başvekili M. Venizelos mane- vraları bizzat takip edecektir. Yunan Başvekilile, Bahriye Nazırı, Hava müsteşarı ve bir çok erkânı bahriyenin râkip ol- duğu Averof zırhlıst Pireye an- sızın hücum ve muhtelif bahri müessesatı topa tutmak için Sa rönikos körfezine gelmekte olan bir düşman gemisini temsil ede cektir. Müdafaa filosu gemileri yani torpidolar, tahtelbahirler tayyareler batırmak için Avero dede saa İda, bombardıman tayyarelerini idir. Dün Millet mekleplerinde imtihanlar yapılırken -aklarmış "larin maaevrajari | | fa hücum edeceklerdir. İki def hava torpilleri endaht olunacaş ve tabiidir ki bu torpiller nevra kovanlarmdan ibaret lunacaktır. Averof, ayni zama' hücumuna uğrıyacak ve tayyar ler de makineli tüfeklerle güve tesine ateş edecektir.. Manew raların tarzı cereyanından N3 zırlar fili bir düşman hücum! hakkında bir fikir edinecekle ve hükümetçe kabul edilen bal ri programın ne mertebe kabil tatbik olduğunu anlıyacaklar
