8 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
CUMARTESİ MART 1930 5 İnci sene, No 1463 NUSHA Kanun kuvveti Her medeni memlekette ol- | $iğu gibi Türkiyede de kanın| Küvveti her küdretin fevkitide- | ir. Yeni rejim bu esasâ muha- f hiç bir vaziyete göz yummaz. ir memlekette kanunun, her Beyden üstün ve her kuvvetten | iyade hâkim olması, hâdisele Tin, hayatı: inden döğ TMuş bir dir. Beşiriyet tarihi- hin cereyanı da böyle değilmi- dir: Muhtelif devirlerde hi umümiye- ratı, kanunların kuvveti hâkimiyetlerini hisset- Hirmişlerdir. Beşeriyet asırlarca hükümdar nüfuzunun keyfi ve Bayri mantıki tesirlerine uydu. t devirlerde — artık fertlerin hak ve hürriyetleri mevzuu bah | Solamazdı. Bütün kudretlerin, | Salâhiyetlerin membar lâyuhti efkâi meti bi i bu de- | Virde elbette yürü Ger SŞek, şimdi yaşayan hükümdar- tr aşağı vukarırher memleket- te birer gölgeden ibarettirler. Milletin iradesinden mül- | hem olan kanunlar, hükümdar- | âr için esaslı hiç bir hak ve sa- lâhiyet tanımıyor. Hükümdar- arım hâkimiyet ve nüfuzları ta- The görüldü. Şimdi her taraf- Tâ “efkârı umumiye” — denilen Wvetin hâkimiyet ve tesirin - sık sık bahsolunuyor. Acaba bu kudret ve hâkimi- Yetin hududu, şümulü nedir? Vakıâ hiç bir memlekette efkâ İr umumiyenin tesir ve nüfuzu ihmal edilemez. Fakat her mem lekette efkârı umumiye sık sık tebeddüllere maruzdur. Her ye- Ni hâdise efkârı umumiyeye ye- Ti bir istikamet, yeni bir. cere- Yan veriyor. Devlet idaresi böyle her an | değişen bir amilin tesiri altında Yürüyebilir mi? Devlet idaresi hin esasları mutlaka günün hâ diselerj, hükümleri değişmiyen €saslara istinat etmeindir. DU Babit esaslar, ancak kanunlarla kurulabilir. Gerçek bugünkü in Sanların cemiyet hayatında va tandaş olarak istedikleri adalet, hak ve müsavat prensipleri an- Cak kanunlarla teeyyüt eder. Modern idarelerin ruhu burada- İlr, Kanunla mukayyet olmamak Arzusu, hiç bir zaman medeni ir insanda yer bulmaz. Böyle dir dilek, ancak vahşilerde sezi- lir, Devletin ve cemiyetin umu- Mi hayatı ancak kanun ve ni- tamlarla teessüs eder. Böylece tin ve nizama uymak isteme Yen cemiyetlerin esisen mevcu- diyetleri kabul olunamaz. Bir memlekette kanunüun kudreti her kuvvetten üstün tu- tulduğu gün o memleket mad- leten ve manen kurtulmuş sa- Yilir, Medeniliğin bir işareti de un hürmetinin ceza korku- Sundan değil, yürekten ve sami- Mi dilekten doğmasıdır. Cüm- üriyet idaresinin — Türkiyede (kanumu her şeyin üstünde tut- jMasınım, kanunu hâkim kılmak *için bu kadar hassas bulunması- Din hikmetini bunda aramalı- Siirt meb'usu MAHMUT ——— a— İngiliz sefiri İngiliz sefiri Sir Cyeorge Cla Tek bugün mezunen Londrya hareket edecektir. Dayinler vekilleri he vakit gidiyor Ankarada harici borçlar mese- lesi hakkında vaki olacak te- Maslarım bir kaç gün tâlik c- ilmesi üzerine, şehrimizde bu lbnan Düyunuumumiye mümes Billeri M. VaytileM. Declozi *fes şimdilik Ankaraya hare ketlerini tehir etmişlerdir. Mümessillerin yarm Anka- SI 5 KURUŞTUR BUĞUMN 2 | cuma . günleri 2 inci sahi AA eğleniyar? 1—> Büyük 2- Harki Son ha 3— Dünkü boğs maçları. ni BRzs opzan ada amrird: Silet Niolruzcca VE A EWOE Mal.ye vekili Saraçoğlu Şükrü Bey Fazla faiz meselesi (Meclis riyasetine mühim bir takrir verildi Hükümet fazla faiz alınmasının önüne geçecek.. riyasetine bir takrir vererek gerek ticaret âleminde gerek eşhas arasında yüzde 9 dan fazla faiz almıp alınamıyacağını ve bu- günki para teheddüdü karşısında Hükümetin ne- düşündüğünü Başvekâletten sormuştur. Bu takrir hakkında alâkadar devairin mütalâaları olmacaktır. Elân mert olan mürabaha nizamnamesi faizi nizami olarak yüzde dokuzu tesbit ettiği hâlde memlekette-. faizin çok fahiş bir raddeyi bulması Hükümeti bu işi kökünderi haltetmek için bir kanün hazırlamağa sevketmiştir. Borçlar kanununa göre vele yapmamışlarsa — yüzde 5 ten fazla faiz mıktarı alamıya- cağı hükmünü vazetmiştir. Yeni lâyiha bütün mübayeneti iza- le, ve mürabahacilığr şiddetle menedecektir. Ayni mesele etrafında evvelce Temyiz mahkemesi tarafın- dan verilen karar sureti de istenmiştir. Etıbba odası dün ilk kongresini aktetti Yerli - ilâçlar meselesi Hakkı huzur kim- lere verilecek —. — Haysiyet divanı azasına beşer İira idare heyetine aylık Tevfik Solim Paşa Yalnız haysiyet — divanı ve heyeti idare âzalarına verilecek hakkı huzur uzun boylu müna- kaşaya sebebiyet verdi. Nizam- name mucibince esas itibarile Etıbba odasının ilk kongresi dün Darülfünun konferans Hlğ nunda Tevfik Saâmmm ri-| yasetinde toplandı. Evvela me- sai raporu okundu. Bunda bazı | ANKARA, 7. (Telefonla) — İki meb'us geçenlerde meclis | Diğer taraftan borçlar kanunu da — iki taraf hilâfma müka- | Fırka grupu toplanıyor Devlet Bankası teşkili hakkındaki lâylha müzakere edilecek ANKARA, 7. (Telefanla) pu içtimaa davet edilerek Devlet Bankasınm teşkili hakkıridaki lâyiha müzakere editecektir, Bu münasebetle İsmet Pş. Hz. izahat verecek ve mütea kıben lâyiha Meclise takdim edilerek müstacelen müza- keresi talep edilecektir. T. Rüştü Bey Hariciye — vekili bugün Ankarayagidiyor Tevfik Rüştü Beyin uhhatt ipiliğe yöz tatmuştur Tevfik Rüştü Bey Grip neticesinde hüsüle ge- len sinozitten müztarip bulu- nan Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey, hastalığın tevlit et- tiği itihabm tesirile vukubu- lan sanıcı yüzünden evvelki ge cey' uykusuz geçirmiştir. h Dün sabah doktorlar tarafın- lan yapılan müdavatla iyileşen Vekil Bey vy'lvlhilmi.yx::şıkı şama kadar İstirahat ederek hiç bir ziyaret kabul etmemiş- tir, Bu istirahatı. mütlüka dola- yisile dün kendilerini göremi- yerek otele kart dö vizit'lerini birakan zevat meyanmda İs- veç sefiri M. Vallenbeng, İspa- İnya sefiri M. Don Juan Ser. vert ve Dr. Mazhar Osman Bey de bulunmaktadır. Vekil Bey de ziyaretçilere kart dö vizit göndermek sure- tile mukabelede bulunmuştur. Başvekil İsmet Paşa Hazret- leri Tevfik Rüştü Beyin ahvali sıhhiyesile çok yakımdan alâka dar olarak telefonla sihhi vazi- yetini sormuşlardır. Bugün hareket hakkı huzur kabul edilmiş oldu. iyet hilâfı- /doktorların memnuniy' * yalnız miktarı itirazla- na yaptıkları fazla reklâmların önüne geçildiği, dört arkadaş arasında çıkan ihtilâfın haysi- yet divanının dört — içtimamda halledildiği, geçenlerde şehrimi ze gelen bir ecnebinin bazı has talıklara baktığını ve hastalaı nı oturduğu otelde kabul etti; ni ilân etmesi üzerine odanın bur işle alâkadar olarak sıhhiye mü diriyeti vasıtasile bunun önüne geçildiği, oda merkezi ittihaz e-! dilmek üzre bir bina aranılmak | ta olduğu, duhuliye ücretlerinin mukassaten alınması tahtı kafa ra alındığı zikrediliyordu. Bütçenin müzakeresi Mesai raporundan sonra mad de halinde bütçe okunqrık hey? eti umumiyenin tasribin garze- dildi. Bütçenin bütün. —mevadı ildi. çI ildi. Taya hareketleri muhtemel gö- Tülmektedir. bilâ itiraz kal ra yol açıyordu. Haysiyet div: nı haddi zatinde iki zatten mü- rekkep olmakla beraber nizam- name mucibince heyeti idare â. zasile birlikte içtimar lâzım gel- mekte ve bu süretle adedi yedi- ye baliğ olmaktadır. İlk yapılan teklif haysiyet divanı âzalarma her içtima onar lira verilme merki | | ezinde idi. Kimlerden almalı. .? Âzadan bazıları bunun mu vafık olduğunu ve fakat bu pa- ranın haysiyet divanını içtimaa sebebiyet verenlerden tahsil e- dilmesini ileri sürdüler ise de buna imkân olmadığı anlaşıldı. Bazı zevat ise Etıbba odası büt- çesi 13 bin lira olduğu — halde masrafı 10 bin lira bulunduğunu (Mabadı üçüncü sahifede) Tevüı!ı Rüştü Bey. rahatsız- htğı geçirmiş olduğunu ve bu- günkü ekspresle Ankaraya av- det edeceğini bildirmiştir. Mübadele komisyomu âzası Vekil Beyle birlikte muhtelit mübadele — kamisiyonundaki Başmurahhasımız Tevfik Kâ. mil Bey ve bitaraf delegeler de bugün saat on dokuzda An- karaya hareket edeceklerdir. Hariciye vekilinin simüzlere kadar tesirini gösteren bunmun- daki iltihap lâzımgelen sondaj ile izale edildiği ve sinozitin önüne geçecek tedabir alındığı | için artık seyahate mâni kalma dığı anlaşılmıştır. Vekil Bey, il tihaba srebebiyet veren inhirafı izale etmek üzre iki ay sonra icap eden küçük ameliyatı yap tıracaktır. — Bu hafta içinde Fırka gru || Ziyaretin iadesi Yavuz mayıs niha- yetinde Maltaya gidecek Fırka grupu bu hafta içinde toplanıyor. Devlet| Bankası hakkındaki lâyiha müzaker ' e edilecektir Etin ucuzlaması bekleniyor — Mezbahada sıklet üzerinden resim alınırsa... Küçük koyunlar için daha az para ver'lecek, et fiati de düşecektir. Mezbaha resminin, ağırlık |tine göre tarholunmasını muva $ / nazarı dikkate alınmıyarak her | fık görmüştür. | | Yavuz havuzdanr çıkarken Kuvvetle söylendiğine 1 zaran tamiri bitmiş ve tecrübe-| leri yapılmış olan Yavuz, İngi- filosunun geçen — sonbaharda memleketimize olan ziyaretini iade etmek üzre, mayis nihaye- tinde Maltaya gidecektir. Deniz şarı Mehmet Ali Beyin de “Yavuz” la beraber Maltaya gitmesi ihtimali var- dır. “Yavuz” a ayrıca iki torpi- tomuz da refakat edecektir. Yunandonanması manevralara hasladı | M. Venizelos bunun muütat şeylerden olduğunu söylüyor ATİNA, 7. (Anek.) — Girit ve Santorini adalarında hafifçe | zelzele olmuştur. | | ATİNA, 7. (Anek.) — Yu-| nan donanmasının ilkbahar ma ! nevralarma bugün başlandı. M. Venizelos ile Yunan hü- kümet ve bahriye erkânınm ta- kip oldukları Averof zıhlızı Pi- reye bir hücum talimi yapmış- tır. Hafif müdafaa filosu olan |torpidolar, tahtelbahirler ve tayyareler Averof'a hücum e- | derek sözde batırmak teşehbü- sünde bulunmuşlardır. Bi gün sabahtan akşama kadar talimleri seyreden Veni- | zelos neticeden momnun oldu- | ğunu söylemiştir. İtitaf olurken Yunan Başvekili, Türk-Yu- nan itilâfmin imzası mevzuü bahsolduğu şu sıralarda böyle manevraların sui tefehhümü mucip olup olmıyacağını soran gazetecilere: — “Böyle bir şeye wermiyorum, Çünkü ortada sui | tefehhüme meydan verecek bir | vaziyet yoktur. Yapılan bahri raanevralar her sene icrası mı tat ola ntalimlerden ibaretti: demiştir. Maarif Vekili Cemaf Hüsnü | Bey dün Perapalâs otelinde is- tirahat etmiştir. | |bazı maarif müessesatını ziya- ret etmesi ve yarın Ankaraya bareketi muhtemeldir. |başına bir misli kadar fazla re- İçekilmektedir. Moissac mınta- ihtimal | 9 Maarif vekili İ Cemal Hüsnü Beyin bugün | hayvandan ayni miktarda ciba- yet edilmesi küçük koyunlar- dan, diğerlerine nisbetle okka Ancak bunun tatbiki, esasl |teşkilâta mütevakkıf olduğu i.$ çin satış salonu ikmal edildik| ten sonra kuvveden file çıkarı- labilecektir. Bu suretle büyük hayvanlar dan daha fazla ve küçüklerder ise şimdikinden az resim alına rdı (Mabadı üçüncü sahifede) inış söt sim isabet etmesini mucip ol- Siklete göre Mezbaha müdiriyeti, yaptığı| tetkikat neticesinde resmin tar.| ti usulü ile her hayvanın sikle- F ransa feyezanı korkunç.” bir afet halini aldı.. 500 kişi öldü ve 1500 ev yıkıldı. © Hasarat mıkdarı bir mılyara baliğ olmuştur.. PARİS, 7. A. A, — Fransa. nn cenubu garbisindeki feye- zanlarda 12 dopartıman müte- essir olmuş bir milyar hasar vu kua gelmiş 500 kişi ölmüştür. TULUS, 7. A. A. — PARİS, 7. A. A. — Meb' san meclisi feyezanda felâketi'€f uğrıyanlar için hükümetin ta iff lcp etmiş olduğu 100 milyordt frank krediyi ittifak ile kabij etmiştir. Sular kasında geniş bir sahada hayat tan eser yoktur. Şimdiye kadar * Anketimiz Herkesi alâkadar edecek E bir mevzu.. “Milliyet,, in aile hayatına temas eden bir mevtü etrafında yapmağa hazırlandığı anketi bekleyiniz! Suallerimiz bütün münevver Türk kadınlığına tevcih edilmiştir. Anketin kadınlar âleminde olduğu kadar erkekler |) muhitinde de lezzetle takip edilecek sofhaları B olacaklır. Birkaç gün bekleyiniz | .;%
