ar mmm Sulh diktatörleri Dünya milletlerini sulh isti yen, sulh istemiyem ve Yahut Sulh arzusunu bazı şartlarla takyit eden milletler diye sınıf- İara ayırırken sulh mefhumun- dan anlaşılan manayı e göz ö- nünde tutmak lâzımdır; “Sulh hâli, muayyen bir vaziyet ve ni- demektir. Şu esi ve nizamm da e lâzım sa- hiç bir edi olamaz. | milletler © gibi yet kütlelerinin ha değişmiyen kad- e üzün müddet taz-| »x. Hayat gibi, haya- | tan içinde yuvarlandığı zemin | Yeonu çerçiveliyen nizamda; dâlmi tahavvüle maruzdur » Zamanla behemehâl değis- mek zaruretiride bulunan bir va “yet ve nizam, hiç bir taraftan İkavemete uğramaksızm de- Zişirse sulh hali muhafaza edil- Miş olur, Ancak bir nizamın tebdilini istiyen “kuvvetlerle, Muhafazasma — taraftar “olan; kuvvetler arasında azçok bir tevazün yoksa, ve yahut bun- lardan biri diğerine nispetle'dai kuvvetli ise tebdil ve muha- faza gibi zrt arzular karşı karşı- Ya çarpışmağa başlarlar. Eğer mları sulh hi i muhafaza €derek telif eti ip İinmazsa, bir gün çarpışmalar harbe müncer olur. Bunun için | nda en mühim nok- muayyen vaziyet- ak tedbirler değil, ruri o tekâmüllerini »min eyliyecek çareler ktedir. insanlığın tab'ında vardır: Hiç bir fert, hiç bir millet, her hangi bir emrivaki neticesinde | elde etmiş olduğu imtiyazlı me- vaki, umumi menfaat böyle olsa bile, istiyerek icap etm ve kolay kolay terkedemez. Mil li veya beynelmilel hayatta ve Adalet ve müsavat, heriz kuv- ! vetin tazyik ve tahdidinden! kurtulamamıştır. e İmtiyazlılar! <ki kuvvet demektir. kendi Menfaatlerine uygun olan niza- mı elbette muhafaza etmek is- terler, ve bunun için aldıkları tedbirlerin de daima sulh ve in; Saniyetin nefine muvafık oldu- ğunu ilân ederler. Başkalarının ak ve adalet talebi onlar için ihtilâl veya harp istemek sure- tinde telâkki. edilir. Binaena- İeyh bu arzularkarşısında im- tyazlıların müttehit ve kuv- vetli bulunmaları kendi man- tıklarının zarüri icabıdır Her harp devresinde mem- Dün ve muzaffer çıkan milet İerin bu nevi tesanüt ve itti: dına tarihte çok tesadüf edilir. Ancak bu tesanjit ve ittihat da Uzun müddet devam edemez. Her diktatörlük gibi, beyne milel sulh dikta! de mü- vakkattır. Çünkü galip millet ler arasında da tekâmül seyri Muhtelif ictikametler takip € der. Harbin çok değiştirdiği bir | Muvazene yavaş YAVAŞ tabii seklini bulmağa başlar. Bugün hün nizamından memnun olan beş on devletin ittihadı, beynel- #wilel hayatın çok müğlâk olan Mekanizmasını idare edecek zihniyetten mahrum olduğu İ- Gin sulhün temin ve muhafazası Uğrunda, hakiki ve daimi bir teminat teşkil edemez. Milli ha Yatın, sulh ve adalet prensiple- Tine tevfikan inkişaf edebilme- si için demokrasinin zaferi lâ- zim gelmiştir . Beynelmilel ba- a da, hakiki cihan sulhü intizar et- İçin gene bu zafere mi are yoktur. e Mmekten başka G Zik Messi dair haberle Pasaport meselesile meşgul olan müddel umumi. baş muavini Kemal Bey Yunan kaptanları nasıl kaçtılar?.. Bıyıklarını kazıtmışlar, maki yaj yapmışlar, konsoloshane- den pasapoi Deil. : ağ $ binerek «ww * gilmişler?.. a» ği İ Vali vekili ve polis a i erkânı ne diyor? pi Bu mesele etrafında sh Poli: beşinci Polis 4 üncü şube müdürü GELİ opal gube müdürü Kenan . Bey tahkıkat.. Sadeddin Bey Bulgar bandralı Varna vapurunun batmasına ve 22 Bulgar yayfenle 5 yolcunun boğulmalarma sebep olan Hrisi ismindeki |leri ve ill tasarruf Yunan vapuru kap zi terkederek gaipı Ağırceza mahk maznunlarının tam mi LE ii 4 üncü sene, Ne 13 NUSHASI 5 KURUŞTUR Yunan kaplaı Sonra irene uıhakemeleri başlayacağı Hâmit ihtifali mini hakkında tahkikat yapan Polis müdürü Şerif 8. ELAN İİİ Yİ Han gren asa iri: Siirt Mona EA HEPER ö nları meselesi almışlar... tanları M, Ksantos ve M. Petros'un, şehrimi- jere karıştıkları dün yazmıştık, .emesine intikal eden bu büyük deniz faciası sıralarda hesap (Mabadı altıncı sayfada) Dünkü merasim heyec gi p Ea Dün güzel san'atlar birliğin- de iile ge tertip edilmi Ği ie sini tel > 3 tfade etmiş ve samimi bir pro azırlamıştı. ğram hi m —— izınirde çuval fabrikası İZMİR, 5. A.A. Ee ” de çuval fabrikası tesisi için Ya İG Dilmakta olan tetkikat nihayet bulmuş ve rapor vilâyete gön b ilmiştir. 65 kuruşa almabilmek te olan çuvalı fabrika 40 kuruşa İal edecektir. itibaren lamıştı. B. yı Bu sıra a anlarında İsmail hayatının 80 inci yıl dönü Ml il B. olduğu mobile yola keme r da DAR yük bir alkış Sezai B.ile yanyana (Mabadı altıncı sayfada) salona gördi ve Birliğe gelmiş davetliler gelmiye baş da Abdülhak Hâmit ük şahı işti, Birlik edebiyat bu lâyemüt abide için bu fırsattan iş Saat 5 ten Müştak halde kapalı bir ote bulunu şamereye tam 5,30 Makber şairi içinde anlı olmuşt İhtifolden bir intiba ve büyük şair ur. bir moratoryom ANKARA, 5. (Telefonla) ceğine dâir bazı gazetelerde da âdeta lâkaydi ile telâkki ve hangi meblâğın tediyesi gin, şimdiye kadar tatbik-edilen kendisine bu suretle tahattü kullanmaktan hâli kalmıyac: saa Cemil B.in beyanatı Tasarruf cidali ne safhada | bulunuyor Cumhuriyet Halk Fırkası i- kinci reisi Cemil Bey üç günden beri şehrimizde bulunmaktadır. Mumaileyhin burada bulunma- sından istifade cderek Fırka iş- meselesi hakkımda malümat almak iste- dik, Cemil Bey, kendisini ziya- ret eden bir muharririmizin bu mevzu etrafındaki suallerin ce- vaben atideki beyanatta bulun- muştur; “— Size fırka işleri hakkında maalesef malümat veremiyece- ğim. Bu hususta izahat vermek salâhiyeti münhasıran umumi kâtipliğe aittir, Maamafih, mit- E tasarruf etrafında düşündük- lerimi ve Ankarada buna dair görülen faaliyeti izah edeyim: Milli tasarruf o mevzuunun, igün geçtikçe kuvvetini kaybet- tiğini zannetmek hatadır. Bu (Mabadı altıncı sayfada) Düğün gecesi AYŞE ve TOSUN 5 Burhan Cahit Beyin gazete- miz için hazırladığı Düğüm ge- | cesi isimli romanın neşrine ramanlarından Ayşe ve Toşun olup müellif tarafmdan kahra- manlardan alman müsaade ile neşredilmektedir. Düğün gecesi : (dgünücüsahifede) | Bu sene taksitler verilecektir ame Türkparasınınistikrarıiçin harici yâni düyunu umumiye ile iştira olunan şimendöferlerin tak Sitleri hakkında Türk hükümetinin Moratoryuzı ilân ede için düyunu ümimiye ve şimendöfer edeceği cihetle böyle bir Moratoryomun şimdiki hâlde mev zuubahs olması esbabı hükümet mehafilinde anlaşılmamış rülmüştüt. Mahaza Avrupâ matbuatında intişar eden ha berler, Avrupa mali mahelilinde Türk parasının istikrarı ir heriçi Moratoryor ilâni lüzumunun derpiş edildi. lâkadar mehalile göstermiştir. Bana denildi ki: « Eğer milli paranın silhhati lüzum gösterirse hükümet mekten ve mükavelelerle müemmön olan bütün haklarını J Maliye vekâletinin. ecnebi paralâr hakkındaki dünden itibaren başladık. Yu- | kardaki resimler romanın kah- | ———— reel ee. 4, e m e İÇ ee ye e ai Hükümetin harici birmoratoryom ilân edeceğine Ankarada lâkaydi ile karşılanıyor. alüzum var mı? — Türkiyenin harici borçla neşrolunan haberler Ankara- edilmiştir. Hükümet bu sene taksittlerini tediye tehir edileceği çayi şüval gi sıkı tedbirlere “zamimeten r ettirilen çareye tevessül et- aktır. MECDİ Behçet B. idün geldi Tütün satın İş iJeri halledildi © Pazar günü”“Ankâraya git- tiğini yazdığımız, tütün inhısa- ru umum müdürü Behçet B. dün avdet etti. Müdiri umumi Bey Ankarada, Barem işlerile meşgul olmuştur. Malüm oldu- Gu üzre, inhisaralar Bareme da- hil olacaklardır, Dün, bu husus ta izahat almak için Behçet B. ie görüştük. Behçet B. bize şu beyanatta bulundu: * — Bareme dahil olacağız. Memurlarımızın dereceleri mü- teaddit ve muhteliftir. Bende bazı şüpheler hasıl oldu. Bu| meseleyi Hazirana kadar hallet; mek lâzmmgeldiğinden talimat| almak tizre Ankaraya il Behçet B., tütün de bahsederek dedi ki; | «—9Şu sıralarda, Herman şirketi, tarafından, idareden mü| him tütün mübayaatı yapıl mıştır, Müdiriyeti umumiyenin itütün satışlarında vasi salâhiye' ti vardır, Satış işini hazine ve memleketin menafiine tamami le mütabik olmak- üzre hâllet- tik. İnhisarların masrafları faz- ia olduğu hakkımda yapılan neş. riyatı gördüm. İnhisarın masra #h olup olmdığınr size bilhesap| göstereceğim. Meselâ Haziran! dan, Teşrinisaniye- kadar. altı ay müddet içindeki varida- tımızın yüzde 54,36 sı hüsilâ safiye, yani hâzineye irsal olu. ' nanı, yüzde 45,64 ü masrafı te$-| kil eder, Bu masrafın yüzde 2722 si satılan mamülâtın ma-: liyeti, 6,08 i bey'iye ücreti, 3,03! ü nakliyat ve sigorta, 0,87 i ka- ( Mabadi 6 ıncı sahifede ) mama manaya i ! | görü 6 ıncı sahifede: Feyrlai Huesi nasıl yan? NV 1— Ekonomi, Şehir işleri Yazan; Siiri Mebusu Mahmut 74 Istiklal istikbal hürriyet, her şey adaletle kaimdir.. Bu memlekette adli kapitü-| tekrar geçirmemenin çaresi de lâsyonların teşekkülü, bu gaf. | kanunlarımızı ıslah etmektir. letimizin, bu imizin ce-| (Herkes bu (hakikate va. zasıdır. Bu kadar muvaffakı- | zıh. sürette (muttali - olur yetlerimize rağmen ecnebiler|sa ve bunun böyle a “Adli kapitülâsyonları kaldıra” | behemehal isterse elbette inti-'i mayız! Çünkü kanunlarınız hap edeceği vekiller (de başka medeni ve insani esaslara müs. suretle hareket edemezler.Çün' tenit değildir. £ Memleketiniz kü o zaman sizin irade ve arzu. inde ecnebi muhtelit mahke- | nuza muhalif hareket etmiş o- meler o davalarımızı & görsün. lurlar. Hükümetin maksat ve Haklarımızı isizin adaletinize, mahiyeti teessüsünü ( baltala: hâkimlerinize teslim edememiş olurlar. O Ozaman siz de yiz!,, diyorlar. Tabiidir ki he. | süküt etmezsiniz! (Alkışlar. .) yeti 'murahhasamız, bilhassa Gazi Hazretleri bundan son. adli hususâtta hiç bir müdaha- ra Lozandaki sulh müzakera. le kabul edemiyeceğimizi mu. tma, dahili siyasetimize, hilâl irren ifade etmektedir, Efen- | fet meselesine, halk fırkasına iler! Bir hükümet, ancak ada-' halk fırkasının proğramına aif lete istinat edebilir. İstiklâl çok canlı lâvhalar o yaptıktar istikbal, hürriyet, her şey ada. sonra şöyle devam buyurdu: letle kaimdir. Bu kadar esaslı (lar: bir noktada © müdahaleyi aslâ! —“Efendiler! Yapılacak sil kabul etmiyeceğiz. şeyler vardır. Bunlar söylemek Efendiler! Adli kapitülâs. İle, saymakla bitmez. Sadece yonlar, gayet kuvvetli ve ateşli! yapalım, demekle de olmaz. Br bir zincir halinde boynumüzda.! tarzı senelerdenberi tekrar edi: dır. Bunu şüphesiz © atacağız. yoruz. Çok maddi çalışmak lâ. Fakat tekrar boynumuza geçir. ' zımdır. Milletin bunca fedakâ miyelim, Bunu © boynumuza ( ( Mabadi 6 ıcı sahilede ) Boğazlar komisyonu Çarşamba günü toplanarak | senelik raporu tanzim edecek Dün Boğazlar Komisyonu)kik edildikten sonra tabedilereki toplanacaktı, Cemiyeti Akvama gönderilecek tir, Bittabı rapor Cemiyeti Ak J vama tevdi edilmeden muhtevi yatı hakkında bir şey söylemeli doğru değildir. i Maamafih, 1928 senesine aki raporla yeni rapor arasında mü him bir fark yoktur”, Mektepliler müsabakası 39 uncu hafta başladı Fakat komis. yonun reisi Va- sıf paşanın akra- basından bir za- tın vefatı ve İngiliz murahha sının “ hastalığı dolayısile ekseri- yet olmadığı için içtima gelecek 16 Maki Bu içtimada komis- yonun senelik raporunun kat'i Boğazlar komıs- şekli tesbit &- yonu reisi Ami dilecektir. Ko- ral Vasıf Paşa misyon âzasın- dan bir zat demiştir ki: “ , i | i berlerden en mühimmini seçip önümüzdeki cumartesi akşa- mına kadar gazetemiz müsa- | “ Boğazlar komisyonu se- Ni baka memurluğuna gönderiniz. £| nelik raporu son defa olarak tet saran sonunasassan iöryanyaeseaaeküsaonanananuanasanbaasa0eossn1dapahgEN Fatin B. kış şiddetli olacak demişti.. | Mİ A el a mu mk ae il Bu kış müthiş... Güneş başıma vurdu!)