1 Şubat 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

MİLLİYET CÜMARTESİ ( —— ŞUBAT 1930 Kumaş için memleketimizdeki tesisatı beş-altı, pam lar için de onbeş-yirmi misline çıkarmak lâzımdır.. "ıstihsalâtı için yardım Hükümet müess prim miktarını erttiracaktır Ihtiyaçlar Yarın bir içtima yapılacaktır Himayeye muh- ; taç müesseselere yardım edilecek İktısat vekâleti ve milli ta- saruf cemiyeti! temas etmek üzre geçenlerde Ankaraya gi- jen Sanayi birliği murahhaı Süreyya mensucat fabrikası r'nıl dürü Atıf Bey dün şehrimize avdet etmiştir. Atıf Bey Ankara seyhatı hak| la atideki izahatı vermiştir: “—İktısat vekili Şakir Bey, sanayi müessesatı hakkında va ki olan teşebbüs ve temennileri mizi hüsnü telaâkki etmiş ve pazarı itibara alınacağını beyan etmiştir. Bu müessesattan — muamele vergisinin kaldırılması meselesi tetkik edilmiş ve verginin ilgası muvafık görülmiyerek bilhassa himayeye muhtâç olan müesse selere fazla prim verilmesi esas itibarile vekâletçe tensip olun- muştur. Fabrikalara, İstanbulda ekse ri banicaların kredi hususunda gayri müsait vaziyet almaları dolayısile vukubulan teşebbüsi müz de memnuniyetle karşılan mış ve bu bapta kolaylık temini kararlaştırılmıştır. MEVADD IİPTİDAİYE Gümrük mevaddı iptidaiyele rinin basit bir usule raptı veya senei maliye iptidası olan hazi randan evvel müracaatların tet kiki meselesi de halledilmiştir. Vekil Bey, bu hususta ki mü racaatların martta kabul edile- rek hazirana kadar intiça edil- Miş bulunmasını muvafık gör- Müştür. İktısadi muvazeneyi istihtaf eden büyük istihsal pro gramında sanayi müesseseleri- nialâkadareden mevaddın bulun durulması vekâletçe derpiş eğl diği için bütün sanayi şubeleri- nin ihtyaçları hakkında İâzım gelen malümatın perşembe gü- hüne kadar vekâlete bildirilı!î:— si lüzumu bize tebliğ edilmiş- tir, YARINKİ İÇTİMA | Prtograma girecek olan şeyle| Ti müdellel alarak tesbit etmek üzre her san'at şubesi mümessil lerinin iştirakile pazar günü (yarm) Sanayi birliğinde mü- him bir içtima aktedilecektir. Bu içtimada, bütün sanayi şubelerinin prim ihtiyaçları, ala | kadarlardan izahat alınarak tes bit edilecek ve salıgününe kadar vekâlete arzedilecektir. Vekâlet, bunlardan müsta- hak olanların primlerini arttıra cak, diğerlerine delüzumu de- recesinde prim ayıı ur. HİÇ PRİM VERİLMİYECEK Belkide dzğimıenciü_k g_ıbl bazı kısımlara, diğerleri lehine olarak hiç prim verilmiyecektir. Bu sayede, muamele - vergisi Yüzünden müşkül vaziyete dü- ğen müesseselerin vaziyeti dü- Zelmiş olacaktır. TASARRUF CEMİYETİ İLE Milli tasarruf cemiyeti ile yap- tığımız temasların bize ği kanat, bu cemiyetin Tu!k sana Yünin inkişafi ve yerli malların Sürülmesi hususunda çok büyük bir kuvvet ve teşkilât olduğu Terkezindedir. Daha şimdiden Milli mamulâtın sarfiyatın sarfi Yatı yüzde elli nisbetinde art- Baıştır. K NİSANDA İÇTİM | asarru miyeti — taralın- e y.ı. Ankarada BBKi e Vilâyette Emanet- ten vergi Defferdarlık para istiyor. Defterdarlık Şehremanetine | ait binaların varidat getirdiği iddiasile bu binalarımı musakka- fat vergilerinin verilmesi lâıım: geldiğini Emanete bildirmiştir. Şehrernanet, defterdarlığın bu talebi üzerine surayı devlete müracat etmiştir. Emanet, mev zubahas edilen binaların umumi hizmetlere ait olduklarını ve vergiye tabi olmadıklarını iddia| ediyor. Şurayı devlet bu husus ta izahat almak üzre Emanet- ten bir memur gönderilmesini istemiştir. | Müteferrik H, ToPkaPı sarayı | Harem daircsi açılacaktır Topkapı sarayının harem da iresi de yakında ziyaretçilere| açılacaktır. Harem dairesi Topkapı sara yının en fazla husüsiyeti - haiz arttırmak eselere verilecek Auf Bey kongresinde sanayiin muhtelif şubeleri temsil edilecek ve kon greyi vekil Şakir Bey açacaktır. Kongrenin ruznamesi yakın- da Sanayi birliği ve ticaret ve sanayi odalarına bildirilecektir. Ruznamede sanayı müessesatı- naait rüsum ve tekâlif meselele Marı ri mevaddı iptidaiye ihtiyaçları, kredi meselesi, Ticaret odası meclislerine sanayi erbabının iştiraki nisbeti, okturva resmi- nin ilgası meselesi sanayi mües seseleri imalâtının standardizas yonu dahil bulunmaktadır. Standardizosyondan mak- sat, resmi devair, mektepler ve muhtelif teşekküller tarafmdan alman mamulâtın yeknesek ol- ması temin edilerek imlâtta ka- rışıklığın önüne geçmektir. TİCART ODASI İstanbul Ticaret odası mecli- sinde sanayi erbabı, mevcudun yarısı nisbetinde olması lâzım- dır. Sanayi sergisi milli bayra- ma müsadif olan 23 nisanda An karada Türk ği binasında açılacaktır. Şimdiden hazırlıkla ra başlamıştır. Afiş ve sergiye ait kitap ve risalelerin tabı ile istihzaratın ilk kısmı bitmiş o- lacaktır. Sanayi erbabından ser| gide ne kadar yere ihtiyaçları olduğu sorulmuş, bütün milli mamulâtın, sigara ağızlığı gibi küçük san'atlarda dahil olduğu halde teşhirinin temini takarrür etmiştir. ÖNBEŞ GÜN AÇIK Bü numune sergisi on beş gün kadar devam edecektir. İs- tanbulda daimi bir milli meşher yapılması ve buna Çırağan sara yının tahsisi mutasavverdir .Bu kabul edildiği takdirde Saray ta mir edilecektir. Vekil Bey bizden faaliyetimi zi sormuş ve izhatımız mucibi memnuniyet görülmüştür. Kumaş ihtiyaçımızın temini için mevcudun beş altı misli, pamuklu şeyler için ise (15-20) misli tesisat lâzımdır. Rusumatın motorları reisi İstanbul meb'usu Hüseyin Gayri mübadillere para tevziatı kısmıdır. Açılacak kısında on o da ile bir kaç dehliz, bir hamam vardır, Valide sultanlar dairesi de bu kısımdadır. Gene bu kısımda üçüncü Se-. lim ve Muradın odaları vardır. Harem dairesinin bir kısmı- nn açılması bir müddet teehhür edecektir. Sultan — İbrahimin boğulduğu kafesli hücre sonra açılacak kısımdadır. Harem dairesinin martta açıl mması muhtemeldir. —0 Sütçüler-İnekçiler Sütçülerle İnekçiler arasında ki ihtilâf halâ devam ediyor. Bundan bir sene evvel ayrı ayrı iki cemiyet olan sütçüler ve inekçiler cemiyetleri görü- len lüzum üzerine birleştirilmiş ler ve bir cemiyet yapmışlardı. Nihayet bu işin içinden çıkıla mıyacağını anlayan cemiyetin kâtibi umumisi Şerif Bey gelerek mürakabe heyetine isti fasını vermiş ve istifası heyteçe kabul olunmuştur. Cemiyetin mürakabe heyeti bu cemiyetin vaziyetin tetkike başlamıştır. Gayri mübadillere tevziat Gayri mübadiller cemiyeti Bey dün şehrimize gelmiştir. na bir kaç güne kadar başlana. caktır. —e Ş Umumi harbin müsebbibi BELGRAD, 30. A. A. — Ar- şidük Ferdinand'ın katili Pren çip namma rekzedilecek bir a- bidenin resmen küşat edileceği ne dair olan haber - dolayisile Avala ajansı şunu tebliğ edi- Vti Şubatta Prençip'in akra- ANKARA, 30 (Milliyet) — Rüsumat motörleri Şubat ni- hayetine kadar tamamen İstan- bula gelmiş olacaklar, bunlar Mart ortalarıma tama- men faaliyete geçeceklerdir. U mum müdür Şubat nihayetinde gelecek. Şimdiden — motörler mürettebatı için bahriye zabi- tani alınmaktadır. a mm — Kagseri şimendifer fabrikası Kayseride inşa edilen büyük şimendifer ıt:lyeıindı"yıpılıı cak tadilât hakkında hükümet- le temasta bulunan bir — ecnel sermayedar grupu namına mi messili Esat paşa dün Ankara-| dan şehrimize & avdet etmiştir. Arabistandaki âsi — BASRA, 30. A. A. — Küve- bildirildiğine göre l'.lıcu tarafından mağ)üfıyd; sal Derviş ile di- Hicaz memurla- tantatardir. basından ve arkadaşlarından mürekkep mahdut bir zümre kendisinin Saraybosnadaki ha- nesine bir levha koyacaklardır. kimse hazır bulunmıyacağı gi- bi hiçbir cemiyet te iştirak etmi yecek, hiçbir nutuk söylenmi- Hükümet memurlarından hiç yecek ve nümayiş yapılmıyaca ktir. LAT DAEEMETAN YO Bir nasihat Bedelini 12 ayda Öödemek şartile bir buz dolabı. almak fırsatını kaçırmayınız. SA E METRO HAN BEYOĞLU ELEKTRİK EVİ İSTANBUL ( günderilmiştir ) ytten kralr uğratılan Fa.V_ ğer âsi reisleri Emanette - Teftiş ediliyor Bozuk uniar ne yapılacak? —>errea — Şehremaneti tarafından me- vadı gıdaiye üzerinde yapılan teftişlere devam edilmektedir. Bazen zabıtai belediye memur- ları çok-pis ve kokmüş madde- lerin satışa çıkarılmış olduğunu görmektedirler. Bu cümleden olarak Balıkpazarı, Asmaaltı ci varında bazı dükânlarda yenile miyecek bir halde bozuk unla- ra tesadüf edilmiştir Dükkân sahipleri bu unları| hayvana yedirmek üzre sattık- t iddia etmişlerdir. Bunun üzerine Emanct müfettişleri dükkâncıları — cezalandırmış- lardır. Emanet encümeni bu mahzu ru kaldırmak için zabıtai beledi ye talimatnamesine bir madde ilâve etmiştir. Bu maddeye gö- re her unun üzerine mutlaka bir etiket konacak, unun evsafı bil dirilecektir. Yenilecek unlar, zahire borsasınca kabul edilen esaslara göre S neve ayrılacak 6 inci nevi hayvanlara mahsus olacaktır. _!ğhonomt Fazla un —-. Ihtiyaçtan artan miktar çok.. Değirmenciler — geçenlerde toplanıp fazla un istihsalâtının mahalli sarfr husunda görüş- müşlerdi. Bu içtimada istihsali azalt- mak mevzuu bahsolmuş, fakat uyuşulamamıştı. Bugün i 490 ton un ihtiyacından fazla tam 590 ton istihsal ediliyor. Bu vaziyet karşısında değir. menciler ihtiyaçtan fazla olan istihsalâtın hariç memleketlere sevkini düşünüyorlar. Halbu- ki buna da imkân yoktur. Çün- kü dünya piyasasına hâkim o- lan Şikago borsası Amerika mallarının sürüldüğü yerlere başka memleket mallarının ar- zedildiğini gördüğü zaman der hal piyasayı düşürmektedir. Bu vaziyet karşısında gene istihsal kısmaktan başka çare görülme- mektedir. Maden istihsalâtı Yapılan son istatistiklere na zaran son seneler Zarfında ma- den istihsalâtımız şudur: Kömür istihsalâtımız 1923 se nesinde 601 bin tondur. Bu mik tar 1924 sensinde 700 bin kü- sür ton, 1925 senesinde 769 bin tona bağlamıştır. 928 senesideki dünya kömür buhranı havzanın - istihsalâtını 910 bin 377 tona ikadar çıkar- mıştır. ,Ertesi sene vaziyet gene de- Bişmiş, istihsalât 896 bin to- na inmiştir. 928 senesinde ise kömür istihsalâtı 860 bin tona kadar düşmüştür. Kömür istihsalâtının azalma sının bir sebebi de İstanbul pi- yasasında rus kömürlerinin yer li kömürlerimize tekabet etme sidi: Diğer madenlerimize gelmce, bakır iki seneden beri hiç istih sal edilmiyor. Halbuki 1923 se nesinde memleketimizde — 188 ton bakır çıkarılmıştı. Bu mik- tara1925 senesinde930ton 1926 senesinde 830 ton 1925 senesin ton bakır ç(karılmıştı. Bu mik- tra 192 senesinde 930 ton 1926 scnesinde 830 ton 1926 senesin de 85 ton olmuştur. 1928 ve 1929 senesinde bakır istihsal- edilmemiştir. Manganez madeni için Ana- dolunun muhtelif yerinde yeni tesisat yapılıyor. Bir iki sene sonra memleke- tin manganez istihsalâtı büyük | bir yeküna ba'iğ olacaktır. El. | de mevcut mangâanez - ocakları| 1928 senesinde 60 ton manga- | » |nez çıkarmıştır. Halbüki gcçcn4 İstanbul cuma günleri nasıl eğleniyor? Bahardan kalma bir gün Dünkü cuma iyi geçti. Subatı da bir geçirsek, ötesi kolay Dünden itibaren Ramazan| başladı. Bu sene ramazan kış mevsimine tesadüf etmekle be- raber çok güzel bir hava ile gir| di. Rasat merkezleri dünkü ha- vayı kapalı gösterdikleri halde pek güzel ve oldukça mülâyim di, Bunu için dün öğleden sonra Gülhane parkı, Şehzadebaşı, Beyoğlu gibi yerler çok kalaba lıktı. Ramazan, henüz mebdei olmakla beraber mevcudiyetini hemen belli etti. Haftada ancak görünce nereye gitmekte desini görünce nereke gitmekte olduklarını sordum. Yağlı bir iftara davetli olduklarını anla- ymca ev sahibinin esasen beni tanıdığını uydurarak yanları- na takıldım. Takılmaz olaydım. Kapıya geldiğimiz zaman ev sa hibi bizi üç kişi birden görünce Rızaya dayı zadenisini işaret e- derek sordu: —Bu kim? Busefer bana döndü. —Onü anladık. Ya bu yüzsüz herif kim? demesin mi? Arkadaşım cevap verdi: — Birader, Hakikaten ev sa | hibi seni eskiden tanıyormuş! — (k —Dün havanın güzelliğine se- »| vinmekle beraber bugün girecek ji şubatr da düşündük. Ah o şu- bat!.. Bir kere şu cüce şubatı t Al atlatabilsek.. Ondan ötesi ko- — Dayı zadem, Hlay.! bir veya iki gece kadar eseri ha yat gösteren — Şehzadebaşının eğlence yerleri şimdi fazlalaştı. Sıra çaycılarda vakit geçirenle- rin adedi çoğaldı. Hatta akşam ları saat sekizden sonra derin uykulara yatan kenar mahalle- lerde bile eseri hayat görülme- ğe başladı. Esasen bir eğlence muhiti olan Beyoğluna gelince orası büsbütün harekete geçti. Geçen seneler olduğu gibi Şeh zadebaşının açık yerlerinde saz yerleri, at cambazları için salaş lar vücude getirilmemiş, pehli- van güreşleri tertip olunmuştur. Bazı kalabalık muhitlerde ve Boğaziçinin bir kısım köylerin. de karagöz oyunları bir kısım kahvelerde de meddahlar hikâ- yeye başlamıştır. Bilhassa ramazanın ilk günü çok eğlenceli geçmiştir. Dün adeta bahardan kalma bir gün olması itibarile İstanbul halkı nn kısımı azamı zamanımı kir- larda geçitmiş, hatta bir çok kimseler Boğaz içi ve Adalara bile gezmeğe gitıniştir. BEYAZITTA SERGİ Bu ramazanda göze çarpan bir yenilik de uzun zamandan beri unutulmuş olan Beyazıt camii havalısındeki sergi olmuş tür, Eski ramazanlarda ayni yer- de açılan sergide her çeşitten aranıları eşya mevcuttu. Bu se nede öyle. Fakat şu fark ile ki bu senenin sergisi tamamile yer li mallarından mürekkep. Daha ilk gününden sergiye rağbet başlamış ve dün bir hayli a' 3 veriş olmuştur. Bu ramazdan yalnız Boğazi halkı müştekidir. Çünkü büti vesaiti nakliye idareleri ilk ge- ceden itibaren gece seferleri ih Bir dn; Son günlerde Ağırceza mah- kemesi şayanı dikkat bir hırsız- lık vakasınm — muhakemesine başladı. Maznunlardan İbrahim Muharrem ve Ohanes sabıkalı ve tanımmış hırsızlardandır Üç arkadaş Bebek kız koleji mual- |limlerinden Mme İskot'un evin den eşya çalmak ve bekçiyi cer hetmekten maznunen mahke. meye sevkolunmuşlardı. Bu da- kat davası evrakı gelmiş ve da- vaya devam mümkün — olama- mıştı. Son olarak maznunlar a- leyhine yeni bir sahte çek sür- mek davası ikame olunmuş ve Yekvart isminde bir — sabıkalı daha tevkif olunmuştu. Yekvart istiçvabında cürümle alâkadar olmadığını söylemişti. Halbuki Yekvart son celsede mahkeme reisine bir istida vererek yeni bir. beyanatta — bulunmuştur. Maznun istidasında diyor ki: “Mme İskot'un evinden hır lığı ben yaptım. Çekleri ben ürdüm, İbrahimle Muharrem bigünahtırlar, beyhude yatma- larını mahkemede izah etti: Yekvart istidasında yazdık- ların mahkemede izah etti: 'tım. Üstümüze vanın rüyeti esnasında İbrahim | ve Muharrem hakkında 25 sir- | ,Mmuhakemesine bugün başlana.. . ll_lıahlzemelerde Hepsinin sayısız sabıkası varmış! a bitmeden aleyhlerine başkaları açılıyor l İ Ç| kçiyi P. kadar bel-p. | itiraftal gelen - bel yaraladık.. Şimdiye ki kurtulurum ümidile bulunmadım", Gariptir ki masumiyetleri ğer bir maznun tarafından id- dia olunan Muharremle — İbı him aleyhine 28 inci olarak ye-| ni iki sirkat davası daha ikar olunuyordu., Mahkeme yeni davalardan teşkili tarafeyn için alâkadar- dlııin tebliğat ifasına karar ver. «Resimliay» davası " | * Bugün Ağırceza mahkeme- ; ) | sinde mühim davalar rüyet o | nacaktiır. Bir buçuk aydanberi, | | mevkuf bulunan — Resimli Ay. / | mes'ul müdürü Behçet — B. il muharrir Emin Türk Beylerin , caktır. Müddei umumilik tara-. fından Behçet B. aleyhine Tür lüğü ve Reisicümhur hazr rintahkir edenEminTürkB.aley hine de sunufu içtimaryeyi bir-i biri aleyhine tahrik davaları i: kame olunmuştu. Bugünkü sede karar tefhimi de — muhte. meldir. Aynır zamanda Yeşilköy|) k das eylediği halde şirketi hayri ye henüz gece seferlerine başla madığı gibi başlayacağına dair de bir hareket göstememiştir. Maamafih şirketin de bu ihtiya €r temiri edeceği şüphesizdr. ... Dün park . çok kalabalık idi. Bir kenepeye oturan iki kişi ra mazana ait konuşurlarken biri yanındaki arkadaşma şu vak'a- yı anlatı: —ESski ramazanlardan birin- de idi. Bir akşam bizim Rızayı bilirsin ya, işte onu kaleminin müdürü iftara davet etmiş, Rı- za yolda giderken dayı zadesine rastgelmiş Onu da yanma tak- miş. Benim de o gün parasız senclerdeki istihsalât 100 tonu tecavüz etmiştir. Memleketimizde 928 senesin tihsal edilen madenlerimi- e miktarı şunlardır: 9094, kron1849 7, zrmpara 11135 de zin Sim ton hırsızları ile sevgilisi Medihayıl| öldüren Tefik Fikretin davala.| dan istifade ederek çıktım. Pa. |rı rüyet olunacaktir. k rasızdım. Kâmil isminde — biri! — Resimli Ay davasina — saaij | * tavassut etti. Bu hırsızlığı yap 10,30 da başlanacaktir. ; AA ——— — —— ——— —— ) — Hapisaneden af kanunun- H ! n a | Yemeklerimiz nasıl olmalı| T Mazhar Osman Beyinlistesine Dr. Mazhar Osman Bey ge- |in listesinde kapuska var. Ka-j|! çenlerde ortaya yeni bir yemek | puska iyi ama bunu hazmede | © mek listesi en ucuz, fakat en/mu? ise mugaddi yemekleri ihtiva edi- Onün için ucuz olsun di Bu liste tıp aleminde yeni|©demeyiz. L ir mü ozı di bir münakaşa mevzun olmuş. | stesi hakkında Dr. Ali Ki Dr; Neşet Osman :Bey bu fista | (2 Tyanldi .| hakkında demektedir ki: umumiyetle gıdayı temin ederfilli şey söylemek — güçtür. Bu her|nin gıdaları ayrı ayrıdır. şeyden evvel bir gıda meselesi-|kes aldığı nisbette sarfiyat. itiraz edenler var listesi çıkarmıştı. Bu yeni ye-|cek mide her zaman — bulunur İ yordu. her kese ayni yemeği tavsiyı Mazhar Osman Beyin yemelij, tur, Emanet sıhhiye — müdürü — Böyle listeler ucuz olur vı|| — Bunun için birden bire bir| Ancak az çalışanla çok çalışa«fi dir. Meselâ Mazhar Osman B, |malıdır.