19 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

& 'Doktorlarla eczacıların arasından | Bazı doaktor! illi iktisat ve tasarruftan ne anlıyoruz Üç mühi - po ĞÜ m cephe Çilli tasarrul, istihsalâtı tezyit, yerli malı kullanmak Aynizade Hasan Tahsin Bey ne diyor? Darülfünun Hukuk Fakülte- Aynizade Beyin cevabi. — Milli iktısat ve tasarruf- n ne anlıyoruz?” anketine e- p vermek için meseleyi Üç pheden tetkik etmek faydalı OBlur. Gerçi bu üç çephenin bi- birile samimi münasebeti var- a da herbirini ayrıca tetkik ik- a eder: 1 — Milli tasarruf. 2 — İstih- dâtı tezyit, 3 — Yerli malı lanmak. Evvelâ milli tasarrufu anlâ- mn: Tasarruf ve iktısadın kdiğerinden ayrı iki manası tardır: Biri en az istihlâk ede- k ihtiyacatı en iyi tesviye et- ek, diğeri de istihlâki tehir ylemektir. Birinci mana, Fran lizların Ekonomi dedikleri, bi- im idare dediğimiz şeydir. Me lâ idareli bir ev kadını yeme- ini pışirmek için müsrif bir dından iki defa daha az kö- İhür yakar. Kocası ve çocukları için da- la az para ile daha mugaddi lir yemek hazırlar. Bu türlü'ik at ve tasarruf, yalnız gıda İçin değil her türlü ihtiyaç için abili tatbiktir: Dikkatlı bir a- dam, diğer bir adamdan üç de- 'a fazla müddet elbisesini yeni halde muhafaza — edebilir. Bir imse utak bir bütçe ile olduk- iyi bir hayat imrar edebilir. Belki de çok masraf eden bir adamın geçirdiği bir hayat bi bir hayat geçirebilir. Bu farz tasarrufun milli iktısatta 'anı ihmal ve müsamaha ol- duğunu zannetmemelidir. Fil- Vaki bu tasarrufların her biri- hemmiyetsizdir. Lâkin her vi istihlâkta tekrar edilince üük bir yekün teşkil eder ve illü bir iradın büyük bir kıs- Mint temsil edebilir. Bu tasar- Puf, yalnız aile istihlâklerinde değil milli istihlâklerde — dahi alli tatbik bulur. Son Za- Manlarda bu hususta büyük te- İPekkiler vaki olmuştur. , İktisat ve tasarruf, iki bir fendir ve bütün fenler gibi (Öğrenilmeğe muhtaçtır. —Eğer bü fen, tatbikinde asıl vazifedar (olanlara, yâni kadınlara öğreti- €cek olursa büyük — bir servet Menbar olur. Tasarrufun bir ma da ihtiyattır. İnsan yarını ünerek kıyısına bir şey ko- , Tasarrufun bu şekli bazıla- ahüsnü telâkki edilmez. Meselâ Monteskiyö, “eğer zen- inler çok masraf etmezlerse ara açlıktan ölür” demiştir. Bazıları da “fıkara tasarrut et- Meli, zenginleç sarfetmeli” de- Mişlerdir. Hafouki bu manada :“ıiiı: ve tasarrufu herkes hîı._ abilir, Çünkü ihtiyaçlar hay- iete Wy?nmdzucede elâstikidir. İnsanın ihtiyaçları gayrı müte- Nahi bir surette tevessua müs- teit olacağı gibiaynı surette tahdit ve tazyıka da müteham- Mildir. Bu bapta söylenecek şey Yegâne maksadı istihsalı ser- Vet olan ihtiyacatın temenniye ##ayan olduğudur. Ancak bu ih- tiyacatın daha necip ihtiyaçla- CA Ta terki mevki etmesi — şartile. 'akir smıfın rakı ve cigaraya keri pekalâ mümkündür. Kdalı bir yemek, iyi bir elbise, Sihhi bir mesken, rahat bir cv '?"Bı. sıhhi tekayütler, fayda- kitaplar, gezintiler, hattâ se- Yahatler, sporlar, konserler, ço- Sukların talim terbiyesi gibi Şe- Yler taşarruftan ziyade tavsiye- Ye yayan olan masariftendir. ee * İstihsalâtı tezyide gelin- . milli istihsali çoğaltmak eİ- Bttan ziyade devletin müdaha- e arzı ihtiyaç eden bir iş- b ŞX“ da bir istihsal proğrami olur, Memleketin ne gibi şe- tihsale kabiliyeti varsa iyi o noktalara teksif ct- İcap eder, Bir memleketin Aynızaue » dahsin B. gerek ikliminin, gerek toprağı- nin ancak pek fena ve pek pa- halı yetiştirdiği bir malı mut- laka istihsale çalışmak oraya masruf mesainin heder olması- nı icap eder. Hattâ bazen bir memleket diğer bir memleketin kendisine sattığı eşyayı daha nafi şerait dahilinde istihsal et- tiği halde bile bu maddeleri ha. içten idhal etmekte menfaat görebilir. Onun için milli me- sainin en feyyaz ve müsmir su- rette teksif edileceği istihsal şubelerini hükümet bir iktısat proğramı tarzında tanzim ve " mesaiyi bu suretle tensik eyle- melidir. Ancak istihsalâtı ço- ğaltıp çalışmağı daha müsmir kılmak meselesinde efradım da vazifeleri vardır. Bir müstahsil rakiplerinin istihsal tarzlarını daima takip etmelidir. Vatan- perverliğin, himayenin de bir haddi vardır. Hükümet mahdut bazı kimselerin menafiini te- min için milyonlarca müstehli- ki uzun müddet ızrar edemez. Onun için müstahsiller, hayat mücadelesinde ve rekabet saha sında muvaffakıyeti yalnız ken di sâylarından beklemelidir. — Yerli malı kullanmak, Bir ihtiyacın temini için yerli si mevcut iken ecnebi malı kul- lanmak memlekete hıyanet et- mektir. Almanyada müstehlik- 'lere edilen 10 tavsiyeden biri şudur: “Unutma ki ecnebi bir mal aldığın zaman vatanın kuv- vetini o kadar tenkis edersin!” Bence en evvel lüks eşya id- halâtını tahdit, hattâ bazılari- nn idhalini tamamen menet- mek kabildir. Memleketimizde ziral mahsulâtı yünlü mensuca- tı ve saireyi himaye eder ;um_ rük tarifeleri tanzim eylemeli- dir. Çünkü gümrük tarifesi va- tanın şeraiti istiklâlinden biri - dir. Ancak makine gibi henüz yapamıyacağımız şeylerin idha İâtımı tahdide çalışmak doğru değildir. Çünkü bunlar memleket da- hilinde inkişafa müsait olan bir. takım istihsal îubelerlnbı icra vasıtalarıdır. İhracatı çoğalt- mak çok dikkate şayandır. yanrı esefdir. Hükümet bu bap- ta en cezri tedabiri ittihaz etme lidir. Bir taraftan ithalâtı kasr ve tahdit ederken, diğer taraf- tan ihracatı tezyit eylerken he- sap müvazenesinin Amunlıdkî lehine çevrilmesini icap &€ sair tedbirler de ittihaz edilirse milli para istikrar kesbeder ve ©o sayede hem iktısat ve tasar- ruf fikri teşvik edilmiş, hem de sayi daha müsmir kılınmış o- lur. Yerli malı kullanmak veci- besini müstehliklere arzeder- ken mütahsillere terettüp eden milli ve ahlâki bir vecibeyi de tağşiş etmeleri çok şa T mecruhiyetine sebep olmuştu. Bu yangınlar hakkında gerek itfaiyenin, gerek polisin yaptığı tahkiakt ayni neticede birleşiyo rdu: Her iki yangında da harik musluklarnıda itfaiye bulama halline itfaiye nin gayreti hiç bir netice verme Mişti, Yangın başladıktan bir bu- çuk saat sonra ancak su veren Terkos kumpanyasının bu hare keti acaba hangi sebepten ileri gelmiştir? Bu hususta malümat almak üzre terkos şirketine müracaat ettik. Kumpanya — müdürlerin- den biri bu husluta diyor ki: “— Suyun saatlerce gecikti- &i mübalâğalr bir havadistir. Yangın haberi üzerine hemen alâkadarlara malümat verilmiş saatlerce su verilmediği iddiası hakikata tetabuk edemez.,, İtfaiye ve polis tahkikatı he- nüz bitmemiştir.Emanet ve vilâ yetine raporları almasını mütca tevdi edilmesi muhakkaktır, H. Tarık Bey Hadise hakkında tahkikat yapılıyor Bedi Beyin mevkuftyeti devam etmektedir Hakkı Tarık Beyin cerhi hadi sesi etrafındaki adliye tahkikatı devam etmektedir. İkinci müs- tantikBekir B. dün vakıt tahrir müdürü Refik Ahmet, İdare mü dürü Besim Beylerle Türkân ha nımı ve makinist Zihni efendiyi istiçvap ve malümatlarına müra Cat etmiştir. Bedi Beyin mevkufiyeti de- vam etmektedir. ——-—-——— Yeni bitaraf aza bugün geliyor Mütevaffa Ceneral Dölara- se-OrELALALALALALE LA hatırlatmak münasip olur. O da milletin bu heyecanından gayri meşru istifade emellerine kalkışamamalarıdır. Çünkü hal kın yalnız heyecanıma, hissiya- tına istinaden başlıyan bu alış veriş devamsızdır. Müstahsille rin metifaati şahsiyeleri de mal larnım hem nelasetini, hem eh- veniyetini temine ve bu suretle halkın ihtiyaçlarını tatmine ça- lJışmalarıni amirdir. ,, L MİLDİYET PAZAR 19 Çai apon ! vsğiaü ÖĞÜ E Yangınlar ve / je->>>rcrcccmceı K k Vatandaş! ( | ! erkoös ? | Tasarral yapmak, ihtiyaç | DES LN |Ü darımızı ve ghdalmızı kis- Â çin a | mak demek değildir. Bilâ-j Şirket mehafilinde |) tis en az ve en geç eskiye-| Ş d' a İK bi eli — kumaşlardan | ne denivor? £ şlarimızı; >temin - ete ve su temin edilmiştir. Yoksa| kip evrakin müddei umumiliğe | zre han mütevellisi Mesrur eden Muhtelit müba | lamışlar. Diğer Mehmet, Hüse v ( mek, ve harice lüzumsuz se—ğ ( beplere paramızı akıtmama- ; ktır. İ Tasarruf ve iktısatta düs- | turumuz mümkün mertebe tınız, Mmamnulârımız | imiz terakki ve inki- köinmüi “bulmuş, hem ) de paramız memleket dahi-, $ linde katııış olur. KG Da_ı simat b mızlık Dam sim alıamıya Hüöküfümet hay ıslahma fazla el |mektedir. Bu yolda Gsa: |dakâzlık da yapılımaktadır. Bu | |mevanda hayvan cinslerinin 18- |lahını temin için hariçten gele- |cek damızlık hayvanattan re- |sim alınmamasına karar vermiş tir. Bu damızlık hayvanlar mua- ayyen sınıflara inhisar etmek- tedir. Atlar, yarış, hayvanları, merkeplerden, memleketimiz- de vetişmiyen cinsler, koyun- lardan, memleketimizde - cinsi olmıyan Merinos »sibi cinsi keçilerden Malta ve Şam keçi- leri resim vermeden ithal edi- lebileceklerdir. Bu resim” kdldırılması emri henüz gelmemiiştir. “KANUNUSANI — 1030 Bugün kar yağ- ması muhtemel Ankarada Trakyade kar yağıyor —rsrroma Karadenizde tekrar fırtınalar başladı Dün gene hararet birdenbire zait dördü üştü. Barometre gösteriyordu. Ev velki gece yağ- murla beraber ı$ ir rüzgâr b Derec hararetin birde bire düşmesi, L günü göstermek idi. Nitekim a H X / ler içinde intizar edebileceğimizi — gösteriyor. Kandilli rasthanesi dün dere. cei hararetin 3 olduğunu bugün kar yağacağını söylüyor. Yeşil- köy rasathanesi de bugün kar | yağması ihtimali kuvvetli oldu Zunu teyit etmektedir. Palkanlarda hüküm süren t'pili kar fırtmasının Çerkes köyüne kadar gelmesi, rasatlıa- nelerin —ihtimaline — kuvvet vermektedir. Gelen malümata nazaran Ka- radeniz'de şiddetli bir fırtıma başlamıştır. Seferde bulunan gemiler limanlara iltica etmek- tedirler. Kaza olup olmadığı hakkında henüz bir haber alma mamıştır. Sanasaryan hanı davası Mahkeme eski kara- rında israr etti Dün birinci ticaret mahke- mesinde Sanasaryan hanmın aidiyeti etrafındaki davaya de- vam olundu. Malüm olduğu ü- p Na- royan EK. tarafından vilâyet â- Teyhine iadei emlâk davası aç- mış ve bu dava birinci - ticaret mahkemesi tarafından reddedil mişti. Temyiz ret davasını tet- kik ve mahkeme kararını nakz €etmiş ve nakza ittiba etmişti. Nakız 3 noktadan - ve bilhassa eski kararlardan birinde âza- dan birinin imzası bulunmama- nakza ittibhadan sonr /u imza noktasını taslih ve vilâyet le- _hinde olan ilk ret kararında israr etmiştir. Dava bu vaziyete göre temyiz heyeti umumiye- sinde müzakere edilecektir. ——..10000——... K asımpaşada esrarane Klmppıçıpoüsmuk:'bir esrarhane n Polis den Osman ve Mehmedi yaka- , Komşunun romanı Burhan Cahit Be- gyin yeni romanı “Pelitika,, da Sbürgün- den itibaren tefrika edi- lecektir. | temeldir. Tetkikat Sahtekârlık Raşit Ef. isminde biri tevkif edildi » Gazeteler ve âli zevat namma sahtekârlık etmek ve hayır mü esseslerinin firmalarını taklit suretile takvimler tabetmekle maznun Mahmut Ef. hakkında Süncü istintak dairesindeki tah kikata devam olunmaktadır. Bu cümleden olmak üzre sahtekârlıkla âlâkadar Sadi Ra şit isminde biri tevkif olunmuş-| tur. Diğer taraftan gazeteler- den Mahmudun derecci âlakası hakkındaki suallere peyderpey <cevap gelmekte ve hiç bir gaze teile alâkası olmadığı tesbit o- lunmaktadır. Marmara faciası tahkikatı Marmaradaki deniz faciası nın tahkikatına devam olunmak |tadır. Ticareti bahriye müdüri- Te zam yapmaklâ kalmıyarak yeti, kaza hakkındaki raporunu ©cza cinslerini aşağılatmak su- tanzim ederek müddei umumi- | retile hastaları müşkül vaziyet liğe vermiştir. Raporda, kaza-| te bırakıyorlar. Halbuki ecza- nın süreti vukuu tesbit olunmak | Cctlek ancak orta halli ve müte- tadır. Anka'ada sanatoryom Ankara Keçiürenin havadar olduğu nazarı itibare almarak bir sanatoryom inşası çok muh | ıliyor. Fener - Beşiktaş maçı münasebetile Futbolcular Fener» bahçeden ne öğren - melldirler? Yahut ve ecza depoları da yapabilir- Evdeki hesap çarşıyı ler. ü. - uymadı Bitâbı Her döktor, ilâçlar hakkında muttali olduğu şikâ- Bugün Politika! yetleri Sıhhiye müdüriyeti nez | muştur: — ee okuyunuz (| Ginde takip hakkına mâliktir. —*“ 'Tahdit, memlekrı fcim | ea ç Bu suretle bazı ilâçların re- | kümetin sler kontrolu altında- çetede yazılan ecsafı haiz olma | faideli olmustur. Rezane'rr hük | Bir nasihat ması yüzünden doktorlarla has | dır. Receteler üyerine ilâ-larm ; Bedelini 12 ayda ödemek şartile | talar arasmda htüsüle gelen sui | fiatleri yazılmaktadır. İlâclarım | bir buz dolabi almak fırsatını kaçır ıe!__hhümlcnnönüne geçilecek- | safivet ve Fatinden sünsr e& | Mmayınız. SATİE METRO HAN BEYOĞLU ELEKTRİK EVİ ISTANBUL ( Gönderilmiştir) gene kara kedi geçti. itikârından bahsediyorlar. Eczacılarla doktorla rın arası gene açıld! İhtikâr mı? a 3 Bir doktorun ithamları Sıhhiye müdürü ne divor? Fezacılardan şikâyeti olanlar sıhhiyeye mü- racaat etsinler Sıhhiye müdürü Ali Rıza B. , Bazr eczanelerin vaziyeti hakkında Etibba muhadenet Ce- Miyeti reisi Dr. Niyazi İsmet Bey tarafından vaki olan beyanat ccucğarlı doktorların araları açılmasına sebep oldu. B 1lar Cemiyetinin Cuma günkü kongresinde bu mese- vzuu bağış olacağı ve heyeti umumiye kararile bunun e ceği söylenmektedir. Kongreyi açmak üzre Ce- miyetin umumi reisi Tokat meb'usu Hüseyin Hüsnü Bey bu halta içinde gelecektir. j maz. Nüfusa göre tahdit kamı- nu mucibince kâfi eczanesi olan yerlerde yeniden hiçbir eczane açılamaz. Bunun için yeni bir kacıun » İhtiyaç olursa ülür, Fakat İstan- jbulda mevcat eczanelerin ihti- yaca kifayet ettiği ve yeni bir | eczane açılmasına lüzum olma- ! dığı kanaatindeyiz. Yapılan tahdit Büyük Millet | |Meclisinde takdirlerle karşılan: | |mıştı. d Mamafi şunu ilâve edeyim ki ne eczacılar gökten inmiştir |ve ne de ecza depoları sahipleri |cennetten çıikmıştır. Bunlar meyanımnda kusıurları | Etibba muhadenet cemiyeti erkânından bir zat bu hususta :dı—mişn'r ki | — Bükümetimiz, medeni |memleketlerin eksgerisinde ol- duğu gibi eczane miktarını nü- h.ış:ı göre taksim ve tahdit et- miştir. Bu onbin nüfusta bir nisbetinde — olması, birçok |görülenler hakkında — komumi | takibat yapılacaktır. — İlüçlar hakkında şikâyeti olanlar usu- lü dairesinde bize bildiretek | yaptırdıkları ilâcı recetesile bir likte getirirlerse derhal lâzım gel ) muamele yapılır. Sihhiye müfettişleri, müte- || madiyen eczaneleri dolasacrak bozuk ve eski ilâçları imha et- mektedir. Fena ilâç idd'asile an- |/Sıhhiye müdüriyetine birkaç |müracaat olmuşsa da bunların İ iyi olduğu anlaşılmıştır. Her | halde tahdit çok hayırlı olmuş- | tur. Dünyanm her tarafında tat- ©j bik edilen bu usul, eczacıların ıvazi::!er;ıııî lâyikile yapabilme- leri için ihdâs edilmiştir. — , Müruru zamanla n ilâçları atan, satılsm satılma | sın her nevf ilâcı bulundurma- | ğa ve müessesesini muayyen bir yerde açmağa gece nöbeti | beklemeğe, eczanesinden iki || gün ayrılmak için izin almağa İmecbur tutulan eczacılara tah- (|| didin faidelerini temin etmek | Tevfik Salim Ps. yerlerde yapılan tetkikatla cak bu kadar nüfusun bir ecza- cıyı doyurabileceği anlaşılma- sından ileri gelmiştir. Fakat tatbikatta bu maksadı baltalayan bazı karışıklıklar ol- muştur. Bunların birincisi, iki üç ec- zanenin bir dükkânda birleşme- sidir. Bunun neticesi olarak fiat- lerde ihtikâr denecek derecede yükseklik hasil olmuştur. Eczacıların bir kısmı bu tah didi kendilerine verilmiş bir servet menbai telâkki ederek münkün olduğu kadar fazla ka- zanmak hevesine düşmüşlerdir. Bunur temin icin de fiatle- vazı surette geçindirebilecek bir meslektir. Bu meseleğin diğer şubele- Ti zengin olmak isteyenleri tat- min edebilir. Herhalde bir ma- halle eczacıst ancak bir evi ge- çindirebileceğine — göre, birkaç eczacının birleşmelerine mâni olmak - lâzımdır. Eczanelerin Nyizi İsmet B. Hüseyin Hessti 1 zaruridir, Bir eczane, manila” | tura mağazası gibi serbest ola- rak açılamaz. Çünkü ayni mahdut olması eczacıların iş- | ziyette değildir. Eczacılar dai siz ve mektebin talebesiz kal- muvafık ilâç Wnasını icap ettirmez. — Eczanesi olmıyanlar eczane- Terde çalışabilecekleri gibi - mes' bi müstahzerat — ve laboratuar |i denler Sıhhive müdüriyetine Sihhiye müdürü —Ali Rıza Bey ise şunları söylemiştir: — *" Eczaneler tahdide tabi tutulalı iki sene olmuştur. köyveti mucin bir şey kalmıyacı " Artık hu iş mevzübahola- | ği zannındayım.” h