15 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

ÇARŞAMBA 15 KÂNUNUSANİ 1930 4 üncü sese, No 4ti NUSHASI & KURUŞTUR Bir mesele daha Memlekete — ecnebi seyyah celbi meselesi devletin iktısa- di müvazenesile de alâkadardır. Türk vatanı bedialarile, tarihi eserlerile, tabiatımın güzelliğile hariçten ziyaretçi celbine çok müsaittir. Zaman zaman bu mesele et- rafında faaliyet yapıldığını işi- tiyoruz. Turing kulübün — son faaliyetinden bazı müsbet neti- celer — beklenebhilir. Fakat bü mesainin daha geniş mikyasta yürütülmesi lâzımdır. En me- deni ve zengin devletler mem- leketlerine ecnebi seyyah celbi için mütemadiyen neşriyat yap- maktadırlar. Her memlekette bunun için çalışan bir propagan- da ve neşriyat şebekesi vardır. Fransaya bu yüzden senede on milyar frank giriyor. Bu para devletin — hazinesinden ziyade halkın, müteşebbislerin cepleri- ne giriyor. Fransanım — ticaret müvazenesinde görülen mühim açık turistlerden alınan para ile kapanıyor. Ecnebi seyyahların Fransaya hücuml yeni yeni te- şebbüslere yol açıyor. Son za- manlarda Almanyada da, esa- sen mevcut olan bu faaliyet ve teşkilât, son haddine vardırıl- maıştır. Her sene Frnsaya git-| mek itiyadında olan bazı sey-| yahlar şimdi, Almanyayı, Al- manyanın şehirlerini tercih et- | mektedirler. — Geçenlerde bir| Fransız meb'usu bu mevzu et -| ralında yazdığı makalede diyor| kiş “Fransada turism büyük bir tehlike geçiriyor. Almanya ni- hayetsiz bir faaliyet içinde her sene bu sahadaki muvaffakiyet- lerini bir kat daha — artırıyor. Biz de memleketimizi tanıtmak ve seyyah celbetmek için kâfi derecede neşriyat yapılmamak- tadır. Vakıa bu uğurda sarfet- mek için (200) milyon — frank bile kâfi değildir. Fakat hiç ol- mazsa ?mımnı senede — (100) milyon frank sarfını göm(ılmn)k mecburiyetindeyiz. Bu işte Al- manyaya karşı tefevvukumuzu kaybedersek eski mevkiimizi istirdat etmek daha ziyade güçleşir. Şimdiden esaslı ted- birler almalıyız!,, Meb'us Efendi bu işin yalnız hükümele, hükümetin vesaitile değil, bütün halkın - yardımile -teşebbüs fikirlerile yürütebile- ceğini de ilâve ediyor. İktisadi faaliyete, müvazene çidaline giri İZ — şu devir- de hariçten seyyah celbi mese- lesi de memleket için esaslı bir tetkik Mevzuudur, Unutmaya- Jım ki iktısadi muvazenede en ziyade ehemmiyete almacak, hesaba katılacak nokta hisse- dilmeden bilâvasıta memleke- | te girip çıkan paralardır. Umumi hayatımızın her saf- hası üzerinde hesap ve tetkik zihniyetile sarfedeceğimiz bu gibi mesai ve bu mesaiden ala- cağımız müspet neticeler kar- sısında maddi ve manevi müca- dele vasıtalarımız daha ziyade ı;syaya ihracat n ölliyet Hü a çınaa da aa eee üi : ddt raaeolbraac AO ALUTAE UK V e ticaret muahedesi müzaker 2 luci sahitede : 1— Gezâlri İşgal vüiren ya- Budi nasıl öldü? 2— Harici haberler ö— Sot hat 1 MÜN Kktasattan n 6 ıncı sahifedi Şehir haberleri, Fkonoml T Ystfhaal programımız sasıl olacak? 1 aft hakkında Tevfik Rüştü B. mühim beyanatta bulundu Hariciye vekilimizin çok mühim beyanatı Ne olacak İ İhracat işi yeni safhada.. Moskovada müza- kere oluyor. Rusyaya ihracat hakkı mavakkaten Ruslara ve ilmiştir sözanen Hmciye vekitimiz Tevfik Rüştü- B. Memleketimizden Rusyaya yapılacak ihracat hakkının ahi- ren teşkil edilen Türk harici ticaret limited şirketine verilmesi ve şirketin de bu hakkı doğrudan doğruya istimal edeceği yerde rus Arkos şirketine mitvakkat bir zaman için devretmesi şehri- miz ticaret mehafilinde bazı dedikodulara sebebiyet vermişti. Hariciye vekili Tevfik Rüştü B. Rusyaya ihracat meselesi ve iki hükümet arasında bir ticaret mükavelesi akti için Mosko- vada başlayan müzakerat hakkında âtideki mühim — beyanatta bulunmuştur: — Ruslarla ticaret muahedesi müzakeratı Moskovada açıl- Mıştır ve devam etmektedir. İyi ve çabuk bir neticeye varılma- sını ümit etmek istiyoruz. Şimdilik gerek geçen altı ay için ve gerek içinde bulunduğumuz bir iki ay için Türkiyeden vuku bu- Jacak mübayaat ve ihracat, tarafımızdan, müvakkat kaydile te- klif edilen bir tesviye süreti dahilinde ve kükümetimizin kon- trolü altında Ras ticaret evleri tarafından yapılmaktadır. Bili- yorsunuz ki, iki senelik alış veriş esnasında, daima bir müvaze- | net temini, zaten kabul edilmiş e , da kaydetmeğe mecburum ahan Haz- retlerinin ziyareti zamanında, mösyö Suriçin delâletile, müvak- kat teklitimizi derhal kâbul ve intaç için, hüsnüniyet ve müsa- rant g_sstormlşdı, Mevcut olan müyakkat tarzı tesviye 4 Kâmuı- nusaniye kadar olan zamana ait olup, ondan sonrası için de, yâni içinde bulunduğumuz aylar için de belki de cem'an 3 aylık müvakkat bir tarzı tesviye, ayni esasta, halledilmek üzredir.. .” dandı. Bur, t hükümeti, şurasını Dün açılan pazara halkın tehacümü “Yerli malı pazarı kuvvetlenir. y Sürt Meb'usu MAHMUT Celepler bir şir- ket yapıyorl, Yeni şirket hayvan getirtiyor Aldğımız malümta nazaran Celepler Cemiyeti — tarafından bir şirketin esasları kurulmuş- tur. Bu şirket yakında faaliye- te geçecektir. Şirket celeplerin meşgul ol- duğu işlerle — ve teferrilatile Meşgul olacaktır. Şadı'vılâyev- lerinden ve Trakyadan doğru- dan doğruya hayvan getirilecek ve bu hayvanlar celepler arasın- da burada taksim edilecektir. Kasaplar şirketinin faaliyetin den iyi neticeler alımdığını gören celepler böyle bir şirketin celep esnafı için de faydalı olacağınır — hesap etmiştir. -Dün açılan pazara halk çok rağbet etiniştir ar | Yerli mallar pazarında her nevi |seyler ğ esya satılmaktadır Sanayi ve maadin — Bankası Yerli mallar pazarı dün sabah saat 11 de Vakıf hanında küşat edilmişti Ğ Merasimde — Banka fabrikalar müdürleri — ve milli sanayi müdürleri erkânı hazır bulunmuştur. Küşat resmi — banka idare meclisi reisi Yusuf Ziya B. ta- rafından kapıya gerilen kurde- lânm kesilmesile yapılmıştır. mallar ve maadin bankasının fabrika - ları olan Beykoz- fabrikasının kundura ve — saraciye eşyaları, Bakırköy fabrikasının z ğ: H mpklu W leliz Bazarın bulunduğu bina B kasınım Defterdar sucat | Türk Anonim şirketinin mamu- J | Dişçi mektebi Bu sene 15 Bulgar talebe alındı Dokuzu kız, altısı erkektir Bu'sene dişçi mektebine 15 Bulgar talebesi kayt ve kabul olunmuştur. Bunların dokuzu kazdır. Bulgar talebe, Türk darülfü- nununun Balkanlarda en büyük ilim müessesesi olduğunu ve memnuniyetle tercih ettikleri- ni, burada gamimi - bir muhit bulduklarmı — söylemektedir. tebe giren talebe miktarı 45 & baliğ olmuştur. Mektebin mü- dürü Server Hilmi Bey, permili dişçilerin çoğalması bu şubeye râğbeti âzaltmadığını ileri sü- rerek demiştir ki: , — Talebe miktarı geçen se- neye nazaran fazladır. Bu da gösteriyor ki, ruhsatnameli dişçiler meselesi mektebin va- ziyetini sarsmamıştır. İstifala: rı kabul edilmiyerek vazifeleri başma tekrar davet edilen mu- allim Rüştü, Hüseyin Hâmit ve Mustafa Mehmet B.ler me- ktebe avdet etmişlerdir.” H.V Tarık bey iyileşiyor | Bedt bey dün istiibap- edildi Hakkı Tatik beyi cerheden muallim Bedi B. hakkındak İadliye tahkikât” xo |devam etmekte dir. Hadise evra kı müddei umu anilik tarafında ikinci müstantil Bekir beye tev olunmuştur. İl ci istintak bâki mi Bedi beyi tiçvap ve netice de mevkudiyeti nin temadisinc karar vermiştir Diğer tarafta: Afiyet yurdunda — #edi Bey tedavi altına alınan Tarık beyi bir çok zevat ve gazeteci arka- daşları ziyaret etmişlerdir. Ta- rık B. meb'us arkadaşlarından ve dairei intihabiyesinden tees- sür telgrafları almıştır. Kendi-| sini ziyaret edönler meyanında vali vekili Muhiddin B. bulun- lı-nakııı idi, Tarık Beyin sıhhatı gün geçtikçe salaha doğru git- mktedir. —e naneanasünenie Tâtı" satılmaktadır. Bu mamulâttan başka banka fabrikalarında yapılamıyan bazı. diğer milli fabrikalardan tedarik edilmiştir. Meselâ yerli ıtriyat ve podralar, Karamürsel fabrikası şapkaları, Altın me- kik fabrikasının krep döşinleri bu meyandadı. | | | kuvvet, hareket ve yerli mallara karşı rağbet, Yerli mallar paza- rının inkişafı için kâfi görülmek | itedir. l | Yerli mallar pazarının rnığı-[ za kısmı perakende satışa tah- sis edilmiştir. Yakında üst kat-! ta toptan satış için bir kısım a- çıl'zukur. Pazara bir terziha- ne ilâvesi de düşünülmektedir. Yerli mallar pazarında teşhir. edilen eşya hakikaten nefit ve /0 nisbette kavidir. — Fiatler de İnisbeten ucsizdür, Bunlarla birlikte bu sene mek-i $ gaa Vatandaş! Haberin var mı ? & Hüküme- timiz bir iktisat E gramı ha 2 zırlıyor. Bu —program yerli sanalleri koruya- ç ocak, yerli iş çıkaran Ffabrihalara Ön ve mey: dan vereceklir, Hükü- melt bu İş İçin ilh sene- de 15 milyon lirayı gö- zden çıkarıyor. Bu feda- kârlığa —karşı sende elinden geleni yap. Biz de ekileni, bizde yetişe- ni ye, bizde örüleni giy ve bizde çıkhan kokuyu $ sürün.. Tâ ki hükümel & Başladığı — mücadelede $ biran evvel muvaffak ( $ olsun. Onun mnua][ı-z â kıyeti hepimizin muvaf- 8 2 fakıyetidir. ç Am AAA SAA AA İ Polis üniforması Yenl elbiseler Fesane fabrikasına ısmarlandı Atış talimleri muhtelif cemiyellerin teftişi Polis memurları — için kabul edilen yeni şekil elbiselerin ima-| Jli dün feshane fabrikasma ihale edilmiştir. Memurlar için ayni fabrikada cibise ile beraber ka- put ve battaniye de yapılacak- tır. Elbiselerin imali o — kadar yzun sürmiyeceği — cihetle pek yakın bir zaman sonra polisler| yeni kıyafetlerini iksa etmiş o- lacaklardır. Diğer u;'ahan polisler atış talimlerinde de çok ileri gitmiş- jlerdir.Bu talimlere her gün Top i|kapıda devam olunmakadır. Son yaprlan — teftişlerde iyi neticeler verdiği için bütün me- rakiz dahilinde zabıta vukuatı ve bilhassa hırsızlık hissedile- cek derecede azalmıştır. Polis müdüriyeti tarafından Cemiyetlerin teftişine de devam Polis müdürü Şerif b. edilmektedir. Maamafih polis- çe yapılan bu teftişler — yalnız idari kısma ait olup — hesaplar tetkik edilmektedir. Şimdiye ka dar yapılan — teft'>slerde yanlış bir muameleye — tesadüf olun- mamıştır. Mektepliler müsabakası 36ncı hafta 36 Incı hafta önümüzdeki perşembe günü akşamına ka- dar devam edecektir. Per- e inkılâp | Yazan: Sürt Mebusu i Gazi v ati . -3 — ! İzmirin işgalini takip edeni kara ve karanlık günler içinde Burs j yoktur. Sizden ve bu tatlı soh- |lerinin inkişafına sebep betten ayrılmak benim için acı|tu. Millet, işgalden dol olacaktır. Bütün halka — selâm|bilde mes'ul edecek bir makı ve hürmetlerimi lâtfen tebliğ e- bir hükümeti değil, her şeyd diniz (Hay hay sesleri) evvel düşmanı vatan top BURSADA !dı“ndın A!mk tedbirleri arı; İzmirin işgali, her Türkü ta gae aa közelerine” canevinden — vurmuştu. Umumi | kitan eden (Müustafa Kemi harbin neticesi, imzalanan mü- o inae aradığı (hâkim tarekenamenin şeraiti, ıı_lııî ©& VÇet) i, İvti ikağ olti larak Türklere elim — akibetler | 1i Mustafa Kamal, b hazırlıyordu. Onun için İzmir Jabiyetlere, felâketlere rağın felâketi, vaziyeti içinden görüle Türk milletinln " rubüüidi © îıler için beklemedik bir şey sayı / 5. nez ve ölmez bir kudeet , gn tü (duğunu herkesten - evvel Ortada — mes'al kima? .. Vei iL e L ga ll tanm ufuklarında beliren karan- pi Slan Türk te vatanın ratlı lık hadiselerin hesaplarını kim- | .— Mustofa Komalin şahsi den sormalı? .. Ortada kendini pinde görmüştü. —— mes'ul sayan — biç bir teşekkül | gu a olıklı eraniyet, Tü yok. - Mütarekeden sonra Ba- | | O b ca ÇU LALD D bıâlide iktidar mevküne geçen (JeXC mBlAsü M Pi hükümetler, sanki bu memle- | ““erlamıştı. tetle hiç alâkaları yokmuş gihi gayri hassaz ,lâkayt ve iktidar- sız. ... Halbaki 1336 Hazii Bu hükümetler, haricin |“Bursa” nn Yunanlılar tai tecavüzünden ziyade, bu vesi- |dan işgali, Milli muhit taral lelerden istifade ederek dahil-|dan ayni şekilde, afni sükü de siyasi hasımlarının ezmek da |karşılanmamıştı.Bu işgal,vafı, vasile meşgul oluyorlar. Millete m her tarafında, fakat bilhaği beyannamelerinde İzmir facia- | Ankarada yıldırım tesirini sını “muvakkat işgal,, mahiye- |mış, ruhlarda ve vicdani tinde göstererek milli heyecan- | onulmez yaralar açmıştı. Bf , milli kinleri söndürmek is- (fa Bursa faciasımm — mes'ullaj tiyorlar. Onun için Türk mille- İrnüsebbipleri aranıyordu. ti, bu kudretsiz, gölge gibi he-| kü ortada muhatap olarak #ig yetlerden bir şey — beklemiyor, |It hükümet mevcut bulun onların hareketlerinden - ve te-İdu. Bir kaç ay evvel Ankı şebbüslerinden vatan için faide- teessüs eden Büyük Millet fi hiç bir şey ummuyor. Yalnız |lisi hükümeti elindeki hangi İzmirin elemini — yüreğinin en dularla istilâ ordusunu samimi bir köşesinde taşımakla edeblecekti? Bu noktayi di bu acı hakikatin karşısında ki - nenler pek azdı. İ nini ve imanını — kuvvetlendi Bu hiddet, şiddet, galı mekle iktifa ediyordu. — — — İtcessür daha ziyade Büyük Bu memlekete yeniden 'can let Meclisi muhitini sarm verecek, ona hürriyet ve istik- Vicdanlara sükün ve iti lâlin hayat veren kuvvetini ye- cek olan Mecliste, her kest »iden kazandıracak Mesih, aca- yade telâş eden, ortalığı ba ne vakit ve nerden çıkacak?. |leye veren bazı meb'uslar v; Ruhlarda, sanki gayri şuuri o-| — «Bursa hallaı niçin bir larak doğan bu ümit ve teselli,|gelip düşmana karşı bir mi iztırabı biraz avutuyor, vicdan-|faa cephesi yapmadı, Bu larm feryadını biraz dindiriyor- |da hamiyet ve fedakârlık du. yok mu ki düşmanın işgal Acaba bütün — bu Mmustarip| vetlerine karşı koymadılar ruhları, sızlıyan — vicdanları bir| Diyenler vardı. Bazı noktada, (Milli kurtuluş) hede-| vali ve kumandaını, cepher fi etrafında toplıyacak “hâkim lümü bekliyecek ve karşılıy| kudret,, nereden doğacak?,. — |yerde geri gelmelerini | | ... diyor, bunların v Ge İzmirin işgali ve işgal saha- :::ı musirren istiyord sının her gün biraz daha geniş- | : < ü lemesi, Anadolunun ruhunda vi Öiemeri düşünmüyor isyan, galeyan ve kıyam kuvvet yi — Bekhâr mısın? — Kocaya verilecek hızımız mi $ e 'e d, ğ a . var reis b v er PI