13 Aralık 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

M. Karahan HÖ — STSGADAD 1 Ülnc? sühifeden mabait ) /h, karaya ayak ba- ine hoşamedide bı O dunmuşlardır. Karat ’sırcıa siyah bir kostüm vardı. eşuş bir çehre — ile ilerleyerek| n bahriye m“'î ibelede bu- inde oldu- Inldc ıcfarctnane ikübuna tahsis edilen oto Râuoh ile doğru yürümüştür. Bir| ida, M. Karahanla birlikte ge- en Rus sefiri Suriç yoldaş Va- ” ve Saffet beyleri Rus Hari- âye komiserine takdim etmiş- ir. M. Karahanın ziyaretleri Karahan bundan sonra Sariç “yoldaşı saltma alarak otomobi- Teşrifat umumi müdürü Ba- ri bey otelde Karahan cenap-| ırmma iltihak ederek refakatle-| le kalmıştır. Karahan cena-| ) Perapalasta bir müddet| eşgül olduktan sonra Vali x'ı ben kendilerine iddei ziyarette| bulunulmuştur. Serkil doryanda siyafet — Karahan cenapları bü ziya- /|retlerden sonra Serkıldoryanda| K flu—uıe Vıh bey mralmdaıı - Tamamen hususi iz oL'm bu ziyafette M Kn- rliği protokol şefi M. Sakolin, komiserlik mümessili ve Türk of, Karadeniz — torpido filosu, 4 andanı kontramiral Şentel-| a Knlm'dıı Kumandanı Şukn.ı Ankaraya hareket Karahan cenapları ziyafeti üteakip, tespit . edilen pro- mucibince Rus sefiri Su- yoldaş ve Teşrifat umum lürü Basrı beyle birlikte akşamki trenle Ankaraya| gitmişlerdir. Karahanı ı.enapla-î Tının istikbalinde hazır bulunan 'atın kısmı azamı. teşyiinde - de bulunmuşlardır. M. Karahanın Milliyet'e- beyanatı i “Milliyet” in bir muharri-| Perapalas otelinde kabül işlerdir. Bu esnada M. Su- ve teşrifat umumi müdürü)| Basri Bey, M. Karahanın nez- nde toplanmışlardı. Rus Ha- iseri, - muharririmize di mahiyette — sual sorma- şartile sadece ihtisasla- e söyhycc:klerini kaydet-| timı bildirmek isterim. İs- la gelir — gelmez karşım- a Türk - gazetecilerini buldu- dolayı derin bir meser-| hissetmekteyim, Sizin şah-i uzda Türk matbuatını selâm-| 1 la müftehirim. Hüküme- erkânı ile temas etmezden v ü — mahiyette be- bir muhahbet besliyordum.| 'ürkiyeyi ziyaret etmek benim! çayei hayalimdi. Komiserliğe geçtikten sonra| arzuma muvaffak olmak im-| elde 'etsı' ginden — dolayi meldir. Burada kendimi adi memleketimde hissedi- ım. Bu akşam Ankaraya gidiyo- m. Salt gününe kadar döne- nit ediyorum.” A mız — malümata göre leıcı)z Vekili Tevfik Rüştü bey de M. Karahanla birlikte hrimize — geleceklerdir. Ka- an İstanbulda Gazi Hz., ta-| yurulacaktır. “M. Mussolini ve Bulgar nazırları — ROMA, TI. A. A. — Başve- cil M. Müssolini, Bulgar harici-| ye ve maliye nazırlarını kabul tmiştir. 'RDMA 12. A A — M. Gran- tarafım-| vi binmiş ve teşyie — gelenleri| linde etrafına — Bir bç 'gelime ile size his| bep .| müessir olmıyacaktır. (Biriaci sayiadan mabat) cümanları İsmet paşanm dedikleri- ni tercüme ediyordu. Nutkun sonla- rında mağrur göğsünü kürsüye da- )nyınk sağ elini havaya kaldıra- T — Milli iktizadi kifayetsiz olarak sürükliyen millet — ciğerlerini müte- diyen eriterek kendini yiyen bir üt halindedir. Yaşamak kudreti her ölçüyü aşacak kadar sağlam ve| temelli olan Türk milleti kendi ken- dini yemek vaziyetine âslâ düşme- yecektir diyerek milletine en büyük teselliyi verdi. Öna ahenkli sesile azim ve cesaret aşıladı. Devlet Bankasından — bahsederken| Başvekil: Şimdiden söyleyeyim ki bankanın ilân olunan ilk vazifeleri arasında milli paranın altın olarak tesbiti kaydi bulunmayacaktır. di- yen sözü en kuvvetli bir. müjde ha- Bitti. Büyük milli meseleyi bütün ruhile ortaya koyan İsmet Pş. Hiz. safhasında da milli mücadelenin bu muvaffak olanacağına sıkı bir emni- yeti bulunduğunu tekrar ederek: Eğer bu mücadeleyi de bize em- niyet edecekseniz buna itimadıızı ulı'ı'ııımdcı ederim — diyerek ürsüden indi Wuiıüı— Eskişehir meb'usu F.m_B—nı,dı etrafında bir mat edilmişti. Paşa tekrar kürsüye gelerek kat'i müzafferiyet için zerre kadar şüphe edilmemesini - söyliye- rek teşekkür etti . Bu nutkun tab'i ve köylere kadar| için mütcaddit takrirler veril- Besim Atalay B. bu şerefli kararı fakdir yolla sözler söyleyerek enlou- da köşede oturan İsmet paşaya dö- mahiyeti| nerek: — Yürü paşam diye haykırdı. Halk da seninle, hak da seninle, gö- nüller de seninle, Nutkun metni ANKARA, 12 A.A.—Büyük | Müllet Meclisi buğün rebi” Kü> zım paşa hazretlerinin riyaset- lerinde toplanmıştır. Celsenin küşadını mütcakip Başvekil İs- met paşa hazretleri söz alarak atideki nutku irat buyurmuş- lardır: “Milletin çok sayğıdeger ve- killeri, Milli para üzerine düşündük- lerimizi milletin büyük mecli- sine ıoykmek için müsaade is- an beri milli terim. para her sene nihayetinde bir miktar tenezzül kaydelmiştir. Son beş altı senelik tenezzülün sebepleri şunlardır: Birçok seneler, kapalı mah- rumiyet içinde kalmış memle- ket sulh ile nefes aldıktan son- ra birçok ihtiyaçlarını hariç. ten tedarik elmek mecburiye- tânde kalmıştır. Hazır yiyen, geçmiş asırların kötü mirası o- larak açık bütçe ile memleket idare etmeğe çalışmak — alışıl- mış bir hastalıktı. Sonra, üs- tüste birkaç yıl verimsiz ve kı- sır geçti. Bunların hepsinden mühim olmak üzre, daha doğ- yusu bunların hepsine asıl se- r kette milli iktisadın kifayeti gibi bir dü- şünce vatandaşın ve cemiyetin fikrinde yer tutmamışlı. Ceçen senelerin sebeplerini bu suretle hulâsa edebilirim. İçinde bulunduğumuz sene- nin muhasebesi ise şudur: Bizim için çok ağır ve zah- metli sayılacak didinmelerden sonra devlet idaresinde — açık / bütçe belâsı bertaraf edilmiş- tir. Güç kazanılan bü iyiliği zikrederken bilhassa kaydet- yasliyışa ki uçık bütçe tehlike- si artık iyi doktorların tekay- yüt ve nezareti altinda nükset. miyecek bir hastalık değil, her idare adammm, her vatanda- şın önüne görünerek gelir bir mikrop olmuştur. Atide hiçbir zanfan bu mikrop bühyemize İktısat ve istihsalimize esaslı olarak yi tesir eden bir müessir de şimdiye kadar vatanda bütün teşkilâtı ve kanunlarile en son ilim esaslarına müstenit bir devletin,ve içtimai varlığın ku- rulmuş olmasıdır.Dahili ve ha- ridi polilikada istikrar ve emni- yet havası, iktısadi inkişafa temel olacak amillerdendir. Bu müessirlerin semerelerini her senc istihsalimizin gösterdiği le hissetmiş bııluıwyo— artmı İruz. İktisadt endişe bütün zi- hinlerde belirmiştir. Henüz du ygu halinde bulunan bu endi. şenin umumi hayatta yapacağı, yapması dâözim olan — tesirleri benüz tatbik etmeğe başlamış değiliz. Şimdi bu sene için top- Bulgar nazırlarından M, lanan ve mıîüpmmşw MİLLİYET — CUMA Bundada muvaffak olacagız Fi3 * Bunun birincisi harici borç- ların ltediyesine başlanmasıdır. Bu seneki tediyeler için daha evelden ihtiyatlı ve- hazırlıklı bulunmak sayesinde harici te- diye menfi tesirini maddeten fazla hissettirdi, denilemez. Fa kat, bu bir amildir ki her sene mevcut ve müessir olacaktır . ve bunun tesiri diğer tetbirler- le muvazeneye getirilmek lâ- zım gelecektir. Diğer taraftan borçu tanımak bir mukaveleyi müstakimane tatbik etmeğe ça Tışmak,emniyet ve itibara müs- pet tesir eder avamilden addo- hunmak tabiidir. Yeni gümrük tarifesinin tatbiki vesilesile ba- zi tüccarın isabetsiz telâşın- dan bu kürside daha evvel bâh setmiştim. Bu telüş yüzünden az zamanda memlekete yığıl- mış olan malların — tesiri son haltalarda menfi olarak pek ziyade göze çarpmıştır. Menfi tesiratın hepsinden mühim ol- mak üzre para - tenez: ruhlarda uyandırdığı endişeyi, buhranı zikretmeliyim. Masum ruhlar kendi 10 lirasını tehli- keden kurtarmak için dövis te- darikine kalkmışlar ve herke- sin ayni telâşı ile kendi 10 li- rasımı değil, evini, dükkünmı, tarlâsını, istikbalini tehlikeye atacağını fark edemez olmuş- lardır. Kötü niyetli ve imansız olanlar için meydan zehir sa- çacak bir fırsat gösteriyordu. (Devletin mübayaa - ihtiyacı i- leride daha fazladır, devlet pa- ranm kıymeti tabilmek için bütün servetini sarfetmiştir, hükümet milli parayı düşüre düşüre sıfıra yaklaşlıracak son ra az bir bedel ile parayı piya- sadan toplayıp devlet bankası açacak ve yeni para çıkaracak) gibi şayialar herkesi parayı at- mağa teşvik ediyordu. Şüphe yoktur ki: Milli paranın kıyme ti üzerinde en kötü tesir ya- pan amil ruhlarda husule ge- len emniyetsizlik ve buhran- dır. Şimdi size vaziyetin ciddi olarak muıılııımı ve tedbir. lerini arzedeceği Milli ıktııuı, mılıye, milli para için bildiklerimizi, kana- atımızı yıllardır bu memleke- tin pek çok işlerinde ve tecrü- be mektebinde edindik. Fakat, size cosaretle söyliyebiliriz. ki bildiklerimize itimadımız, ted- bir addettiklerimizi tatbik et. mekte sebatımız sarsilmaz de- recede sağlamdır. Bir insanın da bir devletin de maişet ve si- yaset yolu kendi takatini doğ- ru'tartmakla tayin olunabilir. Muktedir olduğundan feda et- memek muktedir. olmadığına girişmemek doğru tartının ilk mizanıdır. Bu mikyas, hayatta kazandığı ile geçinen, kanaat- kâr v& alnının terile mütema- diyen kazancını artırmağa ça- balayın çalışkanı ve terakki e- deni yaratır. Milli paranm al- tına nazaran sabit bir kaymet alması bütün kuvvetimizle var- mağa çalıştığımız hedeftir. Mil li paranın düşürülerek orla- dan kaldırılması değil, milli pa ranın daha ziyade kıymetlen- direrek altına bağlanması bi- zım bütün gayret ve kuvveti- mizi sarfettiğimiz başlıca he- deftir. Bedava lnıınçlırı için bunun aksini vatanda söyliyen- lere ve yapanlara Türk mille- tinin bütün küvveüle birbirin- den müessir iki can yakıcı ce- za talbik edeceğiz. Cezanın bi- risi milli parayı kıymetlendire rek pek sevdikleri — bedava leri bedava kazançlarını temi- “ni temelinden mahveylemektir. İkinci ceza her cürmü gördük- çe mücrimi kanıma - teslim et- mektir. Bir şahsım emniyetine | ve servetine kasdedenin cezası düşünülürse bütün vatandaşla- rın ceplerindekine, yuvaların. dakine kasdedenin cozası elbet te tasavvur olunmıyacak kadar ağır olacaktır. Milli parayı kı- türlü fedakârlıkla hesapsız dö- vis tedarik edip satmak dü düğümüz tedbirlerden deği dir. Birçok memleketlerde bir- kaç kere tecrübe edilmiş olan bu usulün sakatlığı tereddüt götürmez bir bedahattır. Bi- zim düşündüğümüz başlıca ted bir bütçe muvazenesi gibi bü- tün memleketin tediye muva- zenesinde açıktan kurtulmak- -| tır. Bu memleket devlet müba. etlendirmek ve tulmak için | memleketin inkişafı için bhari- ce çıkarmağa mecbur. olduğu paralar kadar lâakal o kadar, harice mal ve say satmak ya- ni istihsal etmek lâzımdır, bu- na mecburdur. Size nazar ta ifadesi en kolay, billüil ta- | hakuk ettirilmesi bu asrın in- | sanlarınıa ve cemiyetlerinin başlıca meşgalesi olan bir mev zudan bahsettim. Bu mevzu hemen bütün dünyanm başlı- ça müşterek derdidir. Vaktile hükümetlerde bütçe muvazene- si de bu zaviyeden görülürdü, yani devletin bütün ihtiyaçları evvlâ tesbit olunur, sonra bu ihtiyaçları karşılıyacak memba lar aranılır. Yer yüzünde olan bu usulü takip edebilen hükü- met kaldımı? bunu bilmiyo- rTum. Bizim iyi bildiğimiz şey bütçe muvazenesi için evvelâ devletin menbalarmı, gelirini hesap etmek ve ihtiyaçlarını bu gelirin hesabı içinde kısıp çerçevelemektir. Umumi serve tın artması ile imkân bulduk- tan sonradır ki yel için masraf açabililiyoruz. Büt çe açığının bütün keşmekeşle- | rinden ve dertlerinden bu usul le kurtulduk. Fakat, asıl hay- rete şayan olan neti: ahval ve şerail ibhtiyaçlarının eu iyi, en çok bu usul sayesinde tecmin olunabilmesidir. O halde iktı- sadi açığı kapamak için iktisa- di inkişafi tömmlü bimek içiğ de bu usulü tatbik edeceğiz. Bu memleket bütün vatandaşların her vasıta ile kazanıp — harice mal ve say ölürak gönderdiği kıymetten daha fazla hariçten kaymet almıyacaktır. Devleti ve milletin bütün uzuvlarının harice tediye ettiği bütün va- tandaşların hariçe sattiği mal ve sayın bedelini aşmıyacektır. Memleketin resmi ve hususi bütün ihtiyaçları ve bütün inki şaf arzuları kendi istihsalât i- le çerçivelendirelecektir. Hariç ten daha çok daha pahalı ve- sait tedariki, ondan evvel daha fazla kazanıp elde satılacak da ha çak kiymet - bülündüurmağa bağlı tutulacâktir. Bu esasİa>i Yöre size bugün yaptıklarımızı.ye yarın , yapa- oı.ld aZi z in vekâletlerin bütçeleri dıhılınde hariçten tedarik et- meğe mecbur oldukları, henüz sarfolunmamış — ihtiyaçlarını derhal tevkif ettik bütlün mem lekette husüusi idarelerde ve be lediyelerde tasavvur edilip he- nüz bir mukaveleye bağlanma.- mış olan harici masrafları kâ- milen durdurduk, yani bir lira nin harice çıkarılması için icra vekilleri heyetinden müsaade almak lâzım * gelecektir. Eğer mülâhazatımız ve tedbirlerimiz tasvibinize mazhar olursa bu aldığımız tedbirler devletin bü bütün vesmi memurları — i. çin yeniden — kuvvetlenmiş bir emirdir. Bu — emrin " şuurla ve samimiyetle tatbiki- ne yardım ve dikkat etmeleri- ni huzurunuzda bir daha devle tin bütün teşkilâtınm bütün me men yarısı sarfolunmuş bir bü tçenin ikinci devresi için aldı ğunız bu tedbirl tesiri mü- him olacağını ümit ediyoruz. Bahususki harici tediyenin ha zır bulunan son — taksitinden başka bir tediye borcu bu sene) için kalmamış gibidir. Fakat, bu tedbirin asıl tesiri, mübim görülecektir. Büyük Millet Meclisinin ye | dreti, her ölcüyü aşacak kadar | rini başarmaktan zevk duyan ni bütçesini tatbik etmek bize | sağlam ve temelli olan Türk | milli mücadeleciler ruhunu bü nasip olursa sene başı ilk işi- | Milleti kendi kendini yemek | tün tazeliğile muhafaza cdiyo miz bütün vekâletlere ve bütün | teşkilâtlara dövis bütçesi teb. Hiğ etrmek olacaktır. Bu seneler den mukavelelerle - devredile- cek tediyeler başta, tediye et- tiğimizden daha fazla gelir te. min edecek işler onun arkasin- da olacaktır. Bunların haricin. de herhangi bir harici tediye heyeti vekilede evvelâ tetkik e- dilmek icap edecektir. Semere- K işlerin dövisleri de tabii he- yeti vekilenin kararile tatbik olunabilecektir. Gelecek sene için bu tedbirlerin tesiri neka- dar mühim olacağını tasavvur etmek müşkül değildir. Efendiler, şimdi iktisadi açı ğm girift olan, güç olan — asıl milli kısımına ııi KANUNUEVVEL yorum. Dev- | zı malümatı da ;u.ndıdı:ı e| na, yani istihsaline kifayet et- mek endişesi, işte asıl büyük tedbir budur. Millet, kendi is- tihsalinden fazla sarfetmiye- cek, kanaatkâr bir hayata gir- mek mecburiyelindedir. Size yakında milli tasarrufu daha ı ince ve isabelli mütaleaya ya- rayacak bazı rakkamlar getire- ceğiz. Fakat, ehemmiyetsiz bir misal olmak üzre şimdi haber verelim ki bu memlekette sene iki milyon liralık çay içilmekte dir. Geniş ormanları ile meş- hur, henüz demiryolu uğrağı ol mıyan bir şehrimizde elektrik tesisatı için lâzım olan direkle- ri demir olarak harice ısmarla mışlardır. Eğer istihsalâtımız kifayet etmiyorsa ve çalışkan vatandaş eknıcklc kahve arasında muhay yer kalacaksa onun kahveyi ter cih edip dermansız düşinemesi için güçümüz yettiği kadâr ku lağmına bağıracağız. Güzel lâ- vanla sürünmüş ince ipekliler içinde Türk kızlarının cılız ve ğeri çürümüş bir hale gelme- sine muvafakat etmiyeceğiz. Anadolu dağlarmın sarı çiçek- | lerini başına takarak gürbüz vü cutla cephane taşıyan anaları gibi kızlarımızın sağlam vücut lu ve yerli ipeklerile dağ çiçeği kokusunu dalgalandırarak her şeyden evvel kuvvetleri, kana- atkârlıkları, tasarruflarile ken- di yuvalarını yılmaz kaleler gi- bi sağlamlaştırmalarını istiyece ğiz. Millt tasarrufata başlarken evvelâ kızlarımızın vazifelerin den bahsetmem pek - tabiidir. Çünkü bir yuvaya milli tasar- ruf ve kanaatkârlık bir defa ka dının dikkati ve tekayyüdü ile yerleştikten sonra erkeğin bu- na mukavemet edebilmesi mad deten mümkün olacaktır. Bin- belâya karşı koyan, bin musibe ti ezip yenmek ile meydana çı- kan milli mevcudiyet mahza milli maişeti tanzim edememek yüzünden tehlikeye düşürülmi yecektir. Aklı eren bütün va- tandaşların şuurunu uyandır- mak ve bu uğurda devletin bü- tün kuvvetlerini harekete getir mek kat'i kararımızdır. Nazik bir mevzuun anlatmış olmak için şunu ilâve etmeliyim ki, sözlerimde muka velâtın itibarını sarsacak ve va tandaşlara harici mallara karşı cebri ve telkini boykot ilham edecek bir mana yoktur. Böyle teşebbüslere şimdiye kadar ol duğu gibi, bundan sonra da as- lâ müsaade etmiyeceğiz. Bilin- melidir ki milletlerin münase- beterini tanzim eden muahede ler milletler arasında alış veriş temin ettiği için milli kazançta temin edecek olan başlıca çare- lerdir. Devletin ittihaz edeceği tedbirleri medeni bir devletin hukuku dahilinde bulunan ted- birlerden alıyoruz. Milü tasar- ruf, yerli mal istihlâki gibi ted birleri şuurlu yaşamak i: her müstakil milletin düşün- dulderıııde'ı, yaptıklarından se alik milli iktisat muvazenesinin samimi arzula- rından ihtikârları ve dahilde fi at muvazenesinin lehle: Tâli için ümit çıkarmak istiye- cekleri, umuduklarından mah- vum etmeğe çalışmak mühim bir meşgalemiz olacaktır. Milli iktisadı kifayetsiz olarak hayet sürükliyen mille çiğerlerini mü | yiyen bir | vücut halindedir. Yaşamak ku | vaziyetine aslâ düşmiyecektir. | Bu uğurda Büyük nin alabileceği tedbirler ve | memleketten icap ederse isti. | | yebileceği fedakârlıklara, fer- | | gatlara ancak ahmaklar hudut tasavvur edebilir. İşte elendiler, millt parada Wıkzmıııı kifayet amili üzerinde düşündüklerimiz ve kararları- gz bunlardan ibarettir. Bu se mneki buhrana geçici bir amil o- lan fazla eşya ithali şimdiden tesirini kaybetmeğe başladı. Son iki aydaki ithalât geçen se menin ayni aylarına nisbetle he men yarıya yakın derecesinde düşmüştür. Devlet bankasının tesisine ve mahiyeline dair ba- de beş milyon liralık kahve ve | ği et Mec- | Alı Cenanı B. burada katiyetle şayi olmustur. Dahiliye vekili Mühim bir tekzip ANKARA, 12 -(A, A.) — Yarm inin bu günkü nüshasında baş) imhur muavinli-| lııklıınd.ı bır, müsait olmadığı gibi, böyle bir inti- hap ve bu intihahm teşlsilâti esa: kanununda istilzam eyledi; bir tadilin mevzuubahs olmadığını en kat'i sürette bir def'a daha — tekzibel Anadolu ajansı salâhiyettar - bulun- maktadır. miyet teşkiline karar verildi ANKARA, 12 - (A. A.) — Büyük Millet Meclisi reisi Kâzim paşa haz-| retlerinin riyasetlerinde bir milli ta-| sarruf cemiyeti teşkiline karar veril miştir. Aldığımız malümata nazaran bütün meb'uslar bu cemiyete mhılı olacaklardır. Cemiyetin vazifesi irşat| 've tenvir suretile milli tasarrufu te- minden ibarettir. Büyük Millet Mec- lisi reis vekili Hasan (Trabrun) Rah| mi (İzmir) Celâl (İzmir) Fuat (Kırk; lareli), Yusuf Kemal (Sinop), Saffet (Erzincan), — Besim Atalây (Kütah- ya), Reşit Saffet (Kocaeli), Beylerle Ziraat ve emlâk ve eytam bankası u- mum müdürleri Şükrü ve Hakkı Saf- fet Beyler yarın öğleden sonra Mil- lot Meclisinde reis Kâzim paşa hazret| lerinin riyasetlerinde - toplanarak ce-| Mmiyetin nizamnamesini izhar edecek- lerdir. aninEücaulınb( Atina sefiri gidiyor sefirimiz. Enis beyin mezu- iHrrub niyeti hitam bulmuştur. Mumaileyhin Pazar günü mahalli memuriyetine hareketi kuvvetle muh- milli para üzerine vücuda geti- rilecektir. Bu bankanın bütün watandaşların emniyetine, Bü- yük Millet Meclisinden çıka- cak hususi bir kanuna istinat etmesi, sermayesine milletin ih tiyari olarak iştiraki için aksi- yonların arzedilmesi musam- memdir. Bankanın vazifeleri bununla tayin ve ilân olunacak tır. Fakat anlıyanlar tabii gör- sün, hayale kapılanlar hayret etsin, şimdiden söyleyeyim ki bankanın ilân olunan ilk vazi- feleri arasında milli paranın al tın üzerinden tespiti kaydı bu- lanmıyacaktır. Altın üzerinde millt paranın tespiti bütçede, devlet mübayaatında, milli ikti | Ti milletin | lara itimadını kaybeder, sadiyatta ve bütün vatandaşla- -xan tasarrufatında düşünülmüş tedbirlerin neticesi olarak yapı | lacaktır. Bunu hükümet, Bü.- yük Millet Moeclisi ve bütün millet hazırlıyacaktır. Bu hazır hıklar” milli paranın kıymeti- nin tecrübelerle yerinden oyna maz bir hale geldiğini göstere cektir. Fili istikrar denilen bu nmıce hasıl olduktan sonradır at paramrza karşılık vaz'ı gibi binnisbe çok kolay bir ted Devlet bankasının - tesisile katedeceği mesafeler hakkım- da herşeyi söylemiş oluyorum. Millt paradan bahsederken bü tün milletin el birliği ile çalış- masını lüzumlu gösteren mev- zulara temas etlik. Hakikatta sade bir işe değil, zorlu işe girmiş olduğumuzu biliriz. Fa kat, zor netice elde etmekten zevkalan sporimen gibi bu mil letin birikip kalmış zorlu işle- ruz. Eğer bu işler her vast ge- lenin derhal yapabileceği gey- ler olsaydı başarabilmek — için Büyük Millet Meçlisi idaresini beklemeye hacet kalmıyacaktı. | — Beyanatımda zail idrakli ve ya zaif imanlı olanın gözüne gestirmiyeceği yahut bedbin. likle göz he alabileceğ i şe. yler bulunabilir. Böyle kendini aldatmak istiyen zaif yaradılış ADANA, 12 (Husust) Ali Cenani bey Trablo Şamda olduğu Yalovada bulunmakta olan Dahili; dün gece geç vakit şehrimize gelm Milli tasarruf ce- | arabulusta imiş şehrimize geldi ekili Şükrü Kaya B. Sebep anlaşıldı Kunduryotis filo me selesinden istifa etti ATİNA, 12 (Apo.) — Dün siyasi fırkalar reisleri reisicümhur namze- dini irae için Venizelosun ruıııtmlı toplanmışlardır M. Venizelot bu iç- timada Zaimisin namzctliğine itiraz vaki olduğu ve yahut namzetliğini ademi kabulde ısrar ettiği iıkvh'rdı M. Kafandarisin namzet gösterilme- ni lif etmiştir. Muhtelif fırka re- ği şekil ve surette hallü fasıl için M. Venizelosa selâhiyeti tamme ve vae mit reisicümhur intihap edildiği tak- dirde âyan riyasetine barbiye nazırı Sofulit intihap olunacaktır. ATINA, 12 (Apo.) — M. Kundu riyotisin bahri inşaat programında kabine ile arasında hasıl olan ihtilâf lan dolayı reisicümhurluktan — istife ettiği şayiaları salâhiyettar mahafil de tekzip olunuyor. Kim olacak ATİNA, 12. A A.— M., Ve nizelos, reisicümhurluğa nam- zetliğini köymaktan imtina et- miştir. Siyasi mahafil, M. Zai- mis'in kazanması ihtimalinin fazla olduğu fikrindedir. Halk- — çılar, intihabata iştirak ede- — ceklerdir. ' ATİNA, 11 A-A: — Yeni reisicüm hur intihabı için toşrü heyetin - içti- maa davetini natık kararanmeler ves- mi ceridede intişar etmiştir. Derpiş edilen namzetler arasında — ceneral Dusinanis ile ceneral Metaksas da — vardır. M. Venizelos, kendisinin de mamzet gösterilmesini kabul etmemiy İcârlıkt miz hedef karşısında birçok ileri gı vi dalgalanmaktan, fakat sönmez tükenmez azmi kimmetten ve bebe- mehal kazanılacak kat'i muzalferi- yetten bahsolunabilir. Büyük Milli mücadelelerde zafere giden — yolun başında ruhların emniyeti ve bizcat kendi mevcudiyetinin sağlamlığına itikat edilmesi vardır. Osmanlı im- peratorluğunun inhitat -devrelerini ve son denilerini mühürleyen şey aklı ever ve münevver geçinelerin ve mesuliyette bulunanların her iş başında biz bu işin hakkından gele- meyiz vehminde olmalarıdır. Bu ka maht onların şahsı kudret ve faaliyet lerini ilk andan kemirirdi. İlk müş kilât ile her mücadelenin tabiatrm- dan olan devir devir aksi tecelliyat derhal maglubiyeti nefislerinde iman | haline getirirdi. Her milli mücade- Tedo bazır olan en büyük cevher, ya kendisi ise ilk anda on- , yardımımı esirgerdi. Bundan daha tabii ne ola bilirdi Şimdi biz size milli mücadolecile- rin, ilk halk idaresi adamlarının ka- maatı ile söyliyeceğiz. Ne kadar zor- lu ve çetin olursa olsun hiç bir milli meselenin halli milli şuurun ihatası haricine çıkacak kadar sarp değildir. Her şeyden evvel fertçe ve devletçe birbirimize guvenerek ve birbirimi- ze yardım ederek ve dayanarak bu yeni mücadeleyi, milli para, milli ik tisat, milli tasarruf mücadelesini be hemchal başaracağımıza itimat — et- meliyiz kat'i neticeye varıncaya ka. &. Bu kürsiden millet — vekillerinin — huzurunda kat'i kanaatla beyan ve — ilân ederiz ki milli parayı muhafaza edenler aslâ kaybetmiyecekler behe- mehal kazanacaklardır. İste efendiler, büyük bir milli me seleyi izaha çalıştık. Bu — meseleyi — kat'i muvaffakiyetle neticelendirme — Bi muhakkak görüyoruz. Eğer bu mücadeleyi bize emanet nlıx:k ibe. niz bunu itimadı vica ederiz.” rekli alkışlarla karşılanmıştır. Baş — vekil hazretlerinin nutuklarını mü- toakip Erkişehir meb'usu Fmin, Kü- tahya meb'usu Besim Atalay beyı ler söz nlarak hükümetin büyük bir isebet ve takdir ila giriştiği bu mü- cadeleye bütün milletin müzahir ©- lacağını sö Besim / dan xaferö götürenlerin endelede de muzaflar kaydderek sözlerine (yürü halk ta, halk ta gönüller de sizin raberdir) diye mikayet — vermiş v* Jara büyük devlet ve millet me selelerini sır olarak tutmak ve | hakiki tedbir yerine tılısımdan | bahsetmek daha ziyade yaraşır, Ancak, yetişkin hür milletlere | milli tehlikeler ve milli tedbir- | ler haykırılabilir. Yetişkin, hür | büyük bir milletin - idaresinde | şiddetle alkışlanmıştır. ; Bundan sonra araya müracant & dilmiştir. Reylerin tasnifi neticesi de reis Kâzım paşı Alkaşlar arasında kürsüye gelen başvekil İsmet paşa hazretlerir”Kat' i muyaflakiyet için zerre kadar şüp: he etmeyiniz” buyurmuşlardır. —