4 Aralık 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

' S SN Ekonomi Adana p FO Ş E amukları : İzmirdı-ılıı'kuııı;ı_falıı'ikalarıııda kul lanılmak için etü ANKARA, 3 (Milliyet) — İz mirde mevcat, iplik ve dokuma fabrikaları ihtiyaçları için icap eden pamukların bir kısmının Adanadan pamuk satın almak suretile temini hususunu iste- mekte idiler, Malüm olduğu üz re İzmir ve civarında yetişen pa muklar Adanada yetişen pamuk lara nazaran daha iyi bulunmak tadır. Binaenaleyh gerek farkı fiat ve gerek fabrikaların işine göre Adana pamuklarının fabri kalar tarafından alınması kendi leri için binnisbe faidesibulun- maktadır. Fakat Adana pamuk ları pembe kurt denilen bir nevi haşerc ile bulaşık olduğu ve bu haşerenin İzmir ve - civarı pa- muk zeriyatına sirayet etmeme gi için bunların İzmire itbalini İktısat vekilliği ziraat dairesi muvaık bulmamaktadır, Gerek İzmir fabrikatörlerini, gerek Adana pamuk ziraatçileri ni ve gerek memleket iktısadiya tını alâkadar eden bu mesele zerinde bir çok tetkikat yapıl- miş fakat her iki tarafı memnun edebilmek çaresi bulunamamış- tir, Çünkü çok iyi ve güzel bir malsul olan İzmir pamukları- nin bu ithalâta müsaade edilme sile pembe kuürt hastalığına ma rüz kalması ziraat idaresince katiyen tecviz edilmemektedir. Bilhassa, penbe kurt denilen bu haşere yalnız pamuktan pamu-| a sirayet etmeyip bir çok neba tat vasıtasile sirayet ettiğinden vikayesi de çok müşkül bulun- makadır. Büunun kabil olabilmesi için ancak bir çare bulunmaktadır, ki o da bir vakom cihazı tedari- ki keyfiyetidir. Bu cihaz sevk veya ithal edilecek pamukları derecesine göre bir veya bir kaç vagon birlikte cihaz içine alına- rak hamızı kiyanosma isminde- ki şiddetli bir müthiş gaz ile ü- tüden geçirmektedir. Bu ciha- zın tedariki de çok bir paraya tevakkuf ettiğinden şimdilik te- mini mümkün değildir. — , : —— - Ticaret odasının raş oru Ticaret odası kredi ve mü- devvenat şubesi tarafından İn- giliz Hrası ve iktisadi vaziyeti- vden geçirilmeli... miz hakkında bir rapor hazır- lanmaktadır. | Raporun ihzarr için borsada, kabiyo vaziyeti hakkında tetki- kat yapılmaktadır. Te Müskirat tabrikaları- nin işi azalıyor Şehrimizde bulunan müski- rat fabrikalarının adedi 26 ya; baliğ olmuştur. Bu fabrikalardan ancak bir kaç tanesinin malı satılmaktadiı |Diğer fabrikaların elinde külli- yetli miktarda mal kalmıştır. Bu vaziyet karşısında bir kaç imalâthanenin kapanması muh- temeldir, Tütünlerimiz için bir kitap hazırlamıyor Tütün inhisar idaresi tütün- lerimiz hakında bir kitap çıka- racaktır. Bu kitap bir kaç lisa- na tercüme edilecek, içinde |Türk tütünleridin nefasetinden bahsedilecektir. | — Tütün kitabını yazmak için lerden bir kısmt tütün zeriyati! tapta tütün Mıntakalarını gös- teren haritalar resimler bulu- nacaktir. Kitap bir kaç ay son- ra çıkacaktir. e | Esnaf bankası müdü- | —— rünün beyenatı Esnaf bankasınm esnafa ih- tiyaç nisbetinde kredi vermedi- ğinden şikâyet ediliyor. Esnaf bankası müdürü Faik B. esnafın bu şikâyetleri hit kında demiştir ki: — Bankamız sermaye nisbe- tinde esnafa — yardım ediyor. Sermayemiz 100 — bin lirayı te- cavüz eder, Bu — şerait altında| esnafa getiş mikyasta yardım. etmeğe imkân yoktur. İleride bankamız sermayesi-| ni arttırırsa tabildirki — yardım ihtiyaçlarını daha ziyade temin eder. Esnafın ayrı bir banka aç- masına biz de memnun oluruz. Şayet bankamızın faaliyeti- ni beğenmeyen esnaf varsa gel- sin bankada histedar olsun ve istediği gibi idare etsin. bir heyet ayrılmıştır. Bu heyet-| hakkında izahat verecektir. Kiz| MİLLİYET Vilâyette Vali Vekili Muhiddin B. Yalova- ya gidiyor _Vıl_l Vekili ve Şehremini Mu- hiddin Bey yarın Yalovaya gi- decektir. Yalova İstanbulun |kazası meyanına — girmek üzre yapacaktir. çei Zeki Paşa gitti Zeki Paşa dün Bursaya tir, Zeki Paşa orada teftişatta bu- lunduktan sonra şehrimize dö- necektir. gitmiş- Siğyi Ticaret odaları kanunu Bir mahalde yeniden ticaret tir. —- İ-tişa lâyihası İrtişa maznunu memurların doğrudan doğruya takibata ma- ruz kalmaları hakkındaki lâyi- edilecektir. Mal nasip olarak, birbirini takip e- den yakın fasılalarla geldiğin- den piyasada dovis talehi art- mış, dovis kurları yükselmeğe başlamıştır. Kurların yükselme ğe başlaması, harice borçlu o- lanları borçlarının karşılığını melhuz yeni kür tereffülerinden evel temin edebilmek için mev- gimsiz dovis mubayaasına sev- ketmiştir. Talepler teakip ettikçe kur- lar yükselmiş ve kurların teref Tük artmıştır. Eser ve müessir mütenasip suürette icrayi tesir e derek bu günkü — vaziyet hasıl olmuştur. Bu meyanda bilâ se- bep ve lüzum dovis mübayaatı- nın yapılmakta olduğu da mülâ haza edilmektedir. Bu ister is- pekülasyon ister dovis icharı mahiyetinde olsun piyasa hale- ti rühiyesini ihlâl eder. Vaziyet bu cereyan kapılmış olanların da büyük hisseleri vardır. Dovis piyasasının bu günkü temayüllerinde — başlıca amil olarak kabul edilen bu i! sebep haricinde düyunü umumi- ye tekasiti seneviyesinin ve de- miryolları — itilâfnamelerinden mütevellit tediyatın da müessir olduğunu zan ve tahmin etmek- te tam isabet yoktur. Zira haki- kat şudur ki bu taahhüdat daha evel derpiş edilmiş ve ihtiyacın * « * Kambio Borsası - 38/12/929 AJISİKRAZLAR TAHVILAT İstlran dabii 00671880 | y yadolu | 1T 251 Düyama arvvahbide v — 6 D AY OÇtİ LA İraziyeli dezir ya € » I 0025 h Tüzel girketi dAs00 :şmm.l.ı Elektirik şirketi *aK00 İşbarkanı 1 78 | Kattım Şirteci v »0 Atrdeta Gemir yolu * ge | !" Paşa llmsa gürneti - * Ta 00 G ÇEKLER d B0 10 58. Ü Lozdra 1008 0900 Newyork 044 SI,0S S00 Parla Atlaı 83 9000 5 2 | Cenevis Roma — üs61mo a1 BÜ Hükseş — 16 6250 “Amsterdam Ci 1278 z 15 Brüksel 390400 Solya 12 WS0 4 75 | Prag 18 0500 Betlia 8875 18 00 Viyanı 3 1Rön Merkaz Acentasç Galüa köprü başında, — Beyağlu — 2362 Şube acentesit Mahmüdiye Hani- altıtda Astanbul 2740 üi Trabzon ikinci poslası TDİZMİR ) vapuru 5 Kânu- nuevel — perşembe — akşamı Galara rıhtımından hareketle Zongüldak — İnebolu — Sinop Samsun Ünye — Fatsa Ordu Gireson Trabzon Rizeye gide- cek ve Of Sürmene Trabzon Polarhane Gireson Ordu Fatsa Samsun Sinop İneboluya uğ- rayarak gelecektir. İmir sür'al postası (GÜLCEMAL) vapunu 6 kâ- Hunuevel Cuma 14,30da Galata tıhtımından hareketle Cumar- tesi sabahı İzmire gidecek ve Pazar 14,30da İzmirden hare- Pazartesi sabahı gelecektir. Vapurda mükemmel — bir. S Gazbant mevcuttur YELKENCi Kara deniz Miks ve sür'al paslası VATAN Ci VAPURU (4 kânunu ee çÇarşamba günü akşamı Sirkeci rıhtımın dan hareketle doğru (Zongul dak İnebolü, Samsun, Ordu racaat. Tel İsanbul 1515 mühim bir kısmı geçen sene do vis olarak tediye olunmuş bu- lunmakta idi. Bu işler için bu se ne dovis olarak tediye olunmuş /dovis mubayaatı geçen se-ekin den daha çok azdır. Sarahatla ifade etmek isterim ki düyunu umumiye ve şimendiferlerin 929 - 930 mali senesi taksitleri kâmilen ödenmiş bulunmakta i- di. Hazine sön aylarda dovis mü bayaa etmediği gibi bundan bö- yle de dovis mübaya etmek za- rüretini duymamaktadır. Kurların tereffüüne sebep olarak gösterilen devlet müba- yaatına gelince: Filhakika de- vlet kendisine mürettep umu- hizmetleri ifa ve memleketin refahımı istilzam rette tatbik edebilmek için ha- riçten malzeme ithal etmekte- r— MİLLİYETİN ŞEHİR HABERLERİ iye vekilinin beyanat füü dovis mübayaasındaki teba- | RŞAMBA — 4 K Maarifte Tahsıl derecesi Talim ve terbiye dairesinin tamimi Eski tahsil dereceleri nasıl tashih edildi? Eski tahsil derecelerinin bu bulunduğundan orada tetkikat' günkü derecelere nazaran vazi-| yetleri hakkında maarif vekâ- leti talim ve terbiye hey'etince verilen karar, eminliklere, ta- Umum jandarma kümandanı mim edilmiştir. Bu karara na-| zaran 326 ve 329 senelerindeki İ7 senelik idadilerin dereceleri, muadildir. Bu idadi mezunları, lise mezunlarının istifade ettik- İleri her hususta ayni muamele ye tabi tutulurlar. İlk tahsile istinat eden ve ve sanayi odası tesisi hakkında liselerin birinci devresi, dahi zivade gerile ki kanun Vilâyete bildirilmiş- denilen 3 sınıfı ikmal edenlerin tedir. Bu mükayeselerden isti- ellerinde ki tasdikname ve ya şehadetname, Orta mektep de recesinde tehsil ifade eder. 1323 senesindeki 5 senelik |idadilerle 7 senelik idadilerin |S inci gmıfnr” bitirenlede orta ha bu hafta mecliste müzakere mektebi bitirmişçesine muame- Paâşka ithalât tehacürmünün tazi leye tabi tutulurlar. Ibirler ittihazını karar altına al- mıştır, Bunların müstemirren takibine itina edilecek ve tesir- leri kısa bir zamanda kendini gösterecektir. Sadece bu bir çok milyotların harice çıkması- na mmani olacaktır. Bu tedbir- ler bilhassa bütün devlet daire- lerinin dovis mübayaasını isti zam edecek mahiyetteki bi 'mum sarfiyatının mürakabası i- |le bunların. mümkün olan bütün aksamında' yerli mamülât ve müstahsalât ikamesini istihdaf etmektedir. BBi /başka önümüzdeki ve müt p senelerin bütçele- rinde de harici tediye taahhüt-) Terine kargılık teşkil edecek tah sisatın vâz Ve sarfında bu esa- sa süreti “ iyede riayet oluna- caktir. Eğer devlet nam ve he- sabma yapılan mübayaat dovis jtalebini tesdit etmiş ise bu tale- |bin icaryi tesir etmekten kalma- 'Si vaziyetin normal cereyanının avdet etmesi icabeder. Fakat avıl hakikat sadece ta- düm eden 4 ay - içinde normal miktarı tecavüz eden ithalâtın ife kanununun tatbikine takad- takriben 100 milyon türk liralrk bir nisbete varmış olmasıdır, Memlekette —dovis talebine mükabil dovis arzının. şimdiye kadar nisbi bir müvazenet temin| edememesine gelince: — Bunun bilhassa ihracat satışlarının bu,; seneki betaatında ihracat em- taamızın bu sebepten dolavi he nüz mutat olan mikyasta 3 memesinde aramak zaruridir. kişaf etmektedir. Vakia bu 100) milyon büyük bir rakkamdır. Ancak düşünülmek iktiza eder ANUNLEY VEL. Evkafta Evkafı islah lâyıhası tetkikte Evkafr ıslah komisyonu me-| saisine devam ederek profesör Lemanın tetkik ve tespit eyle-| iği esasları bir kanun lâyihası| haline sokmaktadır. İki içtima sonra komisyon mesaisini biti- rerek lâyihayi başvekâlete tak- tim edecektir. Tespit edilen, evkafın ıslahı esasları şunlar- dir. î Mütevellilerin vezaifini tes- pit. Evkafların ihya masraflarını tamir masrafları ile birlikte ev- |kaf idaresine kaydetmek ve mü tevellilere şimdiki aldığı para- ların yüzde ellisi nisbetinde bir maaş vermek, icareteynli mü- kataa üsüllerini kaldırarak ka- nunu medeninin tasfiye madde- i göstermek- harç edilen hüküm şudur ki: hal edilmiş bulunan emtaanın Defaten fazla miktarlarda it- büyük bir mıktarı son ayların ithalât noksanı ile mühim su- rette telâfi edilmiştir. Bundan fe kanununun meriyete girme- |sinden dört beş a yevel başladı- ğı nazarı dikkate almır ve itha- lTâtin mütcamil olan vedelerle ö dendiği düşünülürse mezkür ay lardan kânunun tatbikine başla- nıldığı tarihe kadar girmiş olan emtaanın büyük bir kısmının be |dellerinin ödenmiş bulunması Jaşıkârdır. Piyasa, görülü yar ki vaziyetteki gayri tabiilik de- vresini geçirmiştir. Memlekete lüzum ve ihı vaçtan fazla mal girmesini tabii bir neticesi ola- rak hadis olmuş bulunan bu gün kü muvakkat vaziyet makul bir himaye tesis ederek memleke- tin seri bir ikitsadi inkişafâ maz| |hariyetini ve zaman zaman ken dini hissettirmekten hali kalmı| yan tediyat muvazenesi açığını | n da kat'i surette izalesini temin için yapılan yeni gümrük tari- fesinin tatbikine devam edildik çe tekrar hudusuna imkân yok tur. Ancak bu günkü vaziyetten| istifade kastile bazı ikümleri haricinde muamelâta| içtisar ettikleri alınan haberler- den anlaşılmıştır. Bu gibi ahva- le meydan vermemek ve buna| içtisar edenleri kanunun derpi! ettiği şekilde cezalandırmak i-| için vekâlet daha müteyakkizane | harekete karar vermiştir. Bun-! 'dan başka hükümetin mev fanı tedavülde bulunan evrakı nak- diyeyi yarılamak suretile halk- X Et münakasası İstanbul Nafıa fen mektebi mubayaat komisyonundan: Mektebin 930 Mayısı gayesine kadar iaşe ihtiyacı olan eti P zarlıkla ihale edileceğinden taliplerin 5/12/929 Perşembe güü saat 13 te teminat makbuzlarile mektepte toplanan komisyof gelmeleri, Ankara - Kayseri hattında Karafakılı istasyonu için f0t | , boru ve teferrüatı kapalı zarfla münakasay konmuştur, S Münakasa 9 ikinci kânun 1930 Perşenbe günü saat 15,306 Ankarada Devlet Demiryolları İdaresinde yapılacaktır. ğ Münakasaya iştirak edeceklerin teklif mektuplarını ve Mf | vakkat teminatlarını ayni günde saat 15 şe kadar Umumi Mi | , dürlük kalemine vermeleri lâzımdır. ğ Talipler münakasa şartnamelerini on (10) lira mukabilini | ,, Ankarada, Malzeme deiresinden İstanbulda Haydarpaşa 18 ğazasından tedarik edebilirler. i 1 Devlel demiryalları ve limanları umumü idaresinden Ankara — Kayseri hattı üzerinde paşalı istasyonu civarınd | '2/ 305/800 üncü kilometrede vaki taş ocağından 13600 m' b ihzarı kapalı zarf usulile münakasaya vaz edilmiştir. Münı 25/XI1/929 tarihinde Çarşamba günü saat 15, te devlet di yolları ve limanları umumi idaresinde yapılacaktır. Münakasaya iştirak edeceklerin teklif mektuplarını ve mu' kat teminatlarını ayni günde saat 14,30 a kadar umumi mü lük kalemine vermeleri lâzımdır. Taliplere münakasa şarnamelerini 5 lira mukabilinde An da muhasebat dairesinden ve Istanbulda Haydarpaşa vezn den tedarik edebilirler. İslanbul nalia haş mühendisliğinden — — 25 Teşrinisani 929 tarihinde ihale edilmek üzre münaki &1 ilân edilmiş olan Porsuk istikşafına ait mukavelede bari dilâta lüzum görüldüğünden tadilâttan sonra münakasaya mak üzre münakasa başkaca ilân edileceğinden şimdilik ihh | muamelesinden sarfınazar edildiği ilân olunur. ğ : PTT Levazım müdürlüğünden - 1 — Posta vesaiti nakliyesinde kullanılmak üzre 6000—100 |* t: kilo benzin kapalı zarf usulile münakasaya vazedilmiştir. 2 — Maddei mezkürenin 19/12/929 tarihinde ihalesi icra ! nacağından taliplerin şartname almak üzre şimdiden teklifnati | lerini tevdi içinde mezküâr tarihe müsadif Perşembe günü Ş 14 te Istanbulda Yeni Postanede mübayaat komisyonuna mürt caatları. ğ İ fe 1 ğ Müttehit Ermis Emniyet Kartal könserve Fabrikaları Türk anonim şirketi Galatadaki iderehanesini —30 'T. Sani 020 tarihinden itibaren zirdeki yeni adrese nakleylemiştir. İstanbul Eminönü meydanı könrü karşısı No 19 Telefon İstanbul 1980 'tan cebri bir istikraz tasavvurun da bulunduğu hakında bethaha- ne şayiat deveran ettiği anlaşı! İmaktadir. Bu şayiyatm piyasa- yun temayülâtında mevfi tesirat icra etmekten hali kalmıyacağı ve kalmadığı aşıkârdır. Bu ha- inane tasnii ancak nefretle red ve tekzip edi * | Hükümetçe alman ve alına- cak olan tedbirlerin yakin bir a-| edeceği muhakkaktır. Halkım| iş bu neticeyi emniyet ve iıi[ | ki bu ithalât tarifenin tatbilin- len beri geçen zaman zarfında lesaslı bir surette telâfi edilme- “ğe başlanmıştır. Bunu aşağıda- |ki rakkamlarm ifadesinden sa- rahatla görmek mümkündür. Gürarük hasılatı 928 ve 929| |Teşrinievellerinde şu miktara |hıliğ . Türk Hirası 929- |679000, türk lirası 928 4.863.000| | |görülüyor ki gümrük resminin matla bekleyebilir. tinde beklenen neticeyi temin Büunüunla beraber muhakkak olan bu neticenin biran evel is- tihsalinde evelemirde menifaat- —— tar ve ayni zamanda vazifedar olan halkımızın daima daha az istihlâk etmek ve daima istih-” lâk edilen maddelerin milliyeti- ni araştırmak gibi milli iktisat menfaatımızın emrettiği hedef- vasatı yüzde 12 de yüzde 20 ye lere doğru daha azimkârane yü- ,çıkmış olmasına Aynı ayın hasılâtıma kiyaşla dör tte bir nisbetinde bir tenaküs A | dir. Bu meyanda bilhassa demir kaydedilmiştir. Bu tenaküs it- İrtihaller BEKAACARRENE BUKT TPARE Doktor Nâzam Şakir Beyin pede-| ri Şark şimendüfer — memurlarından mütekait Saraçbaşı oğullarından Şa- kir efendi vefat etmiştir. Cenazesi bu| gün saat l1 de Pangaltıda Hamam)| taddesinde numerolü haneden kaldırılacaktır. — | “okınir. Arnaut köyünde 86 nomerolu hanede 324 doğumlu İzzet oğlu Necati ea eee d ASN | ÇiĞi Tültebeklei yollarrmızın inşaatına devam gerek mevcut hat ta miratın istilzam ettiği malzeme bedelleri de ehemmiyetsiz ad- dolunmryacak miktarlara baliğ olmuştu. Bu harici mübayaat be kambiyo ihtiyatımızla ödendi li ola- yakın alâkasının bir deli bu sahada müspet m-| ’“?““'?4“. bir ay eveline nazarap dahal hal edilen emtaanın nesi Teşrinievelindeki ithalâ- :cıı 1928 senesi teşrinievelindeki | | ithalâttan 20 milyon lira mikta- ,rından daha dün olduğu suretin |de olduğu k Tâzımıdır. de piyasadan nüz neticelendirilmemiş olma- meclis Beşiktaş — Askerlik şubesinden al- | yeni kambiyo mübayasını istil- kla beraber mezkfi aym ilk üç ki ekspresle Istanbula hareket maş olduğum, vesikamı zay itim ye- |'zam edecek miktarda değildir. |haftasına müteallik olarak elde ettiler. nisini alacağundan eşkisinin - bökmü | Mamafi, hükümet te mesele ile bulunan rakkamlar gümrük rü- — Bu zevat Borsa'da ıenı;ı...j ,ıuııiıı hasılâtının son ay zarfı kıymetile| ki rar edildiği gibi gerek bu inşaatın ifade edilmek istenir se 1929 se pit etmiştir. tlarrmızdaki Bu tedbirlerin mahiyeti gizli lerde ait oldukları Dairelerde| tutulmaktadır. Elde mevcut bor| tevzi edilecektir. wîâ"t rağmen, güm-|rümesi lüzumunda bir defa da- leri siste matik su- rük hasılâtının bir sene evelki| ha tevakküf etmek isterim. 'BİRLER ANKARA, 3 (Telefonla) — Maliye Vekâleti Borsa'da tatbi/ Mütekaidin ve Eytam Eramilin Nakasaya konmuştur. 'T kine karar verdiği tedbirleri tes Birinci Kânun 929 ilâ Şubat Tin şartname almak için * 930 maaşları aşağıda yazılı gün| Bün levazım müdürlüğüne &” A sa kanununun çok kıskanç bir. tarzda tatbikine ilecektir. ALİ RİZA BEşeâ.ELIYOR anlaşılma! z boyacı oğlu sokağında 6 dellerinin büyük kısmı mıvcuı( Gümrük idaresinin geçen Te-| — Bu münasebetle Maliye müs- iği şrinisani vaziyeti hesabiyesi he teşart Ali Riza Bey ile İktısat clisi umumi kâtibi bu akşam yaparak lâzımgelen tedbirleri a| *K yaR bik mühür ve cüzdanlariyle mü Mezkür müdürlüğe nmılif*, ğ EKTEA Her hususta emsaline faikti AEFG Türk Anonim Elektrik şirketi umumiyesi Galata: Bahtiyar han ğ Şehremanetine mensup '15 Kânunuevvel Pazar mütekaidin ve eytam |1$ Kânunuevvel Pazartesi eramilin birinci kânun| — 929 ilâ şubat 930 üç ay- hk maaşları: 1 — Şehremanetine mensup ... Şehremanetinden: kamyonları için lüzumu meleri teklif mektupfarnu hale günü olan 24 Kân. E- 2 — Maaş sahiplerinin tat- Salr günü saat onbeşe Kai racaat eylemeleri ilân olunur. 7 Kânunuevel 929 Cumartesi ... e Şehremanetinden: Bmir 8 » » » Pazar Be-İsöferlerine yaptırılacak | yoğlu İkmm elbise açık münakasayâ 9 Kânunuevvel 929 Pazarte- muştur. Taliplerin şartnar görmek için her gün mü ya girmek için ihale günü an.mgç:gınhı y - İvazım müdürlüğüne geln VA si. 10 Kânunuevvel Salr