4 Aralık 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

4 KÂNUNUEVVEL Duzg Dünyanın cenneti denilen Montekarlodan bir manzara.. Amerika borsasındaki buhran ! n Para bolluğundan şik? A ıive teden Amerikalılar bile parasız kaldılar, Montekarloda kimse yokl. —— 0006 ———— Bu sene dünyanın bu sefahat yerine Amerika zenginleri uğramaz oldular, otelciler işlerin iyi gitmediğini söylüyorlar Amerikadan yazılıyor: Dün-|gin olan herkes nikbindi. Bu)| panın güzel ya piyasasında meşhur New- 'ork borsasının ehemmiyetini tekrara bilmeyiz ki lüzum var mı?., Bilhassa son haftalar Monte Carlo gazinosu zarfında bu borsada oynanan o- yunların dehşeti, iflâslar, ölüm ve intiharlar Wall-Street namı verilen bu borsanın şöhretini dünyaya yeniden yaydı. İçinde milyonlar üzerine iş yapılan bu borsayı öyle yeni, büyük bir bi-| na, saray zannetmemeli... Bu- rası bir sokaktır ki Mısırın ka- labalık, gürültülü bir çarşısını hatırlatıyor. - New-York rıltımında bir yer işgal eden bu para çarşısı yir- minci asırda dünyaya hakim o- lan bir merkezdir. Bu para çar- Şısının etrafında cesim binalar, daha ticaret merkezleri; Vdu_dnn yle bir gürültü ki tas- viri kabil değil... Borsadaki sayısız adamların , Hiç yorulmadan çalışması, mü- temadi heyecanları çok görüle- cek şeydir. Öğle üstü halif bir ycuıık.ı sonra saat beşe kadar, gene dimdik. Ondan sonra bor- sacılar gidip yıkanırlar, yahut gölf oynarlar!. LONDRA, 2. A. A. — Avam kamarasında işsizliğe karşı si- gorta lâyihasının müzakeresi esnasında nazara çarpan en mü! him cihet amele fırkası müfrit âzasından M. Brockvay tarafın- dan verilen bir tadil takriri ol- muştur. Bu takrirde yeni taz-| minat baremlerinin Şubat bida- yetinde değil, fakat gelecek Martın 13 ünde tatbikine baş- lanması teklif edilmektedir. Me sat nazırı bu tadil teklifine mu- halefet etmiş ve bu takrir kabul edildiği takdirde 250 bin ingiliz lirası fazla masraf ihtiyar edil- mesi lâzım geleceğini söylemi- ştir. Bahri konferans LONDRA, 3. A.A.— A- vam kamarasında — sorulan bir. suale cevaben, M. Mac Donald bahri konferansın içtima tarihi- nin 21 K. Sani olarak tespit c- dilmiş olduğunu beyan etmiş- tir. Londrada zelzele LONDRES, 2. A. A. — Dün gece burada bir zelzele olmuş- tur. güzel kazanç günlerinin hep bö |yle sürüp gideceği herkeste bir İkanaat halindeydi. | O kadar ki Amerikanın artık sihirli bir tılsım bularak bütün dünyanın parasını çekebileceği yarı şaka, ciddi, — söyleni- yordu. — Fakat kuvvet denilen Şey ister silâh kuvveti, ister pa- ra kuvveti olsun, bir raddeye Avrupadan para çekerken nik- binlik te işte böyle sürüp gidi- yordu. Fakat Eylülde İngiliz bankası iskonto fiatini arttırdı. Ametikadaki İngiliz paraları İda memleklerine yollandı. T. evelde New-York borsasında jtelâş başladı. Artık esham düş tükçe düştü. İlk günlerde gene nikbinlik gösterilmek istendi. korkunç bir şey olmadığı ileri sürülüyordu., Her büyük mu- vaffakiyet gibi New-York bor- sasının kazancı da acı felâket- lerle sekteye uğradı. Amerikada umumi! harpten sonra artan refah ve servet A- merikalıları şaşırttı. 'Bu refahı daha arttırmak için her şey ya- pıliyor. Fakat her şey Ameri- kadan ibaret zannedildiği için beynelmilel — piyasa, bugünkü dünyada her zamankinden faz- laartan beynelmilel iktisadi bağlar ihmal edilir. gibi oldu. İşte son buhran da bunun neti- cesi olmuştur. Monte Karloda kimse yok! Monte Karlodan bildirildiği- ne göre bu sene oraya gelen seyyahlar arasında artık öyle havadan para kazanıp ta Avru- Akvam cemiyeti Ka Ne gün içtima edilecek? PARİS, 8. A. A, Hükümet- ler akvam cemiyeti meclisinin jiçtima tarihi hakkında mükâle- meye devam etmektedir. Mecli sin Londrada toplanmıyacağı ve İngiltere hükümetinin mü- vafakat göstermemesinden do- layi bahri konferansın toplan- ması için evelce tayin edilen ta- rihin değiştirilmiyeceği hemen |hemen muhakkak görülmekte-, |dir. Akvam cemiyeti umumi kâ- tipliği konferansın kânunusani-| nin 13 ü ile 20 isi arasında top- lanması hususunun - kararlaştı- rılmasını M, Hendersondan ri- ca etmiştir. İçtima tarihi olarak 13 Kânunusani intihap edildiği takdirde M. Hendersonun ak- vam cemiyeti meclisinde hazır| bulunacağı, aksi takdirde mec- lis müzakeratında İngiltereyi hariciye müşteşarının temsil e- deceği söylenmektedir, Yeni reisicumhur BERN, 3, A. A. — Millt me elis, reisicümhürluğa M. Graber i intihap etmistir. | gelir ki sarsılır. Amerika bütün| yerlerinde yiyen borsa zenginlerine tesadüf edil| |memektedir. Bu Amerika borsasındaki buh randan ileri geliyor. Bir çok a- damlar artık havadan para ka- zanamadıkları için Amerikadan çıkmıyorlar. Onun için bu sene Monte Karlonun büyük otelle- ri hemen hemen neşesizdir de- |nebilir. Her Amerikalı zengin için en büyük arzu kazandığı parayı ge lip Avrupada yemektir. Şimdi |Monte Karlo müşterileri böyle (azalınca tabiidir ki — büyük ku- mar salonlarında da dolar zen- ginleri azalmıştır. — Artık işler iyi gitmiyor!.. İşte Montc Karloda otelcile- 3 Rulet masası başında rin, gazinocuların ağzından dü- kat bu söz evelâ —Amerikanın İreette söylendi. Orada da bor- İsada hava oyunu ile para kaza- nanlar: — Artık işler iyi gitmiyor! Demeğe mecbur oldular. Ayni cümle Amerikadan Av- rupaya kadar iştebu suretle geldi. e K tanda Borsada tedbir ATİNA,.3. ALA. — Hükü- met, altı ay müddetle borsada vadeli muameleler icrasını me- Darülfünun ATİNA, 2. A. A. — Darül- fünunun müvakkaten — kapatıl- ması hakkındaki karar gelecek Pazartesi gününe kadar temdit edilmiştir. —— Manş denizinde fırtınalar LONDRA, 2. A.ÂA — Bu ak !ım Manş denizinde şiddetli bir ırtma hüküm sürmüştür. Rüz- gâr saatte 100 kilometre sürat- le esmiştir. Berri Avrupaya se- fer yapan posta vapurları bu se |ferlerini pek büyük müşkilâtla| yapabilmişler ve uğrıyacakları limanlara büyük bir taahhürle gelebilmişlerdir. Bir alman ve 'bir felemenk tayyaresi Lympne |de karaya inmeğe meobur ol-| muştur. —— İtalya kralı ve Papa kralının Pa ziyaret edeci yor. 5 K. Evvelde rivayet olunu- şmeyen bir söz olmuştur. Fa- a ROMA, 3. A. A. — İtalya'nan reisicümhi çrsrenan HARİÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER | Bügün | Denizde mü- dafaa | Bahri tahdidi teslihat konferansı önümüzdeki ayın — nihayetine doğru toplanacağına göre konferr 1sta ta- kip edilecek yol, tahdit edilecek ge- miler için Avrupa ve Amerika mat- | buatında salâhiyettar — kalemler de-| vamlı neşriyatta bulunuyorlar. İngilterenin en maruf amirallerin- den biri tarafından ahiren yazılan i- ki mekale bu chemmiyetli neşriyat arasında bilhassa hatırlanabilir. Me- kaleyi yazan evelâ düşmana karşı iki yoldan gidileceğini söylüyor. Bu yollardan biri düşman erazisi- ne hücum etmek, yahut ta düşmanmı ihtiyacı olan şeyleri tedarik etmesine | | mani olmak. İşte — donanmaların — tahdidinde, meşru müdafaanın temininde behe-| © mehal bu iki yoldan gidilir. Amira- lin fikrince beynelmilel bahri kuvve hakkında en doğru ölçü en zayıf bah- ri devletlerin - kuv Cinde — Endişe.. Fransa bir nota verdi Ingilizi “inde haricezm m ket imtiyazıarı 'ti olmalıdır. En| | zayıf bahri deylet, karada bulundu- için bu yalnız kara mü Tâzım olan kur eti temin etmiş olan donanmanın asıl he- yollarının kesilme- mesini temindir. Ticaret gemileri bu| itibarla harp gemilerinin himayesi al-| mahvet ektir. Ticaret gemileri asker, er- zak, mühimmat ildleri düşmanm asıl kuvveti arasında sayı- labilir. Fakat ticaret gemilerini bında harp gemisi pekâlâ kabil olduğu gör Onun için tahdidi texl lurken bu da hatıra geliyor. İngiliz amirali bir devletin bahri kuvvetini | top, silâh, mukavemet — ve sür'atle tahdit etmek doğru olmadığı fikrin- dedir. Tahdit işinde toplu bir yeküni tayin edildikten sonra bu yekünu ken di ihtiyacına göre tevzi etmekte her, devlet — serbest bir milletin müdafansında esaslı bir mesele daha - vardır ki o da bin mil-| den aşağı bir su sahasını daima ken- di mürakabası altında bulundurabil- i yasıtası rıdır, Her millet kendi müdafa ted- birinde serbest olmalı.... Fakat şu kat talâanın neticesi didi teslihat işinde — ihtilâfın can da- marı ortadan kaldırılabilecek mi? .. Müdafas ihti; kadar itibari Troçkinin hatıratı Almanyada dava açılıyor saca göz allığımız mü- Berlinden bildirildiğine göre Troç- kinin hatıratını meş ümek meselesin- meşhur borsası olan Wali-St- | evel bir mukavele akt ettiğinden haber dar değilmiş. Ker- - —i. TROÇKI1 enıki batıratında Lenin ile Troçkinin) harp esnasında Alman erkânı harbi- yei umumiyesile münasebette bulun- duğunu yazmaktadır. Troçki bunun üzerine bu kitapçıya hatıratını — ver-i mermiştir. Fakat mukavele mevcut ol- duğundan kit aat etmiştir. Bu davada ceneral Lu-|madde konulduğunu bunun da yekbılar şehadette/hükümetlerce kabul — edilmiş makta kekeMAği TE YT ği Fransada Talebe nümavişleri LİYON, 3. A. A. — Alt me- ktepler talebesinden 400 kişi ta lebe cemiyetlerine mahsus bi-| naların kendilerinden geri alın- masını isteyen belediye idaresi aleyhinde bir nümayiş yapmış- lardır. Nümayişçiler sokaklar- da ve caddelerde mürur ve ü- buru müvakkaten — durdurmuş- tur. Zabrta amelenin de muza- heretile müdahale etmiş, tale- beden 3 kişi yaralanmıştır 3 ki- Şi tevkif olunmuştur. Young plânı PARİS, 2, A. A. — Young plânının tatbikine mütcallik ni- hat protokola dercedilecek mad deleri kaleme almağa memur hükükşinaslar komitesi Kânu- nuevelin onunda Brükselde to- planacaktır. Poincare Lubnana davet edildi BEYRUT, 3. A. A. — Lub- üru, M. Poincare ye bir telgraf çekerek nekahet devresini Lubnanda geçirmeğe davet etmistir. taraf için| Çan Kay Şek PARİS, 2, A. A. — Hükümet! Metlerine bir nota tevdiine me- nası Moskova ve Nankin mümessil-! isea çllerini Sovyet ve Nankin hüki ' Son Haberler Ankarada bir mües- sese iflâş etti Müessesenin 200 bin lira borcu vardır ANKARA, 3 (Telefonla) — Ankarada Mizanci zadeler mü- essesesi hakkında Ankara icra dairesi iflâs kararı vermiştir. Uzun müddettenberi borçlarını ödemiyen bu müessese satışla rında tenzilât yapmıştı. Piyasada altmış kuruşa satılan kıravat- lar on beş kuruşa, on yedi liraya satılan kumaşlar 7-8 liraya satr Jiyordu. Alacaklıların müracaatı üzerine bunun önüne geçilmiştir. Mü essesenin 200 bin lira borcu vardır. Askeri Şura dün toplandı ANKARA, 3 (Telefonla) — Askerişura bugün Milli Müdar faa vekili Abdülhalik Beyin iştirakile içtirna etti. Ehemmiyetli askert lâyıha ve nizamnameler görüşülmektedir. Suriyedeki Türk emlâki hakkında müzakerat baslıyor ANKARA, 3 (Telcfonla) — Yarın (Bugün) Hariciye vekâle tinde murahhaslarımız ile Suriye murahasları ilk içtimamı akde decektirler. İçtimada Suriye'deki emlâk meselesinin müzakere sine başlanacaktır. Ücretle müstahdem memurlar hakkında ANKARA, 3 (Telefonla) — Maliye vekâleti ücretle müstahı dem memurlar hakkmda yeni bir lâyiha hazırlamıştır. Bundan başka lüumsuz evrak ve vesaikin, vesaiki müsbitenin sureti imhası hakkında bir lâyiha ile vakfa ait tapu borçları içiti diğer bir lâyiha da hazırlanan lâyihalar bu günlerde Heyeti ve- kileye tevdi olunacaktır. medin ağır hapse mahkümiyeti |ni talep etti. Bircaninin idamı isteniyor kümetin de Paris misakını ka-| Ayaşlı Nuh efendiyi parası için Mur etmiştir. Bu notada iki hü-- ANKARA, 3 (Telefonla) Üs| kalmalıdır. Bir de| ünde diyebiliriz ki tah tespit etmek o| | bul etmek süretile girişmiş ol- dukları taahhütler hatırlatıl- makta, Fransa hükümetinin |şarki Çin şirnendiferleri mese- |lesinin ortaya çıkmasından son ra Çin - Rusya münasebatı üze-, rinde tesir yapmış olan vakayii endişe ile takip ettiği beyan e- dilmektedir. Bundan — başka 'Temmuzun 19 unda yapılan bir teşebbüs de derhatır ettirilme- ktedir. Malüm olduğu üzre bu İ M. Brland Çin hükümetleri harbe hiç bir, vechile müracaat etmiyecekle- rini kat'i surette beyan eylemiş- lerdi. LONDRA,2. A.A, — A vam kamarasında M, Hender- son hariçezmemleket imtiyaz- Karahan larının ilga edilmiş olmasının| bu imtiyazların ortadan kaldı- rılması hakkında hükümetin gi /,rişmeğe hazır bulunduğu müza- kerelerin muvaffakiyetle neti- celenmesine mani olmuyacağı- 'nın Çin hükümetine bildirildi- ğini beyan etmiştir. teşebbüs neticesinde Rusya veW jöldüren eski' çoban Mehmet ile j_l(ırlşın nahiyesinden Hüseyin in muhakemesine devam olun- du., Müddei umumi iddianamesin 'de Hüseyinin idammı ve Mel | Bursa, Borsa Yanlışlıkların önüne geçilecek Posta idaresile Borsa kom- jserliği arasında garip bir mese- le çıkmıştır. Bursaya gidecek mektuplar kelimeler birbirine çok benze- diğinden Borsaya gelmektedir. Borsa kömserliği Posta ida- resine bu hali bildirerek önüne geçilmesini rica etmiştir. Posta idaresince kati tedabir alınmış- tır, aü İA Borsada vaziyet Dün İngiliz lirası borsada 1079 kuruşta açılmıştı. Bu an- dan itibaren yükselmeğe başla- İ dr. iBr aralık 1089,5 kuruşa ka- dar yükseldi ve nihayet akşam 1090 kuruşta kapandı. Borsa komiserliği İngiliz alan ları şiddetli bir kontrola tabi tut maktadır. Alın ve Liret te yükselmiştir. —— 'EN Müskürat bayiliği meselesi Bir müddet evel teşekkül — eden İmüskirat bayiliği teşkilâtı üski- rat fabrikaları arasında bir ihtilaf . Bu ihtilâf yüzünden her iki çık ta- Altın 960 Liret 855 te kapanmış | Silâh taşımak yasak İZMIR, 3 A.A. — Bergnmede ye- ni bir pamuk fabrikası açılmıştır. İZMİR, 3 A.A. — Tekerrür edett vakaylin önüne geçmek üzre vilâyet, polis müdürlüğüne ve mülhak kazt kaymakamlıklarına, silâh taşıyanlar |bakkında tak'batta bulunulmasını em retmiştir. Fırka grubunun big inkü içtimar Bu gün Halk fırkasında şe- hremini Muhiddin beyin de işti rakile Cemiyeti belediye fırka grubu bir içtima aktedecek ve bu içtimada oktrua meselesi bir şekli halle raptedilecektir. Şarbon hastalığıtmın önü alındı Alman tedahir neticesinde şehrimizdeki şarbon hastalığır jnın önüne tamamile geçilmiş' |tir, Gizli zebhiyat şiddetle takip edilmektedi! Müezzinlik intihabı Dün Tevcihi cihat komisyo- nu toplanarak Valide <zmii şe refinde münhal bulunan mücz- zinlik için açılan müsabakaya |dahil olup evelce kadro harici kalmiş cami hademeleri arasın da imtihanını yapmıştır. M. Piju 15 gün sonra gelivor Gazi projesini tanzim eden mühendis M. Piyü 15 gün sonra projeleri hamilen İstanbula ge- |lecektir. | Gazi köptüsünün projesi hu rada tetkik edilecek tadile mult mıştır. M. Mac Donald, sorulan bir raf da aralarındaki mukaveleyi feshe taç noktalar varsa tadil edilece- süale verdiği cevapta bahri kon ve bayilik teşkilâtını kaldırmağa ka- |ktir, Proje katiyet kesbettil:ten 'mahkemeye müra.| ferans . programına - yalnız bir| "" yermiştir. ikuvvetler esasına müsteniden harp gemilerinin tahdit ve ya tenkisi hususunda anlaşmak İ- çin en muvafık çarenin aran-| masından ibaret olduğunu söy- lemiştir. M. Henderson, Amerikanın teşebbüsü üzerine Çin ve Rusya hükümetleri nezdinde büyük de vletler tarafından müşterek te- İşebbüslerde bulunulduğunu ve |bu hükümetlerin Kellog misakı |mücibince girişmiş oldukları taahhütlere nazarı dikkatleri celbedildiğini temin — etmiştir. İngiltere ve Amerika hükümet- leri yarın matbuat vasıtasile müşterek bir beyanname neşri için anlaşmışlardır. M, Hen- derson Sovyetler hükümetinin müzakerata girişmek için der- miyan ettikleri şartlar Mukden hükümetince kabul - edildikten sonra Mançuride bir mütareke jJakdedileceğini — zannettirecek |kuvvetli sebepler mevcut oldu- |ğunu ilâve etmiştir. ların Mançurideki — işgal hare- ketleri esnasında beyaz Rus; muhafızlardan — 320 ki d aldıkları Çitadan bildiriliyor. MOSKOVA, 3. A. A.— Ruıl* esir| aldığımıza nazaran bayiler bayilikten müskirat alma- |yapamadıklarından aa ;ıı'lu K iyetcidirler. lâtının istediği firmayı — satmasından PENEE SO ç Ada çamları Evkaftan Şehremanetine de vredilen Ada çamlarının muha- fayası için Emanetçe yeni bir. kadro vücude getirilmiştir. KOLONYA, SUYU | | sonra bir taraftan sondaj ame- İliyatı yapılacak, diğer taraftafi |da yeni köprünün inşası münâ- kasaya konulacaktır. Köprü korkulukları türk mi: mari uslübuna muvafık olacak" tır, Fırka kongreleri Halk fırkası nahiye kongreleri bt hafta tamamile bitoceği cihetle gele cek haftadan itibaren kaza kongrele ri başlayacaktır. l « COLOGNEX NO 11