10 Nisan 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 4

Hülküâm, Ecdlebiyat. Boman FTERST EE CEL AA GERE T ÜYTT NK DN P aıxıım #MÜLLİYET. TİR 6 Nişan 1920 ÜNK[ HAVA lüthaneden aldığımız mali- azaml hararet 7 ve idi. Dün sabah kadır yağın yağmur dir. Bogün ruzgir mü- hava halıf bulutlu olacaktır. e isimleri! “bir kanun lâyiha- bir sene sonra he- bir cile ismimiz ola- - zannederim - aile ismi yoktur her gün bin maruz kalırız. flığını en — iyi görürsünüz. Bir dane Ali Rıza, üç ail Hkkı ve bir kuç imet Ali vardır, bütun irbirinden — ayırmak ' idoreleri - talebeye Iulrre' de birbirine | . Hatta bu numara © kadar hakim e ini İsim- _“,;ok def'a kürek ' vgilıı' numara veya fgınılar. Şimdi tabil her kes k.anılrı.aı. ve yanlış- kikate 6 yalaız mes'ele tahin a&zinin tevcihinde, nedese kendi - daşına ce iki kafiba Aslan oğul- düstür | folon gibi ofili alerce namzedi ola- gile isim — itasından elice elde edilmiş kapalı nedir ? saçık resimler bahsi yürüten Toplu şımız dünkü Va- d : palı şey örtülmüş gn ibaret değil midir? Sîal Her - kapalı müş bir açıktan tel ve çirkin ! yefikimizin ğüzel abakası başladı. Ka- abaka ile cidden yaz'iyete düştüler. an resim okadar görülüyor ki sa- izelliği hakkında fikir imkânsız oluyor. ..A araflar * Vakit , v Günkü ın.îhuıındn adam , olarak onsilitçi Asaf ireketi prolesto et- kışıklı — delikan- en çirkin erkek nler için kendini şebbüs öden ol- im için, oldu ! düşüp bayılıyor korkmuş ki! ilarla köşke gir- Yakup)Ef.nin 'altında başında ge- le Sapsarı, saçı, sa- ekang ş, elin- . ! çekip daliyor, buraya #Saman şal sa- Neticeddüyu şişesini ordusuna İlayıp şa- Temir buzlerne süriy- asilerin & g f Bera oraglmandı İarını — to Sultan il- doktor. B. etti, kendii — kızcağıza Mensur adam bir yyanmaktı. Karısı öne lanı se- EDEBİ BAHİSLER Bü günkü Rus edebiyatı Rus edebiyatı yüz senelik yep yeni bir edebiyattır. Filvakt on seki- Finci asırda pek mühim Ros şairleri yetişi Fakat nesir, doha doğrusu müstekil bir mensur edebiyat , on dokuzuncu ascın İlk otuz senesi içine de doğdu. Puşkin, Gogol, Dostoyevski muazzam, emsalsiz bir abidenin ba- nileridir. Onları Tolstoy ve Turgen- yef takip eti Mahdut bir makalede bürlin rus edebiyatını gözden geçirmek müş- küldür. Esasen maksadımız bo günkü Rusyanın “edebi vaziyetini, tetkik emektir. Bunun için bir İi bafta evel intişar etmiş olan guyet kıymetli bir eseri takip edeceğiz. Bu eser, genç Rus muharrirlerinden M. Vla- dimir Poznerin Rus edebiyatı pa- moraması isimli kitabıdır ki onda son otuz kırk senelik edebi cereyanlar hakkında pek müfit malümat bulu- yoruz (I). Rus edebiyatının bariçte tanılan ve takdir edilen şubesi nesirdir.Halbukt M. Pozner'e göre şairler, o edebiya- tın en ziyade dikkate şayan unsurunu teşkil ediyorlar. 1899 - 100 mesli her şeyden, çon bir şair nesli - olmuştu Bunların — arasında en mühimmi Annenski dir. 1856 - 1909). Aym mesle mensup büyük bir edip de Vasili Rozanov (1856-1919) idi. Rozanov harikülade bir sanarkâr, d! kısinıdır. O sahifelerin birinde diği şa sözleri kaydedelim, çi onlar bütün —rusş fikir aleminc şamildi azıları Rozanovda bir filosof görmek / istemişlerdir. Bu — yanlıştır Ruslardan şimdiye kadar ne filosof, ne demetod ve sistem adamı çıkmı mıştır. Buna mukabil Rus mu- harrirlerinin hemen hepsi tefelsilfe kalkışmışlardır. , İşte bütün Ruz muharrirlerini, bihlassa Tolstoyu tarii eden veciz bir söz. Filhakika Rus Tuhu, Rus hassasiyeti mücerret sir- temler yaratmaktan ziyade umucü sürette “tefelsüfe, müstittir . Bu , sansüel arklarm vasıllarından biridir. Aymı nesle mensup olmak üzre D. Merefkovski, $. Hipyüs, F. Solo- gob, C. Balmont gibi mubadrirleri sayabiliriz . Bunlar umami noktal nazardan büyük bir kıymet arzet- memekle beraber rü& edebiyatının Jakişafina — çok — hizmet — evmiş sayılıyorlar. — Fakat onların fevkinde, bütün ——— mustırlarına hakim bir — şahsiyet — vardır: — Maksim Gorki. Görki bir nevi timsaldir; ço- cukluk, gençlik bayatı kendi kendinc bir şah-eserdir. , bir şuh-eser ki muharririn yazdığı kitaplar ona bir mabait teşkil ediyor. Gorkinin gerek şahsında, gerek eserinde e) ziyade dikkati cefbeden vasıflar, şayanı bay- ret bir hassasiyetle urkına has bir mevi merhamettir. “Bir nevi,, dedim: rus müharrirlerine lazın — merhimeti muayyen bi zümreye münhasır kahr; beşeriyete, zengin ve fakirine, zelim ve mııMmL'ıı, yer yüzünde yaşayan. gel 1885 le 1905 arasında bir realist mektep - doğmuştar ki bunun men- supları Korolenko, Bunin, ve başları A Küprin dir. Kuprin Garpta çok tanınmış bir romancıdır . Eşerlerinin kısmı azamı tercüme edilmiş ve göhret kazanmıştır ( ezcümle Dilello) Fakat bir Rus edibi. olmak- itibarile her kesten ziyade selâhiyet sahibi olan M. Pozner'e göre Kuprin. yük- sek bir muberrir olmadıği gibi ze- maramı anlamamış, bedii ihelyaçlarını hissedememiştir. Her yere sirayet eden eymbolizm Rusyaya da girdi; ancak doğdoğu vünema bulduğu memleketren başka bir yerde muvaflak olamadığı için Pozner , Panorama de ittörcture Russe. Naşiri . Kra , Bürhan Cahit On sekiz, on dokuz yaş- larında lâpiska saçlı, dol- gun vücutlu bir kız sedirde yartyordu. . | (Zehra) kalk kızım, hekim geldi. Samur gibi bir sıra kir- pik yavaş yavaş aralandı, taze badem gibi iri ve ye- şil iki göz göründü, Baba-| sının kırık, gamlı, harap se- si işidildi : — Korkma kızım korkma |doktör B. yabancı sayılmaz. l (Suat Naci) (Hacı ya- kup) Ef. nin, güzelliğini |zaktan işittiği kızını |fa görüyordu. (Zehra) korkulu bir kâ- Lbııstqn Şayanır bı ti Rousyada dahi kiymetli eserler vücut hizmet edememiş ve seri mel tevlir — etmiştir. aksül'amelin başında Aleksi Blok bulunuyor. Blok (1880-1 muasır Rusyanın şüphesiz en M. Pozner de önü m bir şahsiyet ve pek yüksek b ik göstermekte tereddür etmiyor. e Şahit olmuş etmişi. İhtilali, büyük Ön ikiler eti Bu süret hacta n şairi oldu. Ön Ih"aı egi vakit bürün Rusya balkı oau ezberlemişti, M. Pozner'e göre Blok, bizzal şürdir. Denilebilir ki ihtilal nesline mens p olmadığı, ken- disi Ihullala iştirak ermediği halde Aleksander Blok rus ihtilalinin en mübim unsurlarından biri olmuştur. A Blok'un nesline mensup ehem- miyetli muharrirler arasında Andreyi Alekseyi Remizov v h Döstöyevski yi - hatırlata ve genç rus edipleri üzerinde büyük bir müfuzu olan bir romancıdır. L Smelyov, Sergeev, Zaitsev, And 1908-1914 realist mektebini teşkil edi- yorlar. Bunların arasında en mühim- Teri Leomlid Andreev (1871-1919) dır. Andreev'in, Edgar Poe'u harırlaran bir hass siyet tarzı vardı. Onları, Anna Akmatova, O. Mandelstam gibi muü- harriler istihlâf ediyor. Bunlardan son ma dı bıı günküler geliyor. taktir ve, di ve, tarihl her hangi bir vek'a gibi edebiyatın seyrini değiştirmek kudretini baiz olmak: di Bidir edipler var'ki esedleri Zirmi otuz sene evelki urııt(lrnm muhafaza ediyorları meselâ Carki, Beli, Remizov, , O. Mandelstam..., Fıkat bu . günü yapanlar Kimlerdir? Bir çok şair, nasir var. Birinciler arasında senin (1805-1926)şüphesiz iyüğüdür. Esenin neslinin en Yüksek şekidir. Ondan soarş gel lenler Boris Pasternak ve M nin, l den yaşlı olan Aleksander Blok kadar ihtilâli benimseyememişlerdir. Blok, iheilâlin en büyük, yegüne hakiki şalri olarak gösterilebilir. Nasirler ara- sıoda en kiymetli muharzirler olarak A. Püniyak, Zamyatin, vanov, Lidya Seyfalina, C. Fedin, A. Neverov, L Babel'i savabiliriz. Ptiniyakın Çıplak sene, Değilmiş zeman, İyanow'un HG9 .rm'l'n..'u zıhlht tren, Neverav bereket şebiri, Babel rini takip etmekcen menetmedi. İhd. İklin getirdiği yenilik, değişiklik lisan sahasında - hissediliyor . Meselâ L , Babel gibi genç (Odesa lehçesi yidişle kan şıktır) Jehçelerini, sair romancılar üz Tasç Ikranya lisaninı, Tatarcayı, 'enlandiyalılardan ve Lehlerden alınmış kelimeler ilüve ezmişlerdir . Genç örüs. ediplerinin faril biri de hakikat aşkı , foprak aşkı hudütsuz bir sadelik, Piniyakın de- diği gibi “yalnız hayatla ölümün ehemmiyeti oldağu bir devre, mah- Süs olau, peikolojiye karsı şidderli bir kindir. Bu suretle yen biyatı ma: rus ede- , “hayatpereşt, Poznere göre tamamile müllt olup memleketi hudutları hariciğe çıkmak nelini beslemiyor,. bu edebiyatın yavaş yavaş el bir kıymet ııehemmhı( yegâne — sebep te mülli olmasıdır. R »Ş_'l' NURİ lmak iste- di: -Rahatsız olmayınız kü çükhanım. Yatarsanız daha eyi, Ve genç kızın bileğini tutarak nabzına baktı.. İn tizamsızlık vardı. Kalbi din lemek lâzimdı. Cebinden ü- tülü beyaz keten mendilini çıkardı. Genç kızın göğsü- ne yaydı. Sonra yüzünü ya vaşça yaklaştırdı. (Zehra) nın uzun kirpik- N gözkapakları aralıktı. (Suat Naci) onun gergin ve diri göğsüne yüzünü değ vücudun üzerinden keskin âr geçmiş bir göl gibi setti. Kalbinin hareketini ta- mam duyabilmek için pozla genç kızın kalbi arasındaki dirdiği zaman bu diri vetaze| i buylanıp titrediğini his| Vak'a bir akşam üstü, çok geç vakıt, Atmasidisin dükkâ- nında cereyan eder. Veznede otu- ran kız kepenkleri çeker. Atma- sidis seslenir: — Mearikat — Amesor! — Her şeyi hazırladın mı? — Taze tereyağıma vejetalinle margarin karıştırdın mı? — Karıştırdım. — Süte dörte üç su koydun mu? — Koydum. — Peynire kireç suyu atun m? — Attım. — Kremaya asıd borik koy- m.ıxı unutmadın ya? - Unutmadım. — Kokmuş yumurtalara sub— lüme şıtınga ettin mi? — EBnim, — Boklorun altına, ağır çek- sin diyeşmokavva yapıştırdın mı? — Yapıştırdım. — Mal konan tarala mey- letsin diye teraziyi eğeledin mi? — Eğeledim. — Bugün kaç tane bozuk ira geçirdin? . v Azdır.. Bünü - telafi - için defter hesabı. alışveriş eden müş- terilere yüzde 40 zam yap. — Peki, Şimdi gel beni öp — Peki. — Bu gece odanın kapısını açık birak, bir kolayını bulursam seni ziyaret ederim. Peki, Mühim bir şey daha. Süt- çünün çırağı sana sataştığı Za ses çıkarmada, hesabı eksik geçi Peki, — Ama tembihlerimi unutma. Unutmam. Yalnız benim de bir Ticam var. Bu cuma izin istiyeceğim. Nişanlımla gezmeğe gideceğiz. Olur. Ben de yokum. İçtima var. cuma günü Mahlüt mal daha taz etmek zaman biraz evel gelip ge- çen huylanışın daha kuvet- le tekerrür ettiğini gördü. Genç kızın gergin vücudu 'aznAdüsmüş bir mercan gi- i titriyordu. Size bir ilâç vereceğim. Ra- kat edersiniz. (Suat N_aci) yüzünü bu rlik ve gergin mintakadan çekerkengöz göze geldiler. (Zehra) nın bir yeşil ba- deme benzeyen büyük gö: bebekleri genç doktoru dü- şündürecek bir çok şey ifa- de ediyordu. | Çantasındaki portatif ec zahanesinden biraz (kordi- yal) biraz (bromür dö so- dyum) çıkardı. — Bir fincan suya sekiz on damla koyar,içersiniz,de di. Bir şeyiniz kalmaz. So- 1.- Bakkaliye Atmasidis Hınzır oğlu satışlarının önüne geçilmesi için | bazı tedbirler alınacak. — İçdmsa ben riyaset edeceğim. Her saf mala kötü bir nesne karştırıp müşteriye sürmek rezalet oldu. Bunun önüne geçmeliyizi. 2. İtirafat Müşteki değilim &«ma, bana tem- bel denildiğini istmem. Ama siz deyeceksinizki: Ne- den arada sırada dinleniyorsun? Bunun iki sebebi var: Bir kere inlenemiyorum; ek hoşuma gidiyor. Dinlendiğim zaman yoruluyo- uki yazı yazarken hiç sonra — dinlen- Tüm. Ha yorulmam. Yazıdan ba: Her arayı, içkiyi, sözü, — gün iyah oldu- l kkebini, bem be- yaz olduğu için karı; yazılarımı okuyorsunuz diye sizl ve.. Ken- | rim? dimi çok seviyorum. ... Neden mi hikâye yazarım? stedi.O | bak: Nesleğim değil Gazeteciyim ben. .. . r. de ondan, Neden mi gazetecilik ederim? Çünkü mesleğim değildir. Ben romadcıyım. ... Romancı olmamın sebebi mi? Hikâye yazmam. ... Hikâyeyi — nasıl mı Gayet çabuk. Şu balde hikâye yazdığım ran saat ileri gidiyor. ... yazarım; Karllerimi sever miyim? Elbette. Onlar benim hocam- Gr. Bana yazı yazmasını karile- rim öğretti. Ama sakın söylemeyiniz, ka- riler bunu bilmemelidirler. Selâmi İzzet Müddeiumumi dışarda kalmıştı. Onun yanına gcl— dikleri vakit sordu: —İfadesini almak lâzım| Bir'manii yok ya doktor. —Onu yarına bırakırsa- miz daha eyi olur. Yarın da beraber g: , Mmuayene e- derim.. Şimdi bağın yanmdaki fundalıkta yatan yaralılar-| la üzerlerine birer velense çekilen ölüleri muayene et- mek lâzımdı. Yaralilardan bir tanesi (Molla zade Ahmet) in ar- kadaşlarından İsparta) lı bir gençti. Bir kurşun sağ bacağının kaba etini ya-|l lamış, biri de delmiş, ıçerd: kalmıştı. Öteki yaralı (Ha- ci Yakup) Ef. nin adamla-| rından biriydi. Omuz ba- (Mösyö giyet şen, zarif ve eğl Metrdotel j MANJU KÖHLER Amerika KATLEN KARVER. kon Mak Gregor, Muazzam Pek yakında N | | Yarın K geyet güzel ve mütenasip vücutin NİNA Asya üzerinde hakiki bir kasırgayı| andıran Cengiz ahfadının istiklâlleri |uğrunda yapmış oldukları mücade- leleri gösteren, Rus ğ in dahiyane eseri ' GENGİZ. DALATLARI ÇAsya üzerinde bir kasırga ) filmi, macsko Jak Lemişin tıhtı idaraslade büyük bir — senfonik erkestrasının iştirakile ALKANA SİNEMASINDA temaşalara — haheşger mahterero halkımıza BU AKŞAMDAN itibaren gösterilecektir. Bu emsalsiz €eser mrvsimin SAN'AT HAFTASI atlarda zammiyat güzel olan çok lâkayt ve cahil olari (Anadolu) halkı böyle kuür-| şun vepiçak yaralarını ga- yet eyi tedavi etmesini bilir- İler. Hükümete haber gidip doktor gelinceye kadar on- lar yaralarını buz gibi so- ğuk suyla yıkamışlar, ağız- larına tütün basıp sarmış- |lardı.(Suat Naci) çantasını r açtı. türdiyot, lizol kardı jandarma na yarc'vm edecek kadar eli bilirler — vardı.| ra rtemizleyip par' L—ı)hy' n.ıstnh..ncy yv_—l- lamak için j arma ku-| |mandanına söyledi. 1 Müddeiumumi vaziy tesplt ediyordu. Y'ııalıurla vıkanm sağ knlmış şahıtle- | Opera Sinemasında M GEZEZALALIZINİN Bu akşamdan itibaren saat £ MELEK SlNLM ASIND BÜYÜK SUVARE olarak üç aydan beri Avru mütemadiyen Şoııcr.lm:»:" olan GÖNÜL İSTER <r . 3 _.,r l Albert ) enceli bir filimdir. ALBERT Lukanı KRALI rolünde FRED ADOLF | rolünde h kadın - rolünde Bu gü inden ( ALK!&ZAR SİNEMASINDA KAMÇILI MEDENİYET filminin iraesine başlanacaktı. Rejisör Mişel Tertezin son Ibdar HAYAT FIRTINALARI & Mümessilleri : Dolores Kostello - Beti Bilâyt - Varner Oland - Mal- 54 süper film 4 $ M da ©B FRANSIZ SİNEMA ve — B TİYTROSUNDA sevimli ve dilber büyük artist KOLEN MOR en mükemmel temsili nlan AŞK PERİSİ Çok merakaver ve heyecanlı hissi ve komik filiminde size ömrünüzü: unutmıyacağınız dakikaları geçirte- Büyük — Paris artist JAN her akşam emsalsiz muzaf- feriyetler kazanmaktadır. akşam ASRİ SıNEMADA ADIN YOLDAN ÇIKARSA alüfrelerin arzı endam ettikleri, ve kendilerini ber kese sattıkları gece batakhanelerindeki sahneleri musavver ö çayet cazip bir eser. Bürün halkımızın mutlaka görmek isteyeceği bu film dilber ve sahhar yıldız VANNA tarafından temsil olunmaktadır. ilâveten! MARFŞAL FOŞ V8 Moazzırı cenaze meresimi Pek yakında Hanri Batayın şeheseri Çılgn Bakire filmini , sı e hazırlanınaz. — pj İrtihaller Yeni matbaa sahibi ve esbak maarif Mmüsteşarı müderris Ali Reşat Bey dün akşam Süceten irtihal etmiştir. Cena- zesi bugtn kaldırılacakna. Reşat Bey uzon müddet matrif işlecinde we tarihı siyasi muallimliklerinde bulum- maştu. - Kendisinin siyasi tarihe sit bir çok telifatı da vardır. Zazi: Galata gümrüğünden aldığım 11-1-920 tarihli ve 28317 No depozito makbuzunu ettim. — Yenisini zayi çıkarcağımdan mezkör mabuzun bükmü olma- dım ilân olunur. M. Gesaryan İbel Biçare adamlar, bit hiç üg- runa ölmüşlerdi. İkisinin de başlarında yakından gelmiş birer rüverver kurşunu ya- rası vardı. Söylediklerne Ve yerde görünen izlere bakı- lırsa gelenler içinde yaralı- lar vardı. Kan lekeleri bağ dışarsına aşağı dere yoluna |kadar gidiyordu. Vaka şöyle olmuttu. Gece sabaha doğru dört atlı bağın yanıma gelmiş. G sırada sabah namazına ha- irlanan rahmetli (Kadir) 'a bunları görmüş, gelen- ler içeri atlayıp üzerine çul- lanmak istemişler. (Kadir” _a*a bağırmış ve ilk ku! u o yemiş. Sonra ötekiler koşke hucum ederken buğ -