6 Nisan 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

İstanbul YERLİ MALI Bazı mevzular var ki, matbu- at sahifelerinde, ağızlarda tek- Tar edile edile umum nazarında- *i ehemmiyetini kaybetmişe benziyor. Çünkü söylenen, - ya- zılan şeyler, nazariyattan tat- bikat sahalarma iftikâl. ettirik memiştir. Hakikatta onlârın e- hemmiyeti zaman ile, ; bilhassa beşeriyet umumi hârp kasırga” ını geçiştirdikten sonra, adeta hayati bir mahiyet almıştır. “Yerli mallarına rağbet ihesle- lesi bu mühim ve hayati mevzü- lardan birini teşkil ediyor. Her memlekette “yerli, malı na rağbet” vatandaşlar içini, ik- tisadi terbiyenin aliabesidir. Bizde ise bu mes'ele manasının bütün şurmulile hayati bir ehem miyeti haizdir. Gerçek; Türki- yenin bugün içinde bulunduğu Şartlara göre, yalmız: iktisadi terbiyenin basit-bir icabı değil, milli ve vatani bir borçtur. Her şeyden evel mütevazitt bir bütçeye malikolmaklâzım- dı; bünu temin ettik. Şimdi ti- tari muvazenemizi de kurmak mecburiyetindeyiz. Bu mecbu- tiyet, kat'idir. Çünkü,.. zaferin, inkılâbın ve “bütün çalışmaların Telgraf adresi: İstanbul, Mill Gasete'ri miüibasya sil Müddeti pepernm, ler 10 hurus'ur. Gelen evrok geri ogrilmez. Nusbhası 5 Cümarresi 6 Nisan 929 İdarehane: , Ankara eaddesi, 3912 — 4913 recent edilmelidir. hasaslar içim ME vana ş tun” “Veremle mücadele cemiyef! dün Hakkı Şinasi pi toplanmışlır. Varidatın tözyidine kara Veremle mücadele... . aşar ryasetinde rildi gayesi olan halkın refahı, ancak suretle; vücüt bulacaktır. miz yoktur. Bizim bildiğimiz Seyler, yalnız'resmi istatistikle “in gösterdiği rakkama ve mua- Meleye tabi şeylere münhasn R kalıyor. Halbuki, bilvasıta veya bilâvasıta, muhtelif şekillerde açan paralar da çok mühim bir Yekün tutuyor. Bütçelerde mu- Yazene yapmak bir dereceye ka- lar hükümetlerin ve meclislerin *indedir. İktisadi muvazenenin tmini ise, halkın bu işte şuur fedakârlıkla alâkadar olması- Na bağlıdır. Avrupa ve Ameri- İKadakien büyük ve'en- zengin tlerin halkımın, yerli alma rağbet etmekte yer larını harice sürmekte neka- flar sıkı bir alâkadarlık göster- likleri gözönüne * alınırsa, bu Kebhede her Türk vatandaşma Üşen vazife kendiliğinden an- lir, |, Türk talebe Birliği, bizde bi- iz gecikmiş olan, bü harekete ayak oldu. Böyle şuurlu ha- #ketlerin, irfan ile mücehhez Ümrelerden doğmasının ayrıca değeri vardır. Resmi ve-hu- i müesseselerin, maddeten ve en bu harekete muzaheret meleri tabidir. illetimizin refabma taalluk len bu gibi işlerde, halkımızm ni ve heyecanı çok yüksek o- i. Yeter ki onlara. hakikatın (Yüzü anlatılan ve kendisinin iş Harekete niçin götürüldüğü: Öğrenmiş bulunsun. Eğer her vatandaş, yerli malı a yı, memleketin selâ- e, nainina iktisadi bir zaru- milli bir vazife, vatani bir he ale olduğuna kani olur Mw hareket ederse, inan li ki, hayat ve maişet mü- lesinde oğradığımız - müş- £ varı yarıya iner. gibi işlerde dikkat edile- hokta şudur? â, Jin idaresinde azami dikkat 1ssasiyet göstermek, herke ürri izzeti nefsine Ri, etmek, hiç kimseyi in- Miynek. .. Çünkü iyi idare yiyen teşebbüsler — esas- ik, sa nekadar makul olursa uçlar — dalma menfi neti- Miyesir. e Mliyetsever gençliğin bu- © tutumuna bakılırsa, bü "iy, lan da endişe etmemek, Aingilakıyetten emin olmak lâ- Siirt meb'usu hiz MAHMUT mey mine aifur çekiliyor Bay e. 4 (A.A) — Lord Olm, un yaşının ilerlemiş a binaen, gelecek ay Yaşı he tonun feshinde si- atta çekileceği bil. | ie tedir, İ Her seneki verem kurbanları Zayiatın önüne geçmek için eldeki vesait yetişmiyor Mücadele cemiyeti kuru sebze fiatlarını indirmek için çalışacak yemi verem mücadelesi cemiyeli senelik kongrası dün saat on dör! buçukta Türkocağında toplandı. Şehrimizdeki maruf doktorların ekserisi, fırka müfettişi Hahkı Şinasi, merkez kumandanı Emin Paşalar, yük- sek ve kibar tabakaya mensup bazı harımlarda bu içtimada bulunmuşlardır. ÇGöniyetin relsi Dr. Ali Paşa, kongrayı açarak verem be- lasının. korkunç talıribatından “bahsetmiş ve” cemiyete gösterilen alâkanın son zamanlarda-arttığım söylemiştir. Sonra cemiyetin merkez hey'etinin senelik raporu okun- muş ve iasvip edilerek kongra namına hey'ete teşekküre Karar verilmiştir. Neler yapılabildi? (li Raporda, propaganda İşlerine ehemmiyet verilerek vereme dair (20600) risale ve elilâmı (tevzi olunduğu, (4,000) adet renkli duvar İcvhası, verem mücadele filmi yaptırıldığı, (300,000) rozet dağıtıldığı, ecnebi verem cemiyetlerile temas ve Beynelmilel kongraya iştirak edildiği, “Yaşamak yolu, mecmuasının neşredildiği, bir Yeni safha Kadriye Hanım ile diğerleri hakkında Yat kulüpte tahkikat Bu hafta içinde Kadriye anım ve rüfekasının istle- vaplarina başlanacaktır Kadriye hanım ve rüfekası | hakkındaki tahkıkata devam edilmekte olup son günlerde bu hususta - bir çok kimse- lerin malümat ve ifadelerine müracaat odilmektedir. Per- şembe günü “İtalyan teba- sından M. Râllinin malâma- tuna müracaat edildiği gibi tahkikatı idâre eden müs- tantik Hikmet /ey perşembe günü akşamı refakatinde müstantik Nas zım bey bolu "duğu. halde 'Büyük Adaya gitmiş ve yati kulüpte bazı; kimselerin 4-” fadelerini al. mıştır. Kadriyö. H. Hikmet ve Nazım beyler dün ak$ama kadar yat Kulüpte bu ifadeleri almakla meşgul olmüuşlar- dir. Bu hafta'İçinde Kadri- ye hanım v& rüfekasının istiçvaplaiıma büşlanacaktır. Jandarma teşkilâtı italyada Jandarma © ve mülki teşkilât İğ hakkında tet- kikatiz bulun- mak üzre Da- İğiliye Vekâleti arma umam gumandanı dispanser açıldığı, bu sene de bir tane daha “açılacağı, dispanserde 3 ayda 160 hasta muayene edildiği, aza miktarının (700) olduğu beyan edilmektedir. Kepsra riyasetine Hakkı Şinasi Paşa, ikinci reisilklere Emin Paşa ve Safiye Hüseyin Hanım İntihap edilmiştir. Veremlilere çok yardım eden Hilâliahmere teşekkür edilmesi, Gazi Hazretlerile Baş vekillmize,. Meclis riyase- tine ve Sıhhiye Vekâletine tâzimat telgrafları çekilmesi, gazetelerden daha fazla müzaheret temenni. olunması ve aza kaydedilenlerin “isimlerinin gazetelerle neşredilmesi takarrür etmiştir. Fırka teşkilâtından istifade Hakkı Şinasi Paşa, cemiyetin aza miktarının tezyidi için Fırka teşkilâtından istliade edilmesi hakkındaki kon- gra kararını fırkanın memnuniyetle kabul edeceğini söylemiştir. Vesaiti nakliyeden on para Cemiyete dahli her âzanin yeniden bir senede on âza kaydını temin etmesi muvafık görülmüştür. İnşası mukarrer Gazi köprüsü İçin vessiti nakliyeden alınan on paraya verem mücadelesine ait olmak üzre on para ilâvesi hususunda Millet meclisine müracaata karar verilmiştir. Bu vesait kâfi değil: Dr. Tevfik Salim Paşa demiştir ki: — Verem belasına karşı bir cemiyetin mevzil mücade- lesi kâfi değildir. Cemiyetimizin parası (2,000) Ilradan ibarettir. Bizde 3 verem dispanseri ve veremliler için ancak 150 yatak bulunmasına mukabil Fransada (42,000), Almanyada (39,000'yatak vardır. Mücadele teşkilâtı kuvvetli olan memlekeilerde verem yarı yarıya azalmıştır. Verem pulları faaliyetini halkı vefiyatı cemiyetimizin büt basretmek zaruridir. Vr: den bir senede kaybettiklerimiz yalnız İstanbulda (2,500) kişiden fazladır ki en büyük salgınlar bile bu kadar tahribat yapamıyor. Şekremaneti ( 100 ) yainklı bir verem hastahanesi yapacak. Fakat (2500) yatağa ihtiyaç var. 5 kuruş ilâve edilemez mi ? N'jet Osman Bey : — Halk Fırka hayır işlerile meşgul bir fırkadır. ihdas etmek, tenvir ve. propagandaya mi zamanda İçilmal ve 'kaya giren azanın nida» Zeki paşa dün Ankaradan imize gelmişlerdir. Paşa şehri Hey'et iki güne itareket edecektir. meme ee eee tıme, verem mücadelesi için beş kuruş ilâvesi Kabil değilmidir. Hakkı Şinasi Paşa, bumu, fır- kamn bütün teşkilâtına teşmil Içim teşebbüsatta bulunacağını, fırka ocaklarının cemiyete aza kaydı işini memnuniyetle kabul edeceklerini söyletniştir. Emanet, İdarel hususiye ve Sıhhiye Ve- kâletinden de iyardım temenni edilmesi, kendilerine bakamıyan veremliler için" Bütün memleketin ihtiyacına mahsus (10,000) yatak temin etmeküzre senede on bu- çe milyon Ira varidat getirecek ir verem sigörtası tesisine ça- lışılması, mevcut verem ce: terini bir umumi merkeze etmek ve vilâyetlerde şube teş- kilâu yapmak üzre teşebbüsatta bulurulması takarrür etmiştir. eremlileğ üzerinde ruhi tesiri olam tese) tes kadar davisinin tatbiki hakkında | Dr. Şahir Bey tarafından | yapılan teklif muvafık gö- rülmüştür. Cemiyele mahsus - bir rozet ihlası, hâyalında 15 lira teberrmeden Dr. Nafiz paşa merhumen isminin âza defterinde muhafazası kararile ve alkışlar ara- sında konygra bitm. Yemiyet , overemlilerin gaşlıca gıdaların teş- hil eden kuru sebzelerin fiatlarındaki ihlikâr ve gayri labiiliği izale için de teşebbüsatta bulunacaklır. üns MA NENNUE gülüyet aşanıalnrriri Siirt Yeni asheri ceza kanunu tâ? şurayı askeride tetkik edilmektedir. Evelki gün Büyük millet meclisinde sorulan bir suale cevaben milli müdafaa vekili AB- DÜLHALİK Bey, kanunun Âli şurayı askeride bulun- duğunu ve onbeş yirmi güne kadar meclis heyeti amumiyesinin nazarı las- vibine arzolunacağını söy- lemiştir. Kışın avdet muh- temel değildir. #esatane bu- günlerdeki soğukların geçici olduğunu söyliyor. Ü: gün evel başlayan lodos firtınasını takip eden yağmur dün sabah Şşiddet- lendi ve kısa fasılalarla akşama kadar devam. etti. İki gün evel 19 dereceye yükselen hararet dün 4 dereceye düştü. oğukların yeniden baş- laması üzerine mutalâa- Ss sım sorduğumuz Rasatane Avrupadaki soğuk dalgala- rının şehrimize gelmesi ve kışın avdeti muhtemel olma- dığım, artık kar yağmak ihtimali ve bir gayri tabiilik görülmediğini bildirmiştir. Rasatane bu günlerdek! soğukları geçici addetmek- tedir. Kapatılan fırınlar Ceza müddeti ikmal edil- meden fırın devredilmi- yecek Bazı fırıncılar o Şehremaneti tarafından fırınları kapatılmak suretile tecziye (oediimekledir. Halbuki son zamanlarda bu kabil fırın sahiplerinden bir kısmının muvazaa İle başkalarına devr- edetek gene işlerine devem ettikleri anlaşılmıştır. Binacna» leyh badema ceza gören fırın- cıların ceza milddetterini ikmal etmeden eve! fırmlarını başka» larina devr edememelerine la- rar verilmiştir. Hüsrev bey giti Sofya sefirimiz. Hüsrev bey dün akşamki trenle Ankaraya hereket etmiştir. Yagmur,soğnk! uğ yi ' Ahone ve ilan üç Gazetemizde çikan yazıların » Mere B 8 ha, | İhtilaf esasa ait değildir Fransa noktaina- zarımiızı kabule temayül etmiştir Esasen Adana-Mer- sin hattının imtiyaz müddeti de üç sene sonra bitiyor HAKKIMIZ VEVAZİ Ankara, 5 (Miliyet) — Ha- riciye vekili şu birkaç gün içinde tahdidi teslihat kon- feransına iştirak için Anka- radan ayrılacaktır. Ankara- da muhtelif devletlerin se- firleriyle başlanan konuşma lara, Tevfik Rüştü beye ve- kâlet edecek olan Saracoğ- İlu Şükrü bey devam edecek- tir. e Bu konuşmalardan en zi- yade mühim ve müstacel te- lakki olunan şey, Fransız- Tarla Adana—Mersiri hatti nın vaz'iyetinden doğan ih-| tilâftır. Mevsukan haber al- arğıma göre Ankara itilâf-| namesinin sarahatına karşı Fransa, noktai nazarımızı| kabule -temayül etmiştir.| Esasen iki hükümet arâsm- da çıkan ihtilâf, esasa ait değildi. Bu mes'eledeki hak kımız ve vaz'iyetimiz pek sarihtir. İtilâfnamede o münderiç bir maddenin niçin tatbik olunmadığını soruyor * ve Türkiye B. M. Meclisi ta- rafından Bağdat hattının İmübayası hakkında çıkarı- lan kanunu tatbik etmek is- tiyoruz. Yoksa işaa edilen bazı rivayetlere göre Hattın aidiyeti ve mülkiyeti mes'e- lesi mevzuu bahs değildir. Hat tamamen bizimdir. Hattm bize ait olduğunu! Fransızlar da tasdik etmek- *edirler. Adana — Mersin! hattınm: bir- müddet için Fransa tarafmdan isticar o-| lunması teklifi de bunu tey- it etmektedir. Ancak Cum- huriyet hükümeti, şimendi- ferleri Devletleştirme siya- setini hem bir iktisat hem de bir emniyet mes'elesi te- lakki ettiğinden bu teklife yanaşmamaktadır. Esasen hattın imtiyaz müddeti de| üç sene sonra bitiyor. Anadolu hattının müba- yaası müzakeratını muvaf-| fakıyetle idare eden ve şim- diki Hariciye vekiline vekâ- | iye veki- Şükrü bey, mes'elenin iktisadi ve huku-| ki bütün inceliklerin tır. Zaten ihtilâf esi VEREME KARŞI MÜCADELE ŞİDDETLENECEK Adana - Mersin hattının vaziyeti çok sarihtir | İni e anin Türkiye-Fransa Hariciye vekiline vekâlet edecek olan Saraçoğlu Şükrü Bey YETİMİZ SARİHTİR tini kaybetmiş ve hakkımızı teslim yoluna girilmiştir. Ankara mahafili, Fransanın bu mes'elede alâcağı vaz'i- yete göre Cumhuriyet Fraü sasının hak ve adalet telek- kisini ve. Türk— Fransız müstakbel mühasebatı hak- kmdaki hükmünü verecek. tir. Hatlamın en mühim haberini Seçme müsahakası Türk gençliğinin büs yük bir alâka ile harşıladığı müsa- bakamızın başlıya- cağı günler yakin- laşıyor Şimdiden kendinizi hazırlayınız : — Haftanın en mühim haberi hangisidir ? İşrak şerailni ayrıca veşredeceğiz EEE ENEZ, BUGÜN Zinci sahifemizde ; 1 Rusyada İugiiz heyetinin teresi miz Terelrleii 3 üncü sahilemizde ne ve dahiliye veki im Dir geleni