17 Mart 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

B 4 İstanbul, Telgraf ad İstanbul, Mü Günere va marbi Wüddeti geçene MAHUT ŞAYIALAR MÜNASEBET|LE İsmet paşanın 4 mart nutuk- karında işaret ettikleri yalan yaların kimler tarafından uydu- T aramak böş: bir zah- Her milletin — edebiyat tarihinde (Folk, lar)tesmiye edi- len sahipsiz halk şiirlerinin, halk hezel- tara- mettir destanların, kimler söylenip yağılmış - öldük- ek kabil midir ?- Ho- halk destan- lârının menşel hakkında dörebin sellerin ği senedenberi türlü tahminler, ya- Pilmakta, — faraziyeler — yürürül- rhek, at bunların, hâtta, Ho- | tarafından söylenip söylen- | olduğu — bile “tahakkuk ktedir mın ağzından r şayla duyarsmız, söylediği sözün kimden menku lolduğunu sorarsı nız Tâkin sakım filandan — der; tahkikatnızı daha ileriye götür. kalkışmaşmız, çünkü - bu bucağı ctenahiye kadar meğe Jilanlar zincirinin h uei yoktür, tizi alıp ir. Onun içindir. ki, dundan beş on llk defa - olarak Mülliyet sütunlarında, memlekette dünüp dolaşan bu dedi kodülar- dan bahsederken Bir nevi poli- tika Folk, luro demiştk. Filvaki seden fakat, sürükliy evel gia nihayet guzetelere zamandan beri bir zi tekaddüm eden — uğultular gibi yerin altından derinden de/ tine Ses veren bu dedi kodular, bu ylanlar, bu şayıalar,: Folklo- run Bütün evsafımı haiz bulun- maktadır. — Bünlarins kimler tara- fından nydürüldüklarını bilmek şöyle dürsün, “hatlü memileker haritası asıl - yerlerini nice üstünde tayin etmek bile güçtür; bu gün İstanbulda — işittiğiniz. bir ylanın aynini Sivasta duyuyoruz; Sivasta bir Bursada çıkarıldığını diğer veya Adanada İşitiyorsunuz. zanncettiğiniz yalanın — aynini İşte h irleri halk türküleri de böyledir. Tevekkeli Homirosu vedi belde bizdendir. diye ilân etmedi. Şu halde bunu mukadder ve vashihi kabil olmıyan badiselerden biri'gibi mi kabul edelim? Hayır! Şüphesiz ki böyle demek isteml yorum. Bu uydurma havadisleri bir nevi siyasi Folk;lor dan başka bir şey olmadığını kabul ettikten — sonra, bunları uyduran kimseleri değil, ancak — bunları doğuran içtimaf avamili; bunların şüyüunu mümkün kilan manevi ve ahlâki ahvali keşfetmek lâ- zımdır. Halk ruhunun sıhhatı yerinde yani, keyifli ve ferahli olduğu zamanlar tatlı sevda - türküleri, Cuşktn kahamanlık teşideleri veya NasrettinHoca kıssaları nev'inden gülünç hoş hezeller uydurur.Eğer bir uzun seferberlik devrinde ise yanık gurbet şiirleri söyler.Fakat Tuhu herhangi — bir — hastalıkla malul, vicdanı herhangi bir azap ile rahatsız İse onun İçin artık bütün Jirizm — kapıları kapanır; dimağı menli bir istikâmet alır, tıpkı bir kâbus esnasında bir adamın abuk sabuk sayıklamalı Bevinden —şeyler — mirıldanmağa başlar. Nalfile ne dediklerine Kulak asınız, ne elinizi &payarak Z. €r bu sayıklamaların nihayet Uilmasımı istiyorsanız, onu uyan- onun ağzına susturmağa - çalışı OÜnnz, onü uyandırınız. YAKUP KADRİ PAZAR 17 Mart 920 Ankal resi: ! İliyet 10 kurustur. Gelen evrok gert serilmer. 5 Edumruştur M. Troçkiye mühim bir mektup tevdi eden İstanbul Valisi — Muhittin Beyin Vilâyet makamında Aldırdığımız bir. resimleri Mektubu neşrediyoruz Troçki Istan- bula gelince | Reisieumhur Hz. ine bir mektup gön- | dermiştir 18 Şubat 1920 Pazar- tesi günü Şerif Bey |tarafından Vali B.den | alınan bir mektup İ oi |Vali Bey tarafın - dantevdi edilen M. Troçkinin Avrupa gazete- lerinde neşrolunan bir mektubun metni karikâtürü sıbık harbiye komiseri Troçkinin bir müd- detten beri istanbulda bulunduğu matâm- dur. Troçki bir zaman Sovyet konsoloshane- sinde kaldıktan sonra Tokatliyan oteline çık- mış ve orada kiraladığı dairede ikamet etmiş- tir. Gazi Hazretlerine gönderilen: mektup Son posta ile gelen Fransız gazetelerinde Troçkinin bir makalesi çıkmıştir. Sabık komiser bu yazılarında Reisicumhur hazretlerine bahsetmektedir. taktim elttiği bir mektuptan Fransız gazetelerinin bu neşriyatı üzerine bu mektup etrafında tahkikat yaptık; yaptığımız tahkikata göre Troçki fllhakika Reisicumhur hazretlerine bir mektup taktim etmiştir. 18 şubat 1929 Pazartesi günü... ldukca kirli bir zari içindeki! bu mektup, Vapurdan | çıkarken Troçkinin oğlu tarafından bir memura veril- | miştir. Şubatın 18 inci günü Istanbul Valisi Muhittin Bey, Troçkinin bu mektubuna bit cevap yazmıştır. Ele geçirdi- gimiz bu cevabı aynen dercediyoruz: 18 Sosyalist - Sövyetist Cumhuriyetler ittihadı sabı. M. Troçki cenaplarına Reisicumhur Hazretlerine takdim - edilmek üzre tevdi ettiğiniz mek- ubat 1929 halk komiseri z e ğ ea yi N ne Mi y caddesi, J8 100 Telefon numaraları: İstanbul, 8911 — 3912 — 3918 ! kususlar için müdüriyete mürocani edimelidir. MBaşımakarriri Silrt meob'usa NEANRITELTE | müdiran ile idare edilecektir. | yazmakla — meşgülüm. —I —3 oyg ît ğm B İnhisarlar Bir şekilde ida- re edilecekler Kadriye anım Henüz islicğvap edilmedi Gazi Hz. ine sui kast teşebbüsüyle tahtı zanda bulunanlar Tıhkllııî—l—l;rllyor Gazi Hazretlerine sul kast yap- mak cürmile mevkuf - bultman M. Meclisinde müza- kere edilmek üzredir İyevm idarl şekiller “başka başka olan bil inbisar idarelerinin 'aynı şekilde “idaresi için geçen sene bir kanun lâyi- hası hazırlanarak - B.M.Meclisine sevkedilmiş, Meclisin de — tatili üzerine mezkür lâyiha muzakere | Kadriye hanım edilmemişti. aldığımıza | ve rüfekası hakkında- tah- kikata — devam edilmektedir. Bazı relikle- timizin bu tah- kikat etrafında verdikleri ma- lâmatın büyük bir kısmı haki- kata 3 tevafuk etmemektedir. Salâhiyetta. bir makamdan aldığımız — ma- mu: Haber göre bu lâyihâ bu günlerde mü- zakere edilmek üzeredir.Lâyihaya nazaran inhisar idarelerinde Mec- Hisi idare bulunmuyacak, Müskirat inhisarında olduğu gibi encümeni * Geçenlerde inhisar memurla- mnin Müvazenel ümümiyeye İt- hal edileceği yazılmıştı. — Verilen malümata göre Bu tasavvurdan vazgeçilmiştir. M. TROÇKİNİN BEYANATI Sabık lider Rus- yadan niçin çıka- rıldığını anlatıyor eliğkerii katlıyanda oturmakta olan Sovyet Rusyanın eski Har- biye komiseri M. Troçki-, Türkişe-pasi, baş mu- harriri“M. Von Humayeri kabul ederek şu beyanatta bulunmuş- tar Kadriye hanım henüz edilmemiştir. Mevkuflardan bir şahsın müte- reke senelerin- de — Türkiyeye büyük Tenahk- ları — dokuünan Edvard - Boker isminde bit adamla temasta bu. Tanduğu » tespit — edilmiştir. -. Bu ilardan — Dir şahsa Xadriye Hm. ve arkadaşları vadettiği “Mevkut- lardan biri diğer bazı Şüpheli edilmektedir. ecnebilerle de temas ermiştir. son günlerde Mısırdan gelen bir kadın şahit dinlenmiş ve bü şahit Kadriye hanımın zevcinden nasıl ayrıldığını ve Kadriye ha mımın ne seciyede uzun uzadıya anlatmıştır. Alman — hükümeti, — müraca- atıma benüz Cevap Vvetmedi. Fakat husust” sürette — Dr.. Rözmefelten haber aldm ki Almanyaya kabulüm muhtemeldir. Almanyaya, kömünisdik — propa- gandası yapmıyacağımı ve hiç bir siyasi — faaliyette — bulunmuyacağımı Tireküllari Ka bildirdim. Ru seyahâti, kendileriyle Mevkuflarla — temasta — bulun: evelte — tanışmış — olduğum Alman | dükları zannedilen - Osman ve dokrorları tarafından tedavi edilmek | Ferdi efendiler haklarında tahki- için yapmak istiyorum. Ferdi Avus- BURADA NE YAPIYOR? ilunmaktadır. Osman Burada- hayatımın — ta yri mevkultur. Bu iki kişinin bu hadise ile alâkadar olup oli ları benüz — tespit edilmemiştir. Ferdi ayni zamanda kendisinc “Milliyet , muhabiri İhtilâflar, rüesasının Şahsi kavgı darı değildir. Bu ihtilâflar prensip- ler yüzünden çıkmışlır. İHTİLÂF NOKTASI tubu ait olduğu di makama arzetmekten hali kalmadım. Size, atideki hususları tebliğe memurum : Sovyet hükümeti, sıhhi ahvalinizden dolayı İttihat arazisi hari- cinde tedavi “edilmek hususunda — butunduğunuz ihtiyacı ileri sürerek Cumhüurftyet — kükümetinden, Türkiyeye — gelmenize müsade edecek bir viza verilmesini rica etmiştir. kendisile münasebatı hasenede bulun- duğumuz dost bir devletin vatandaşları lehinde yaptığı bir teşeb- büse muvafakat cevabı vermek bize tabil göründü. Sovyet arazisin- den hareketinizl intaç eden bütün esbabı bilemeyiz ve onları araştır- mak tabit bize ait değildir. Her holde muhakkaktır. ki, mektubu- nuzda işüret ettiğiniz cebir ve şiddet, Türkiye Cumhuriyeti arazi- sinde akla bile gelemez. Buradan her hangi bir memlekele gitmek hususunda serbestsiniz. Kendi iktiyarınızla — burada ikametinizi temdit etmek istediğiniz takdirde Türkiye misafirperverliğini sizden esirgemi- yecektir. Bu takdirde hakkınızda, bilcümle ecrebdilerin müstefit olduğu umumi muameleden gayri bir muamele mevzu bahsolamaz. Polis memurlarımız, ikametiniz. müddetince emniyetinizi muhafaza emek için mümkün olan bilcümle tedabiri almışlardır. Buna - rağ'men Bir tecavüiden şüphelendiğiniz her hangi bir halde, size muavenet ve himayesini temine müsaraai edecek olan polisimize ilbas etmeniz müna- sip olur. Bu mektubu aldığınızı ve muhteviyatına — ittilâ kespettiğinizi bildirmenizi rica, ve hürmetlerimi takdim ederim. Istanbul valisi Muhittin Troçki tamamile serbest B" mektubun mütalaasından da anlaşılacağı üzre M Troçki Türkiyeye harekâtinda tamamlle serbest bir adam olarakayak basmıştır. Aldığımız malümata göre, mektubu Troçkiye bizzat Şerif bey götürmüş ve imzasını da almıştır. Binaenaleyh Fransız gazetelerine yazdığı yazıda tevehhüm ettiği gibi serbestisi hiç bir hususta tahdit edilmemiştir. Kendi arzusu İle konsoloshanede istediği müddet İkamet ettikten sonra yine kendi arzusu İle otele nakletmiş ve orada serböstçe İkamet etmekte bulunmuştur. Troçki harkâtıma hâkim bir adam sıfatile memleketimize geldiği | gibi istediği zaman da Türkiyeden gidebilir. Memleketimize girip Ççıkmak hususunda her ecnebinin mukayyet bulunduğu Pasaport kaytlarından başka bir kayt İle mukayyet değildir. d süsünlü Gazetemizin bu hamda bir muhabiri yoktur. X vermiştir. Bü noktai mazardan Stalin Millf ve ben daha beynelmile! prensiplere tarakarım. Sülin milliyetperver bir sosyalişttir. Şimdi Ortodoks kllsa ile İktisadi tosyalizmi bir senede yapmak kabil değildir. Bo da, kapitalist iktisat gibi asırlarca zamana muhtaçtır. Sosyalizm — iktisadını — yaşatmak için bunu bütün dünyaya — teşmil Mzın değilsede bü iş memleketin milli hodudarı içinde yapılamıyacağı kanaatindeyim . RUSYANIN VAZİYETİ Rusyanın şimdiki — vaziyeti ve ihtilâflar dolayisiyle Sovyet hükl- metinin sonu geleceğini düşünmek çok yanlıştır. Moskova hükümetinin, icap eden vaziyete göre iktiyat tedbirleri — ve intibak kabiliyeti vardır. Mukabil bir ihtildl gelip muzaffer olsa da demokrat islahât ve teceddildil. kalacaktır. Amerikanın arpalığı almak korkusu k Gazi hazretlerinin - huzuruna kabul buyurrlması 'çin teşebbüs eden Kadriye hanım, İlk İstiçvap- larında — müracaatı — sebeplerinl mühtelif şekillerde izah etmişti. Şimdiye kadar toplanan delail Kadriye hanımın izahatını tekzip etmektedir. Yukarıdada yazdığımız ve- chile Kadriye hanım — henüz istiçvap edilmemiştir. Yılancıktan hasta yatan Hik- met bey bir kaç gün sonta iyi- leşecek ve tahkikata devâm ede- cektir. Bazı delsil daha tespit edildikten sonra Kadriye hanim ve Tüfekasının isticvabına başla- nacaktır. Kadriye hanımın cürmü nü itiraf edip etmeyeceği bundan sonra anlaşılacaktır. —— GAZİ HAZRETLERİ- NİN TEŞEKKÜRLERİ Ankara, 16 ÇAA — Riyaseti | Cümhür Katibi umumiliğinden: | Reisi Cümhür hazretleri reme- zan bayramı munasebetile telgraf| ve mektüple — tebrik —etmek suretile muhabbet ve hisle- rini izhar eden zevata teşek- kürlerinin — iblağına — Anadolu Ajansımı teysit buyurmuşlardır. Rusya yine bir olursa tanın iktisadi kolonisi haline hadatları — kaldırmak, bir lisan ve bir yazı olduğu içen komüni olmayacatını t bence şimdi dünyada n fazla İhlilâl vardır. Bunun en mühlml Amerika ile - İngiltere arasındaki — gerginliktir. Amerikanın sulb iddiasına inanmak gülünçtür. eskisin; 4neli, Sene M ttti Abone etermjada çikan yazıla 6 Şartları Ta-t ©00 150 v ee " 1000 1 groo Rizusallazasın #Hariç 8 W Yeni polis değişikliklerinden Şükrü, Feyzi, Mehmet Beyler (YENİ - POLİS “TA- YİNLERİ Polis şube müdür ve muavinliklerinde de- Kişlikler oldu Parmak izi şube! üncü şubeden al Polis müdüriyetinde bazı tebeddülat Icra edilmiştir. Polis müdüriyeti dördüncü şubesine merbut parmak izl teşkilatı Ikinci şubeye nakledilmiştir. Dördüncü şu- bede bulunan iki muavin- likten birisi de ikinci şubeye ilâve edilmiştir. Parmak izi mütahassıslığına — dördüncü şube müdürü Şükrü, mua- vinliğede Emniyeti umumiye şube müdürlerinden Mehmet beyler tayin edilmiştir. Dördüncü şube muavin- Hiğinden açıkta kalan Osman bey, üçüncü şube müdür muavinliğine — Hilmi, dör- düncü şube müdüriyetine Edirne polis müdürü Sadettin beyler nakledilmiştir. Edirne Polis müdüriyetine tayin edilen Feyzi beyin yerinede kıdeili baş me- murlardan — birinin tayini tasavvur edilmektedir. 15,000 lira Belçıka bankasile met- suh Kibrit şirketi aley- hine açılan dava yakında görülecek Kibrit şiketinin Sinoptaki fab- riksının makinalarını hükümete satıp satmamak için bir karar verilmek —ve şirketin vaziyetini ikinci , defa —müzakere —etmek üzre şirketin hey'eti umumiyesi yeniden içtimaa davet edilmiştir. Diğer taraftan mezkür şirket aley- hine hükümet tarafından bir dava ikame edilmiştir. Malüm olduğu üzre mezkür şirket Teshedildikten sonra şirketin taahbüdatını yap maması yüzünden şirkete ait olup Bank Belj pur letrajede bulunan (150,000) lirasına vaz'iıyet edil mek İstenmiş; banka parayı ver- meyince kibrit şirketi aleyhine dava açılmıştır. Muhakemeye yakında başlana- caktır. Davada hazine müddel banka ile şirkette müddel aleyh- BUGÜN 2 inci sabhifemizde : i—, Prego mektabu « rapanın €en ucuz şehridir. g— Son haberler — Tarlbi tetrikamız Temirler. Pap Ar- Büncü sahifemizde: — 18 Mari şehiileri için yapılan tifal A4üncü Sahifemizde; 1— Hava rapora a— Pıkra a— Felet &— Hukukt bahisler $— Kulak $— Hikâye, roman, isafiri Bincı sahifemizde: 1— Halka mabsus yazılar 2—Sönez ışık aa n M. VTR(_)ÇKİYE ISTANBUL VALİSİ BİR MEKTUP VERDİ arar dün verildi eee — 'Mübadele komis- * yonu gidiyor İçtimalar Gümülci- İnede olacak, bürolar Atinada çalışacak Komisyonun i< a Atinadan bir manzara Muhtelit mübadele komis- yonu umumi hey'eti dün mühim bir içiima akdetmiştir. Dünkü İçtima hararetli olmuş sabah kşam toplamlmıştır. Celse nin açılmasını müteaktp Yunan- Idar taratından verilen bir nota okunmuştar. Yunanlılar bu notada vekli İle idare edilen Yunan e ilâki- ne hükümetimiz — tarandan vaz iyet Glilmesinden ş kâyet etmekte ve bunun muanedeye mugayir olduğunu beyan eyle- mektedirler. K BİZİM NOKTAİ NAZARİMIZ Bu . nota- üzerine söz alan baş murahhasımız, lâzım gelen beyanatta bulunmuş ve İddia edildiği gibi bir mekele meycut olmadığını söylemiştir. HÂLÂ MUSADERE ALTINDA Bu münasebetle Yunan loy"î d mürahhasası, Yunanistı n bulunduğunu hatırlatmak isteriz. KOMİSYON GİDİYOR Butdan sonra komisyonun Gömülcüneye nakli etrafındakl karar müzakere edilmiştir. Ak- şam geç vakta kadar devam eden bu müzakerat neticesinde yon hey'eti umumiyesi Gümül- ginede toplanacak , yalnız yer olmadığından bürolar Atinaya nakledilecektir . Komisyonun ne günü gide- ceği henüz tesplt edilmemiştir. Her Iki bükümet tarafından tahsisat verilir verilmez nakil başlıyacaktır. GAYRİ MÜBADİLLER Fatin Bey artık kar yağmıyacağını söyli- yor Rasatane müdürü Fatin bey dün Yenlden baş gösteren 80- guklar hakkında demiştir ki: - Artık soğuklar geçleidir. Eski tahminlere göre evelki gü başlayıp yirmi bir marta kadar levam edeceği söylenen koca | karı soğuğu her sene aynı za- manda olmaz. Bu sözün bizce bir kıymeti yoktur, Havalardaki serinlik bir hafta sonra azalacak ve bahar başla- yacaktır. Kışın sonundayız. kar & mühtemel - değildir . ihtimali de yoktur., ğma- Fırtına