keyi EMİR m aa am EE rr a , hep —s 8 — KURUN > NİSAN : man Onbeş yıl önceki yirmiüç Nisan Büyük önderimiz Büyük Millet Meclisini vazifeye çağırırken ne düşünüyorlardı? baş 16 Mart hâdisesi doğur: rırken neler zından ünlemi. ie EN a Jari erin OE Meclisini en Rimel cü ge düşi ü kendi ağ- oku! Sölemek Beer ici buyuru yorlar ki; “Efendiler; 16 Martta agi et ? da yani Istanbul Mimi 3 gün sonra tamim ei Efendiler; bu imali bak iki gün kadar kumi ari kine ligine müdavelei efkâr e rek mütalealarını aldım. Ben, ilk yazdığım müsveddede “Meclisi müessisan,, tabirini kul SR Maksadım da top isin “rejimi,, değiştirmek eriyene ilk anda mi ücehhez yen temin etmekti. bu tabirin! kullanılmasındaki irsam Tüzu- mu gibi izah edemediğim için ve- yahut izah etmek istemediğim için milletin ünsiyet etmediği bir ta- ve Sıvastan meclisin içlerinden intihap zat tarafından, te ifa edilecekti hilâl tekarı İle ları intihap meclislerini zaruriye hesabiyle miktar üzerinden, daikin metlerince temin olunacaktır. 11 — İntihap nihayet, on beşgün zarfında ekseriyetle (Ankarada içti- mar li EE Mi üzere itmam 0- Tunarak azalar tahri netice aza” nın iki mizlikdei derhal iş'ar rim, tir, — Telgrafm saati vusulü bil ilmi Atatürk Millet Meclismi vazi- feye çağırma hazırlığını şu sözle- riyle bitiriyor: “Efendiler; Bir hafta zarfında, muhtelif is- tikametlerle Ankaray ekti tâkdlir leceği hükü- ratiyle bizzat temasa gelindi. Ken- dilerine oelemlerinin tahfifine, vvei (omaneviyelerinin tarsi- nine omedar olacak (malüma verildi . edeceği vine huzuru meclis- — İnti than, lie bilümum aza, imz; yazat omühürleri uh tevi üç rtüsh azbata tanzim, bir nüshası mahallinde alıkonularak di- Zer iki nüshasınm biri inti r, — Azı e Mei kime pm eri barak | ikaz edildim. . Bunun üzerine “sa- lâhiyeti etefe e. bir ki, a da şudur: “Merkezi devletin hi, düveli itilâfiye tarafımdan resmen mi kur riiye ve er w Taiy ve ti diğini hükümete resmen ği ek meclisi mebusan, dağı eş 1Şİ yi u halde omakar guniyetini, milletin in zir letin tahlisini temi: dabiri temin ve tatbik pe ayça fevkalâdeyi haiz bir m Ankarada içtimaa dave- ti ve rr olan mebusandan An- karaya ine in ei bu mec Tise iştirak ettirilmesi ruri görül- müştür. Em aenaleyh, ei rini. imi talimat mucibince, intihabatın ic- hamiyet ve reviyeti o vataper- ieleriadan muntazırdır 1 — Anka: evi Einidi fevka- ve oi bir meclis, umuru mil- eti tedvir vı mi be etmek üzere ğ ği edecektir. — Bu vr aza olarak intihap mebusan hakkındaki e tabidir, ihabatta, Hivalar esas itti- haz edilecektir. Her livadan beş aza intihap olunacaktır. 5 — İntihabat livada ayni günde veaynhi celsede ic- Ta er azalığına her fır- arafından nam- zet gösterilmesi caiz olduğu gibi her ferdin de u mücahedeyi mükaddese- e filen iştiraki için müstakillen nam- zetliğini istediği mahalde ilâna hakkı vardır. — İntihabata, her mahallin en bü- mülkiye memuru Tiyaset edecek ' yük ve selâmeti intihaptan mesul olacak: | ii, — İntihap, reyi hafi Üye sütl ile icra ve yek âri OE üzere yen ta-/3 ve ekse Jik meclisin kâtipleri kıldıki ir Bin Me ei toplandılar; ve Muhittin Baha - dik; alada yüzlerce türlü türlü kı - di, Büt tün ümidimiz m ie, İ | KN | likB.M. , Muhiddin Baha uygularını anla- tıyorlar Adana, (Kurun) — Burada lis müdürü iyim is meclisin ilk kâtip lerinden det İzrap hatıraları, şöyle NA — O günün heyecanı hâlâ içim -£| dedir, Meclis 23 Nisan Cı günü açıldı. Güzel bir bahar günü idi, bü. va slar Hacı Bayram camiin. tan sonra geldiler, Mec ik. Ankara, (Telefonla) — Muhittin Baha anlatıyor: — 6 Nisanda Ankaraya gelmiş teşekkül edecek Meclisin muvakkat > kâtipliği vazifesini ifa emrini almış tım. Bizi Ankaray: erişilmez yüksekliğini ogün daha yakından anlamıştım. Meclis açıldı ğı gün bu anlayışm ve millet vekil. lerinde gördüğüm fedakârlık ve sa iyet ateşinin verdiği inançi; Türk milleti hesabina müsterih ve vibe LR Milletin çesi felâket nın en ku akit sarsıl - leyi tutan el hiç bir; dali yanlış bir yol göstermedi ği nun en büyük delili on! ği yolun bizi yükselttiği ele şahikadır., 23 Nisan 1920 de Atatürk Büyük Müllet Meclini kürsüsünde ilk sözleri söylüyer. Büyük Millete Meclisinin ilk | “toplantısı nasıl olmuştu? Meclisinin ilk kâtipleri Cevdet İzrap Bursa saylavı olan Bay Muhid ha ile o zaman Kütahya kiinde bulunmuştur. İlk oturmadan ibarettir. Büyük e Meclisinde saylav o- larak i ylemiş olmak imtiya- zı, pek yeri olarak Büyük Önderi. mizin olmuştur. Bunun ai i meclis müzakere- leri zabıt ceridesinden alıyoruz. Rei: Sinop Mebusu Şerif — Huz luzzarı pe İstanbulun ve merkezi hükümetin istiklâli ip- tal edildiği malümunuzdur. ziyete serfüru etmek milletimizin teklif olunan ecnebi esaretini ka- bul etmesi demekti Ancak istiklâli tam il> 1 e İ i Bu va- yaşa» eri ı busanıkiraın ile dü , da hür ve serazat milletimiz esa- ret vaziyetini kemali şiddet ve di ge ve derhal ve- killerini toplamı başlıyarak meclisi bim idari getirmiştir. Bu meclisi âlinin reisi sinni sıfa- — ve tevfik ilâhiyle m! A harici istiklâl: fam i dığı ân ederek Büşük Millet Meclisini küşat eyliyorum. (Alkış'ar) Mustafa Kemal Paşa (Anka- ra) — Meclisi âliniz, malâmu âli- leri salâhiveti fevkalâdeyi haiz o- larak yeniden intihap edilen me- üçarı tasıruz ©-| saltanattan tahlisi nefsle buraya gelen mebusanıki- ramdan mürekkeptir. Tahlisi nef- sedip gelebiecek olan mebusan iltihak edecektir. u anda meclisimiz mün- solakiğelti ifayi vazife etmesinin mebusanın tarzı intihabmdan da- ha ziyade şümullü olduğu için bu- nu.. (Muvafık, muvafık sedaları). mek isterim. Meb talarını tetkik etmek üzere encü- men iii tensip olunursa o me- naatindeyim Bu hususu Teyit et usanın mazba: seleye ye Reisi six — Yalnız asi lar mi li k edilecek? Mustafa Kemal Paşa (Ankara) — Efendim, diğer bi: şey Dk mak istiyorum. Encümen ilini arzetmiştim. Bu hususi gençlerden iki kâtip zatı ini muavenet eylese... (Umum muva- fıktır, muvafıktır sedaları) Bazı si — Diğeri de Cevdet Bey a Reisi siz — Buraya teşrif et- inler. e ebusu e Baha Beyle Kütahya mebusu Cev- det Bey kürsii kitabete zir Bursa mebusu Muhiddin Baha Bey — Mazbataların tefriki için i- ki encümen tefrik olunacak: On beşer kişilik. ( Kur'a keşidesine başlanıldı.) Bir meb lıyalım? Diğer bir mebus — Kur'a çeki- yorlar, birer tane alıyorlar. Fakat! reis beyefendi hazretleri ik: kâtip birden zatı âlinize muaveret ey- 2 us — Ne yapıyorlar, an- mum - — Muvafıktır, sedaları. dö Efendi (Kırşehir) -— He- nüz burada isbatı vücut etmiyenle- rin isimlerine isabet edenler çeki- lecek mi? “ cümenlerine ayrılan zevatı m d Muhiddin Baha Bey Cik Mevcut : olmıyanlar yazı! zapta geçmesin. Ferit Bey (Çorum) — Mevf öolmıyanlar zapla geçmesi. uhiddin Baha Bey (Bursa)... Kur'a keşidesiyle Ankara me! gusu Esat Bey. r Sesler — Na mevcut. Diyarbekir evkaf baş kât'bi tafa Bey. (Namevcut sesler; rev Sami Bey (Eskişehir). ( | Birinci E Hüsrev Sami Bey (Esk:ş€"”. Süleyman Sırrı Bey Yozgat) met Bey (Eskişehir). İkinci Eni Mustafa Kemal Paşa H i (Ankara), $ i ( ya), Sabit Bey (Kayseri). Bey (Sinop), İbrahim Bev ** ta), Cevdet Bey (Kütahy#)» rı Bey (İzmit), Eyüp Sa" (Eskişehir), saye ee di (Eskişehir), H (Kırşehir), Müfit zl Ki hir), Yusuf Bey (Denizli”. di Efendi (Diyarbekir), 72” fendi (Çaagırı) . Muvakkat reis bey — at onda tecemmü <i e izakerevi tatil ediyırum” mi