1 Mart 1920 Tarihli İrade-i Milliye (Sivas) Gazetesi Sayfa 4
başlamışlardır. Ajans Royter',in iş'arına göre şiddetli bir muharebeden sonra İngilizler 380 telef ve mecruh vermişlerdir. Bunlar meyanında sekiz zabit telef olmuş altı zabit yaralanmıştır. Yerli zabitandan altı telef ve altı mecruh vardır. Mahsurların zayi'atı dokuz yüz kişidir bundan yüz otuzu telef olmuştur. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼ Şark Taht-ı Tehlikededir Morning Post gazetesinden: Bu keder-engiz hezimet şark-ı karib sulhunu tehdid etmekdedir. Bolşevikler'in şimdi Asya-yı suğrada ahz-i mevki etmiş olan Türk Milliyetperverileriyle temas hasıl idecekleri muntazırdır. Türk meselesi hall ve tesviye idilince şera'it Türklere na-hoş görüldüğü takdirde Anadolu'dan Hindistan'a kadar Bolşevizm anarşisinin müstevli bir hal kesb etmek tehlikesi vardır. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼ Bir Amerika Gazetesinin Sözü Nev York Tayms Gazetesi Meclis-i 'Ali'nin Rus meselesi hakkında ittihaz ettiği karar hakkında bir başmakale neşr etmiştir. Bu makalede diniyor ki "Yirmi milletin politikası yalnız bir adam tarafından idare olunmakdadır." ————————— İhrak Bi'n-Nar.... Şam'da neşr olunan "El-Arden(?)" gazetesinin 66'ıncı nüshasına yazıldığına göre (Hisnu'l-ekradır) kazasındaki işgal ordusu Denafşe(?) kabilesi rü'esasından pir fani olan Ahmed bin Hüseyin ağayı refikasıyla beraber diri diriye ihrak bi'n-nar eylemiştir. -"Bolşevik Tehlikesi Hindistan'ı Tehdid etmekdedir"- Tayms Gazetesinin 16 Kanun-ı Sani 920 Tarihli Nüshasından: Cenubi ve şimali bahr-i hazer havalisinin işgal neticesinde artık bu havalinin Bolşevikler'in tamamıyla yed-i teshirine geçdiği tahmin idilebilir. Kafkasi'de vaziyetinin vehameti de bu suretle pek iyi anlaşılır. Gürcistan ve Azerbaycana gelince bunlar gerek ahalisi ve gerek meskunları Bolşevik 'aleyhdarıdırılar, fakat şimalden ve Bahr-ı Hazar sevahilinden gelecek olan istilaya karşı kendilerini müdafa'a idebilecek derecede mikdar-ı kafi kuvvete malik bulunmuyorlar. El-yevm Bakü'de Bolşevik tarafdarı bir çok adamlar mevcud bulunmakdadır. Kızıl hassaların(?) şehre muvasatı halinde bu 'anasırın kendilerine derhal iltihak itmeleri muhakkakdır Şimal Kafkas'da Dağıstan hükumeti de gayet 'aciz bir vaziyetde bulunmakdadır. Bir çok Türkler iğtişaş çıkarmak maksadıyla cenub cihetinden Kafkasya'ya dahil olmakdadırlar. Ancak raporlara nazaran Bolşevikler Taşkend, 'Aşk-abad demiryolu vasıtasıyla Bahr-i Hazar havalisine 'azim mikdarda 'asker sevk etmekdedirler. 'Aşk-abad'da mühim mikdarda müsellah süvari 'askeri tahşid edilmiş bulunuyor. Lakin gelen 'asakir kumandanları evvelce gönüllü orduda müstahdem iken Bolşeviklere iltihak eden zabıtandır. Gönüllü ordusundan iğtinam idilen mühim mikdarda petrol Kızıl-abad havalisinin işgali üzerine orada mevcud zengin nift menba'ları demiryollarındaki seyr ü seferi bir hal-i intizama irca' eylemiştir. Türkistan'da i'aşe meselesi de Bolşevikler tarafından Moğolistan hududunda Semireceya (Semirechye-Yedisu Bölgesi) havalisinin işgali üzerine yoluna girmeğe başlamıştır. Bolşevikler Türkistan'da bulunan üsera-yı harbiyeyi ordularda istihdam iderek kuvvetlerine takviye etmekdedirler. Hal-i hazırada orduda da Komunist fırkasına mensub otuzyedi bin Macar mevcud bulunmakdadır. 'Aşk-abad'a son zamanlarda bir çok zırhlıve teslih edilmiş otomobiller gelmiştir ve binlerle Türkler'den bir kısmı nezdlerinde tayyare, petrol ve telsiz telgraf mevakı'i gösterir haritalar mevcud olduğu halde Herat'a muvasalat eylemişler ve oradan Afgan süvarilerinin himaye ve refakatinde Kandahar ve Kabil cihetine doğru getmişlerdir. Bolşevikler Hindistan, Çin vesa'ir Memalik-i İslamiyeye i'zam edilmek üzere Taşkend'den küşad ettikleri elsine-i Şarkiye mektebinde bir takım umurlarına lisan tedrisi etmekdedirler. Taşkend'e Sovyeti son ictima'ında ilk önce bütün mesa'isini Hindistan'a hasr ile orada mümkün olduğu kadar çabuk bir takım propaganda merkezleri te'sisine karar vermiştir. Telgraf Haberleri Türkiya Sulhu.. Loyd Corc'un (David Lloyd George) Mühim Bir Nutku Dörtler meclisinde Loyd Corc atideki beyanatda bulunmuştur. Türkiya meselesi bu hafta zarfında hall olunucak, bu hall olunacak mesail meyanında İstanbul'un mukedderatı, boğazların murakabesi ve sefain-i ticariyeyi tekrar küşadı: İstanbul ile Bulgaristan arasındaki arazinin hakimiyet ve idaresi; Anadolu'da Türkiya'nın atisi ve Türkiya elinde kalan arazide hakimiyetin mahiyeti ve keyfiyet-i idaresi; İzmir ve Adana işgalleri meselesi; yeni müstakil bir Ermenistan ihdası ve Karadeniz ile Bahr-ı Hazar arasında zuhur eden hükumat-ı müstakilenin te'sisi gibi mesail ile Kilikya, Suriye ve Filistin ve 'Irak mandaları ahalinin ihtiyacına göre hall ve tayin olunacakdır demiş ve bizzat Türkiya'nın müstakil idaresiyle ma'ruz kalacağı murakebe(!)nin derecesi ve borclarının te'diyesi içün verilecek te'minat ile ekalliyetlerin hüsn-ü muhafazası gibi mesailinde mevzu' bahs olunacağını söylemiştir. Bunlardan ma'ada Pan-İslamizm Pan-Turanizm üzerinde nazar-ı dikkatimizi celb eylerimki bu şeraitin üzerinde mühim tesiratı haiz olacakdır. Biz dünyanın bir kesimine na-kabil-i kıyas bir suretde herkesden ziyade 'alakadarız. Biz Türkiya ve Rusya'nın ahvalini tedkik ideceğiz. Düvel-i mu'azzamanın Türkiya'da vazifesi Türk olmayan 'anasırı ayırmak ve ayrıca yaşatmakdır. § Venizelos'un Türkiya ve Garbi Anadolu hakkındaki müdde'iyatı sulh konferansınca külliyen redd olunmuştur. § Çanakkal'a ve Karadeniz boğazlarında müttefikler arasında münavebe edilmek suretiyle bir muhafızlık ihdası ve Türklerin İstanbul'da ibkası hall edilmeyen mesail meyanında bulunduğunu Peti Parizyen (Le Petit Parisien) gazetesi yazıyor. § İngiliz gazeteleri Türk mu'ahedesinin Londra'da tahrir va tabi' iyleceğini ve İstanbul'un mukadderatına ve boğazların idaresine aid mukerratın şimdeden dosyasına vaz' idildiğini ve Küdüs ve Mekke gibi makamat-ı mübareke sükanına bahş eyleyecek hukuk-ı mahsusanın dahi yazılmış olduğunu haber veriyorlar. § İtalya Baş Vekilinin Beyanatı: İtalya baş vekili Türkiya'ya karşı takip ettiği siyasetin esbab ve 'avamilini izah iderek İtalya siyaseti esasatının Türkiya tamamiyet-i mülkiyesinin muhafazası ve padişahın İstanbul'da ibkasıyla beraber Türk hukuk-ı milliyesinin muhafazası ve Asya-yı suğra'nın inkişaf-ı iktisadiyesini te'min idecek bir tarz-ı halin bulunulmasını tahri eylemekde olduğunu söylemiştir. * * Ahmed Rıza Beğ Deşanel Huzurunda Fransa re'is-i cumhuru Mösyö Deşanel ({{Paul Deschanel}}) Ahmed Rıza Beğ'i huzuruna kabul iderek müşarü'l-ileyh tarafından Şark ahval ve umuruna dair verilen izahatı istima' etmiştir. Reis-i cumhur Ahmed Rıza Beğ'i büyük bir 'alaka ile dinlemiş ve bundan dolayı kendisine teşekkür ve iltifat etmiştir. * * Hindli Kardeşlerimizin Gayretleri Makam-ı Hilafet-i İslamiyenin hukukunı müdafa'a eylemek üzere teşekkül eden cem'iyet tarafından intihab olunan heyet-i murahhasa Bombay'dan Britanya'ya hareket etmiştir. Tayms muhabiri Avrupa'ya hareket eden murahhasaya verilen talimat meyanında Hind müslümanları namına idare-i kelam edilmesi ve hilafet meselesini Hind müslümanlarının nokta-ı nazarına göre izah ve tekrarıyla iktifa olunması tavsiye olunmuştur. § Matin gazetesi Hindistan vali-i 'umumiyesinin Kalkute meselesi üzerine Türkiya hakimiyetinin İstanbul'da ibkasına dair verilmiş olan kararı resmen tebliğ ettiğini yazıyor. ------------❖---------- 'Acaba Nümayiş mi Yapılıyor?.. İstanbul'da bulunan İngiliz Atlantik Filosu tarafından tertib idilen program mucibince üç bin silah endaz-ı bahriye efradı 23 Şubat'da Tophane, Taksim, Beğoğlu ve Galata'yı dolaştıkdan sonra gemilerine 'avdet ideceklerdir. Efrad-ı mezkure 24'de İstanbul'da 25'de Haydarpaşa ve Üsküdar'da dolaşacaklardır. 29 Şubat'da Tepebaşı bağçesinde İngiliz bandoları kümeli bir suretde terennüm ideceklerdir. Giceleri drednotlardan mehtab nümayişi yapılacakdır. Cum'a ve Pazarirtesi günlerinde filo Bahr-ı Siyaha müteveccihen hareket idecek ve ba'dehu 'avdet eyleyerek eski mahalinde lengür-endaz olacakdır. -------------❖--------------- Müteferrik Haberler... Urfa'nın şimal-i kenarında Hacı Bedir Ağa namındaki birinin hanesinde tahassun eden Fransızlara 'aşayir hücum iderek haneyi işgal ve Fransızlara sekiz maktul verdirdikleri, on esir ve bir mitralyöz aldıkları, Fransızlarla teşrik-i mesa'i eden Ermeni ve Süryaniler'den de yirmi kişinin maktul düştüğü, Adana ve 'Ayıntab mıntıkasında, Cerablus'da mücahidinin Fransızlarla müsademe ettikleri cümle-i mesmu'atdandır. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼ Bolşevik Haberleri § Bolşevikler Maniç, Don şehirleri boyunca ta'aruzlarına devam etmekdedirler. § Bir bolşevik *** Ubukol (?) mıntıkasında Firiyeva(?), Umudi ve Koçasakari(?) ve Kafkas mıntıkasında Cuda İstasyonunu(?) zabt ettikleri ve Türkistan'da Kırmızı Ordu'nun İnkiradi'yi(?) alarak zırhlı olmak üzere 'askeri iki tren ve dört top elde ettikleri ve Bolşevik kıt'atından bir kısmının İstavropol'un şimal-i şarkisindeki Konstantinus'u zabt eyledikleri bildirilmekdedir. § Hindistan şimal-i garbi hududunda dağlı kaba'il ile muharebatın devam eylediği, Hindistan muhafızı olan en sıcak iklime alışık İngiliz kuvvetinin harb-i 'umumide telef olmasına mebni kuvve-i hazıranın keyfiyyet ve kemiyetce gayr-ı kafi olduğu, Afganistan'ın muhasım bir vaziyet takındığı, bunun arkasında bu Bolşevik maksadı bulunduğunu ve Troçki'nin kuvve-i seferiyesinin tertibiyle meşgul olduğu Tayms yazıyor. § Muhtelif cebhelerde gönüllü kıt'atının inhizamı üzerine serbest kalan yedi Bolşevik fırkasının Lehistan cebhesine vasıl olduğu ve Lehistan ile olan müzakerat-ı sulhiye 'akim kaldığı takdirde Bolşevikler'in ta'aruzi harekata başlayacakları haber alınmıştır. Krenski Baku'de İtalya gazetelerinin verdiği havadise göre Baku'de elde idilen Krenski idama mahkum edilmiş ise de Lenin kendisini rehin mukabilinde tutmak üzere idamın te'hirini emr etmiştir. ------------------------------❖----------------------------- Sagırcızade Biraderleri ve Şürekası Ticarethanesi [Sivas Hamamcıoğlu Han numara 12,11] Ham eşya üzerine her nev'i mu'amelat-ı ticariye ve komisyonculuk yapar,.. sür'at ve sühulet rehber-i mu'amelatdır; Gun, deri, av derisi vesa'ir mevad-ı ibtidaiye alub satmak arzu edenlerin bir kere mağazamıza müraca'at iderek tecrübe eylemelerinin rica ideriz. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼ Zayi' İ'tibar-ı Milli bankasının 75221 numaralu bir kıt'a hisse senedini gaib ettim. Yenisini alacağımdan hükmü olmayacağını ilan iderim. Bulan şu adrese getirsün. Sultani Mektebi Ser-Hademesi Musa [Sivas: Vilayet Matba'ası]
