13 Şubat 1920 Tarihli İrade-i Milliye (Sivas) Gazetesi Sayfa 2

istirahatlerini bin türlü hilelerle ihtilallerle ihlal iderek ve çıkmaz yollara saparak veliü'lnimetleri olan bir vatan ve millete karşı küfran-ı millet eylediklerinden… İnanmak istediğimiz de: gerek kendi milletlerine ser-amedan nifakçılarına kapılarak ve gerekse harici tesirlerle yaldızlı iğfallerine kör alet olarak yerinden kaldıramayacakları taşlara sarılmaları, azimleri ve fedakarlıkları nisbetde bir semere idememeleri ve bu yüzden “Kurunun yanında yaş da yanar.” kabilinden birçok zavallıları da bu uğurda ademe ve felakete sürüklemeleridir. Binaenaleyh hakkın tezahürüne vesile olan bu gibi muhak feryadlara yine İslam'ın ve Türk'ün şefik kulakları, rahim evleri açıktır. Kahraman Maraşlıların göstermiş oldukları mertlik ve büyüklük de buna en bariz bir delildir. Bakalım; iş ve gidiş sözün değil özün ayinesidir. ————❖———— Millet Sandığı Bir millet kendine müte'allik vezaifi ve bilhassa te'ali ve terakkisi hususundaki azim ve mesa'isini mu'ayyen program altın alarak istihsal ideceği gayeye sevk ve isal itmedikçe ve bütün kuva-yı mevcudesini tevheden bu gibi hususata hasr u tahsis itmedikçe asrın icabatına layık bir vaziyet ihdasına imkan yokdur. Bu hakikati öteden beri takdir eden memleketimiz halkı bu babdaki emel ve maksadlarını istihsal etmek ve yek vücud bir millet olarak nevakıs-ı ictimaiyelerini itmam eylemek üzere ahiren bir millet sandığı vücuda getirmeye karar vermişlerdir. Memleketimizin en fakirinden en ziyade servet sahibine kadar bütün ashab-ı hamiyeti bu emr ü hayra birer duhuliye ve muntazaman verilmek üzere mahiye kabul eylemek suretiyle iştirak etmekdedirler. Bu sandıkda teraküm idecek mebaliğ ihtiyacat-ı acile-i milliyeye sarf idilecek ve milletin Müdafa'a-i Hukuk Cemiyetleri namı altındaki teşkilatıyla ve bütün dünyayı ilan eylediği esasat dairesinde maksadının husulünü te'min ettikden sonra bu sandık kema-kan devam iderek millet ve memleketimizin nevakıs-ı ictimaiye ve milliye ve sına'iyesinin ikmaline yardım idecekdir. Milletimizin vahdet ve tesanüdüne en bariz bir delil olan şu emr ü hayrın mülhakatca da ta'ammüm eylemesini temenni ider ve bu muvaffakiyetlerini Cenab-ı Hak'dan dileriz. Hamiyet-mendanın isim ve mikdar-ı teberru'unu ber-vech-i ati teşekkürler ile ilan idiyoruz: Guruş 20.000 Tüccarandan Külahdikli Hacı Ahmed Ağa biraderi Adıgüzel Ağa 15.000 Tüccarandan Sarı Hafızzade Müctebi Efendi 15.000 “Avundukzade Hüseyin Efendi 12.000 “Hastazade Mehmet Efendi 10.000 “Binbaşı Mütekaitlerinden Rıza Bey 10.000 “Habibzade Hacı Sabri Efendi 10.000 “Sığırcızade Sermuharririmiz Hayri Bey 10.000 “Rüstemzade Rahmi Efendi -Maba'di gelecek nüshada- Şehrimiz millet sandığından 200.000 kuruş Maraş felaketzadeganına gönderilmiştir. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼ Amasya, Havza ve Erba'alıların Teberru'ları Havza'nın selamet ve halas-ı millet ve vatan için bağrı yanan öz ve hakiki Müslümanları tarafından 30.000 kuruş İzmir ve 2 0.000 Maraş mücahidin ve felaketzedeganına gönderilmiştir. Erba'alı vatanperver kardeşlerimiz de 12.940 kuruş cem' ve derc ile İzmir felaketzedeganına göndermişlerdir. Amasya ahali-i hamiyet-mendanı (100.000) kuruş Maraş'a göndermişlerdir. Amasya, Havza ve Erba'alıların bu şayan--ı tebrik hareketlerine teşekkürler ider. Diğer aksam-ı memleketlerin bu hayırlı işi takip itmelerini dileriz. ∼∼∼∼∼∼∼∼ Yardım ve Uyanıklık Vatanı Kurtaracakdır Hanım Hemşirelerimiz de Durmuyor Çalışıyor Nümune Mektebi'nin memleketimizin her türlü tezahürat-ı vatanperveranesine sine keşa-keniş ve mualla konferans salonunda hanımefendiler tilavet-i hatm-i Kur'an'dan ve din-i mübin-i akdesimizden a'la ve vatan ve milletin istihlası du'asından sonra bazı hanım hemşirelerimiz tarafından manzume ve nutuklar irad ve kıraat edilmiştir: 1- Cami-i Kebir Ana Mektebi talebatından mini mini Sabiye Rahmi Hanım tarafından arz-ı hoş amededen ve cehd ve ikdamın istikbalimizi altın günlere eriştireceğinden bahis bir manzume.. 2- Anadolu Kadınları Müdafa'a-i Vatan Cemiyeti reise-i evveli ve muhteremesi Melek Reşid Hanımefendi hazretleri tarafından bir nutuk. 3- Mektubi Mümeyyizi Mehmet Ali Beyefendi mahdumu Şinasi Efendi tarafından bir manzume. 4- Fehime Hanım tarafından bir nutuk. 5- Cami-i Kebir Ana Mektebi talebatından mini mini Ni'met Reşid, Meliha Kemal Hanımlar tarafından muhavereli bir manzume. 6. Eşrafdan Raif Bey kerimeleri Belkıs Raif Hanım tarafından bir nutuk. 7- Ka-imakam Rıza Bey'in kerimeleri Na'ime Hanım tarafından İntikam adlı bir manzume. 8- Memleketimiz kızlarına musiki ve dikiş öğreten biçki salonunun gayretli müdüresi ve Anadolu Müdafa'a-i Vatan Cemiyeti a'zasından tacü'r-rical Ali Hanımefendi tarafından bir nutuk.[1] 9- Sabık polis müdüri Hüseyin Efendi kerimesi Münire Yegane Hanımefendi tarafından müheyyic bir nutuk. 10- Darül Eytam müdüre-i muhteremesi Makbule Rıza Hanımefendi tarafından İnas Darül Eytamı Aliye bir de Şükrüye Sıtkı Hanım tarafından bir manzume. 11- Müdafa'a-i Vatan Cemiyeti katibe-i mes'ulesi Şefika Kemal Hanımefendi tarafından mühim ve şayan-ı takdir bir nutuk. 12- Darül Eytam müdüresi Müdafa'a-i Vatan Cemiyeti Heyet-i İdare a'zasından Makbule Rıza Hanım tarafından mühim ve şayan-ı takdir bir nutuk. 13- Darül Mullimat-ı Aliye *** Asiye Edhem Hanım tarafından bir nutuk. Bu müheyyic ve vatanperverane nutuk ve neşidelerden sonra hissiyat-ı vatan perveraneleri galeyana gelen hanımefendiler yarım saat zarfında 290 lira kadar i'ane derc etmişlerdir. Bilahire bu yekun kadınlar Müdafa'a-i Vatan Cemiyetinin reise ve aza-yı muhteremleri tarafından mahallatdan toplanan i'aneler ile 418 liraya baliğ olmuştur. Bu mecmu'un üç yüz on sekiz lirası Maraş ve yüz lirası İzmir mücahidin ve felaketzedeganına gönderilmiştir. Muhterem hanımlarımızın bu suretle vaki' olan hıdemat-ı vatan-perveraneleri istihlas ve istikbali vatan namına el-hak şayan-ı tebrik ve teşekkürdür. Hanımefendi ve hemşirelerimiz tarafından irad buyurulan nutukların bazılarını ber-vech-i ati derc-i sütun iftihar idiyoruz. Hacmimizin adem-i müsa'adesi diğerlerini neşr imkanını selb ettiğinden cidden müteessifiz. Bununla beraber imkan ve müsa'ade olursa gelecek nüshada bir kısmını daha derce çalışacağımızı vadediyoruz. _______________________ [1] Bu büyük ve gayretli hanımın memleketimiz talebatına dikiş ve musiki talim ile öteden beri göstermiş olduğu hıdemat-ı vatan perveranelerine teşekküratı bil-vesile bir vecibe biliriz. Evla-yı talebanın kerimeleri hanımları bu müessese-i irfana göndermelerini tavsiye ile aynı zamanda müdüre hanımdan bazı fakir talebanın meccanen kabulü fedakarlığını da göstermesini rica iyleriz ∼∼∼∼∼∼∼∼∼ Melik Reşit Hanımefendi Hazretlerinin Nutukları Muhterem hemşirelerim Pek acı, pek buhranlı, pek vahim günler yaşıyoruz, vatanımız ölüm halinde bir hasta, buna lazım olan hazık doktorlar, müşfik hastabakıcılar hemen etrafını almazsa vatan, bütün milletin anası olan vatan, ölür ve milyonlarla evladını sefil, perişan, yabancı ellerin zulüm ve kahrına terk edip gider. Bugüne kadar yetiştirdiği, büyütdüğü şerefle yaşatdığı evladlarını tel'in iderek ölür. Hemşirelerim vatanın erkek, kadın bütün evladları tedavisine hemen şitab idelim. Kızları hastabakıcı, oğulları en hazık doktorları olmalıdır ve olacakdır. Vatanımızı kurtaracağız, ecdadımızı Türk ve Müslüman milletini şerefini yine a'la ideceğiz. Fakat bunun için ittifak, ittihad lazım. Hemşirelerim, kadın ve erkek ittifak idersek vatan kurtulur. Hazreti Peygamber ittihad ile dinini a'la eyledi, milletini yaşatdı, biz o peygamber-i zişanın ümmetiyiz. Hülasa hanımefendiler! O hasta, ölüm döşeğinde olan vatanın kız evladları bizleriz, anaya daha şefkatli bakan kız evladdır, erkek evlad müdafa'a ider. İşte hemşirelerim vatana vazifemizi gün bugün, saat bu saatdir. Maraş'daki din kardeşlerimize imdad için bugün erkek kardeşlerimizi müdafa'a yagettiler ve daha da gidiyorlar. Biz de onların kardeşleri isek hiç olmazsa küçük bir ihtiyaclarını te'min için bir kız kardeşe düşen vazifeye hemen şitab idelim. Aramızda biraz para toplayalım Maraş'daki dindaşlarımızı kurtarmaya gidelim, kardeşlerimize küçük bir hediyemiz olsun. Sizi bugün bu vazifeye davet etmekle pek mes'udum, memnuniyetle kabul ideceğinizden de eminim, Anadolu hanımları böyle küçük şeylere değil lazım geldiği vakit pek büyük fedakarlığa da şitab iderler. Gayret ve şeca'at erkeklerimizden elimizden gelebilen malen mu'avenet-i mümkine bizden, tevfik ise kadir-i mutlak olan Cenab-ı Allah'dan. ——————— Münire Yegane Hanımefendi'nin Nutukları Muazzez Hanımefendiler Ben bir elem manzumesiyim. Göğsümde yaralı bir kuş gibi çırpınan mini mini kalbimi dermansız ellerimle bastırdım. El'an ve perişan huzur-ı ismetinize çıktım. İstiyorum ki ruhumun ebedi ızdırablarını size de inleyem, ah! Benliğimi sarsan derin sızılar, bari kanlı yaş halinde gözlerimden fışkırsalar, vicdanımda hissedüb de bir türlü söyleyemediğim mersiye-i elemi ne kadar hazin ifade iderdi. Ne çare ki felaketimizin kuvveti gözyaşımı değil hayat menba'larımı kurutmuş. Muhterem hanımefendiler, şu kış güneşinin batmadığı yerlerin kızıl seması gibi sevgili İzmir'de bir yangın rengi bağlamış oralarda kinli hançerlerle mübarek vatanın pak sinesini deliyor. Oralarda kudurmuş kurt vahşiliğiyle babalar parçalanıyor, analar boğazlanıyor. Oralarda melek kadar saf gül gibi nazik kızların her şeyden kıymetli bir hazinesi mülevves ellerle pay-mal idiliyor. Ve bütün bu ateş ve kan tufanı içinde boğulmakda olan öksüz ve yetim binlerce ma'sum soğukdan, açlıkdan titreyen zayıf kollarını size uzatarak niyazkar bir sesle –zavallı vatanı ve bizi kurtarınız- diye yalvarıyor. Ötede tanrının siyahlara bürünen mukaddes Kabesiyle bizim aramızdaki Maraş'da kan içici insanlar başka bir kurbangah vücuda getirmişler. Burada koyun yerine tali'siz milletimizin bedbaht evladı doğranıyor. Bu cehennemi mezbahdan yükselen feryad-ı matemiyi işitmiyor musunuz?.. Yürekler dayanmaz, bir acılıkla zavallı vatanımız bizi kurtarınız diye ağlıyor. Şimdi sizler ey şerefli Türklüğün şerefli valideleri! Maba'dı üçüncü sahifenin üçüncü sütununda