28 Eylül 1919 Tarihli İrade-i Milliye (Sivas) Gazetesi Sayfa 3

ibaret bulunmakdadır. Binaenaleyh her vilayet ve müstakil mutasarrıflık dahilinde umur-u hükümetin kavanin-i mevzu'a-yı devlet dairesinde temşiyet edilmekde olunmasına nazaran kanun dairesinde hakk-ı şikayet vesaire gibi şahsi mu'amelatın doğrudan doğruya mahallerindeki alakadar makamat-ı resmiyeye arzı lüzumu ta'mimen tebliğ olunur. Hey'et-i Temsiliye namına Mustafa Kemal ------------------------- Cihet-i askeriyece şifreli telgafların men'i üzerine 3. Ordu Müfettiş Vekili Kazım Paşa tarafından makam-ı sadaretpenahi keşide olunan telgrafname ehemmiyetine binaen nakl olundu. Harbiye Nazırı Süleyman Şefik Paşa Hazretleri'nden 17 Ağustos Sene 335'de alınan 15 Ağustos Sene 335 tarihli açık ve müessif bir telgrafname üzerine müşarunileyhe takdim idilen cevabname-i acizimi huzur-u fehametpenahilerine arz eyliyorum. Makam-ı celil-i vekaletpenahileri tarihin elim akıbetlerine karşı pek hassas olan vatan ve milletin ve onun yegane haris ve nigehbanı ordunun emniyet ve haysiyet-i aliyesini daima mahfuz bulunduracağında şübhe yokdur. Namus ve hayat-ı milletin yegane kafili olan esrar-ı askeriyenin ifşasını emretmekle tarih-i millimizi ebediyen lekedar eden işbu telgrafdan dolayı harbiye Nazırı paşa hazretleri hakkında zat-ı fahimanelerine arz-ı şikayete mecbur oldum. Bu emrin derhal iptalini kemal-i ta'zim ve ita'atle arz ve istirham eylerim. Kolordu kumandanlarının birbiriyle ve ahir askeriye ruesasıyla ve madunlarıyla şifreli muhabere itmesinin memnu'iyetine dair olan 15 Ağustos Sene 335 tarihli telgrafname-i samileri 17 Ağustos Sene 335'de alındı. Edvar-ı sabıkada dahi bu tarzda bir memnu'iyet-i istibdadkarane devletimizin tarih ve kavanininde mesbuk olmadığı cihetle mütarekeden sonra 11. olmak üzere nezaret-i işgal buyuran zat-ı samilerinin vahim bir va'd ve tekeffül altında o makam-ı celili kabul buyurmuş oldukları fikri hasıl oluyor. Ve şayan-ı dikkatdir ki bir müddetden beri millete itimatsızlık gösteriyordu. Şimdi de ale'l ıtlak bir açık lisan ve işaretle ordudan itimat ve emniyet nez' idiliyor. Hududlarımıza kadar hergün Ermeni baltalarıyla feci' suretlerde kanları akan Kafkas ahali-i islamiyesinin alamından ve münhasıran Ermeni istilasından hergün bir suretle ra'şedar olan Anadolu vilayatı ve vatan-ı umuminin bab-ı selameti bulunan bir ordunun ma-fevk ve ma- dun bilcümle kumanda makamlarının ta hududlara varıncaya kadar şifre muhaberatından men' edilmesi en çok Ermenistan'ın ve mevcudiyetimize düşman olanların menfa'atine kaydedilebilir ve ancak meşruitiyetini, istiklal ve haysiyetini kaybeden ve ecnebi milletlerin ayakları altında sürünen bir milletin teşkilatından ser ve mahrumiyet idilen akide-i namus nez' idilebilir. Binaenaleyh zat-ı samileri nezarete henüz üç gün evvel teşrif ettikleri cihetle erkan-ı harbiye-i umumiyede günü gününe mahfuz olan kanlı Ermeni ve vakayi'inin icraat ve istihzarat dosyalarına muttali' olmaksızın bu emrin derhal ta'mim sureti ile geri alınarak ordunun ve milletin tarihi ve mukteza-yı necabeti olan haysiyetinin idamesi ve orduyu lisana ve harekete getirmek hususunda mazbut olan adaba ri'ayetin dahi muhafazası seferber bir düşman karşısında ısrar-ı askeriyeyi faş etmek kanun nazarında ceza-yı idamı müstelzim iken zat-ı samileri esrarı askeriyeyi faş emrini veriyorsunuz. Binaenaleyh cihanın bütün namuskar milletleriyle ordularında akide-i sır ve namusu olan şifre muhaberatı kemakan bizde de mecra-yı tabiisinde tutulacağı cihetle ona göre kolordulara ve alakadarane tebliğ ve bunun hüsn-i cereyanının te'mini kat'iyen emir ve taleb edilmiştir. Bunun haricinde hareket idecek büyük ve küçük memurlar hakkında esrar-ı devlet ve milleti faş ve ihlal idercesine takipat yapılacakdır. Makam-ı nezaret-i celileye dokuz ayda onbir Nazır geldiği halde hiçbirisi siyaset ve mülahazat-ı hükümet hakkında büyük kumanda makamlarına olsun bu cins adem-i itmi'nan bir kelime bile söylemiyerek daima meçhul ve mübhem ve endişenak vaziyetler ihdas ve idame itmelerinden naşi büyük büyük bir emniyetsizlik tevlid ider. Ve bu hale de suret-i kat'iyede nihayet verilmesi ve tedabir-i gayr-i meşru'aya tevessül etmekten ise vatan ve milletin halası ve selameti hakkında bugün neler düşünülmekde olduğunun izah buyurulmasını arz eylerim. - - - - - - - - - - - o - - - - - - - - - - - Anadolu ve Rumeli Müdafa'a-i Hukuk Kongresine Mevrud Telgrafnameler Koçhisardan: Bilumum Koçhisar ahalisinin kongrenin pek mukaddes olan mukarreratına kemal-i hürmetle muzaheretde bulunacaklarını arz eylerim. Belediye Reisi İsmail Cide'den: Amal-i meşrua-i milliyenin te'mini hususunda milleti temsil eden kongre heyeti ma'ruzatının sedde-i seniye-i hazret-i hilafetpenahi arz ve iblağı ile meşru bir kabinenin teşkiline kadar devam-ı ita'atda ma'zur olduklarına dair bir sureti sadaret-i uzmaya verilmek üzere bilumum vilayat ve elviye-i müstakileye umumen memurin-i kaza ve eşraf-ı mahalliye tarafından telgraf keşide olunduğu Ka-i makam Ahmed Van'dan: Amal-i milletle kabil-i te'lif olmayan Ferid Paşa kabinesinin devamı, efkar-ı umumiyeyi teheyyüc ve ezhan-ı milleti tahdiş etmekde ve bu halin devamı devlet ve millet için kabil-i telafi olmayan elim neticeler tevlid ideceği anlaşılmakdadır. Umuma itimat bahş olacak bir kabinenin biran evvel teşkiline ferman buyurulması lüzumu hissiyat-ı umumiyeye tercüman olarak arza cür'et eylerim. 22-9-335 Vali Vekili Kadı Necib Kengiri'den: Yedi asır evvel Söğüt'de okunan hutbe-i istiklalin bir nazir-i beliği gibi Sivas kongresi mukarreratı da alem-i medeniyetde kemal-i sükun ve vakar ile tekerrür etti. Asırların ihtirasat-ı müstebidanesi ile tarihimizin kara sayfalarını teşkil eden vekayi' ve hadisat inayet-i celile-i samedaniye ile artık hitam bulmuştur. Her an başka başka şekil ve suretle hissiyat-ı milliye üzerinde ihdas idilen fecai'i elbet tarih-i beşer kaydedecekdir. Bunu atinin hükmüne bırakmakla beraber havsala-i milliyeden feveran eden azim ve iradeyi makam-ı celil-i hilafetin etrafında toplanarak vatanın halası ve istiklali gibi iki mühim gaye-yi milliyenin hemen husuli için yekdil ve yek amal olarak kongre mukarraratının infaz-ı inayeti yüzlerle imza ile sedde-i seniye-i hazreti padişahi ve makam-ı sadarete arz ettiklerini arz eylerim. Belediye Reisi Hüseyin Kengiri'den: Sivas'da mün'akid milli kongre heyetinin ma'ruzatını Halife-i Zişanımız Padişahımız Efendimiz Hazretleri'ne arz ve iblağ eylemeyen ve menafi'-i aliye-i vataniye hakkında şimdiye kadar bir ğuna hizmeti mesbuk olmayan Ferid Paşa kabinesinin iskatı ile yerine itimad-ı umumiye mazhar yeni bir heyet-i vükela gelinceye kadar hükümet-i merkeziye ile kat'-ı alaka ettiğimizin ve milli kongre heyet-i aliyesi ile teşrik ve tevhid-i mesa'i iderek heyeti müşarunileyhaya her türlü muzaheret ve mu'avenete hazır bulunduğumuzu nahiye belediye dairesinde içtima eden binlerce ahali namına arz eylerim Efendim. 22-9-35 Şabanözü nahiyesi ahalisi namına Belediye Reisi Ahmed (Akdağ Ma'deni) Bugün bil'umum memurin ile eşraf ve ahali-i mahalliye mümessillerinin iştiraki ile daire-i belediyede in'ikad eden Anadolu ve Rumeli Müdafa'a-i Hukuk Cemiyeti Akdağ Ma'deni Şu'besinin ittihaz eylediği mukarrerat ber vech-i zir arz ve mukaddemen kongrece ittihaz idilecek mukarrerat ve teşebbüsatın doğrudan doğruya kazaya tebliğini rica iderim. Akdağ Ka-i makamı Tahir - İrade-i Milliye – Beyanname 19 Eylül tarihi ile Damat Ferid Paşa tarafından Trabzon Valisi Mehmed Galib Bey'e keşide olunan bir telgrafnamede takım takım Bolşeviklerin sevahil-i Osmaniyeye geçerek Samsun ve Trabzon tarikiyle Anadolu'ya dahil oldukları ve binaenaleyh dahil-i memleketde bolşevizm usulünün intişar ve tevsi'inin men'i hakkında ne gibi tedabir ittihaz edilmiş olduğu istizah edilmekdedir. Bu iş'arın kizb-i muhakkak olduğunu milletimize isbat için hiçbir söze hacet olmadığı kanaatindeyiz. Yalnız amal-i milleti başka bir suretde göstermek için Ferid Paşa'nın irtikab-ı cinayatda ne derece ileri gettiğine nazar-ı dikkat-i umumiyeyi celb ile iktifa ideriz. Hükümet-i merkeziyenin pek hainane olan böyle bir iftira ile milleti Avrupa'ya karşı ithama kalkdığı kemal-i hayret ve teessüfle görülüyor. Kalb ve vicdanını menafi'-i ecnebiyeye satan bir takım kisanın asıl ve faslı milletimizce meçhul bir nam ve bahane tasni' iderek mefkure-i istiklal-i milleti boğmaya ve milletin lehulhamd kendi kuvveti ile şimdiye kadar hasıl ettiği tesirat-ı haseneyi ihlale çalıştığı ayanen anlaşılıyor. Devletimizin menafi-i esasiye ve hayatiyesini düşmanların nef'ine, şimdiye kadar müte'addid defalar ihmal ve ihlal ve dahil-i memleketde şuriş ve tefrika ihdasına bizzat Nazırları ile ve düşman arzusuyla ibtidar eden bir heyet-i hükümete tekmil-i millet alenen adem-i itimat izhar eylemişken halen muhafaza-yı makam hırsı ve menafi-i ecnebiyeyi müdafa'a hevesi ile millet hakk-ı kelamından mahrum ve padişah-ı muhteremine arz-ı tazallumdan memnu' bırakılıyor. Dahil-i memleketin asayiş ve inzibatı lehulhamd yolunda ve herkes iş ve gücünde iken güya asayişsizlik bahane idilerek millet arasında nifak ve mukatele ihdasına çalışıyor ve her tarafdan vaki' olan istirhamat ve müraca'ata rağmen hala zat-ı şevket-meab hazret-i padişahi milletin amal ve metalibinden mechuliyet içinde bırakılıyor. Bu derece hainane makasıda alet olan ve gayr-ı meşru' suretde millete cebir ve tahakküm gösteren heyetin hiçbir mevki-i meşru'u olmadığı ve milletin kendilerini hiçbir suretle tanımadığı ve umum efrad-ı milletin hukuk-ı aliye-i hilafet ve saltanatını ve istiklal-i millet ile hukuk-ı mukaddese-i meşrutiyeti müdafa'aya amade ve şayan olan ve itimat-ı ricalden mürekkeb bir heyet-i hükümet mutalebesinde olduğunu Anadolu ve Rumeli Müdafa'a-i Hukuk Cemiyeti Hey'et-i Temsiliyesi bu vesile ile bir kere daha beyan iyler. Ve bütün ma'ruzat-ı muhikkaya rağmen hükümet-i merkeziyenin ecnebi kuvveti ile memleketde nifak ve mukatele ihzarına fiilen tevessülü görüldüğü halde tevellüd idecek avakıb-ı vahime ve netaic-i feci'anın tekmil mes'uliyeti böyle bir mukateleyi ihzar eden gayr-ı meşru' hükümet erkanına aid olacağını ve Müdafa'a-i Hukuk Cemiyeti'nin kendi amal ve kanaat-ı sadıkasına bütün kuvvetiyle hasr ve merbut kalacağını tekmil alem-i medeniyete ilan iyler. Hey'et-i Temsiliye Namına Mustafa Kemal Mukarrarat Sureti 1- Sivas Kongresi'ne ve bu kongrenin tebliğ eylediği mukarrerata beyan-ı itimat ve her suretle iştirak ider. 2- Harb ve sulh zamanlarında mukadderat-ı memleketi idare ile muvazzaf olmak lazım gelen heyet-i vükelanın Meclis-i Meb'usan'ın itimatına istinad etmiş esas-ı meşrutiyet olan kanun-i esasi ahkam-ı sarihası icabından olduğu halde bu kaideye muvafık hareket itmeyen ve milletin makam-ı mu'alla-yı hilafet ve saltanata yapmak istediği ma'ruzatı arzdan ictinab ettiği anlaşılan hal-i hazırda mevcud kabineye karşı adem-i itimat beyan ider. 3- Sivas Kongresi'nin amal-i milliyeye ve menafi-i mülk ve millete muvafık mukarrerat ve teşebbüsat-ı müstakillesine de iştirake müheyya bulunduğunu ilan ider. 4- Bu mukarreratın kongre ile vilayet ve livaya ve İstanbul'a tebliğini arz ider. (Osmancık'dan) Kongre mukarreratı memurin, a'yan ve eşraf-ı kazaya tebliğ kılındı. Kendileri ile padişah-ı zişanımız arasına giren Ferid Paşa kabinesine adem-i itimatla an'anat ve mukaddesat-ı milliyesine uzanan dest-i tecavüzkaraneye karşı Osmancık kazasının da mücadeleye karar verdiğini arz ve iblağ eylerim. Ka-i makam Vekili Hilmi