26 Kasım 1934 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 7

26 İKİNCİ ile 1934 PAZARTESİ Ruzvelt muvaffak Vü mecmuasında Rişard Levinson yazıyor : Ruzvelt meselesi biz m “ daha muammalı geliyor. Her luna?” da e A ktir. uzvel'in bu denemesi bütün umut- larını geşm rleşik Devletlerin iki başlıe an pamuk ve buğ- fından alınmış tedbirler An sizlüklerini ve iflasın pek EE dünya- da bundan çıkan ökonemik ve içir i Öte ika'dı o seçimleri sırasında ehemmiyetli bi: Ruz- velt fırkası, son teşrinin e kii di yetsizlikleri eli: istendiği kadar vahim değildir. hemen sonra çok an bir yükseliş gö- rüldü zama ri, bu ürünler, Tai ri enini olsa bile, Ruzvelt denemesinden önce in man düş- a buğday ve pa- ai ela Hv Hikmetin son me HAKİMİYETİ MİLLİYE ak ve hattâ indirilmiş çalışma saatle- uyg a - nun kendilerine zorladığı iş ücretlerini çok fazla bulduğu veya beğenmediği £ gin değildi. un için bu bir prensi meselesiydi. O zamana kadar, Amerika- da patronlar kendi evlerinde biricik hâ kimdiler. Ve işte bir devlet teşekkülü onlara emir vermeğe kalkışıyordu! Bu, ne muhelifti. Bunlar, efkârr umumiye- yi kendileriyle uzlaştırmak içni Ruz- mıştır ve normal inip çıkışlar bir kena- ra, bu seviyede tutunmaktadır. Çifçilerin umumt gelirleri 1932 de 2.1 milyar iken 1933 te 3,3 milyara çık- eş üksetiş dol: ispetinde Da ii ve ve Bile tatları he- iz bu değersizlendirmeyi tak a mişken ik zam Deraek ki, bu, çifgiler için sarih bir kârdı ve in, iki unsuru dikkate almak ri İle ön- ce, Ruzvelt 1933 baharı buhranının en ve çağında, Filhakika tamamen de- ik bir şekilde olmakla bera ve ri değil, yalı, alışılmamış bir kuraklık ve me bir ürün yüzi iple Araatin umutlarını haklı çıkarmadı. Fakat, hattâ bu ya da hi, çifçiler bakaya nispeten yilksek gelirlerinin ye- rejimi her geze ğe eşik Amerikanın Birleşik Amerika! siyasal tam bir fikir e ğinilmek ei BR görür. Nevyorkta an- Tatılanlar, yi azdıkları ei er il ler giltereyi birbirine karıştırmaktan daha hatalıdır. zi < demokrasinin, yani Ruzveltin le- hin Fakat nevyorklrlar Sök hasmsi birer eni dipidirlr. On hen — mokrat im Val Strit'in ban- sa muhitleri el taşır. 5 © di Onlu m ölen el rr büyük öl güde “büyük iş”, beöst ve rnein menfaatleriyle birdi iyasal giç o a tiye ei - kendilerine sem açtığı grupu teşkil arla iş vasıtalı ve vasıtasız akil başvurarak Ruzvelt denemeler 5 mücadele mo pek | Strit bu- va Şu halde ei sisteminin mı Tekeler idin gemi gibi, Ame etmek, Birleşik Devlet- Zn bir a Soviyet Bizagi vücude getirmek değildi. Onun hedefi çok da- mik w ey başlan bir iş bölümü ——— yz İm sını azaltmak istiyordu. İşte o ik eğ ele hr başlıca noktaları bunlardı. Kizacagi bir yandan şehirle köy arasında, öte yandan işçilerle patronlar em izi tel rsizlendirdi. Bu ilk menin gre dım kanununa basit bir zevl icinde resmilestirilmis olması künu geçen yıla göre iğeke şağıdır. Esasen Fiatların yükselmesi, PE rejimi > ll k ettirilen ilerle- lerin ir kısmını teşkil eder. SE muhefit şekiller altında erdiği kr R er ln £ gin ayar derecede miihi un? etmiyor. ki bu 8 faka izi kârlar te ş içindir ki, Birleşik Amerikanın ziraf halkının, yani 30 milyon insanım Ruzvel Tacak bir şey yokti üzvekt programım yie İN mı tamamen ökonomik bakı ge te ait kısımları kadar vermemiştir. Şüph parlak neticeler esiz, sanayi de dola- — » değersizlendirilmeniyle teşvik edil. ması bugüne kadar kuvvetini korumuş- tur, Bununla beraber, iç li ilerle me umulduğu kadar hızlr o etin in bu son 2 en ez güçlükler btuleşi, ia yönün M. Ruzvelt muvaffak oldu mu? den geliyordu. Ruzvelt, Amerika sana- debilmek için, 1933 te “ulusal sanayiiin kurulması için kann ge ve yeni bir teşekkili, meşhur N.RLA. yi yarattz ıc ğu N. R. A,, başlangı- meyi asal-ökonomik'ten ziyade bir teşekktüildü. İşsiz- Ee en e nispetinde azalt- niyle bir e Amina kapılarını b bir gün, N. R. ne terilsin, bura: nin İzlerini bl Hattâ ökonomi dirije tabiri bil uygun gedmez. N.R.A satları Avrupa kor; ktedir ve Musolini koporativiz- mi prensiplerini resmen kabul etmiş o- lan ülkelerde — İtalya, Avusturya, Por tekiz — olduğu gibi, bu m delen 8- ei tarz sözden bu Amerikâda REN İle A İ 8 5 soysal sıyasa alanındadır ki mer a ii bir şey tahakkuk ettir- onsonun büyük mücade ii pim bei istihsal Ee kabul ii i bi tek- çeşit ka iş kanununun temeli- ni ii ler. Fakat bu tekçeşitlendir- i taya atmıştır. Pat nn eşi ve hatta bugün bile mlara karşı aldığı mik vik rd, sindikalara giren işçile- ri çalıştırmıyor. Dag a sindika- lar iki ei tanılıyorlar. Avru- Ikelerinde, sindikalar bir asrrdmmberi bi omik hayatta mühim bir rol oynarlar. Amerikada ise, hâlâ a fikirl Bu ii lelede Ruzvelt'in va- ziyeti vüpe lamel o işçilerin — adır. akne geni istediği Di bütün soysal kanunları Avrupa modeli ve zim istiyor. nasında, amerikan İş- bü e gök az ehem- miyet veriyorlar. Bugün bu koruma tedbirlerinin ehemmiyetini kabul edi- yorlar ve Ruzvelt'e lehlerinde mücadele gileri e dolayı ram ir Şüphesiz, Ruzvelt kökün- den zi değildir; hüm etihealin artması sayesinde, nafıa işleri sayesin- de, mevcut işin daha iyi bölünmesi saye sil le, da olduğu gibi he sasi MEZ Baiiamni muhtar bi rakılmamıştır. İşte Reisicümhur Ruzvelt'in Ameri- SAYIFA 7 “ ——— miyle tabii bu sorgulara açık bir karşı- Lık amm yalnız şunları söyle- kalmıştır : a. antlaşması daimi komitesi- nin bir kesim bitimi olrak tütünler Ri viii ine kadar gidilsin.” Emin ki, bu, yalmız iki veya il, fakat ozal biribirlerine sıkı olarak bağladığı ve siyasanın uydurma o ü dye ülkeleri: nin gidecekleri tek yoldur zel nutuklara değil, bu ehemmiyetli ne ticelere istinat etmektedir. Vukuflu, ve . Ve muhaliflerine bazı müs: Mein bulunmasını bilir. E selelerdi n'un İsti- fasından sonra N. eçenl yeniden kurum! sı delildir — Ruzvelt işgilerle köylülerin başkanıdır. AŞ Balkanlarda in öcü ” gazetesi yi e Yünleri amda bir gümrük birleşmesi, daha doğrusu gaze- telerin kullandığı sözle, iki ğü di smırlarm ka ei İm son günlerde bir daha ortaya rüklüyor. Birkaç yıldanberi ir — rülen birleşme düşüncesi kimine y ğı dolayısiyli bir ülkü gibi gözükmektedir. unla bers- ber bu erişilmez Sağ ei per amlar yi ve ayrılığı bu bir leşme iddi bir engel olamaz ve Amerika B irleşik gene gibi Avru- pa Birleşik tö umuna hiçbir zi ngellik etmez. Bulgaristanda ler, rumlar, ermeniler ve yahudiler bulgar ulusundan başka ul m bağ U zeri ır ve bunların hepsinin tx türeleri, alışkanlıkları, Mi ve kil vardır. Fakat bunlar Bulgaris- tanın yekvücut kalmasına era olma dıkları gibi, onlar da başka ulustan in- sanlarla birlikte oturmaktan sıkilma- maktadırlar. için Avrupa ülkeleri i isi a bunun tıpkısı ortaya konmamış ve niçin Av- cesi bu ğunu söylemek m ileri gitmek olur. Çünkü Avru; ima ızlık i- çinde yüzdüğü e memleketlerin ayrılığı prensipine doğ- iri iyor, bazr da bütün göm larını çığırda yürütüyor. son ia içinde bilinen Kala e ğuran ulusi wink irğı siyasasının bir verimi olan ökonomi sıkı Kl şaşır &aş bir hale gelen Avri pi bunun önü- b ve — geldiği kadar ken. demek olan otarşi - < z Yyaj rejimi ile iii umdu. Bugün varolan bir rejimdir. Fakat aynı 24 ökonomi alimlerinin bir kısma rçalanmaz bir bir- tik dar gi ve bütün parçaları ayrı ayrı işliyecek olursa tabii bir su- ir söylemektedir. Bir tarafta birleşmek, diğer tarafta ezme ünce arasında Av- mermi ei döneceğini kestire yi ve ki hayvanlar gibi hd yem arasında Deça ölmek tehlikesin- dedir. e şimdiye kadar anlaşma ve ant- lüşüncesi hiçbir zaman en mü- ar ve iyi huylarından e Slm balkan memleketleri mi İyi düşünülmüş ei erinin ve yarımadadaki yerlerinin ke: yar pa İmer uluslara — ola yolda ilk tecrübeyi yapacak. Eğer die erke pek de haksız öle rak çok güzel ve yerinde bir öç alacak- lardır.