4 Nisan 1933 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 3
4 İNİSAN HAKİMİYETİ MİLLİYE ———————— > “Dil Maöleeti, Ma birinci Di ŞEREF — Unur, Onu: vünük, 2 eyi mi on ar öğünç, ululuk, yücelik, ün. ERİAT — Yol, yasa, no tanır m uyuruğu, Dp yad ie z” lu, tanrı dileği, din y: Yirmi Üçüncü Listeye Karşılıklar. AMİRE — Kalmtılar, kalanlar, RET — Eyi görürlük, sezer- Li e — Düz, EE vi vaya ii — Kimisi, kimi ker ta, BELA — Üzüntü, baş ağrıtan. ö- si korkaklık. T Şe köylerinden birisi (evedik) dir. CEMİ — Tor, torlak, baş öğrenme- miş KE hakkında). — Beceriksizlik, mrinmir | — Yargı, iğitmek Çİ » (Bu söz divanda terbiye et e ir İbni Mühennanın adil ceza vermek düşüncesiyle olsa gerek.) 'T — Görenek, üğreyik (Divan) alışıklık, huy. ADETA — Şöyle böyle, her günkü giti, bayağı. Dİ — Asağı, kötü, bay: AFİYET — Sağlık, sağl sağal - ' tr, esenlik. Sağesen, savmış, sağalmış. 20, inci Listeye BELAHAT — Aptallık, budalalık BERAET — Suçsuzluk, b Karşılıklar. BERAT — ie yazı, beyit VÂHŞET — Yabanilik, - yabanlık, BERBAT — Karmakarışık, rte mmm zen VAHAMET — Güçlük ağırlık, uy- BERHKER çi Pe gunsuzluk, BEŞAŞET — Güler Tali v ip — oan a BEŞERİYET — Kişilik, adamlrk, Ke e ill BEZL — Bol bol ğer M.T. Ki — Arta inn ei SasiR — vi sezgi BASİT — Düm. > öd — dal kimisi, bir ta- BELA — Bete (betelenmek). BELAHAT — Kafasızlık, anlamaz- ik, BERAET — Kurtuluş, ij BERBAT — Pis, kirli, ni BEREKET — Verim, bol e — a 1 gülüm- aeyeniver — İnsanlı! ZU — Veriş, Süel AYA — Kalmtılar BASİRET — Baştan Uyanıklık, < yar Basit, Y: ğdölünmüdü Lİ saza — Salgın BELAHET — Usyavanlık BERAET — Arınma, temiz çıkma Kötü (Divan -1- BEZL fi — 22. inci Listeye yağı Bm — Sağlık F.H. ABES — Boş (biçimsiz manasına da seli — Çirkin, asık, (Abusülvecih ş yüzlü, asık yüzlü manası an- Maşılır) ACAYİP — Şaşrlacak . ACABA — Şaşalama, ACELE — İvmek, ivi ACİZ — lane ADALET Doğiuluk, Ame ACEMİ — ADİ — Bayağ ETA — Bayağ ağısı, olduğu gi (yerine e gibi, göründüğü kullan AFİYE — Sağlık, varlık. Bele: e | i balm tul iş ak) m asısız, yim) ge.) TEMİN me vel e lk, dipsiz ii — Ba a va ir Gülün, m tuvaf AE Bu bütün alm iin Se ve ha 2 ii maktadır. Aca- ba Bey ev: e derki sadi wde mi? ip söyl DM e — Bakalım söy- ledi mi? Rumcaya bile geçmiş (acabaye | te 5 ali geçer. ACELE — Aladr, alat, evedi, eviş, — Gül BEŞERİ YET — Gini; yalınkük | gaç. elçi, lunan. VEBAL — Ağırlık, sertlik, suç, Tan tünceme, Y. ZİYAETTİN 18.inci siri Bİ— Si uayn, saygı gösteren TALİ — Sonradan gelen, ikinci. TARİH — a gün a mi; geçmişle ri ve önce olan savaşları bildiren bilgi ve kital TE iL — Geriye bırakma, arda ka- iş, TEDİP — e TEEMMİ — Derin düşi SENİ > Sk işleme, EE e gul TEESSÜR — Acı e TEESSÜS — Yerleşme, kı TEHİR — Geciktirme, geri ei arda koyma, 5 TEKİT — Sağlamlaştırma - a TELİF — Uzlaştırma, kitap yazma — Sağlamlık veriş, güven- a klrk veri i T İçine işleme, yüreğe İşle” me, iz e yaptırma, Günü a Krl Şebin rafından 4. cüd cıya ka eki özlei evi, Ma, evetlemek, ivmek, evmek ğu gibi T. D. T C ne gönderdik. | i ” mleketimizde, 'ASITA — Arı iki şeyi lir bitiştiren, ortasında - bu-- > ikez Y.ZİYAETTİN Dünya iktisadi Buhranında Para ve Kredi Politikasının Tesirleri. bilâmum mali iş- , faizle hazine bonaları verdiği gibi, 500 di olduğu gibi, para işlerinde de, bin altın Jira kıymetinde altın iğ klilk a slahat hareketlerini Tanzimatın ila: | veya altın Jirası ile 116.497.925 fran 1259 ve 1260 ln eya vermiş ve se itfa için umu- k bütçelerin yüzde esaslara gör: usust ve mülhal a ıslahatına e maden n ESASI bii inin bu cihete hasredeceği kabul lisme ile başlamış olduğumuz iy j9 ii ur. Banka, unun. yor. ezkür e iki dirhi dört j6 ve e maddeleri mucibince tediyat kırat sikle yüz kuruşluk li pa- vaki o kğ , deruhte etti rakı nak ranın uiit& monGtaire ittihaz edildiğini oi imha etmekte ve diğer taraftan kabul edebiliriz. "yeniden yaptığı Emisyonları tamamı Para işinde e ln 1296 ta- elde ettiği altın miktarına göre ihraç rihli me gi kât eniyi Glen öküze vi tur, Bu mn ilkini madde- -a fazlasından fili vaziyet ise, sinde (Meskükâtı dlemiimda idi Ai &talonu, nt msvzilat sale. kı yasi Osmanlı eye ii dör- sında mahfuz bulunmakla beraber, . te- düncü maddesi (Sim skükât davüldeki evrakı nakdiy: ltına altin ile e Yen eti için zaran kıymetini, e bankası kanu- irmilik h Bunu 12 inci istik- em alınacaktır, çeyreği ve sair aksa- irar kanunu tayin eyliyecektir. Mevcut dahi ei m eb Bu ka- | par 'amızın. bugünkü idare tarzı esası |. tarnamı a gene | nazarı dikkat e ai İs 2 vazi- ayırlama dim imei tedir, Şu de mk ötalon, ötalon ir de- İdar ki, çift mi abulde üzdü vam etmekle e berlen bu tari a darbiy: tai nkelk | sayi L. teşkil edebilir, SAYFA 3 ni kün reyi olduğu işi, iktisadi .İniyeti amızmi kıymetiyle ya par: İrinci dere alâkadar bir mevzu olarak elde tutulmaktadır, İl bir harici ticaretten kas- ve len mana, sadece mevat t değildir. Memleketin iktr yesinin icap ettirdiği istihsal kudretini işaf ettirmek, Ta çok satmak ve oralardan çok sat mak ve bunu lüzumlu ei altnda yap mak istihdaf olunmaktadır. t po e ikti m emi teşkil e e » sadi bünye- ğin sizat isk ; sınai sureti tyle iz Ri LA ardır. Bu politika- nın zirai ve ie vi psi salâhiyet- tar ağızlardan tle söylenilmiştir. amimi arzularımızın ızharma ür! dün; il ırarı beynelmilel teş- riki mesaiye memnuniyetle iltihak et- e eli tabii olur. mecbuf? sea nakdiyeden. ri para | susiyle devamlı bir EN tevazünü su! vülde bulunan madeni mes- rı di çekinme, 'k parasının altın; kıy ECİT z — Coşma, taşma, tasa, tasa- i, elk kanun! niyle ty ir lie ğine göre, altınm uu bahsolan 2 tn sistemlerine girmiş Sim DA — Ayrılış, yetirme, ELMASI 7 Sr vi kısası, ci esası hakkında mevcut sistemli VESİKA — Tanıklık. etmiş itibar olunabi avdet ettiğine dair olan kanaat, kuvvet- | tehassısların da beyan ettikleri veçhile, Yadigâr — ie anıtma, and. Bugünün para esasını vazeden ka-|li surette yerleşmiştir bugünkü tatbik edildiği şekilde idam TECE, z nun, 26 mart 1332 tarihli (Tevhidi m: Memleketimizde Türk parasının sta- | ettirilmesine imkân lemez. Nite- YANİ — Şunu demek isterim. kükât kanunu) dur. Bu kanun ile bilizasyonu, taallük > e in | ki lihazırda adetleri arım YEGÂNE — Eşsiz, tek, birtane. e &talon olarak altın ve wüsat vı avvülü itibari evlet | di i sp n Senede ha- YEİS — Tasa, kaygu. o e altın Kabul ediliş. işi addedildiği gibi; a m Er mi i manasiyle convertible en or para : 1 kd doğrudani doğ | kalmış olduğunu biz de, ehemmiyetle, Y. ZİYAETTİN | Tevhi niyle ve duğ d elik aralık değe ve bi devl dedebiliri kiye, altın esasını Li in edil 2 bankasına, bu ted. | Kanuni mevzuatı arasinda uz tuta 19. uncu Listeye miştir. Birler LR iştirak vazifesi tah- İm ve bu esas üzerine başka bir esasın, iye Tevhidi meskükât kanunu hükmen | mil olunmuştur. e el Kl İni ç mevcut olmakla beraber, filen mevkii | | Türikye'de, şu veya bu para iste, (£İ E8 yesini de taki ie emiş bulun- Oz tatbika geçememiştir. Osmanlı minin geliri, m ve tatbikat ile sağ na göre, beyni sağ bir altın esa- Nİ va Göğün seği e yer, DÜ ekim kam iğ sı kabulü ii kendine yabancı Be Ti tedavülünün mecburiyeti hakkı eddetmez. “ Memleketimizde para işle“ vi aplik sır, e eme Beri in deli e İle ede e eli mütalea edilmek; | fi üzerinde alınan tedbirler ip e 7 içe halinde altının ecnebi memleketl€ | te ve bu işler, memleketin mali ve ik-. | dilen hattı hareket, bu tavsiyelere mer ee Mir re ihrac; memnuiyeti hakkındaki 23 m sany onunun bir mütemmim | hale merhale bizi yaklaştıracak mahiyet YENI — YE iş Die z Ima. teşrinievel 1330 tarihli kanun, ve mü | cüzü o ele alınmış bulunmaktadır. |tedir. Mere nkalarının teşriki me- A e var ii barla stabilizasyon tedbirle» | 88İSİ, beynelmilel tediyat bankası etra- tutum, tutamak, sökke, direnek, dayan. XX En e ğğl & ta De Bu tedbiri için de; > çöle Eymetli birer tetkik nev. UMUM — Bütün, topu, kamu, bü- enağlm > MİBAE Tedavi eden para ve ibrazında lâ- UNSUR — Kurgu, kuran, parça, ma DİE m se Pasa San zımültediye di şılığı olarak ya, bei say, ulus. i İ EE ir yâ ii, sden plan Şale tihsal e e bir | kabul ve. tatbik edilen systöme du pour- e ti şöyledir: iktisat alis ikası takibi, centage de röserve'in. pek dar ve kati b, Hüvdsez türel, yaba ör ilmi meskükât, Mütevazin bir harici ticaretin | old unun tadili lâzım geldiği rk, ; esi a vahidi kıyasisi alan Kuruştur. | hedef a Kr esi, © a iz her le- UZUV — ORKU, parça, dike. İBir eri lirası"100 kuruşa münkasem | suretinde edebiliriz. et için kabili tatbik bir yüzde nisbeti ÜCRET — Ayakteri, terce,' emek, 6,61518 gram ini halis altını | (o Son senelerin hesabı katileri tetkik ei Ye , bu cil gündelik, vidir. Bir kuruş “kırk “paradır. Aleni devlet maliyesini UZLET — Yal İİ e niktöstndasioaiii müesseselerip |epneye teyazüne doğrlu . giri ÜSTAT — Bilge, usta, bilgiç “ticaret âlemin. sie lira, unit& makamın- dikkati celbetmemek kabil UZLET — Yanızlık, nie yal. da cari olu ş daha ziyade kesirleri | Bu tevaziinün devamlı olması için, nızlamak. i göstermeğ; 8 olarak kullanılmak- | kömetin kararının kati olduğu, yettar zatler tarafından, kükât ise, mine nikel ve bronz Pars-İ silelerle beyan edilmiştir. lardan ibaret “ ldatının bütçeye büyük bir yük B) Evrakı nak cek mahiyet ve miktar arzetnemiş, RM miami ii Heval eleği make Biel masrâfların #sirici surette a- | ki, faiz haddini yükseltmek ve kredi var ltılması cereyanı ve bilhassa mazide lüsünü mucip olmak gi lr mi bi 1863 ie sayan yapmış olan taahhütlerin al zurlara sebebiyet verdiği: a e imzam sahip senesinde lerle 1 beynelmilel bir itilâfa dal lmak imtiyazı hitam e li rımızla ödenmesi yolunda tatbik edil-| şartiyle, bu ihtiyat hatlerinin indiril- bankasının banknotlarıdır ki, 1932 s€- | mek istenilen usul, bu husustaki faali- | mesi ve her hi kük altının teda- nesi iptidalarında tedavüldeki o miktarı dü vüle çıkarılmaması fikrini muvafık gör- ii takviye edecek birer unsura üç, dört yüz bin lira raddesinde tahmin i şe 8 bclimiz “yol e kir) Türkiye Cümhuriyeti Mer- ak ii ei ardır, memleketimizi kez e n banknotlarıdır ki, bun- |ancak kombinezon e lar, Ha abi imi içinde devletçe -çı- | eder. karılan ve menuliy eti 3 teşrinievel 1931 kiye dahili ee hemen kâ- ihinde teşei n Merkez banka- | milen ödemiş, ve i borçlarını da, smca deruhte edilmiş evrakı nakdiye ile, m tin tediye k: abiliyetinin ve il bankanın bilâhare altın mukabili teda- | tıs. m e baliğ dale beende Tedavül miktarı Merkez b: 5 miki ni aştür., sının nl vaziyetlerinde gö te Hükümetimiz, Türk parasınm mu- ayyen bir kıymet ifade etmesi için bir taraftan kambiyo, nukut, esham tahvilât alım ve satımını gm gibi, ymeti üzerin taahhüdünü natık ev- reti tesviyeye bağlamak üzere | gel iz. Gene altın e müstak- Tiz ve mukriz memleketler için tav- siye ettiği tarzı bre, takip etti- gimiz gol aya son derece müsait utahık bir mahiyet Tiretn ENİ BİL bi, takriz memleketlerin hususi vas siyetleri nazarı dikkate alınması lâzım Çünkü bir v vaziyete girmesi muhakkaktır. tebdil e etmemiştir. kati tesiri olan harici ene- huriyet Merk z bankası yeni bir | sinin temini ii kat mahi- essesedir; hal nasiyle faaliye- | yette ve ihtiyara göre alâstiki bir man-! te geçmiş addedilemez. Banka kani a arzeden emtia kont akan vı a göre, bankt e ih imiz artık | kompansasyon tedbirleri alınmaktadır. in eli ünhasıran | Gümrük tarifemiz bir: iş ve gü- kime ; ban- |nün telâkki ve ihtiyaçlarını karşılıya- 58.748.563. liralık | cak halde olmadığından, kontenjan ted- rakı nakdiyenin imhası için yüzde bir | birlerinin, ne derece daraltılması müm i- |leketlerin birinci derecede itina edecek- leri nokta; iktrsadi ve zamn ec
