1 Eylül 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

H ABER — Akşam Postast Yolculuk yok, ökleşmek var?! Bovox sanatkâr Cemal Nadir, birkaç gün evvel yapığı bir karikatlırde, alaturka musikiyi yolcu ediyor, Son zamanlarda, ağır. Skam alarak güzel bir empri yapan değerli karjkatü ristimiz, eğer, alatur«a muüsfkinin artık yolcu olduğuna, pabucu dams alıldığma kani fas, bu noktada aldaniyor, Şurası muhakkaktır ki, bügün alaturka musiki dimdik öuruyo” hem de bülün güzellikleri, İncelikleri ile, su gibi, akışile, oya gibi güt telertle, Bugt'n alaturka musiki kendi varlığından güphe İçinde de gildir, Hiçbir zaman kendi kendine — Yaşıyacak mıyını sormiyor.: Alatürkü muxkiye yol görünmemiştir, Onun için bir yolculuk mu iaaavver değildir. O, artık kökleşmiştir, Kitatk reporluarımızın pek zengin sermayesini teşkil eden emanisiz eserlerle, yeni yetişen sanni. kârlarımızın yepyeki ve muhakkaktır ki güzel eserleri çalırıp okunu yor, Hr dudakta bu nağmeler titriyor, Halk, Mustafa Nüfizin her biri bir ışık, renk ve nüğme hsrikalı, rıdan ibayei olan eserlerini, Münjr Nurettinin içinde bahar manzarı Yar; sezilen çlâhi sesinin barjkslarını, Osman Nihadın ılık, çağlayanla: gibi berrak, güneşli ve bülbülleşen sesini, nefis bestelerini, kemençec. renklerin dolu hefla eserlerini, velhasıl yeni bir besteyi, yeni bir ama eserini — bittabı aburcubur şeyleri değil, hakiki sanatkârlarm eserle. rini — zevkle, heyecanla, neşe ve vecdiçinde dinliyor. Sesle, nağmeyiz mest oluyor. Pazar günlerini eğlence ila geçirmek islyen balk, şinemadar. maçtan, plâjdan sonra muhakkak saz dinlemeğe gidiyor. Çalgılı gaz! Boları koşuyor. Bu gibt yerler, eskilerin dedikleri Kibi, iğne atsan ye re düşmiyecek kadar kalabalık oluyor, Bugün misimikimiz, eskiğen olduğu gibi çelgılı gazinolarda, ai. kolin himayes; altında değildir. Oradan çıkmıştır. Yeni kasessiyetler vermeğe başlamışlır. Oradaki muslij, alafurka musikinin özü Gağ'l tartağıdir. Radyo, Weim sazımızı, beatelerimizi, güftelerimizi her eve soktu Hattâ, en kücük köy evlerine tile, burada gramofonun da rolün" unutmamak lrımdır. Anadoluda, radyo ve gramofon olan bir köyde, bir şehirde, bir evde, bir kahvade garp eserlerin; değil, bizim şarkıları muz, bestele'imizi dinliyorlar, Gramafonlar, milli havalarımızı, klâstl, eserleri, yeri şarkilar çalıyor, Halkın bunlardan büyük bir zevk aldığı muhakkaktır. Radyo, muzun, alaterka meşriyata önem vermesi, günden güne çoğaltması prograrm genişletmeni min bir delili deği midir?. Dirleytetlerin, eski ve yeni musik; eserlerimizi dinlemek istedikleri bun misal ola. rak gösterilemez mi? Münir Nurettinn konserlerine gösterilen rağbe. tin sebebi nedir? Wekiden bir okuyucu, herhangi hir sanatkâr, ayda miktarı ehem. mijyetii bir yektin şutan bir par kazanabilir miydi? Dedeefendilerin. Nevresleri», hemençeri Vanillerin, Tatyosların ve benzerleri gibi Gs çadiarm nası) yaşadıkları ssâlüm.. Gene eskiden rürel ses) bir #roam, bir boca, bir müezzin bir mev. 104 okuyup birkaç kuruş alabiirdi. Bir hetim İndirir, birkaç mecidiy- alırdı, Şimdi böyle mş ya” Barığını alan imam, sofla sabzeye çikip gesi okuyor. gazel söylüyor, iâikliğe isyan eden yobaz, sesiie pari Kazanıyor, Hein de külliyetli miktarda, Serbesş meslek erbabının biç birinin kazamadığı parayı, musti adamları kazanıyor. Bütün bu saydıklarım gösteriyor ki, Türk musikisize rağbet var Halkımız ve saygı * . bu itibara — Cenasi wiyor onu, Hem de yürekten, candan, içten geler bir aşkla Nadirin şmzası bilâfma olarak — ataturkm musik! ölüm yolunda deği, hayat yolundadır, Hudut haric edilmek Üzere değil, benliğimize büviyetimize daha fazla yerleşme ümredir, Hayır, üzere değil, yerleşmiştir bile, Manendi, şecer sabit olür nü bit olahlar Japonlara göre Almanların harp gayeleri Taponyanın en büyük gazetelerin” den biri olan “Asahi” ağzından bü. | yük hir bakla kaçırdı, Bakınız, | Rüs - Japon anlaşmasına hiç de uy- | mıyacak bir tarafkirlikle neler söy. İ Jüyer: “Almanların Moskovayı zapletme si, siyasi ve mefkürevi esaslardan mühimdir. Knl payilahi elden gi. derse, kormünidlik mahalli bir ma hiyelte kalır, Bu suretle. Almanlar için, Alman - Rus harb” bitmiş sa ybr. “Kafkes pe'rollerini, sonra İran | ve İrsk petrollerini Alman ordusır CI — Kalbinize anneliğin ilham ettiği hislere tâbi olunuz, Bu ç0 cuk beni üzüyor, titizlendiriyor... Banu hiç süphesiz benü”n daha yi bir surette anlıyorsunuz, Allah bilir ya, onun için çek sey yapma. ğa azmetmiştim... Fakat o, bütün bunlara rağmen benden kaçıyor... Simdi size onu her zamandan da ka mutlak bir surstte emanet cdi Bozur zosunun husulü işin reşil olmayı beklemesi lâsmmrelecektir. Ahlâk ve tabiatinden nefret ettiğim bir adam'a evlenmesine hiçbir vekil razı olmıyacağım. Mentiki hiçbir varlığı olmıyan böyle bir zevzeğe onu kiyık göremem... İstediği adam va ini beğenmis, klstahın bize ir, nun tezareli altına gelince, bunun İ wwahiyeti, sırf aşkerl ve sevkwlcey- sidir. Japon askeri mütehassısları, Aj- manların, kışlan evvel, 2400 kilo. mettelik bir cephe üzerinde 1000 ki» lometre ilerlediklerini ve Rusların, bütün kış zarfında, girişikleri fa. erruzlarla, Alman ordusunu yerin den kımıldatamadığını teyit ediyor. yörlar, Asyu Sovyet Rusyasına gelince; O. bunu, zamanı geldiği ve lüzum hasıl. olduğu zaman Japonya xe verili; bu sözlerde genç kızın Ya Kocikteki zürüşmelen sonra kırı « lan evvelki samimiyete tekrar dö- webilmek İçin uğraştığı hissedili © yordu, Sabri, böyle tarziyelerle iktifa edemiyecek kadar kırgın görünir yor, genç karın söylediklerini söy” iece dinliyordu. Ümit, onda bu karanlık hali, bu daram çehreyi hiç görmemişti, Sesi sert ve hissizdi, gözleri gül- müyordu... Vasisi ona ancak doğ rudan doğruya #erdisine hitap e Gip bir şey sorduğu zaman cevap veriyordu. Fakat soğuk bir ner ket vardı ki genç kıza bu hal açık tan açığa ortaya çıkarılan bir kin- den daha ziyade tesir ediyordu Zavalı Ku, ilk defn hayatında #fletmiyen bir adamla karşılaş * Pişti, ne Yapacağını bilmiyordu. Sabri, Naimeye karşı her vekit* Wi gibi tatlı ve ince bir nezaketle hansket ettiği halde bn samimi ve kıymetli his'erimi Ürüde göster - mekten çekiniyordu. alme yemekten sonra Sabriye Yayı nerede geçireceğini sordu: zira birkaç defa yazlık program Bu kaçış tesebbüsü Kransız hol İ kmda kırala karsı ©mniyetsizlik f uyandırdı. Başta Kandors3 olmak üzğre bir tnkım ibtiiği adamları | cümhuriyetten baesetmeğe başladı. lar, fakat Jukobenler ve Danton cümhuriyetin sleyhindedir, Danton 23 hasitan 1791 de Ku salın kaçısı münnsebetiyle Jako benler kulübünde ikinci büyük si- yasi nutkumu *öyledi. Ve 16 ner Lü; aleyhinde alınacak kararı su sözlerle hulâsa etti: —- Fransadan kaşmağa | tesebe büs eden Fransa Kıralı ya büytk bir canilir, yaket da sadece bir | budaladır, Cani ise sucanun cer. smı çekmesi lâzımdır. Tahttan ww tılmalıdır, Fakat sâdece budan | ise Yine hiikümdar olamaz, Fransa ktrnir ismini muhafaza edebilir fakat Fransayr idare edecek bir makam lâzmdır, bu makam bir sah olama, Bugünkü millet meri; de bu makamı isal ede” mez, vilâyetler yeniden meb'os seçmeli, bu meb'uslar 12 kislik bir heyet ayırmalı ve bu heyet Fransayı kinre etmelidir. Danton bir taraftan Kıral aley- hinde bulunmakla beraber diğer taraftan da Krralm sahsmı kurtar rak vo korumak işin elinden ge. Jen her işi yapmaktan çekinme miştir, Kalübünün bir içtimamda kulüp azasından meşhur Lafayetin kıralı kaçıranlaria beraber olduğu” nu yüzüme karşı söylemekte terâd. âüt etmemiş, Lafayetten bu hiya. eti yaptıkları sonra hangi yüzle kulübe geldiğini açrktan açığa sor muştur, Dantonun bu hücumlarinn mal» sadı açıklr, Kıralm kaşışındaki bütün mes'uliyeti Lafayetin omuz. larma yüklemek ve kırala nisbeten müsait bir cereyan uyandırmak, Dantonun bü İki nutku birbiri ile karşılastırılırsa Şu Netice G» kar: Danton climhuriyet tarafdar ları ile, 16 ner Lülnin Fransız tah» tmda kalmasını isteyenler arasm. da uzlaştırıcı rolümü oynamak is tiyor, Dantonun bu fikri apeyoş taraf” tar topladı. Kondorss ve taraflar. Tarı eimhriyetten vaz geçtiler, JR. kobenlerse 16 mer Lülyi kıral te- mmak fikrinden feragat ettiler, Sırah tahttan indirmek ve muha ime altma almak, Fransız teh- tma da hir başkası (gecirmek reklinde uyuşdalar, İhtilal kulüpleri bü sekilde an asmış bulunürken Fransız millet mwerlisinde baske bir hava esmek- dedir. Meclis kiralarım hareketle” rinden gayrimesul olduklarını ka bul etmektedir. Hattâ 15 temmuz” da çıkan bir dedikoduya göre Fran sır meclisi 16 mer Lainin Kaçma işinde masum olduğuna karar ver” mek treredir. Bü havadis Jakobenler kolübün- da hir bomba gibi patlarir, Merkes birdenbire kıra'm aleyhin> döndü, Robespiyor “mes'ul şahıslar muha” keme altma slmırlar Ve cezsilan» diri'mler, onları kanun islâk eder, fakat gayrı mex'nl insanlardan kur tulmak irin onları Sldürmekden. baska çare sakinr” dedi, Dasten da: “Erk deyil, keraim Çayre mesul olduğunu ilin elen haydut ları ö'dürmeliğir deye haykırdı. Kulüp, basn kuftipler'en gelen mürahhnatasla hamıber hir karar çizmiş, İskat hepsinden caymıştız — Daha birkaç gün buradayım, Umit, sevimli bir tavırla imalı bir hüküm verdi: — Hiç şüphesiz beklediğiniz bir gey var, — Beklediğim bir $ey yok... yakız bitirilecek işlerim var, Bi” Un mesele bundan ibaret. Naime gülerek: — Ha iyi iste... Bütün bu işleri bitirdiğiniz zaman gelip bizde on tes gün kadar kalırsınız her halde, Evimize sizin için bir odanm her xakiş ayrılmış bulunduğunu söyle « meğe bilmem hacet var mı? Siz & #sasen ailemizden sayılırsınız, son* ra ba yaz bizde misafir olarak Ye” Eeniniz Kemal Bey ile üç dean dün başka kimse olmıyacaktır. On lar da yarm birimle beraber hnre- ket ediyorlar, Sokulgan bir tavırla Ümit anne- << ——— — . -—————— > Tarinin büyük davaları anton davası Toplayan: Muzaiter ESEN verdi, Paris halkı Şandomarsda toplanacak, kıralm gayrrmesul 0» duğu fikrini reldederek voilletin bu kararmı millet meelisine bildi. recedi, 16, 17 temmüzda Şandomars top lantısımda 10,000 Parisli mlilet rietlisine verilecek mazbatayı imza ladı, Fekat millet meclisi duha n- çıksöz davranmısdı. Daha Şando mars toplantısı bitmeden Kırsin mesuliyeti olmadığına dair kararı” nı verdi ve bu karardan oküvvet alan hükümet Şandomarsdaki top. Jantıyı yasak etti ve toplananları snâh kuvvetiyle dağıttı, Meelisin bu kararından ve Şan üomarsdaki halkı dağrtabilmesin den cüret alan hüklimet bu hare ketin müşevvikleri olmak iildiasiy. le Danten gihi,, Mara gibi, Kamil dü Molen &'hi böyük İbtilâl reis leri aleyhine tevkif müzekkersleri keadi, Danton birkaç gün kayınba, basının evinda saklandı, Sonra memliçketine gitti, hir müddet şu rada burada vakit geçirdi, fakat Haber'in bulmacası gt 2146961 y> Saldan soğa: 1 — Jnponyada meşhur bir yu” nurdağ, parça, 2 — Cakalar (eri) Almanyada Hitlerin fırkasımın İs mi, 3 Hayvanın ık mubfazası, bir metleket, 4 »— Bir'adat, Adeis vetik denizindeki “Yisslavyanın bir limanının eski ismi, 5 — Köne ve feri, alfabede bir © sarfin olar nuşu, 6 — Bir edatın tersi, boş şey Ciki kelime), 7 — Bir bir «e perdesi $ — yemin ve mukavele, eski mabutlardan, 9 — Gari Anadoluda bir kasaba, hiddet eden, 10 — Hind o hükümdarı, mezretmek.ik. 11 — Saklı hazineler (cemi) , Yukarıdan oşağıya: — Geçici dünya ( 2 — Küçük. bir devi 2 — Tıraş bıçağı, düğün, 4 — Vi iyel. bir erkek oOismi, bir emrin tersi, 5 — Hayvanlara verilir, hızla yanan bir seyin çıkardığı 393, vü cudumuzdaki su, 6 — Bal (ki keilme). 7 — Zannaden, meş hur kahraman Rüstemin babası, 5 — Abide, karışık deği, 9 — Bir cins yağ, bir yemiş, 16 — Bireirir, küçük Hastahane, 11 — Bir ölçü, eksilen, kelime) merkezi, peleği Dünkü bulmacamızın hell: Wi 3 — Rus, Uzamış 1 mai .Ki5 Celp, AL KR —E, Biz sığan. 7 Ga, İdare ,Uy, 8 — İrak, Maliye, 9 — Deveci, E&, N, 10— Tna, Emanet, 11 — Nale, İz, Net. RM Rna Nakleden: Muzaffer ESEN sinin yanmda oturmuş, basını omu" zuna dayamıstı, Genç kız bu kr huşmayı dinlerken basını eğdi ve Naimenin eline tatlı ve hafif bir Fakat ba yaz, size misafir olup o Iamıyacağımı şimdiden kestiremi - yorum, Orada vaktiyle geçirdiğim günler hatrratımn en güzel bir kö» sesini teşkil eder, Niye oraya kos” mak, isterim, Eğer kötü tali yü- sünden bunu yapamazsam, tabii #elip elinizi sıkarım, Esasen bu ay sonundn uzunca bir seyahate çıkı” cağımı düsünüyorum, Sülün beni bekliyor... Bu maksatsır, şifa ve - rici seynhat her hakle iyi olacak, vakın bu yolenlek bir tasavvur har Hindedir, Ne vakıt gileceğimi, ne vakit döneceğimi, nerelere uğrıya” cağımı, denize ne kadar kalacağr mı henliz kestirmedim, Fakat çok” | yakalanacağını anlaymeca İngilte veye kağdı. İngiltere Fransız büyük ihtlAli, nin mektebidir, Vakın Manton İn giltereye sığınıtkan pek büyük ve tanmnuş bir adam deyildi. Ra iti” barin İngilterede ehemmiyetle kar sılanmadı, İngiliz devlet ulamla, rıyle konuşamadı, fakat Londrada <turdu, iki ay İçersinde uzakdan da olsa İngiliz hürriyetiyie tem, etti, birseyler öğrendi ve son Fransaya döndüğü vakıt öğrendin. lerinden istifade etti, Danton eylulda Franseyn dündü. Hakkımdaki tevtif müzekieeresi he müz resmen İptal olunmamı; fakat buna rağmen Danton ağıkdan açı. Fa Jaköbenler kulübüne gitti ve alkışlarla karşılandı, o Dantonen kolüpde olduğunu haber alan bir mehkeme mübasiri tevki? müzek- keresi İle beraher kuluhs — Dantonm tutmak istedi, fakst ker Hip azası Dantonu teslim etmedi. ler ve mitbasiri hapsettiler, Millet meelisi kulübün bu hare ketini doğru bulmadı, fakat Dan tonu tekmr tevkif ettirmeye d. cesaret clemedi. Zaten Konsiti yon meclisi müdetini obitirmisti, ikinet meelis için intihap başlıyor. An, Denton bu intihaha istirak, etti, fakat ancak 40 tey aldığı için mebus olamadı, İkinci meclis kıralla anlasmaya taraftardı, Bu siyaset bir “müd” det için yürüdü, Bu ikinei meclis icin oİntihap yapıldıkdan biraz «snra Paris be İediyesine bir reis, bir halk mü messili, bir mümessil masvini se. çilmek üzre ikinc; bir intihap va. ped, Danton bu üç makama ayr ayr namzet bulunuyordu. Reis © Jamadı, mümessil olumadı fakat mümessil mwavinj seçildi. Kondorse © taritiiie Pantonun çok aleyhinde bulunuyordu, Yatta başmuharriri olduğu Lenuval dö Pari gâzetesinie Danten lehinde bir yazı çöcmısdı, Kordorse bu ya Mn ertesi günü su Sekilde tekzip e “Dantonla rabıtamız. BE Matta kendisini tanımayı; bile, O nwn için dün sah'felerimizrle çıkan yazıya hayret etök, Bu yazı habe. rim olmadan vazlimışdı. Zeten bi. zim gazete birkaç defn banu ha, ber vermeden sütunlarma yası ge, <irdi, Bn hal bir daha tekerrür e. özerk olursa mukavelemi bozacak başka şekilde hâreket etlereğim.” (Devamı vor) Yeni subaylarımız &bideye çelenk koydular Harp okulunu bu Yil bitiren genç subaylarımız dün Ankarada Uyum meydanına giderek vafer © âtidesine bir çelenk koymuşlardır. Tramvaydan düştü Dün akşam üzeri, Sirkecide Şahin. paşa öteli önlden geçen Ortaköy Aksaray tramvayma 13 yaşmda Ast adında bir çocuk atlamış, tutmamı» yarak düşmü şve ağının Oyaralan . mıştır. AN Cerrahpaşa Bastanerine kaldtril miştir, Bu yüzden tramvaylar yarım sant işlememiylerdir. tanberi bu seyahati düsünüyor her Elin değisen muhtelif projeler, programlar hazırlıyorum... Ümidin biraz evvel dargın bu - lethu simasında (o birlenbire doğ - mus günes ışıkları parıldadı, çel resindalü bulut ve karanirk yeri” ni tatir bir gülümsemiya bıraktı. Genç kiz kendinden şeçmiş bir halde; — Ya ben7.. diye bağırdı. ben? beraber Hem »ire hiçbir rahmet vermemek için kü » çilimeğe calışır. Olar mu? Sen ne dersin anneciğim”, Razı olur” sun va? Na'me, bu güzel o kumral başm ipek başm dalgalarını okşadı: — Sevgili yavrum buna imkân yok ki.. Sabri, yüzünde hiçbir tebessüm «seri olmadan hırçın bir eda ile kestirip attı: -— Esasen hiç kimseyi beraberi» me alacak değilim, İstediğim sey basit bir istirahat ve tebdilhsva - dan ibaret değildir. En hüylik ar. zum sakin ve insanlardan uzak bir ömür geçirmektir, bilen bir gene kiz hususi mes” de ve resmi dajrelerde çalışma! iş aramaktadır. (B.A) remzir racatları . 8 Aldı.ınız?-. Aşağıda remitleri © yazı « kuyucularımızın samlarına mektapları İdarehanemizdeo ları hariç) hergün sabahtan kadar ve sami 17 den sonra «ik sar. : (Ateş 6) YAG) (Ru (Dokumazıy (Halivut) (İŞ. ı (kle 11) (ALE, 48) Okimmet) ŞUNDAI BUNDAJ Kloroform yerine gü: gözler Bu harp zamanlarında aske“ rahinin tekâmülü eski bu batıraları uyandırıyor, Bundar sene evvel, bir ağustos 1842 len meşhur Fransız cerrahı Dominik Larevin halırası F. gazetelerinde yer tutmuktadı rev 1768 da doğmuş, doklor « Fransız ordusuna girmişti, ? yonun büyük selerinde Ru Avusturyada, İspanyada imp run doktorluğunu yapmıştır. K yon ölümünden evvel doktor bin frank bağış'amış ve vasi,, mesinde doktor hakkında şu ct yi yazmıştır: “Bu adam tan insanların en İaziletlisidir,, B. ler bugün doktorun mezar ta yamlıdır. Lareyden evvel ordularda &e sıhhiye arabaları kullanıimazdı ralıları toplamak için araba k , ran doktor Lareydir. Doktor La iyi bir cerrahtı, Hastalarına ta bağırin ameliyat yapardı, man ateşi alındı ameliyat va hastalar pek çoktur, Larey ba sahasındaki sneliyatlariyle bi ce yarahnın canını okurlarm, Yeralı askeri bir masanın üzel sımsıkı bağar ve onda son çoğun öline alarak işe girişirdi. bil bu sırada yaraiı eğer ekle İ da ise bol bol feryat eder ve tora küfrü basardı. Bir gün yaşlı hir kumbaracı « ameliyat ediyordu. Herif fer basmıştı. — Cellat, havvan, katil! Bar ziyet etmekle eline ws geçiyor, ni mezbahaya getirilmiş dans sandın? Ben imparatorun bır « riyim, Arlryor musun eşek?» Karey gülerek cevap vermiş — Anlıyorum (dostum. Bunu nin söylemene baret yok. ame yaptığım bir dana olsaydı mu kak xenden daha akıllıra has ederdi. Al, şu bir bardak vos le beni rahat bırak işimi Gi vim. Larey Liyonda öldü, Fransız torluğu bu meşhur operatirdr sedini paylaşımadı. Vücudu Laşer mersrliğına gömüldü. * Fransanın askeri tatbika) 8 nesi olan Val dö Gras hasa sinde saklandı. Barsakları & da Deenel askeri O haslahan kondu. SEE EEE