28 Temmuz 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
| Mahmut Sadık UGÜN, büyük Türk muharrici Mahmut Sadık'ın öldüğü gün- dür, O, 28 temmuz 1039 da ıtyata gözlerini yummaş, 12 yel “gvvel bugün ebediyete kavuşmuştu. Mahmut Sadık'ı bugünkü nesil pek bilmez; Edebiyat tarihçiles rimiz —ber üedense— ondan bahsetmiye lüzum görmemişlerdir, Ne büyük haksızlık. Bir malbust tarihimiz de olmadığı ve orada kendisine sayfalar ayrılmadığı için, son elli yıl içinde yetişen Türk muharrirlerinin en değerlilerinden olan Mahmut Sadık, Cümhuriyet nesli için meç» bul kalmıştır. Buna, bizim nankörlüğümüzü de eklemek lâzım: Mesleğimizin büyüklerini, her fırsatta anmak lzimgelirken, bu noktayı ehemmiyet vermemekliğimiz pek acıdır. Haydi, ke dan yargeçlik, ağabeylerimizi, hiç olmazsa, ölümlerinin dönüm yıllarında ansak, hatırlarına sevgi göstersek ne olur sanki?, Bir şeyimiz mi eksilir, sülunlarımızı mânasız yazılarla ma doldarmuş oluruz? Yukarda, busünkü nesil Mahmut Sadık'ı bilmez dedim, Acüm ha, genç şesleklaşlarıncız içinde, yatım üsırlık muharrirlik bas yalı içinde, elli ylın her gününde bir İki makale. birkaç fıkra yen zan, tercüsneler yapan bu hakiki gazeleciyi bilen, hüviyeti, şah» #iyeli hakkında —velev ufak ölçüde olsun. bilgisi olan var mıdır Mahmut Sadık 1882 tarihinde yazi yazmağa başlamıştır. Bu ba- rih mülkiye mektebinde bulunduğu zamanlara rasilar. O zaman yazı yazdığı gareteler şunlardır: (Manzara). (Mir'ahı âlem). Mülki yeyi bitirdikten sonra, Almanyaya tahsilini tamamlamıya gitmiş ve 1885 de İstanbula dönerek kendini büsbütün muharrirliğe ve - wiştir. İşle, onun ası) yazıçılık hayatı bu burihten başlar, O günden itibaren sirasile (Ceridei Mavadis), (Tarik), (Sabah), (Saadet), (İkdam), gazetelerinde çalıştı, haftalık (Serveti Fünun)da uzun yıllar edebi, içlimal, fenni, iktisadi makaleler yazdı, Bu yanların bazıları hakikt ismiyle cıkmış, barılarında da (Kadri) ve (Osman Galip) müstear adlarını kullanısışlır, S Mahmut Sadık, mektepten çıktıktan sonra maliye ve hariciye vezaretlerinde çalıştı. Fakat çok duramadı. Bip iki av sonra ayrı. derek, bülün ruhile sevdiği malbunta döndü, büsbütün yamelik” mesleğine kalıldı, Maamafih bu ds ârıyeya uğradı. Bunun sebebi şuydu; Mahmut Sadık bür fikirli bir adamdı, şurada burada hür riyetlen, demokrasiden bahsediyordu, Maltâ, ders verdiği hâne dana mensup bir çocuğa, hürriyet prensiplerinden bahis bile et. Bişi, Bunlar, İkinci Abdülhemidin kulağına" gitti, Mahrsut Sadık. lan Ürktü, onu yezi yazmekten menetli; 1901 de Kudüs tahrirat müdürlüğüne tayin ederek İstanbuldan uzaklaştırdı. Kendisi için vicdani bir haz, ruhi bir zevk olan yanıcılıktan ayrılmak, üstadı Üzdü, müteessir oldu, fakat, ne yapabilirdi. Alı yıl Kudüste kaldı. Kalemi kırıldığı için bu müddet içinde hiçbir yere yazı varmadı, mütemadiyen okudu ve çalıştı, 1907 de İstanbula dönünce (Ikdam)a girdi, etliye sütlüye ka- Fışmazsak, suya sabuna dokunmamak şartiyle yanlar yaşmıya başladı, Bu arada (Sabahja da yazıyordu, Bir aralık (Tercümanı Baklkat)in sermubarrirliğini üzerine aldı. Meşretiyeş ilân edilince, günlük (o (Serveti Fünun)un başına geçti, burada önemli makaleler vi © günlerde, (Serveti Fönün) memlekete çok büyük hizmetler , Bu arada, buşka gazele Tere, özcümle (lükat ve Talk Re fırkadının organı olan (Şörsyi Ünmetle de yarılar yazıyordu. Bundan sonra Abdulla Zühtü ve Saffeti Ziyanın çıkardıkları (Yeni Garele)ye geçti, Meşruliyet devrinin mücadele ve görülü ile gecen günleri, siyaset dalavereleri içivde daima lemiz, nezih kaldı. Mâdiseleri bitaraf bir sözle tetkik etti, Görüşleri çok kuvvetliydi, Siyasi vakaları tahlil ederken, 80syal, ekonomik vıkıalara da temas ediyordu. (Yeni Güzelelde her gün yazdığı (Takvimden yapraklar) siyasi mizahın en güzel nlimunelerindendir. Ve baştanbaşa nüklelerle do ludur, Mahmut Sadık bunları aktünlileden ilham alarak yazıyorda, Bunları bilmiyen, zevkle, lezzetle okumıyan ve balli sabahları —abir caizse hasretle beklemiyen yoktu, Runların bir kısmını sonradan kilap halinde bastırmıştır. Mahmut Sadık, bir aralık (Karagöz) | başmuharrirliğinde de bulurdu, Burada da mizuhlakl kudretini göstermiştir. Mubmut Sadık, iyi bir gazeteci, kavvelli bir muharrir, hâdise. leri pek mükemmel gören ve tahlil ve terkip eden bir yazici olarak tanınmıştı, Fakat onun, beşka bir hüviyeti daha vardı: Edebi cephesi, (Rüşvet), (Sevda ve Kalbi Şeyda) ve (Tekâmüt) adlı romans Jarı üslüp, rah tahiili, sosyal telkik. hissi dasvirler bakımından; üstünde durulacak eşsiz gserlerlendir. Mahmut Sadık, bu romanlar rında, imubarrirliğin çok üstüne çıkmış ve olgun bir romunds di. duğunu göslermiştir, O kendi adıyla ve müsleir isimlerle die Jimize birçok romanlar da çevirmiştir. Mehinut Sadık elli yı) yazı yazdı. Ölünceye kadar elindin kales mini bırakmadı, Bugün, aramızda —Ahmet Rasim > Onun ve rini tatacak bir muharrir, mnslesef yoktur, 7 A | Geldim, kenarı kabrine ah İle Ben yine, Döktüm sirişiki rahata peri lere e İz LAEDRP EEE Sabri Pek i Prenses Fiküüe tm villâsanda, geçirdi, burada bi yökm iklimde daha iyi anlıyordu, Sabri Pek, ba güzel kadınla bir hayli konuştuktan sonra, kibsr 8, leming “ask ve rinden ziyade yeni #lbişeler yap « tırmak ve çilgmen eğlenmek İçin, Ha Daş enli Sabri, villâya girerken çiçekci kıyafetine girmiş genç ve güzel bir kadınla War'dastı, kadının ver petinde renkli kurdeleleriş bağ » lanmış demetlerin hepsini satın aldı, bu süretle yaparak bir işi katmıyan gözel kadmı yanmda alıkoydu ve mermer bir sütuna do. yanam kadınla konaşmaği dal. âı, Söz Japouyaya geçti, Güzel ka, dm, Japon kızları hakkımda sun, ler sormeğa ve kadınlara mohsus bir kurnazlıkla genç diplamatı söy. letmeğe basladı, — Pek, bu güzel inadına Ja. ponların yaşayışı, konuşuşu, giyie Pişi hakkmda #rahat verirken © manzaraları ve o iklim! tekrar gö. e pe ve niçin orada ye. kaldığını bu sıcak ve caan Pi kil Lami Mensap gençlerin tesadli” isimli fantezi bir piyesi e eki yem salımasa pie” ani ee, marin vg pudra lanmış saçları altında bile ç#hre - sinin benz kopmuş bir gül tara - vetini andıran tatşliği eksimiyen bir genç kız dolaşıyordu, Oyu sa, dide bir hebek farzetmek kabildi, İnc kaşı ve vzrn kirpikleri bire fırça darbesile belki biroz karar, tulmıştı, Fakat bo götler bu açık, engin ufaklu mnyi gözler,, (su hiç di, yabancı gelmiyordu. Ümt serpilmiş, güzelleşmiş bir Ümitü, —Im Artık hep beraberiler, Sabri onu birdanl'ra mss) tanıyamadı - ğma saşıyorlu, İki buçuk sendik bir ayrılıktan sonra küçük kızı bu kadar değismiş aörecekini sanmu, yardı. Oün hırnktığı gibi hafmak istiyor, Nalme Fazımış mektupla, rındahi tasvirin, imaların mübalâ, EK PLA Singapur nasıl sukut etti inle PRESS'İN BON HABERİ N Ondan sonraki üç gün, Singa - par istihkâmlarma karşı hücumin geçti, Süngü tnlrmış Japon piya - desi, durmadan hücum ediyor, bir biri arasından, müstahkem sigv. dırdığı görülüyordu, Tonlarca ati. Ian bombalar, düsmani yıldırıyor, ona gör açtırmıyordu, Associated o Presa'in Singapur muhabiri, ajnnsa yazlığı bir telsiz | la, © kıymeti, su satırlar | rnda e vahşi ormanlarda, elenir Köken yürüyüp gelmiş okurla: biriydi, Bunla İrm hepsi de, mraşbıln ratskii'dtle | rilmisti, Sol Yazan: M. Rasim ÖZGEN bararetlerile savasmışlardı, Ban - ların hepsi de, haftalarca çiy pi. Fing emmiş ve yılanların sokmasın. de kurtulmak için, ayakta, birbi, lardı, TARİHİ SAHNE Japon ruvvetieri, çabucak tamir edilmiş olan Johor #od'ni, arkasr gelmiyen bir hat halinde geçer » lerken.. Japon topçusu, İngiliz tah kimatını alese tutarken va yor « gunluktan dermaaları kesilmiş o. | Yan siviller, dehgetli kükreyen top seslerine rağmen Singapur parkin. böyük caddede görenlerin İşatırlarından hiç çık . mıyısak bir cereyan güİyor. du, Burası, Ford fabrikasıydı. Ft rafı, yarı harap otomabillerle çev. tarafında bir İngiliz bayrağı, sağ yanmda da geniş bir beyaz bayrak bulunan bir otowç Haber'in bulmacası Od123 49167 Soldan sağa? 1 — Askerde yemek getiren, 2 Bir çeşit tath, baştanbaşa şarkılı © yama çarı, 4 — Bir renk, bir soru #deli; alfabede bir harf, 5 — Duvaremın ölellerinden, 6 — Arsbistanda gi- yilen, bir Başlık, telefonda söyleni» len bir söz, 7 — Bir emir, toprak, $ — Kalbi çok iyi, 9 — Bir işi vap. maklık, bir cin matbaa harfi, 10 — Bir emir. intikam, slfabeden iki harf yanyana, İl ve İtalyada bir nehir, vücudun sert et kısmı, Yukardan aşağı: 1 — Iskemibilde bir cins kâğıt, bir emir, 2 — Meydunda, İktyada bir kasaba, 3 — Bir millet, şaka, 4 — Bulmağa çahşmak, alfebede iki harf yanyana, 5 — Peygamberin bir nu mara aşağısı, alfabede bir barf, safe ra kesesi, 8 — Bir cins sigera, 7 — Bir dilde (hayır!), İletin başka türlüsünün cemi, $ — Bir hayvan mabut, dumanın çıktığı yer. 9 — Haya boşluğu, hisse, kâbede islinle yelten evvel bulunan bir put, 19 — Uzak, ingilizce bayan, it — Beds- va ele geçirilen şey, defa. 26 numafak bulmacamısın halli; 1 — Şekeriçok, G, 2 —— İlilekakı- In, 3 — Vilâyet, Lif, 4 — Eb, M, Nalır, $ — Sev, D, Nakil 6 — İyilik L, Bi, 7 — Batak, Say, $ O zan, Pinama, 9 — Z, M Pek, Mis, 10 — Wlis, Çapak, 11 — Köni, Ata, İ sülük hilenmlariyle ve Mularya | Ad, SETTE EEE KR ETA : İT galı olduğuna inanmak için kendi, sini zorluyordu, Halbuki ihtiyar kadın ons Ürsidin fotoğ çıkart. mak istemediğini ve geldiği zaman bakiki bir sürpriz karşısında kal - masını tercih ettiğini yazarken Tı!ç de mübalâğa etmemişti, İktiyor kadın ba sefer Sabri Feke celi kir wektepli kaz deği!, büyümüş, sor » rilmiş çok gözel bir genç kız tak. eN Sabri Japonyadayken Ümilin büyüdüğünü, geliştiğini düşünme » miş değildi, hattâ onu hayalinde güzelleştirmiş, vücuduna yeni bat, lar, yüzüne yeni renkler İlâve ci, mişti, Fakat şirndi cruz, zayıf kar. tişında çok donuk kaldığım xözle, Me görüyordu. Ümidin sahieleki rolü de bu Öçğişmexi bir kat daha açığa vuran hararetli bir aşk rolüydü, Genç kız elemi içten duyan insanların ke - Nakleden: Muzalier ESEN derle titriyen, hile. se He kâyetli ve boğuk hıçi İF s8. le hayattan şikâyet ediyordu. Ü, midin yalnız vücudu değil ruhu da değ'smisti, Piyes çılgm aMuşlar biterken Sabri gülesek: — Muvaffakıyetz biçbir şey Hm #emer, dive düşündü. Salondaki bürüz deiikactılar Ümlüç Asık ol, se)ar beltıdırlar, Sonra hayretini gizliyemiyerek marıldandız — Öyle chz bir mahlükten böyle müstema bir kizin çıkacığı- ni kim üznit ediyordu. Sabri, coşkun ka'abahığın arasm dan Kazılina yol açmağa çalışır - Kem gözleri Naime Hanımıukilere karşılaştı, İhtiyar kadın taykırdı: — Aesiy!,, Gökten mi düşminiz böyle dostum? Ne vnkyt geldiniz? — Ba sabah zeldim, bu alsam arasında bil ilerledi. Bundan, hâki çibiseli bey kişi indi, Bunlardan dördü sarı yüzü, müs temeleke sapkasının altında kaybol muş gibi bulunan ufak yapılı bir adanımı arkasına katıldılar, Bu 3. dam, Singapur başkumandanı Ze - ner) Persivaldı. Bu gelenler, birçok Japon zabit. İeri türafmdan, fahrikanm befrkal dükkâna götürüldüler vo sessiz, ce bir masanın etrafmdaki san Malyalara yerleştiler, Batmakta olân güneşin siyası açık pencere , lerden girerek masayı aydınlatıyor du. Dekikalar, pek yavaş geriyor. ön. Bir tayyare binaya sürünür #'bi geçiyor, camları titretiyordu. Sonra tekrar süküt devam ediyor. du, Bu sırada Japon başkumnaudanı göründü. O, ufak tefek tıknaz, çe. Yik bir adamdı, Malorya cephesi başkandan: General Yamaşita, İngilizlere doğ ru giderek ellerini sıktı ve otur « malarmı söyledi, Mülâkat 45 dakikn mirdü. Du müddet, İririlik müstahkem mev kil Singapurun mukafldaratmı ten yine kâfi geldi, Yamasita — Ren, kısa ve kati tovaplar almsie istiyorum, Kayıt - sız, garism teslim olmanızı istiyo, rum, Persival — Evet, — İngülzlerin elinde esir Japon — Mayır.. bir — Japon ha'kı nerede bulun « yorlar?, — İngiliz idaresi tarafından göz bapsine alınma Japan halkımın hepsi, Hindistana götürülmüştür. Tümdistan ümeti, onların hayat larma bir zaşâr 1k İçin ö- cap eden bütün tedbirleri ittihaz etti — Şimdi teslim olmak isteyin istiyorum Istanbul kadastro hhkimliğisden: “Beyoğlunda çaki Hüseyin ağn yeni Bülbül mahallesi Kapanca sokak No 55 de Agavnl ve Makrükiye: Matilda tarafından o Beyoğlunda eski Hüseyin ağa yeni Bülbül mahal, laninda eski Kapan yeni Kapanca 80. kağında eski 53 halen 57 No, hu evin Kaydının amina tnehii hakinda aleybinize açılan davanın cari muha. kemesinde: gösterilen ikametgâbta bulunmadığınız dnvetiyo varakasına mübaşir tarafından verilen meşru. battarn anlaşılmış ve miresiniz de meçhüliyetine binden tebligatın ilâ , Den ifasına ve rpuhakemenin 27 ağus toz 943 tarihine mlsadif © perşembe günü esat (10) ona İzllikne kanrar verilmiş olduğundan yevmi ve vakti mezkürda İstanbulda Sultanatmette Tapu dmizesi içinde Kadastro mah , kemesina gelmediğiniz veya bir vekil göndermediğiniz tukdinda hakkınızda gıyap mütmelen yapılşaağı hukuk u. sulü mubakemeleri . kanımunun 142 inci maddesi mucibince tebliğ yerire kalm Olmak üzeee ilân olunur. sl burada bulacağımı hiç ümir et miyordum, mektubunuzda yazdı ırza göre sizi bir Anadolu seys, hatine çıkmış farzediyordum sabır. sxkkla dönüşüzüzü bekliyecektim, — Evet, böyle bir niyetimiz vardı, faınt bir taraltan Mefik Mamur Paşanın romafimaları arttı, onlar Bursaya gilmek mec. kuriyetinde kaldıtar, diğer taret . tan prenses Ümlidin, piyeste hir rol alması için çok ssrar citi, bu yüz. den progrmmmar değiştirdik, Na sl Ümit tolünda muvaffak oldu değil pi? — Muvaffak olduda'ifım?. Tam bir sanatkâr gidi basanlı Simdi nelen onu sin elinizlen kapmak İstediklerini anlıyorum, Bu gene mwvaffalayet yıldızını $p. Mâratayıp tahrik edemez miyim? — Bu yeni doğan vrldiz biricci katta; odasmdailır. Si gördü Hayır, hayır. Ben en arlar gerisinde, mü da, sapkaların Kaykol « mis bir haldeyim. Yukarıya çıkmak in öüfedlen ME Bm geldi, Ka'ahahktün İsen sal, güçlükle iler. - Evlenme teklifleri? * Yaş A8, bop 1.50, kilo 50, tahsili, ev işlerini mükemmeli yüksek &ilodan, * Mr dol beyan yaçlarıdda, esmer, sişman, erin& dık, altmış ira masişir, devlet imei ra Bir bayia evlenmek lelamekt Çocuksuz ve kimsesizler tercih Hr, Ofavl mektup) remzine mi cast * Yaş 32 boy 1,68, kila 3 ol gözel, vücuNA arması olmıyan, besi meslek mahihl, kağancı Byda 114 120 Ure olun vaziyeti, düzgün genç; Kiz veyahut dul, güzel nl yanla evlenmek İstemsktedir. € Gürpmar) remsine müracaat, * Yaş, 47 boy: 1,86, kilo 70 serli meşleklen uyda net 70 Hira ka; ve bir eri olan ve hiç kimsesi bul mryan bir bay, Türk, Klen veya meri du! bir bayanin evlenmek mektedir. Çocuğu da olabilir. ve güzellik aranmaz, (İD, 26) ei sins müracsat, * 35 yaşında, balik etinde mot sip vücutlu, temiz, kibar, koyu Ki ral, liye mezunu 40 lira bulunan 83l£ bir 8116 kızı, yüksek si bir bayla evlenmek iştergek! dir. (Neriman) remaime müraçazi * 25 yaşında, mütenasip temiz ve kibür, balık etinde, <a bilen lisa mezünü emil bir ale yüksek tahsil görmüş, Devlet me! rü veya subay bir bayin evi istemektedir. Ci remzine saat İş ilk * 'Tıp fakültesini 7 nef menfi bulunan bir tıp talebesi, doktor, vakat yanında, busust tcaretbanai nakliys ambarları, otel gibi bus müesseselerde KAtİpIIK ve, gibi | iş yapmak istemektedir, (İL B) v zine müracaat, 4 Ailevi vaziyeti dolayıstle asi dan ayrılmış, komisyoncu o yi çalışan bir genç iş aramağtadır. tanbula yakın olmak şartla taşrf da gider. Mustafapaşa oSetfnlefel sokak No, 17 Badı Hazgına mi cant, * Bir üniveraita talebesi temiz ailenin yanında kalmâk istiyor, eşyası vardır. muvafık şeraitte Dilen üeret verilecektir. (Ün M.İ) remsine müracaat, * Yeni ve eski metod, yüksek ket işçiliğinden anlıyan, Lhdiveğ Alman usulü makaatarlık bilen bay; kapitali olmadığı için bir iy aramaktadır, Galata Herel zade Banger sokak No, 14/16 Ömer Gütaya müracaat, ” Aldırınızı ları hariç) hergün sabahtan uadar ve mami |) dün sotre mi tar, SABM. 499) (AM) (4 A (ATA. (Ahmet Tek) (Bahar)(B. (ELA.C) (Ciddi Dinle 35) ( (D.M D) ÇE, Ufa) (8. Oj (FAS) (Gar) (H.B. (G.K) (Hüy» OL CH. 49) CHepşern) (H. 459) CİN. (Kaynak) (Küre D, S7) — (LA M.T. R) LE 4) çi ANN) ONCE) (Ney (SR, 42) (ST) tBevgi) (Şi (ŞE) (TARZ) (Tekcany UTA (Talim o kim) OKU — (Y.B (Yedek Denizel) (Yılmaz 6) (Züm ..... EE liyehildöler, Sabri, | nrka, koridora saplilar, Sabri sordu: — Ümidin odası bu koridorda m2. — Evet, Sabri odadan aktedan bir sef kurşamda, biraz duraklamış Ve gü limsiyen gözlerle Niümeyç bak - muşta, Ba, sasi gözlerde suzll #nuyan ihtyar karim cevab verdi: — Eyet bu Işiktüğiniz sex Ümi. sesidir, Ümütim bu odaya girince İlk i- si purralı prolesini çıkarınak ol- nan bir kedi zevkiyle, pahal biz Şal gibi sarmış güzel ve yer ver parlayam sar; saçları ta riyorde, Kapın açıp da Naime kesi VE imi şleri, Knl b din
