Deniz Harp gemilerine karşı bombardıman uçakları Geğen ikinej teşrin ayı arasmda daponlar, havadan sevk ve İdare ettikleri kuvvetli höcumlar saye" sinde Amerika ve İngiltere harp filolarından çok kuvveti bir kaç gemiyi harap etmeğe muvaffak ol. dular, Bir müddet sonra Amerika” lar dn Koray denizi ve Mldvay deniz savaşlarında uçak hücumla- riyle bir kap Japon gemisini ba tırdrlar, Daha İlk safhasinda bu kadar kanlı ve acı zaylata mal 6- lan bir muharebe, tarihte görül müş değildir, Bu şiddetli harp de- nizde hâkimiyetin büyük ve kuv Vetli harp gemilerine mi, yoksa uçaklara mı alt olduğu meselesini münakaşa ve balletmeğe müssit delliler vermiştir. Pasifik harbi hâdiseler, deniz harbinin telenlği üzerinde çok esas hı bir çok değişmeler olmasına s& bep olacaktır, Tayyarenin taarruz «ilâhi olarak kullanıldığı ilk gün- den itibaren İnsilizler bu noktayı dikkinte almışlar ve yaptıkları harp gemilerinde havadan gele cek bücumlara erşı müdafaa ter- tiplerine kıymet vermişlerdir. Ke" salik deniz taarruzu ve deniz mü- dalaası hakkında klâsik bir şekil almış batp usullerini de, hava wi Vihlarmı göz önünde tutarak, İs- di slah etmişlerir, Bu değsi taelerin.harp gemilerini hava hü- tumlarıns kanı korumağa kâfi gelmediği onlağılmca yarmın harp” lerinde, hava - deniz muharebele" tinin ne şelilde cereyun güçceğini anlamak ünün en ehemmiyetli meselesi olmuştur, Japonların Havay adalarma Ve Malezya kıydarma karşı yaptık harekât Japon udalarından çok w zak alanlarda yapılmıştı, Bu hare. Sütm gsası muvaffakiyetle bağacıl miş hava ve deniz tâbiyesine daya tır. Taarruz sistemi eskidir, Japon ların eski sistem taarruzâ yen'den ilâve et i muvaffakıyet âmili İse etiret ve cesarettir, Bütün bü bhücumlar esnasmda Japonlar üç çesit hava silâkı kul- lapmışlardır. : Pite bombardıman uçakları, çok yükseklerde uçan M” ğr bombarılıman uçakları ve tor. pil atan uçaklar, Harpten evvel mn tahminlerin aks'nç bombaları harb gemi rük bir tehlike teşkil et ir, Gökten atılan bombala- rm büyük zırhlılarm yahud ağır #rhir kruvazörlerin zırh tabakası. ur delebildikleri çok nadirdir, Gü ten yağan bombalar büyük gemi. lere çek az zarar verir, DENİZ HARBİNİN 1 NUMARALI SILAHI: TORPİL Tabii hava bombalarmn hafif #emiler Üzerinde büyük zararlar yaptıkları hattâ nadir ahvalde bü” yük gemileri müteessir ettiklerini inkâr edecek değiliz, Meselü Perl Marburda, umulmadık bir tesadüf &seri olan Arizona Aromikan zırh ısının bacasından giren bir bomba geminin batmasına sebeb olmuş. tur, Fakat, Deniz - Hava harbisin Yomunaralı modern s'lâhi hava tor pilidir, İçersi patlayıcı maddelerle dolu mekik seklindeki çelik torpil dünyanm her bangi bir harb filo. #una mensup en kuvvetli bir gemi pin bile işini bitirecek kadar kuv, vetli bir silâhtır, Tospil zırh kule leri deler ve su satlımm altında gemiyi vurur, bir torpilin gemide açtığı delik bölmeleri parçalar Ve gemiyi çok tehlikeli bir kole kor, Bundan haska bir tozpilin sw yö rinden dan aşağıda potlaması, su vizünde patlayan ber hangi bir #ilâhtan daha korkunç tes'rler vü. ede getirir. Su, tazyik gelilebilir 1 esim değildir. Deniz altnda b'r patlama vaki olursa sn ya büyük bir sütun halinde Havaya fiskarır, yahud da daba tabii ve daha kolay bir yala seçerek, tornilin açtığı de. Pkten gemiye hücum eder, Torpil harbinde en büyük me, «ele, torpili hücum olenseak gemi, sin mümkün olduğu kadar yakmı na götürmek ve bu suretle isabetli hir nisan almayı temin etmektir. Bu hususta düsünülen ilk fikir düşmana karsı hizla silen kücük buharlı gemiler kullanmak oldu. Fakat. hu kek gemiler, hücum et #k'eri harh sremletnden acılan top üteşiel çabık ateş alıyorlar, fazla | oinrak destroyerlerin mukabil hı. i cumumdan ürküyorlardı. O vakit deniz altılar düşünül. . , dü, Fakat denizaltı su içinde bulu nurkçun sürati ve hareketi mahdud dur, Hattâ İy nisan almaya mü. sald bir vaziyette bulunduğu vakit bile süratle hareket eden bir hede. fe torpllini İsabet ettirebilmesi bi, : raz da tesadüfe bağlıdır, Diğer ta j #mftem deniz üstü gemileri ve w çaklar denizaltıları için korkunç birer düşman olacak derecede te. kümül etmislerdir. Üçünel usul; torpil atan hücum botdarı kullanmaktır. Bu botlar İk üçta olarak 1914-1918 harbi es. nssında meydana çikmistir. Kü, çük, masrafsız ve çok süratli olan bu botlar, iyi kullanılmak şartiyle, gok işe yaramaktadır, Fakat tor pil atennk ve attığı torpili tesirli bir sekilde isshet ettirmek için 5 deal silâh uçaktır, Uçak torpfini atabilmek için de siz yüzüne mümkün olduğu kadar | fazla yaklaşmak mecburiyetinde. dir, Torpil tayyareleri torpiilerin! atarken deniz üstünden 18.20 met re yükseklikte uçarlar, Nışan al, mak için pilotun, hedefle, tuyyare sinin radyatörünü ayni istikamet- te görmekten başka yapacak bir &- si yoktur, Atış için kullanılan me- tod, pike yapan bombardıman tüy yarelerinin kullandığı usaldir, Bu tayyareler de pike yapar ve doğru Isenğı vakit terpilini bırakır. Fa, kat torpli uçakları, ekseriyetle başka bir uvwle de baş varmakta” dırlar; Dalgaları dokunurcasına ufki uçuyor, ve torpil İsabet etti. receği hedeften ar bir mesafede i ken, üyiün bir noktadan torpilini fırlatıyor, HAVA HÜCUMUNDA MUYAFFAKİYETİN SEBEBLERİ Repulse vırhlismda bulunanlar. dan birisi şu mfüişahedeyi kaydet. — Masal dinlemiyorum, Sorgu hükimine istediğinizi söylersinie | Şimdilik ikinisi de götüreyim de. Uzal ellerini! Jeneviev bir heyecan haykırışını 20r tuttu, Kelepçeler bilekleri Üre” rind kapanacağı sırada Hanri Ji * rar iki kolunu birdn polisin kafa sına yerleştirdi, Ve polisin kendi * sini toplamasına meydan vermeden evvel yerleştirdiği bir yumrukla © Bu hir koltuğun üzerine yığdı. Jenevlev yüreği çarpa çarpa sw suyordu, Delikanlı genç kıza doğru geldi ve elinden tutu: — 'Sizi bu maceraya karıştırdı Rim için çok mülleexsifim, Fakat olan oldu, şitadi kurtulmaya bakü hun. Tatlı ve okşayan bir sesle konun şüyordu. Tenevlev elini delikanlı - hın elinden kurtarmayı düşünme di. Delikanlı divam etti: — Benimle beraber geliniz, he « men, şimdi bu adam kendine gel * İ meden evvet, İ Genç kız kendini topladı, Henri Tirârdan uzuklaştı ve katl bir sesle: — Kaçımız, dedi, Ben.bu isten nası) olsa yakayı sıyırımım. Hala « İmin nufozlu birçok tenıdıkları ves, iyi şey diğildir, Fransada değilsiniz. Sanahaydası nız, fazla olarak harp balinde bu « Yunan Şanghayda, Siri bukada kah dığınız tskdirde derhni yakalarlar ve sorgu hâkiminin karşısına çıkın caya kadar günler gceçr. Halanıra gelince, onun sizin o tevkifinizdin kimbilir ne vakıt haberi olacaktır. Jenevtev bir iskemlenin arkalı » Kina sıkı sıkıya sor! — Pekst bir câni gibi kaçamam, — Beni dinleyiniz, acele etmeli yiz, eBer bana İtimadınız varsa İşe ler yolunda gidecektir. Sizi subaha receğim, Polis orada imkânı yok #izi bulamaz, Yarın sabah şafakin beraber sizi bir kayığa bindiririm ve Vuankoya gölürürüm. Orada ras hat rahat Hankioya giden vapura binebilirsiniz. i Genç kız arar etti? — Bu hiçbir işe yarı otel fişinden adımı öğreni Palix ve der | lanmaktadır, mektedir: “Sudan bir kaç metre yüksekten uçan bir Japon torpil tayyaresinin Üzerimizde pike yap, tığını gördüm, 400 metre mesafe , den torpllini attı, yol değiştirdi, fa ket pilot yanlış hir manevra yay» muştı. Tayyarea'n bir kanadı dal. | galara dokundu, kırıldı, ve tayya- re derini ateş aldı.” Torpil tayyaresiyle yapılan tir hücumda o muvaffakiyetin sırrı, hücuma iştirak eden uçakların sa, yısındadır. Zira gemi tayfaları, > zaktan bir torp'lin denizi çize çire geldiğini kolayon görürler ve bir dümen darbesi gemiyi tarpilin isa betimden kurtarır, fakat ayni za. manda bir çok torpiller birdenbire atılmış olurlarsa o vakit birisinden birisi muhakkak isabet ser, Bir harb gemisinin uçak savar | tonlarınm baraj ateşine baş vuru karak çare uçakların beş altı isti. &ametton birden saldırmasıdır. Bu takdirde müdafiler ateslerini ön. | kıtmağa mecbur olurlar ve baraj ateşi bir noktada toplanamaz, Torpllin delme kuvvetini artı”, mak için gittikçe daha biiyik tor piller kullanılmaya baslanmıştır. Havadan atılan ilk torpiller yalnız yüz Kilolukta, Buzün yarım ton ve | daha fazla ağırlıkta torpiller kul Burünün bir ağır harb kruvazörü allı, sekiz ve hat. tâ on terpilin, tabii ayni noktaya vurmamak sartiyle, düsmesine ta- | hammül edecek &wdrettedir, Tor. ' haberlere bakacak | pil tayyarelerile hücem kelimenin biltüm manasiyle bir deniz hareke, tidir. 'Tayyareler üslerinden Pir tayyare gemisi üzerinden hareket olmislerdir. Hedeften 200- 300 ki. lometreiik bir mesafeye gelince u caklar na gemiden havalanir. Tayyare gemileri de destroyerle rin, kruvazörlerin ve nisbeten bü. İ yüle harb gemilerinin himayesi al, tındadır, Çok wzak olan hareket «w haları için biüytük bombardıman w- çakları tipinde olun dev uçaklara baş vurulmaktadır, e Bu uçakların bir kaç torpil kovanı vardır, Ve bu sayede b'rbiri arkasından bir çok torpil atabilirler, Deniz birlikleri, torpil tayyare lerinin hileumlarına karsı koyabil mek Için evvelden bir çefk korun. ma talimleri yapmıs olmalıdır, Zi, ya eskiden ayrı âyrı birer hârekit İ sahası sayılan denizlerle hava bir. birine karışmıştır, Ve teknik öyle mükemmel bir hal almıştır ki hür cumda veya korunmada bir saniye hin onda birj ia ölcülemiyecok In dar nfak bir zaman parçasından hile İstifade rerureti | olmus tar, İnsan bu çetin işlerde ve her İİ is bernberfiğine ancak uzun talim'erle alrsır, Trak sark harhi baslarken Ja ponlar bu iş birliği hususunda eş- siz <örünüyorlardı, Burn 'İnsiliz ve Amerikan monbalarmdan gelen olursak denir. Şanghayda panik Çeviren: MUZAFFER ESEN hal Han'tioda beni bulür, — Doğru Fakat orada me maf iyorsun yavram. ılmız değilsiniz, halöe iu dostlarını araya kor ve beklerinde ışığını yalı. — Haydi, kaçalım, — Bir dskika durunuz, Evvelâ edinir, size $ O telefon e Jirar baygın yalan polisi nı tıkadı, Sonra #y ni kan üzerinde döğümledi ve genç kiza döndü. — Kıysfetim çok bozuk değil Ginç kız sol kolunun zer duran geniş bir kan lekesini gös terdi, Jirar: 4 . — Kötü dedi, göze cok çarpıyor ha leke... Fakat, derhal, bununda çaresini buldu. — Otelden çıkıncaya kadar ko * ıma girer ve elinizi kan lekesi f- zerine korsunaz, Bu dinamik delikanlının elinde her şey bir oyuncak oluyordu. O daden çıkblar ve asan; girdiler. Merdiven başındaki uşak bu sefer Jeneviyevi korkutmadı, Bu delikan . lının yanında ber şey ona kölay geliyordu. Asansörden çıkarken hiç sıkıl * madan delikanlımn koluna girdi, Holün koltuklarında oturmus e'gara ve bir gazete arasında uy Jayan Amerikalıların önünden geç tiler, Kapıcı genç çiftin önünde e ğildi. Haari Jirar, sanki asansörde başlamış bir sözü bitiriyormuş gi» bi konuşuyordu. — Anlaşıldı se , size Şan» havı asıl gece hayatını göstere » <eğim, Tuksiye bindiler ve delikanlı ş0 före bir adres haykırdı. Sefil, çamurla bir sokakta dur « dular. Gene kız bir levhada sokağın ismini okudu; Tepinkrut, — Burası Jenevler, Genç kız delikmelinin kendisi ile senli benli konuşmasını çok tabii buldu, Giriştikleri karanlık macers onları birbirlerine — yaklaştırmıştı Korldordun suratlarına bir kes kü çarplı. Bir meşale ile aydıni han bir kemerden geçtiler, kiz gınrldandı: — Burası bir balokhaniye ben zivor. Bu sözleri sekin, sinirlenmeden söylemişti. Çünkü Hanri Jirar ya » nında İdi, vücuduna dokunan vö- cuda ve tebessümü İle kendisine cesartı veriyo: aç sinde konuştukları nin rengi “kadar ir kalabalik vardı, soları dolaşarak birkaç basamak caz gürüküsü ve dum. dolu bir salondan geçtilir ve kim Senin dikkatini çekmeden başka bir sokakta kol kola yürüyorlar. Delikanlı genç kadını kaldırımın rinda distan kırmızı bir oto bile koydu, araba derba) haree ket ti, — Öteki olomohilde kalamaz my dik? Delikanlı bir cigara yaktı, çakma: ğin alevi tebessümünü saran göl » gsleri cünlandirdı. hava iş birliği hususunda İngiliz. | ler ve Amerikaklar hayli geniş 2 dalar atmışlardır. Korey ve Mid. | Soy deniz savaşları bu adımların atıldığını isbat etmiştir. merikun kaynnldarı şi mali Pasifik ve Aleusiyon adaları | hizalarımda bir Japon filosunun ya | kalanıp mağlüb edilmesini bu iddi, ayı isbat eden kati bir delil say. maktadır. Bu harbden sonra Tuğ general H. H. Arnold, Baltimor sistemi Amerikan uçak tayyarelerini ya" pan Glen Martine bir tebrik tel. grafı çelimiştir. Zira generala gö re bu tayyareler, bu deniz hurbin, de Japonların üç kruvazörünü, bir desiroyerini ve bir top çekeri. ni batırmış, bir uçak gemisiyle bir kruvazörü hasara uğratmıştır, Hava torpillerinin yanı basın da hava bombalarının ise yaradığı nı kaydetmeden geçmemek lâzım. dır. Zira saffı harb dışma çıkacak zedelenen ilk Japon gemisi, tek ba şma bir. bombardıman tayyare »in hücumuna uğramıştır. Bu neti, ceye göre, hava bombaların da bazan torpiller kadar müçssir ol. duğu görülür, Bomba hücumları gerek pike mn çan bonibardıman uçakları, gerek” Se yüktek irtifada uçak normal ski uçaklar ayni zamanda kullanı Pike uçuşta, tayyare bizzat pi san alan Âlet vazifesini görür, Pi, int hedefin üzerine saldırır, pike & yuş bitipde uçak doğrulacağı vahit bombasını sallar, Bomba açağın geminin üz! inerken aldığı js. Ükamette düşmeye devam eder ve sedef! vurur, Yapılış icabı olarak pike tem bardrman tayyareleri büvük ça; bombaler tasıyamazlar, Onün İçin ancak hafif zırhlı gemilere karşı yaptığı hülcumlar müessir olabilir, Daha manalı ve kati darbeleri vuran tayyareler, ağır bombardı. man uçaklarıdır, Zira bunlar çok uzaklara gider ve çok yükseklere çıkabilirler, İki ton ağırlığında bü şük çapta bom'alardan çok mik. tarin taşıyabilirler, Otomatik ola rak işliyen bir nisan alma sletleri de vardır, GEMİLER KENDİLERİNİ NASIL KORUYABİLİRTER? Büyük çapta bombalar birer bi. ter bırakılır. Küçükleri tayyare" sin tabanmda otomatik olarak de- Tiklerden ve hep birden düserler. Bu bombalarm delme kabiliyetini artırmak İçin mütehasarler İçersi. ne ayrıca tertibat İlâve etmişler. dir, Hava hücemlarma karsı harb gemilerinin 1ç müdafaa vasıtası vardır, Bu vasıtalarm birinetei ve en tesirlisi hücem eden uçakları karşılayacak ve onlarla harhede" cek kuğrette uçaklardır. İkinci müdafaa vasıtası geri | min inşa tarzıdır, Zırh bombaları ve obüsleri durdurabilir, fakat tor. piller zırhı delip geçerler, Harp ge milerinin himaye zırhı geminin su kesiminde nihayet bulur, Buradan aşağısmın korunması çift didarlar ve bir takım bölmelerle temin olu nur. Çift eldar geminin su altında ©, lan zırin sayılabilir, Fakat, bu tor pili durdurmak için konmamıştır. Gayesi torpilin asl gemi teknesi. ne çarpmadan evvel patlamasmı temin etmektedir. Bölmeler ağır delik kapılarla birbirinden ayrimıştır, Bu apıla” rn kenarları kauçukla kevalıdır. Bir infilâk üç veyahut dört böl bombardıman uçakları ile yamlabi lir. Her ili metodun gayeleri ayrı ayrıdır, Fakat, bilhassa bir &rova- İ xöre hücum edildiği vakit bu ikl çe — Polisi ekmek Mizım, Yarın tah kikatta şoför bizi nertye götürdü Rünü söyliyecektir. Genç kız bir hulya İçinde miri. dandı: — Bir rüyada vw rorem, Fakat bü tüyanm bit i öyle isti » yorum, ki, siz hayatıma pencerlden 2, yalnız burası kötü, araba oyolunda devam garip manzarslı bir nde durdu. Şoför ve Hanri Jerar inip kal m frerinde yavaş sesle biraz konuştular, karşı. da bir kapı açılmıştı, Jenevlev bu kapıdan girerken kalhivin sıkıştı » ğinihissetti, OHüönriye O sokuldu ve baktı, Delikanlım çehresi değiş « miş, yüzü serlleşmişii. Rirafları hayaletler benziyen zayıf vücul peyda. oluyor ve sonra ipek ört kapılardan girerek o kayboluyordu, Genre kız haykırdı: binanin kanlı orada | değildi. li bir ev sahibi tavriyie ıp gülüyordu, halı üzerinde otomat gibi yürüdü ve sonra in bir halde kendini bir köşede #n minderlerin fterine âttı, Bir uşak bir mum yaktı ve abanoz bir musa üzerine bardaklar koydn. Jeneviev terli atnımı silâh, fişeris #i vardı Hah Üzerinde yörüvenle rin adımlarını boğdağa için üç ki. #inin yanına kadar geldiğini nedin sonru farketti, Ve birdenbire taş gi bi kaskatı kesildi. “Hanri Jirar bir erkeğe bir cigârn veriyordu, Bü pr kek kendilerini otelde yakalama! istiyen is İskemle üzerinile bağ Mh bıraktıkları polis, Bn değişmenin Tünası neydi acaba? Ücürcü şahıs hir Çinji idi ve söz ze başlıyan © oldu, — Motmaze!, siz fena bir sulkas !e kurban gitüiniz. Fakat ben buu istiyerek yapmıyorum, Başka biri « #inin emirlerini yerine getirmeğe meshur olluğum için İfetinize tw cavür sileceği lolüs — Yetişir, bu komediye bir son veriniz, (Sonü yarın) meyi su doldurabilir, fakat bu sa | dolaşla gem'nin muvazenesi bozul maz. Fakat, giren suyun ağırlığı çok yüksek hir mikdara cıkarsa © vakit gemi devrilebilir. Peri Har. burda torpillenenr. Oklahama Ame rikan zırhlısı bu yüzden battığı gi, l bi Malezya kıyılarmla torpitlenen İnzilirlerin Repüls zırhlısı da bu se bepten batmıştır. Fakat, nisheten eski sayılan bu gemilerin son teknik vasrtalara gö re zırhlarmın zayıf olduğu da mu. hakkaktır. Bilâkis Prens Of Vels ve Bis mark zırhlıları çok veni gemiler. dir, Bu iki gemiye de İsabet eden ilk bombalar dümen kısıma rast. gelmistir, Pervaneler işleyemez ol da, bu itibarla gemiler düşman İ- çin güzel ve sabit birer hedef tes Kil ettiler, Bu gemilerin hatmatı uçaklar hesahma parlak bir zafer teşkil gler, Fakat, bu zaferç ba” karak modern büyük harb gemile rinin bir hava Bücumuna tzhom- mül edemeyeceği Netleesini çıkar, mak hatadır. Gemilerin uçaklara karşı üçün. cü müdafansımı uçaksavar batar yalarının sayma ile ölemek müm. kündür, V: : puslak toplardan, pompomlarılan ve mitralyözlerden teşekkül eder. Bütün bu silâhlar fonliyete geçtik leri vakit bir harb gem'si havaya dakikada binlerer merm! yağdıra. rak sikesık bir baraj örgüsü testi edebilir, Bu yüzden uçaklar bu ia ra! sğma yaklaşamaz ve uzaki kalır, Bu suretle de torpilin birr kılması ieah eden nokta gemi top çuları tarafından — kontrol edilmis olduğu gibi tayyarecinin arzımuna da tâbi kalmamış olar, Müdafan meselesi bu suretle teshit edilmis bu soktaya bütün ateşi toplamak Rihi basit birtabiye meselesinin hal H nur, Uçak geminin vücüde «etir diği ateş ve demir duvardan içeri Ye dalmaya Salkısnesi #srsa der hal parca parça olur, Ba ln â evvel tarniller'ni bi vali hedefe isabet ihti malleri çok mesir. Hava hücumu ve hücumlardan korunma usulleri hakkında bu ma lümatı okuduktan sonra deniz sx vaşlarına dair şu neticeyi çıkar. mak mümkündür: Deniz kuvvetle ti birbirleriyin uyasarı& çalışm hava , deniz silâhlarından müre' kep olmalıdır,