17 Eylül 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
— Akşam Postası “Dünden Aradaki ajansın verdiği haber. «re göre dünya vaziyetine bakış iran şahı ta'ıtından ferağat etti Dokuz Sovyet iğmeni imha eğildi Macar kıtaları yeni taarruza hazırlanıyor . Suriyede cum. hariyet lân edildi . Ham - burg bombalandı . Kahirede ölenler - Slovakya Belgrada konsolos gönderiyor Günün en mühim hâdisesi İ- ran Şehinşahı Rıza Şah Pehlevi- nin tahtından feragat etmesidir. Dün Tahran radyosunun bildir. diğine göre, Şehinşah büyük oğ- Tu Şahpur Muhammet Rıza lehi- ne feragatte bulunmuş ve bu fera gatten İran Milli Meclisini ha * berdar etmiştir. Hükümdarın feragatinin sıhhi sebeplerden ile ri geldiği öne sürülmektedir. Diğer taraftan İranda isyan çıktığı Londradan yalanlanmak» tadır, İngiliz ve Rus orduları İ- ranı tamamiyle işgale başlamış» lardır, Mukabil taraftan ilerli - yen ordular bugün Talrana gi- receklerdir, Bu orduların Tah - ran Üzerine yürüyüşü şahın taht tan feragatile alâkadar değildir. Londraya göre, bu kuvvetlerin gönderilmesinden maksat İran - da sürülmeleri lâzımgelen Al - roanlar meselesini halletmek ve İran hükümetinin bütün hüsnü & rağmen mâni olamadığı entrikalarına nihayet ver wektir Sosyete OPresin bildirdiği ne göre ise, Alman. Macar, İtak yan ve Romen tebansının hudut haricine çikarılmaları ve memleketlere git elçiliklerin ka» patılmaları hakkında tevdi edi- len İngiliz - Rus notasına İran Sehinsahı tarafından vaktinde cevap verilmemiş olması dolay» sile İranın tamamiyle işgaline karar verilmistir. İrandaki Almanlar Berlinde yarı resmi bir menba el 17 eylül çarşanba gü- areket etmeleri takarrüir et- Bunlar Tahrandaki Al - te ve Türkiye yolile memleket » lerine döneceklerdir. İrana buğday ve şeker Gönderiliyor Sitilyadan bildirildiğine göre, Irana satılmak üzere Hindistan dan Bendersahpura yüzlerce ton buğday, şeker ve çay gelmiştir. İngiliz ve Sovyet işgal kuvvetle- i nda şimdilik yiyecek krtlr ğı olduğundan mezkür memle - ket dahilinde buğday ve şeker gibi maddeler satın almıyorlar Bilâkis bu esasIr mnddeler İngil- tere ve Rusyadan İrana gönde - rilmektedir, Hazer denizinde işliyen Sov » yet vapurları İtan İimanlarma yalnız Sovyet kuvvetleri için mal zeme değil, aynı zamanda İran- da satılmak üzere un, eöker ve pamuklu maddeler de taşımakta dır, irgiliz ve Holanda ticaret eve leri tarafımdan İran için ilk par- ti olarak Holanda Hindistanına sipariş edilen 43 bin ton şeker yoldadır, Şark cephesindeki harekât Şark cephesine (gelince, dür geçe neşredilen Alman tebliğin - de şü malümat verilmektedir: Ukraynada Alman ordusuna mensup kküller Alman hâva e işbirliği yaparak cüretli bücumlarda bulunmuş ve aşağı Dinyepor iş mecrası Üzerinde en mühim noktalarda köprü. başıları kurmuşlardır, Günlerce süren muharebelerde bu köprübaşılarının düşmanmn airblr teşekküllerinin müzahare- tile yaptığı şiddetli hücumlara mukevemetinden ve genişletil - mesinden sonra, Alman lümen « leri büyük bir cephe üzerinde garka doğru ilerlemeğe devam etmektedir. İlmen gölünün cenubunda bu - lunan bölgede 11 Inci, 34 üncü ve ZI nei Sovyet ordularına men « wp mühim kuvvetler Generâ Kellerin kumandasındaki hava tarkkililerinin müzaharetile ha- MEYLÜL—1941 Buaüne reket eden ve General Buseh'un kumandası altında bulunan Al - | man kıtaları tarafından son haf | . sefil bir hayat talar zarfında kati mağlübiyete uğratılmıştır, 9 Düşman tüme - ni imha, diğer 9 tümen de tama mağlüp edilmiştir. Hare ki esnasinda düsman pek kan lı zayiat vermiştir 53 binden fazla esir alınmış, 320 tank, her neviden 695 top ve pe! K tarda harp malzeme: veya tahrip edilmistir Berlinde neşredilen hususi Tebliğ Bundan başka Berlinde neşre- On birinci, yirmi yedinci ve o tuz dördüncü Rus ordularına mensup dokuz Sovyet tümeninin İlmen gölü mntukasında imha edilmiş olduklarını bildiriyor, Diğer dokuz Sovyet tümenin den de tek insan sağ kalmamış- tır, Almanlar 53.000 den fazla esir almışlar, 320 suvaş arabası, 695 top ve büyük miktarda mal- zeme iğtinam etmişlerdir. Berlin. 16 (A,A,) — Askeri bir menbadan öğrenildiğine göre, kuvvetli Alman hava filoları Ki yef mınt: ında kıta topluluk » Jarma ve istihkâmlara müessir surette taarruz etmişlerdir. Mu harebe tayyareleri ile Stukalar Sovyet muvasala yollarını ve is” ühkâmlarını tahrip etmişlerdir. Yürüyüş halinde bulunan kıtalar ra ve motörlü kollara da taarruz edilerek 350 araba tahrip eğil - r Diğer cihetten tank kollarına karsı yapılan taarruzlar esnasın da Alman tayyareleri 20 tank tahrip etmişlerdir. 64 tonluk tank Londradan bildirildiğine göre, Almanlar 8$ tonluk ve içinde 13 asker bulunan ir Sovyet tankını zaptetmişlerdir. Bu kadar bü - yük bir tank ilk defa görülmek- tedi sindeki zaylatın gittikçe arttığı bildirilmektedir. Holandada bu- lunan harp görmüş kıtalardan; yarını milyonu yeniden şark cep» | besine gönderilmiştir, Macarlar taarruza Hazırlan:yorlar Macar telgraf Ajansi Macar kıtaları tarafmdan yakmda ge » niş mikyasta bir taarruza geçi Ortaşarktaki Hür Fransız kav vetleri kumandanı General Kat- ru Suriye cumhuriyetini yeniden tesis etmiştir, Bu, Suriyeye ev - velce yapılan vaat üzerine yap lan bir harekettir. Hamburg bombalandı İngiliz hava nezaretinin tebli - ğine göre, Büyük İngiliz bom - bardıman tayyareleri Hamburg- daki ingaat tezgâhlarını, fabrika ları ve demiryollarını sanilerce bomibalamışlardır. Bremen. Cukshaven, Viihems haven ve diğer bazı Alman li - manları da İngiliz hava kuvvet - lerinin hücumuna uğramıştır, Diğer bir İngiliz tayyare te - şekikülü de Havrdeki doklara a- gır bir hücum yapmıştır, İngiliz avcıları düşman işgali altında bulunan tayyare mey - danlarına kargı gece hücumları” na devam etmişlerdir, Bütün bu harekâttan 9 İngiliz bombardıman tayyaresi üslerine dönmemiştir Kahirede ölenler Kahirede rösmen bildirildiğine göre, dün sabah Kahire mta» kası üzerine yapılan hava bom- bardımanı esnasında 39 kişi öl müş, 33 kişi zl ye Arnavatlukta zelzele Dün Tepedelen mıntakasında vukubulan zelzele neticesinde İ- ki kasabada oldukca mühim ha- sar olmuştur, Ölü ve yaralı yok- tar, Slovakya Belgrada sefir Gönderecek Berlinden bildirlidiğine göre, Slovakya hükümet! pek yakmda Belgradda bir başkonsolosluk te» sia edecektir. Fransada Orleandan bildirildi- ğine göre, Oison - Loiret çi Ttgis | — lerinden biri son zamanlarda tar | asım sürmekte iken takriben üç milyon frank kiymetinde mü ceyvheratı muhtevi çekmece bul tu, Aynı çiftei bir su biri kintisi içinde fevkalâde kıymet- tar 203 adet inci bulmuştur, Bun arın Fransa muharebesi esnasin da muhaceret edenlerden biri ta- Almanların Sovyet cephe | Ukraynada halk | yaşıyormuş Milano, 27 (A.A) — bie, d'llalla gazetesinin şark cephe sindeki muhabiri yazıyor: Uzraynadaki ileri o hareketimiz | bize tem bir Bolsevik hayali ge. n bu mimtakaları gafil avlamak tini vermiştir. Filbakika seri ileri hareketimiz düşmanm hiçbir | gey tahrip etmesine imkân birak. mamış ve halk yaşayış tarzını de” diştirmeğe vakit bulamamıştır. Bu itibarla Ukrayna Bolşevik re. Jimi altında yaşadığı şökilde ken. dini termiştir, bir hayat geçirmektedir. Kadn ve erkekler şehrin pis sokaklarında ve konahalaria perisan bir kıya. fçtte ve yalınayak dolaşmakta. dırlar. Tarlalar kiemen okilmiştir. Ve mahsul bazı mıntakalarda boldur, | Fakat bu toprağın son derecede müniwt olmasmdan ileri gelmekte dir, Çünkü birçok geniş arazi par” gaları ekilmömiştir. Bu hal mem. leketin ziri o menbalarımı kıymet. İendirmek için hazırlanan Sovyet plânlarnın tatbikma başlanma - mış olduğunu ve Moskovanm pro. | paganda büroları tarafından zira * aitg kaydedilen terakkiler hakkm da neşredilen istatistiklerin tama» | mile bir hayal mahsulü olduğunu göstermekledir. Dnieper mmtakalarında topra - Ön zenginliği birkaç milyon kişi, uin refahı temine kâfi gelir, Halbuki bu muslakalardaki halk korkunç bir sefalet içinde yaşa makladır İçtimai muavenetin ancak kâğıt | Üzerinde yeri vardır, Kasabalarda bir doktor bile yoktu, Bir İlalyan doktoru tarafmdan tedavi edilen bir ihtiyar bu mintakadaki ziraat amelesinin her türlü tıbbi yardım | dan mahrum bulunduğunu söyle » İ miştir, Senede iki defa yahudi bir İ doktor kadın kolkozlart dolaşmak. laysa da bu doktor ancak gebe | kadınları ziyaret etmekteydi, Muhabir neöee olarak şunları | söylemektedir: İ Bu zavallrların muztarip yüzle, | in? baktıkça insan bunların bir edeceği geliyor. Kiyef tehlikede Londra, 17 (A.A.) — (BBC) İ Gepheden gelen Baherlere göre Ki. yef elddi bir tebdit altnda bulünu. or. Almanların aşığı Diryeperi geç. rekâta devam ettiklerini tildirdikleri. nalu da tehiikeye maruzdur, Odesa hilli mukavemet ediyor, Al, mnuşlur. Rus donanması, Kürndenizde malde Murmanek şehri Runların elin. üsdir. Alman p/ks bomtardıman tay. Mürmansita faaliyette bulu, yareleri, nuyartar. (Baş tarafı 1 neide) Diğer taraftan tramvaylarda ki izdihamı önlemek için Üskü- dar tramvaylarından bir kısmı - nm, ezasen sayfiye mevsimi geç tiği ve o taraflar tetihalaştığı düşünülmüş ise de buna Üskü - dar arabalarının İstanbul kesi elektrik takaline uymiya - cak tertibatta olması » gü» rülmüştür, Aynı zamanda ban- daj * i bütün ihtiyaç maddsleri temin eğilmiş olsu bile bugün İstanbul şebekesinde daha fazla araba ( isletmeğe imkân görülememektedir, Böylece tramvay (arabaları miktarini artırmak mümkün ©! lamadığı gibi bazı arabaların fazla eskimiş olmaları yüzünden seferden çıkarılmaları zarureti de baş röstermiştir, Binzena - leyh bir müddet sonra tramvay ! seferlerinin biraz daha azalma» | timi li de mevcut bulun - Un tevzialı Dün belediyede yapılan bir tope Isntıda bazı fırmerlarm kendileri, İne verilen t başka, ellere İ ları veyahut sekladıkları bu bususla yen! bir ka İen karara göre un te rafından kaybedilmiş olması ih- |» timali vardır, Bu mücevherlerin sahiplerinin kimler olduğu hâlâ meçhuldür, ve kaymakamlar ka; ydki fızımcrları yakmdan kontrol «icesklerdir. Halk sefilâne | nes odasmdan çıktıklarma hük | vini ve geniş bir cephede ileri he, | ns görs Buğlenni ordularmın sol ce , | hük'm olmağa devam ediyor. En şi . | © Tramvaydaki izdiham | İstanbulda çalıştırılması | Amerikada 17 zıhlı ile 12” yemisi inşa ediliyor izlanda ile Amerika arasında 125 gemi . devriye geziyor | Aandm, 2İ (A) (BO) Amerika hükümeti, Birleşik Amerl. xâ fle İzlanda arasında seysüseler Ge den yâpurları himaye içli (o 125 den | faza Barp gemisi kullâniniktağdır. A, merikanın fk Okyanusu müdafaa is çin 2831 yeni harp genzisinin £ inşası İ mukav azaladığı dün ifşa edil. miştir. Eylevm Amerika teşgükların. dü 17 arrtılı ve 12 layyars gemisi inşa | edilmektedir. Geçen hafta Amerikan filosuna yeni zırhlı iltihak etmiştir. elliyi Leningrad etrafında (Baş tarafı 1 selde) Moskova. 17 (A,A,) — Tenin| grad etrafındaki harp devam etmektedir, Krasnaya Zcieyda gazetesi ile diğer gazeteler, Sovyet kıtaatı - nm donanmazın yardimile bir çok noktalarda omuvaffakıyetle mukabil taarruza geçmiş olduk- larını bildirmektedir. Almanla - rn 60 uncu tank fırkası, ağır zayiata uğramış veon üçüncü Piyade alaymm bir müfrezesi imha edilmiştir. Başka bir mıntakada Alman - lar, yirmi beş ağır tank üç zarlie İt ötomobil ve dokuz top zayi ete, mek suretile ricat etmek mecbu- riyetinde kalmışlardır, Bir gece Alman gemileri, Golene şehrine taarruz etmek teşebbüsünde bu- lunmuşlardır. Bu çemiler, Rus şiddetle ğ fırılmıştır. Kareli berrahında da mühim muharebeler vukua gelmiş okdu- Zu bildirimektedir, Bu mıntaka da on kündenberi bir Rus alayı, Alman hücum kıtaatına veon bir Finlândiya alayma karşı bir nehri muvaffakıyetle müdafaa İ etmektedir. Leninwradın etrafında Sovyet tayyareleri, on iki ağır tank, on beş otomobil ve dört top tahrip etmişlerdir, 'Tehernizgov oOve Kermangah mıntakalarında cereyan eden Vu- kuat hakkında veni hiçbir haber yoktur, İngiliz ve Rus kuvvetleri Tahrana doğru ilerliyor Lomâru, 17 (A.A.) — 'Tahrandan alınan haberler» nazaran müsavi mik, tarda Rux ve İngiliz xuvwetleri Tah rana doğru ilerlemekted'r. Rus kuv « vetleri Tahrans 44 kitometre mezrfe, de buluban Karacan: işyal etmişler , dir. Talranın ve İranın diğer muntaksla İ tarihin müttefikler tarafmdan © işgali İ şahım tahtından feraya'i o dolayısile deği), çikmesı mühten.el ölün karışık. | akları önlemek içindir BİR KADIN DENİZ& DÜŞTÜ Balıkesirli 55 yaşında Madiçe sdın, ia hir kadın, dün Galata rıhtımından dolaşıp vapurları seyredörken muva, zenesini kaybederek denize düşmüştür. Hatice denizde çırpmıp o bir hayti İ su yuttaktan sonra kayıkçal dan güçüre kurlarımı bayır bir halde Beyoğlu hastanesine yatırıtmıştır. # A rn kA | i iPEK l sineması | YARIN AKŞAM ! Yeni mevsimine başlıyor İlk program» ei. E ADASINDA | Heyecanlı ve mvazzsm film Ayrica: 1 — “Türkçe sözlü , Metnleket durmalı ii MİKİMAVS Matbunt v 2 —R g Bulgaristan Sovyet nolasına cevap verdi Lendra, 17 (A, A) — B.B, C: Bulgaristan hükümeti, İren topraklarile Hmanlarınm lere karşı Us olarak ilkemiz protesto Kin Moskova hükümeti tarafından kendisine verilmiş o . lan #on hotays cevap vermiştir, Sofyu hükümeti bu cevabında Sov. yet Rusyanın Bulgaristanın müda” fan limen ve zaruretlerini ve hüs- nihiyetini nazarı itibara.almadığı. me beyan eylemektedir. amal (Baş tarafı neide) rieiye Vekili Şükrü erim ia son haftalar zarfında cereyan et. miş olan dünya siyasi hâdisele. rinden grup umumi heyetine mü, fassal izahatia haberdar etmiş ve bazı hatipler tarafından bu mevzular üzerinde sorulan sual- lere cevaplar vermiştir. TİCARET VEKİLİNİN BEYANATI Hariciye Vekilinin izahatmm- dan sonra grup umumi heyeti, ruznamesinin vi bir maddesi- ni teşkil eden Mamisa mebusu General Naci Tınaz'ın, hüküme, te tevcih etmiş olduğu sual tak- ririnin müzakeresine geçilmiştir, İhtikira karşı hükümetin ne gibi tedbirler almakta olduğunun izahını istiyen bu takrire cevap vermek için Ticaret Vekili Müm taz Ökmen kürsüye gelmiş ve ha- yat pahalılığı ve ihtikir mevzu larının ehemmiyeti, bütün mem- Jeketi alâkadar etmiş ve nihayet fertleri olduğu kadar bazı züm, releri de töhmet altında bulun. duran bir hâdise olması itibariy- le mevzuun erk etraflı ve çök 2- cık olarak ize: edilmesi, mile. rin, sonra bunlara karşı almma, sı gereken tedbirleri ve niha, vet bugünkü amı ile ne yol- da çalışılmakta olduğunu izah etmiştir, Vekil, ihtikâra mevzu olan maddeleri İthal eşyası, memleket mahsulleri ve nihayet sanayi ma mulâtı olarak üçe ayırmış ve bunların biribiri üzerinde fiyat aye erin âmil olan anasırı tah vi bundan sonra ithalât eğ yasınm menşelerinin de çok pa. halı olduğunu, orada da maliye, tin arttığını, beynelmilel nakil ücretlerinin yüzde otuz, ve Si- gorta ücretlerinin de fazla tezi" yüt ettiğini rakkamlarla izah et- miş ve bu sebeplerle bircok ft. bal maddelerinin daha hiç bir ihtikâra mevzu olmadan ” kıymetlerinin bir, iki veya üç misli arttığını söyliyerek fiyat tereffüünün bu kısmının tabii ve gayri kabili içtinap olduğunu *zah etmiş ve bundan sonraki fi- yat temevvüç ve tereffülerine karşı mücadeleyi tebarüz ettir, mistir, Memleket mahsillerinin fi. vatlarındaki tereffüe âmil olan sebepleri izahtan sonra yeni mah sule daha tarlada iken kiymet konulduğunu, pirinç, fasulye, Do- hut, mercimek, yağ gibi ana ih tiyaç maddeleri üzerinde bundan i böyle ihtileârm işlemesine imkân | barakmadığr kanaatinde bulun - duğunu ve cünkü bu maddelerin istihlâk mıntakasmda da azami fiyatlar: tayin edilmiş ve birta, raftan da ofislerce bu fiyatla mü bayaaya başlanmış olduğunu ifa, de etmiştir. Pamuk ipliği, kavut bezi ve alelumum mensucat Üzerindeki şikâyetleri verinde bulan Vekil, iktrsat ve ücaret vekâletlerinin du rivzuu ele aldıkları, İktisat nin hususi fabrikalarca i- mal edilen pamuk inliğine, kaput bezine el koyduğunu ve diğer mensucata el koymıya salâhiyet aldığını ifade etmiştir. Bu mevzuun birkaç vekâleti a- lâkadar eden umumi kısmı üze- rinde başvekil doktor Refik Say, dam dahi heyete esaslı izahat vermiştir, Hükümetin bu beyanatı grüp umumi heyetince müttefikan tas vip olunmuş ve saat 20 de riya. #stwe cels€ve nihavet verilmistir. Fransada bir âyan azası tevkif edildi Visi, 17 (A.A) — Korminist Ayan, dan Mürsel Kaşi'nin üç hafta evvel Rennes şehrinde işgal makamları te rafından tevkif edildiği öğrenilmiştir. Tevkif edilmesinin sebebi meşbhüldür. İSON HABERLE Alman .Vişiyi ye başla! Londra, 17 (8 nın bitaraf dipl gayet emin kay? haberlere göre, Fransayı mihver © dımcı olarak fa3l sevketmek üzere, tazyik etmöztedir. bilhassa şu iki rar ettiği söyleniii. 1 — Fransa ge “babalari 2 — Soni karrer İngiliz ği mak Üzere zenci VE > kıtaatmdan mr kerin oTibyağakl kurmayı emrine iie 51. adl / p Adü Hatırlardadır yardım. talep amk Habogistandan #0h'X gü kaybetmenin; Misi Bid Binaenaleyh, o projesi Fransan! re Fransanın İt£t gal sa kendi topi etmesi Din 4 br yapdması düş Voygandın ği zamanda, duçenis P husuru tamamile lerketmemes'ni ime eeği ileri yen muariz olduğu ça hüsni h oldumu ileri * larile, sami almamış görülmek niz yukarda göst den değil, er ae b iç 30 we fırkası > man piysde Saras gi “Almanlar b* hlicumu kargı dir. Şimendileri ğu tahkem bir Vi) K Rusların yan gal tik haline gesi Vİ, KA ettigi bir YAĞ ineği aram Taarruzur eee vakit kalan, nm işinden patika A ların, düymas# a mein etmişlerdir. Ae pünkü:eülmise Ladıkları çamı” mişlerdir. Batak a toplarınnı (eşi dağıtmışlardı” ED #inda, dör yüz #5 iy bırakmışlardır. me y veşmiki Gtizü emi vu Rusların rt Wi “Meşhur a X & V meydan muhare' vererek diyor KE Dİ Paris, 17 (A mari? W i na gör ge? va yildan; ola TDİ , lejyonunun iin i nün oğlu yi bül otomeğilei"” Cerrahpas? ogi tif e ci ve f mi e önümlündeki iy tibaren faaliyeti Si d Universite #, ei kare 140 yataklı ra sarfodil e ZAYİ — astindan ğın vi ettim, Yenisis! > gi yoktur Büker: Va ae
