10 Eylül 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Dünden Azudoln ajansının verdiği haber. lere göre dünön vaşiyetine bakış Sovyetler 50 kasabayı geri aldılar Oüesa müdafaası yarılamıyor Batırılan Amerikan gemisi hakkında Berlinde ne deni yor? . İran şartları kabul et. ti . Çindeki Japor kıtaları bazı yerlerden çekiliyor Dün gece neşredilen Alman or- dusunun seri fırkalarile hava kuvvetlerine mensup savaş tay. yarelerinin işbirliği sayesinde Neva şehrinin zaptedildiği bildi, rilmektedir. Bundan başka Şu- lesburz şehrinin ö; zaptedildiği Teningradn tam bir muhasara Altına alındığını bildirmektedir. D,N.B, Ajansı Alman tebliği Kakkında şu malümatı vermek tedir: Ladoga gölüne sahil Şiveaselburg'un hücumla zaptı Üzerine Potresburg Bovyetler Birliğinin ger katan kısmı ile tötün kara yolları kapanmıştır. Biuesnelburz'un slmması yn! zaman, dn Ladoga gölüne doğru Neva nehri zerindeki seyrisefain He Beyazdeniz kanalı üzerindeki nakliyat değişmiş Gr, Petresburg Moskovadın sourn Ge, #pir ve diğer miden sanayii ile elektro teknik ve kimya sanayi! bukınımdan Sovyetler Birliği'nin <n mühim merke zirdir, Bundan başka bü şehirdeki tez gühlar Soryellerin harp ve ticaret fi, loları tonilâtolarının yarısını vermek tedir, Almanların “Valhavo” mınla , kasında ilerlemeleri ve Finlerin Swire mmtakasında muvaffakı . yetleri Petresburgun elektrik e- nerjisini büyük mikyasta azalt - mıştır, Esasen şimöiden Alman mişse de çiplak dalma llede'in. cinin avlandığı Ülkeler vardr, Bu usulde dnlmak en ziyade (Polenez ya) da ileri gitmiştir. Bu adamlar si altmda üç dakika dursbilirler. Küçük yaşlarmdan itiberen su içinden çö&kmayan Polenezyallar &yni zamanda mezrakla su İçinde yanlarından geçen balıkları da av- larlar, Dört bir taraft su ile çev- rilmiş olan bir memlekette böyle dalgıçların, yüzgeçlerin bulunması pek do hayret odileceek bir şey değildir. Polenezyada hâlk sabit, bir işten ziyade daha cazip fakat ömrü katx olan inci avcılığına mey yaldirler, Günün birinde bir inci bulup kazanacakları servetin haya Üyle kendilerini avuttuklarından, başka işlere rağbet etmezler, Bu dukları inellerden kuzandıkları pa ray: da #efnhatle ve gayet çabuk Hiketirler. Polenezyalı inci avcıları suya daldıkiarı saman yanlarma bir de Keskin biçak alırlar, Çünkü köpek balıkları bu vik sularm içinden ek Sik olmayan bir belâdır, Köpek ba Nğmdan başka ahtapotlar da inci avcılarma saldırırlar, Bu bıçak da ima ustura kadar keskin tatulur. İnci istiridyesi kendini müdafaa <ilemiyen zavallı bir hayvandır, Dalgıların inerken meydana ge - türdikleri su ihtizazlarından müte- €ssir olarak kebuklarmı kapatır - usta olması lkzemdır. İnci istiride yesinin en büyük düşmanı deniz Yldırı denilen hayvandır. İncinin nasi olup da bu istirid. yede hasıl olduğu tâ eskilerden be ri halline merak etilen bir sırdır. | Asırlare vel yaşıyan milletler incinin 'elerin kamında ni- san yağmurunun damlalarmdan ve #imgek parltılarmdan olduğunu Zannederiçrdi, Hakikatte inci isti- riyenin karnındaki ecaski bir maddeyi ifrazatiyle fretmesinden i başka bir şey değildir. Bu ecnebi İ madde bazan bir kum tanesi ba - zan da bir deniz böceğidir. Menfaat peşinde koşan ber in- san gibi inci avcıları da hayatları" Bi sr? para kazanmak hırsiyle fe- eseri olarak ölen bir dalgıcın sır. da ederler, Derin sularda bir kaza | tından çıkan elbisesini bir dakiks.| âilşünmeden diğer bir dalgıç giyer | Ye biraz evvel arkadaşmm can ver | diği derinliklerde kendmini az bir zamanda zöngir edebilecek bu kü cücük şeyi bulmak için köpek ba- | İiklariyle, ahtapotlarla karşılaş - | maktan, bağuşmaktan çekirmez | seyrüsefer eden bir 10 EYLUN —, 1941 Bugüne topçusunun ateşi altında bulu . ktır, Bu gehir endüstri is. uhsa'âtmın kaybı, Sovyetlerin elinde kalan diğer endüstri mm- takalarına he: xi nakil vesai, re ile takriben dahi karşılana , TANE, Petresburz müdafaa mınts sının dâralması So mımtakadaki deniz ve hava ilsle- rini de tehlikeye koymaktadır, Bu aym zamanda Sovyetlerin Fin sahilinde Hangeo yarımada, sırda ve Baltık denizinde Dagol ve Ozel adalarında ileri istinad noktalarındaki iaşe imkânlarını da azaltmaktadır. Sovyetler 50 kasabayı geri Aldılar Röyter aj habirinin Almanlar Yelmirde nın Moskova mu diğine göre, merkez (cephesinde uğradıkları bozgunu müteakıp ric'at etmekte devam ediyorlar, A darı durmaksı. zmn takip eden Rus kuvvetleri bu mmntakada elliden fazla ksabayı istirdat etmişlerdir. | Şimdi Yelmirin garbında yirmi kilometreden topçu ateşini duy- mak mümkündür. Buda Sovvet kuvvetlerinin buraya kadar olan ileri hareketlerini göstermekte. dir, Muharebe meydanı defnedil. memiş on binlerce Alman asker” lerinin cesetleriyle doludur. Sovyet krtaları harekâtın bu mıntakada inkisaf edememesi i, çin günlerdenberi Almanlar tara. | fmdan tatbik edilen plânları bo" şa çıkaran Sovyet kumanda he. yetinin muvaffakıyetleri gayri kabili inkârdır, Almanlar, bu| mıntakada tutunabilmek için bi- | ribirini takiben bütün tümenleri | muharebeye sevketmişlerdir. Muharebe meydanında sayı- siz silâh ve harp malzemesi İğti. nam ve Alman Kkrtaları tardedil. De Odesa müdafaası Yarılamıyor Diğer taraftan Moskova rad. yosu ile neşredilen resmi Sovyet ajansmmn gönderdiği bir tolgrafa göre, Almanların Odesa mildafa- asını yarmak için yaptığı bütün teşebbüsler akim kalmıştır, 20 gündenberi Alman ve Rır men kıtalarmın Odesaya karşı yaptıkları taarruzların hepsi Sov yet ordu, donanma ve gönüllüle, rinin sarsilmaz müdafanları ö . nünde parçalanmaktadır. Düşma nın güzide fırkaları imha edilmiş tir Muhasara altında bulunan şehir zaptı gayri kabil bir kale haline gelmektedir. Rus taarruzları püskürtüldü D, N, B, Ajansının bildirdiği ne göre, Rus cephesinin muhtelif noktalarında bolşeviklerin mü , him kuvvetlerle yapmış oldukla, rı mukabil taarruzlar Sovyetlere ağır zayiat verdirilerek püskür - tülmüştür, Gomel muntakasında da bolşe. vikler Alman terakkisine ellerin. deki bütün vasıtalarla mâni ol. mak istemişlerse de muvaffak olamamışlardır, Çoktanberi Alman cephesinin arkasında bulunan ve zaptından | sonra bir gün bile muharebe mın lakasina girmmeiş olan Goömel Londranın yapmakta olduğu id. diaların aksine olarak Alman kuvvetleri tarafından sımsıkı tu, tulmaktadır. Batırıdan Amerik:: gemisi Meselesi Amerika hariciye nezareti Kr- zıldenizde bir tayyare bomkasile batan Steel Seafarer şilebinin mürettebetınn takriben 20 ki. şiden ibaret olduğunu bildirmek, tedir, Geminin hamulesine veya nereye gitmekte olduğuna dair malümat yoktur, Berlin naktan bildiriliyor: Her halde İngiltere hesabına Amerikan vapurunun Şap denizinde Alman hava kuvvetleri tarafından ba, tırıldığı söylenmektedir, Berlin siyasi makfilleri, eğer tahakkuk ederse bu hâdiseyi Şap denizinin birçok zaman evvel İ. talyanlar tarafından harp sahas: ilân edilmiş ve bu haysiyetle sa- rih surette hudutları bildirilmiş olması keyfivetinin pek tabit bir neticesi telâkki edeceklerdir. Amerika Birleşik Devletleri Reisi, İnrilizirin Habesistanda yaptıkları harekâtı omüteakıp sep denizinin barp Mmıntakası telâklci olunamıvacağınm ilânı kendi vazifesi telâkki etmekle Berlin siyasi mahfillerinin fik Bolivya Arjantine 8000 tow buğday, 5000 ton şeker verecek Buenos « Ayres, 10 (A.A) — Bolivya ve Arjantin siraat nazır. lari arasında yapılan müzakere - ler peticesinde Bolivya hükümeti £ekiz bin ton buğday, beş bin ton şeker vo beş bin ton pirinş alma” ğı kabul etmiş olduğundan iyi ma lümat alan mahafilde beyan edil. mektedir. Müzakeratın iyi o mecra takip ettiği, fakat ihracata sjt nakliyat ücretleri bahsinde müşkülâtin kar gilaşıldığı söylenmektedir. Maama fih bâ müşküllerin ergeç halledi . ieceği ve makliyatm halihazırda limanlarda bulunan ecnebi gemi * lerinden istifade edilmek suretile satilan malların garp Sahilinde Antafagosta Arica veyahut Mol » lendo llmanlarma sevkedilebilece, ği bildirilmektedir. Temizlik yüzünden yaralama (Baş tarafı 1 neide) re basıp geçmiştir, Bunun üzeri- ne Şefika ile Müzaffer arasında ) ağız kavgası başlamış, buna Şe, fikanm oğlu Fevzi de dince iş büyümüstür, Muzaffer bir aralık bıçağını çekerek Şefika ve oğlu Fevziye saldırmış, her ili de yarsala - mıştır, Zabıta tahkikata başlamıştır. iştirâk e. rine göre az çok zamansız olarak “alârm nihayete erdi” işaretini vermiştir, Şap denizi ve bilhassa Süveyş kanalı mmtakası bittabi bütün riskleriyle harp mıntakası ola. rak kalacaktır, İşgal edilen ada hakkında Berlinde ne deniyor? Diğer taraftan Berlirden yine yarı resmi bir kaynaktan bildi. riliyor; Spigbergin İngiliz ve Kanada kıtaları tarafından işgali hak, kında İngiliz istihbarat servisi- rin radyolarda verdiği haberle alâkadar olarak salâhiyettar Al mian kaynakları, bu iggalin her halde İngilizlerin kendi prestij, letini yükseltmek bahsinde git- tikçe daha fazla bir ihtivaç his- seltiklerinin yeni bir Obürhanı teşkil edeceğini bildirmektedir, Spiçberg'in kışın şddeti naza, rı dikkate almırsa bu yeni “ba- şar” lardan dolayı İngilizler an- cak tebrike şayandırlar, Alman makamları, eğer bu noktaya mühim bir âskeri ehem, miyet alfedilmiş olsaydı her hal. de İngilizlerin oraya ilk olarak çıkmalarına müsaade edilmezdi, demektedir, İngiliz amirallrk dairesinin teb, liğine göre, evvelki gece Manş denizinde düşmanın birçok harp gemileri tarafından refgkat edil mekte olan bir kafesine karşı yapılan bir hücum esnasmâa düş manm 4009 ton hacmindeki bir aşe gemisi batırılmıştır. Düşma nın diğer bir iaşe gemisi ile bir hücumbotunun da batmış olma" sı muhtemeldir, İran şartları kabui ediyor Röyter ajansı bildiriyor: İran başvekili, Alman ve İtal, yan elçiliklerile, #ihvere mlite , mayil memleketler elçiliklerinin kapatılacağını ve İran hüküme - tinin kabul ettiği İngiliz . Sovyet talepleri mucibince, bütün Al - man tebaasmın teslim edileceği, ni bildirmistir. Bir Alman muhribi batırıldı İngiliz deniz kuvvetleri Mun. marsk açıklarında bir mubriple bir balıkçı gemisini batırmışlar- dır, Alman hafif kruvazörü Bremse hasara uğratılmış ve pek muhtemel olarak batırılmıştır. İngiliz kuvvetlerinin hiçbir zayi- atı yoktur, Çindeki Japon kıtaları Bazı yerlerden çekiliyor Çin matbuatının verdiği ha . berlere göre, Çin makamları Ja. pon kıtalarmın yeniden birkaç Çin limanından ve şehrinden çe- küeceklerini ümit etmektedirler, Zannedildiğine göre, yapilâcak Çin mukabil taarruz « İarma karşı koyabilmek için Ja. ponlar Çindeki müdafaa hatları. w kısaltmak isteyeceklerdir. tebliği Moskova, 10 (Radyo 745) — Sovyet istihbarat bürosu tarafın dan bu sabah neşredilen harp tebliği: 9 eylül günü ordularımız bütün cephelerde düşmana karşı gid - detli muharebeler vermekte de, | vam etmişlerdir. v | Hava kuvvetlerimiz, harp mey | danlarındaki düşman kuvvetleri. ne ağir darbeler indirmiş, hava meydanlarındak! düşman tayya" relerini tahrip etmekte devam etmistir. 7 Eylülde tayyare dafi topla » rile ve düşman hava meydanı rında 71 Alman tayyaresi dü: rülmüş ve tahrip olunmuştur, Bizim kayıbımız 24 tayyaredir. 9 Eylül günü Moskova civa” rmda 2 düsman keşif tayyaresi düşürülmüştür, Cephenin garp kısmında albay | Çujofun kumandasındaki kuv - vetlerimiz düşmanı garbe doğru atmış ve 3 gün içinde düşmana 2500 ölü zayiat verdirerek 512 esir almış, ii top, 17 tank dafi topu, #1 makinelitüfek, 19 otoma tik silâh, 96 kamyon, 16 moto . | siklet ve birçok harp levazımı iğ tinem etmiştir. l Cephenin şimal kısmında, Pi. | nosalmide düşmanı takip eden | kuvvetlerimiz düşmandan 2 tank | 6 top, 6 tank dafi topu iğtinam etmiştir. | Kiyef civarında tayyarelerimi” | sin, topçularımızın ve piyadele - | rimizia müşterek hareketlerile 100 lerce Alman tankı tahrip o, | tunmuştur, Almanların işgal ettikleri min takalarda şiddetli bir çete faali, yeti hüküm sürmektedir, Brano- viçte, eylülün ilk günlerinde, çe - teciler tarafından 37 Alman su. bayı, 12 Alman memuru, 200 den fazla Alman askeri ödürülmüştür. Veliko şehrinde gene çeteciler ta rafından 70 subay ve asker öl - dürülmüştür, Buna benzer ha - berler, Vitebskten, Bresiten ve diğer şehirlerden de gelmekte . dir, Bye Sovyet sözcüsü diyor ki: (Baş tarafı 1 neide) ların kazanmış oldukları muvaffa. kıyet mahalli olmaktan ziyade ge. niş mahiyette bir harekettir, Cenüp cephesinde: Odesa mü “ dafaaya şiddetle devam etmekti: - dir, Burada harböden Rumen taları şimdiye kadar bir gey yn. pamadrlar, iran kıtaları hangi hatta çekilecek (Baş tarafı 1 belde) kadar geri çekilmeleri izum gelmek, | tedir. İngiliz « Sovyet Lekliğlerinin kabul edildiğine dair olan İrar. notası pa « zartesi azşamı tevdi ediümişse de İran kıtalarınm çekilmeleri lâzımgelen bu #ki hat hakkında molada bazı ihtirazi kayıtlar serdedlimektedir. Ru hususta halen müzakereler-cereyan etmekte « dir, imiz 5 ykm ilmi Batırılan Italyan velkenlisi Londra, 10 (A, A,) — Amiri | ik makammın tebliğ Orts Akdenizde Bingazi liman: açığında molörlü büyük bir İta- | yan yelkenlisi denizaltılarımız t#- ndan torplilenerek batırılmış * Başka bir denizaltımızda mo * törlü #ki iaşe mavnasma top ateşi ic taarruz etmiştir. Mavnaların her ikisi de hasara uğramıştır, Bun. Isrdan bir tanesinin batınıs oldu, ğu muhtemeldir, — Kızılşdenizde katırılan Amerikan şilebi Kahire, 10 (A,A.) — “ötesi Sen, İarer,, ismindeki Amerikan © gilebi, | zannedildiğine göre mehtaplı hir gece. de Süveyş kanalma takriben bir mil mesleğe batırıtmıştır. Oniki adalar. | dan bareket ettikleri admin edilen, hareket sahaları büyük bazı Alman tayyarelerinin son günlerde Süveyşin cenub istikametinde, azak mesafeler dahilinde, geze faaliyetlerinde bulun. dukları maltmdu. “Sesi Seatarer,, ortaşirk orduları için harp matzemasi nakletmekteydi az ni istiyoruz (Baş tarafı 1 nede) merika yardımı ihtiyacı öcildir Büyük miktarda malzeme Rus- yaya gitmek üzere yoldadır, Rus yanın iyiliği için levazım bakı. mından , çok arzu edilir , büyük İngiliz fedakârlikları yapılmalı - ATLANTİK HARBİ Mülâkatımızdanberi Atlantik, te muharebe fasılasız devam et. t Düşman bu adayı denizaltıla” rın ve tayyarelerin hücumlariyle ve bu iki silâhm kuvvetli konbi, nezonlariyle ablokaya almak ve aç bırakmak teşebbüsünde müte, madiyen tabya değistirmektedir. Bir taraftan tardedilince diğer bir tarafa gidiyor, Anavatan su- larından tardedilince, bu adanm kapılarmdan uzaklaştırılınca düş man Atlantiğin öte taraf'ma gidi- yor, Birleşik Amerikanın Atlan, tik imalinde yaptığı karakol va, i zifesi ile gitgide daha fazla sıkı- gan düşman bütün 'hilesine başvurmaktadır, Bu kabil oldur ğu kadar yakından takip ediyo, rüz, Ve bazan tâbyalarını önlü. yoruz, Fakat düşman bu muhte- lif manevralardan her birinin muvaffakıyeti veyâ akameti hak kında fazla sarih veya fazla acül emareler göstermek şayanı arzü değildir. Binaenaleyh temmuz ve ağustos aylarına alt zayiat hakkmda bir beyanat neşredil - miştir, Hakiki rakamlarm veril, mesi Zamanı henüz gelmemiştir. | Bununla beraber halk bu iki ay zarfında işlerin çok daha iyi git. tiği intibamuı edinmiştir, Bunun böyle olduğunu tekzip etmek is- temem. Deniz harbinde salâh iki isti” kamette kendini göstermektedir. Evvelâ İngiltere ve müttefik ge, milrinin balma vakalarında bü. yük bir azalış vardır, Aynı 20- manda sâhillerimize emniyetle ihraç eğilen Wmaetli emtea tonajı artmıştır, Sene basında 1941 genesi ithalâtımızın yekünu hak” kında yaptığım tahinin her ay tahakkuk etmekle kalmayıp art, maktadır. Çörçil İranda yapılan müzake. reden de bahsetmiş ve İranda bu lunan bütün Alman ve İtalyan , lann teslim edileceğini söylemiş, tir, örçil, göyle devam etmiştir: Bir sene evvel vaziyetimiz nevmidane ve bizden başka bü- tün diğerleri için karanlık gözü - küyondu, Bugün daima diyebil:. riz ki, mukadderatımızın hâkimi ve ruhlarımızın kâptanıyız,” Başvekil Çörçil o ortaşarktaki eskerİ vaziyetten bahsederken demiştir ki: *.— Bundan bir sene evvel, Or. tüşark ordumuz yöz bini bile bul- mmuyordu, Techizatı moksandı, Bugün Orlaşarktaki ordumuzun kuvveti vedi yüz elli bine var - muşt'r, Techizatr mükemmeldir, OÖrtaşerk ordusunun tayyare kuv veti, İngilterenin harbe girdiği #amandanki hava kuvvetine mua dildir” Çörçil, müteakiben Suriyeden İ bahsederek demiştir ki: “ İngilterenin Suriye üzerin İ de hiç'bir emel ve niyeti yoktiir, Suriyenin Suriyelilere ait olması Hür Fransızların du kararı bu merkezdedir, Suriye ilk fırsatta müstakil bir milletin baiz olduğu haklara nail olacaktır, Fakat şimdilik müstakil bir hükümeti veya hü- kümetleri yaratmak niyetinde de Ziliz, Bu, harbin bitmesile kabil olacaktır, Suriyelilere bizimle teşrikimesai etmelerini teklif e- diyoruz, (oFrafsanm Suriyede harpten evvelki faaliyetine de . vam etmesi doğruru değildir, Fa kat şayet bu 2kada icrayı tesir ve nüfuz edecek zir memle ket bulunacaksa, bu Fransa ola” caktır,” Çörçil, “Neden, niçin?” diye yükselen suallere cevaben deği ki: “.- Çünkü bu, İngiliz siyaseti. nin esssıdır, Biz Fransayı Suri . yedeki menfatlerinden mahrum etmek istemiyoruz, Yalnız Suri. ye halkı, haklarına kavuşmalıdır. Suriyenin işgali, Kıbrısı emni- yet altma almiş, Türir dostları - muzla daha sıkı bir temas tesis etmemizi ve petrol mmtakalarını emniyet altma almamızı temin etmiştir, Irak meselesi de tasfiye edilmiştir, Raşit Ali Almanlar , dan vaidlerini yerine getirmele rini istemişse de kendisine an cak 30 - 40 tayyare gönderilebil. miğür, Almanların Iraka püra şütçü göndermemeleri Girid se ferinde uğradıkları feci zayiat, tarı İleri #eimiştir.” SON HABERL Çörçilin nutku (Amerikan ye mihver ye bi! Kizaldenizde meçhü? imdan bomka ie bat rikan tlanret, yersin” nama bayrağını taşıya imarikan ticaret gezisi zinde bir tahteibekir Mihver gemileri yi Vaşington 19 & merika bahriye cümeni tarafından ve Panama bayrağı yer minin İzlandanın bej razi cenubu garbisinğe 1 pillenerek batırın mektedir, İçlerinde bir Ami tunan 24 kişiden ye ta yeri # 4) dee m Alman ! Süvey$€ hücum akk muvaffi o yetli Berlin, $ (A.A) başkumandanlığının Bavaz tayyarelerk Laningradönki eşlih* Yarını Dombardımın © Adanan kaya kayi yapa bir gece akın Atlantiğin e mız osman 21500 dört Hcaret gemisi 4/9 Eyidi gecesi ari ye" mia, İngilterede Ye"? askeri tesismiz ve nr tesisati: pamela 7/8 Eylal gecesi va tirmanındaki düşeni man savaş tayyar plan Bücüm ge © muştur. Yedi bin bir sarnıç gemisi talmmışter. Dün çece düşman ve orrubu garti de uçmuştur. BUDA inetgâh mahalleleri. dd se inp sivi bark ara Yarı mucip viruştüf taryaları, wi e 1 Bremes çe / e, ' ( üşür. / “a am ei inşe servisin 1400 tonilatoluk br zeisi, fena havs pi derken bir kruvi den mürekkep BÜ nin baskınına ileninin himayesi mes, düşman kü" tutuşmuş ve ki teakip bir çok tr. Bremes mirett© bürekeri nayesinöf bütün vapurlar 5 olmuştur. hir kısmı & gi, DİR torpü yal” es ni Alman havai” lerinin &ir. Bu tayya! barebelerinde, dilmiştir. Odeme çevrili muvafrakiyetle etmişlerdir. ŞEbİf gu” |, ye, Aynı gün San e i o , / “ sanda seker Tapa ninde kollar ve odmiz veya boff , Kntmcda sed ve rada bulunan PAP muşlur, Kırınım garp e man savig “AY: milerine hücum bir ticaret ge dir, Geminin arti” zânmeditiyor. Bundan başk “e hel naxliyo geni Alman teb #mütanlm msi ” ip e .' w ve Z | Sa