14 Ağustos 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

CABER-— Akşam Postam Anadolu ajansının verdiği haber, iere göre dünya varivetine bakm Sovyetler Dinyepere doğru çekiliyor Bir günde 184 Sov- yet tayyaresi tahrip edildi Rus tayyareleri Bulgar topraklarına hücum etti- ler - Amerikanın yeni hava üsleri - Ruzvelt ne- rede? - General Denz Kudüse gönderildi Dün gece nsaredilen Alman teb” 1 göre, Cenubl Uk. ramayada Alman zi da İiruvwetlerie Alman ve mü # «ik ordulara mensup seri tegekkük Umanlı etmekte ve bir p hareketleri esna et dümdar kuvvetlerini edörek ağır Şark cephesinin diğer rinde Alman kuvvetleri hücum ederök yeni muvaffakiyet” ler side etmişlerdir. Cenubi Uleranyara Alman hay kuvvederi, riest halindeki Sovyet kütlelerinin etraflarında « andığı Dinyeper geçitlerine karsı buzün bilhameı şiddetli hücumlar yapış” tır, Alman hava kuvvetleri, 17 ağus tosta 171 i hava muharebelerinde, ve 63 ü yerde olmak üzere 154 Sovyet tayyaresi tahrip etmistir. Ukraynada mahsul Yakılıyor Londrulan bildirildiğine göre, manzzsm Alman * Rus harbinde Uk ranya öephesinin en tehlikeli. böL geni olarak kalmaktadır, Fakat Rus ların bu buğday anbarmı ele ge - çirmek istiyen Hitler artık hede. fine varsmıyacaktır. Çürrü Alman İlerlemesi Alman başkumandanlığı” wa tahmininden fazla sürmüştür. Rus köylüleri basadı vaktinde top lamışlar ve emin bir yerde muha" faza edemedikleri mahsulleri de tahrip etmişlerdir. Ukranya müdafii general Budi yenni, Kiyef ve dolaysile Odesa için ciddi bir tehdid teşkil cden AL, man ilerleme hareketi karşısında bulunmaktadır. Almanların Odesa” yı çevirmek niyetinde oldukları malümdur, D, N, B, ajahsı Alman Wtalarınm sahilde bulunan Nikola yete 40 mil kadar yaklaştıklarını bidirmiştir, Ruslar Kiyef, otrafın daki mevzilerinde elan tutunmak” deti yüzünden çekilerek Dinyepe” Tin şarkındaki mühim sanayi mn * tükasmı yani Donetz havzasını hir msye edecek gibi görünüyor. Mir Maerebeler sade Ukranyada değil, bilin cephede şiddeliç devam et dür, Berline hücum edildi 1112 ağustos gecesi Sovyet tay” yareleri Berlin mmtakasmdaki as keri hedeflere karsı yeni bir akm yapmışlardır. Berlinde infilâklar vukubulduğu görülmüştür. Harekâta iştirik eden tayyare , lerin hepsi üslerine dönmüştür. Geçen akın osnasında Üzsüne dö” nemiyen tayyaronin mürettebatı bulunmuş ve bunlar üslerine ilti - hak etmişlerdir. Sovyet donanması Karadenizde Kuvvetlidir. Röyter ajansının hususi muha * biri bildiriyor: Almanların cenup istikametin - deki taarruzunun Bakâyu istihdaf ettiğine dair bazı ecnebi gazetelerin neşriyatı Moskovada Rusya toprak “ larmın genişliği hakkmdaki ceha, letin bir eseri olarak telekki edil mektedir, Şu cihet kaydediliyor ki, — 14 AĞUSTOS —1941 m kaldığının bir larının İbi zem ödemi olduğu hakkında ki Alman beyanatı pek İp mr gö rülmemektedir, Rumlarm Ukrayna ya mühim kuvvetler nakletmeleri ihtimalinin tevhit ettiği endişeleri ifade eyler, Pravdanın bir makalesi Sovyetlerin meşhur Pravda gn. zetesi harp münasebetile yazdığı başmakalede diyor ki: “Büyük Sovyet milleti halk har bi için ayaklanmış bulunmaktadır. Bütün İslav dünyası da bu harpte onunla beraberdir, Kudretli Büyük Britanya dev - leti Hitler Almanyası ile mücadele etmektedir, Bu, müttehit cephe - nin teşkil ettiği muazzam kuveet yalnız topyoküzf nazariyelerini gık makla kalmıyacak Hitler Alman * yasındaki Hitlerizmin de kati ve tam mağlâbiyetini intaç edecek , tir, Bu mağlübiyet o kadar ezlel ve şümullü olacaktır ki, faşist bo” ıduruğu dünya yüzünden kaldir 5 olacaktır.” Rüp tayyareleri Bulgar toprablarına bomba Attılar Sofyadan:Aknan ajansınm hir dirdiğine göre, Sovyet tayyareleri Bulgaristanm şimali (oşarkisinde Şumnu mmtakası üzerine yeniden İnfilâk ve yangm bombaları at miştir, Büyük maddi haser yoktur, Bulgar tebliğine nazaran, iki kişi yaralanmıştır. Ayrıca bildirildiğine göre, şi- mali şarkiden gelen yabancı tay- yareler, saat 1 ile 3 arasında mü. twaddit defalar Şumnu mwtaka: sr üzerinde uçmuşlardır, Du tay- yarvierden bir kaçı, rmahtelif çapta bombalar atmıştır. “Birçok noktalara bombalar harman ma, kineleri üzerine atılmıştır. Rusyadaki Polonyal Mahpuslar Yüksek Sovyet Ştras riyaseti harp esiri ve hukuku umumiye mahkümu o, tarak Rusyada bulunan bütlünbütün Polonyalıların affedilerek serbest bis rakıimış olduğunu bildiren bir karar. Süme imza vo isdar etmiştir. Amerika Brezilyada Hava üssü kuracak Vaşingtondan bildirildiğine göre Amerika hükümeti garp yarım kü” resini müdafaa ve Dakara karşı herhangi bir Alman tehdidini önlemek"için Brezilyada bir hava üssü teşkil etmek üzere müzake, rededir. ; Kotgrenin nüfuzlu âzasındın bazısı Amerika hariciye nezare tinin Natal civarında İtalyanla” rın elinde bulunan hava meyda- nım alması için Brezilyaya tav. siyede bulunduğunu beyan et miştir. İki muazzam hava Üssü daha İngiltereye gönderilecek bom - bardıman ve sair harp tayyareleri" nin teslimi için hareket noktası olarak kullanılmak ütere yeni Brunsriek bududu civarında iki munzam hava ümü tesis edilmek. tedir. Bu üzler 5.790.000 dolara malolaçaktır, Ruzvelt nerede? Üç gündenberi Ruzveltin yatı Potomac bir esrar perdesi arka - smda gizlenmektedir. Amerika bahriye nezareti, son defa olarak, cumartesi sabahı yat” tan bir telsiz aldığını bildirmiştir. Amerika ordusunda Hizmet müddeti Uzatıldı Amerika mebusan meclisi 202 ye karşı 203 reyle yeni bir ekseri" yetle orduda hizmet müddetinin u atılmasına izin veren kanun lâyi, hasını kabul etmiştir. Geçen ay İngilterede 501 kisi öldü Dahili emniyet nezaretinin bil - dirdiğine göre temmuz ayr zarfın da, İngiltere üzerine yapılan düş” man hava akınları neticesinde c€. man 501 kişi ölmüş ve 447 kişi ya ralanmıştır, General Denz Kudüse Götürüldü rafmdan mevkuf tutulan General Deng ve 35 Vişi subayı şimdi Kur düste bir villiya yerleştirilmişler dir, Namusları üzerine söz alındığı için kendilerine mahdut bir set , bestlik verilmiştir. Mevkuf diğer Ss Notaların metni (Baş tarafı i melde) batı bulunmadığını Türk hüküme- tine temin eyler. Müttehit krallık hükümeti ve keza Sovyet hüküme. ti Türkiye cümhariyetinin toprak bütünlüğüne #htimamla riayet et- meğe ümadedirler, Krallık hükümeti ve koza Sor- yet hükümeti, Türk hükümetinin harbe sürüklenmemek hususunda» ki armusunu tamamiyle takdir et - mekle beraber Türkiyeye, bir Av- rupalı devlet tarafından taarruza uğradığı takdirde, her fürlü mun- venet ve müzsherette bulunmağa amade olabileceklerdir. Sovyet notası da şudur: Hariciye halk komiserinin tali- malına teyfikan Sovyet sosyalist cümhuriyetleri (birliği hükümeti namma okselâinsmıza aşağıdaki bo. yanatı tebliğe memur bulunuyo * ram: Sovyet sosyalist cümhuriyetleri Birliği hükümeti, Montrö mukave- esine sadnkatini teyit eder ve Boğazlar hakkında hiç bir tecavü- zi niyeti ve ne de mutalebatı bu- lunmadığını Türk hükümetine t6- min eyler, Sovyet bükümeti ve keza müttehit krallık hükümeti Türkiye Gümhuriyetinin toprak bütünlüğüne ihtimamla riayet et- ; amadedirler, Sovyet hükümeti ve keza krak uğradığı takdirde, her türlü mua- venet ve müzaherett; bulunmağı amade olabileceklerdir. NOTA, İNGİLİZ « TÜRK İTTİFAKINA MÜESSİK DEĞİN Ankars, 13 (A.A) — İngilte- re büyük elçisi Hoghe Knagbal - hariciye di ederken aynı zamanda $u ikin- ci notayı da tevdi etmiştir; Bugünkü nota ile müttehit krat lik hükümeti ve Sovyet sosyalist cümhuriyetleri birliği hükümeti. nin beyanatı metnini ekselâinsınr xx. tevdi ederken, krallık hüküme" tine müteallik hususta bu beya - limdur. Japonya seferberliğini Tamamlıyor Son günlerde vaziyette hiçbir de Hişiklik olmaması Tokyodaki ecne. bi siyasi wüşahitleri ne hikbinliğe ne de bedbinilğde sevketmiş değil dir, Birleşik Amerika obüyük elçisi Grev, Japon hariciye nazırı A“ miral Toyoda ile görüşmek için ilk fırsatı beklemektedir, (İngiltere büyük elçisi Craigie'nin hariciye Bazırı İle yaptığı müldkatim ise, Bdenin beyanatını tekit eylediği katiyetle tahmin edilebilir. Japonyanın hayati Ghemmiyeti olan meseleler hakkındaki ihtiyat” kı sükütu İngiliz - Amerikan haltı hareketinin hiçbir tereddüde mahal bırakmıyacak tarzda aydınlalılma. siledir ki, izah olunabilir, Bu arada Japon hükümeti dahil de seferberliği sürmliç ilerletmek” te, Japon matbuntı da Siyama kar şt emeller besledikleri iddiası le İngiliz ve Amerikalıları itham et * mekte Ruzvelt * Çörçlü mülâkatı hakkındaki haberler üzerinde tef, sirlerde bulunmaktadır. Yeni Zelânda Başvekilinin nutku Yeni Zelanda başvekili Fraser, dün akşam radyoda söylediği nu * tukta demiştir ki: Uzakşarkia vaziyet ciddidir. Fa ket bir tecavüzden daha uslu ha reketleri derpiş edebilmek zamanı geçmiş değildir. Manmafih, Pasi * fikte sulhu muhafaza için sarfet, tiği bütün gayretlere rağmen harp Âfeti Avustralya ve Yeni Zelanda” ya çökerse, memlöketimiz anava" tanm aynı azmini gösterecektir. Yeni Zelanda ve İngiltere her ne o lürsa olsun yanyana yürüyebile , ceklerdir. Mareşal Petenin nutku İngilterede nasıl tefsir Ediliyor? Mareşal Petenin nutku o hakkmda İngilterede aşağıdaki resmi tefsirde bulunulmuştur: Mareşal Petenin nutku, Fransanın dahili şersiti hakkmda Vişi hükümeti. nin hissettiği derin endişeyi, | hiçbir güpbeye mahal bırakmıyacak br tarz da göstermektedir, Bu şerefsizlik ve tesiimiyotle dolu uzun ve menfur mas isi, Fransız milleti nezdindeki nufuz ve şöhretini hemen tamamile yok te, Yâkki olunabilecek derecede azalt. mış, Fransız milleti gittikçe (o artan | bir ümitle İngiltereye ve müttefik « » Herine y- ON HA 30 Ağustos Ankara, 15 (A.A.) — Aldığr miz malümata göre baskumandan- uk meydan muharebesinin 19 un. cu yıl dönümüne tesadüf eden 30 ağustos günü Dumlupınarda meç- hul asker &bidesinde yapılarak merasime git proğram tesbit olun. muştur. Cumhuriyet halk partisi genel ewkreterliği tarafından hazırlan - mış olan bu proğrama göre bu merasime 28 vilâyetten gönderi - lecek ve cumhuriyet halk partisi ile hölkevleri ve diğer vilâyetlerin umumi meclisleri adma seçi" lecek mümessillerden mürekkep heyetierle Afyon, Konya, İzmir izcileri, Ankara ve İstanbul yük- sek okullarını temsilen bir kısım talebe, beden terbiyesi o yençlik klüpleri adma bir mükellef kıta « #, Kütahya ve Afyon Karahiser köy ve kasabaları halkmdan 'stik- lâ! harbinde bulzamuş olan müca- hitler iştirak edeceklerdir, Dumlupmarda (o yapılasak olan bu törene sanat 11,30 da atılacak bir topla başlanacak ve Büyük Milişst Meslisi, Başvekâlet, vekâ- İetler, ordu, cümhuriyet balk par- ie beden: terbiyesi genel direk- ğü, kızılay, kava kurumu, ör. da harp malülleri ve Türk basn birliği ile vilâyetler tarafından gönderilmiş olan çelenklerin meç- hul asker &bidesine o konulmasını müteakip ordu, cümburiyet halk partisi, halkevi, Ankara ve İxtan- bul yüksek okulları ilo genelik klüpleri wima birer nutuk söyle. necektir. Törene büyük bir askeri geçit resmi “İle nihayet verilecektir. nalın 19 teşrinlevvel 999 tarihli münderiç taahhüdünün sedece tek rarı olarak tavsif edildiğini hükü- metimin müsaadesiyle izah öderek kesbi şeref eylerim. Beyanat bu münhedede hiç hir değişiklik yap madığı gibi ondan mütevellit veci beleri de ne tevsi ne de tahdit edebilir, Tini şiddetle arzu etmekte bulunmuş. bar. Bunun Üzerine, Vişi hükümeti ken disinde en geniş diktatörlük salihiyete Herini almak halkını görmüş ve sa Mihiyetleri amiral Dürlana tevdi sy. lemiştir. Amiral Darlan, O bu suretle kendi zihninde bulunan fakat başka törü vatandaşlarına kabul ettirmesi mümkün olmıyan mihvere daha büyük tesilmiyet ve mikverle daha büyük işbirliğini Fransız milletine — cebirle kabul gttirecekkir. Mareşal Petenin Rutkunda Fransa için gösterilmiş olan hükümet gekli, yalnız Fransız milletini tahâkkilm al. tma almağı ve suşturmağı deği, fa, kat aynı zamands Fransız milletinin nefret eltiği bir #lyaseti Fransızlara kabul ettirmeği istihdat eylemektadir. Ba hikümet gekli, diğer | taraftan halen Almanya ve İtsiyadaki hükü « met şekülerinin bir taktiğini | teşkil eylemekte ve İni suretle Vişi hükümete tinin mihvere daha ziysd» yaklaş « mak kararını göstermektedir. Her türü içten gelen halk müzaherelinden mahrum bulunan böyle bir hükümet şeklinin âkıbeli, pek muhtemel ola « rak mesut bir Albet olmıyacaktır. Amerika hariciye nazırı Bir şey söylemiyor Hariciye hağirı mister Kordel Hul, amiral Darlanm sülâhiyeblerinin art, tırıldığı hakkındaki haberi hususi bir alâka İle karşılamıştır. Fakat mister “Hui, tafsilât gelinöeye kadar bu bü susta mütâlea beyarnından İçlinsp ele maliştir. Amerika bâriciye nazırı bu sâl8hi , yet tevsi keyfiyelinin Franz « As merlkan müsasebetlerinde one gibi bir tesir yapacağı hakkında #ikir yö. rütmeden evvel meselenin mahiyetini iyice bilmek istediğin! söylemiştir. ER mam, Teşekkür Aramızdan ebediyen ayrılmasile bizleri dihun eden millgn Derüh füran Edebiyat ve İlâhiyat fakül teleri müdürü ve Matbani Amire müdürlüğünden mütekat sevgili babamız Mahmut Zarif Selçuk'un gcrek cenaze merasiminde bulun” mak ve gerekse yazi İle beyanı ta” sâyet eylemek suretile acımıza iy trük eden akraba ve dostlarımıza ayri ayrı teşekküre teessürümüz mâni olduğundan teşekkür ve min, mettarlığımızın ibl;ğna muhterem gnzetenizin tavassutunu rica ed© riz, Zevetsi: Seniye Selçuk, Oğulları: Ömer Savni, Saim ve Neril Selçuk Kın: Munmez Kut, Damadı Ter gk. Kuk, BERE Eİ e m m Porto- Rikoda 21 milyon dolar sarfile Bir Amerikan deniz üssü kurulacak Vaşington, 14 (4.43 — Of: Ayan meclisinin bütçe di meni Birleşik Amerikanın At- lantik filosu için Porto . Riko'da bir deniz üssü tesisi maksadiyle lüzumlu olan 21 milyon dolarlık kredinin oaçılmasinı kabul ve tasvip tmiştir. Diğer taraftan bütçe encümeni bu deniz üssüne ait Inşaatm Ternöv ve Trinidad da hemen başlanmasını âyan meclisine ehemmiyetle tavsiye etmiştir, Amerika Gelecek temmuzda ihtiyacı olan harp malzemesine sahip bulunacak Nevyork, 14 (A&.4.) — Of Harp sanayli istihsalât ofisi urmum müdürü Viliamz Kaudsen, önümüz deki A kânunusanida bârp istihsnlâtı milli müdafaa programın derpig eylediği miktarın yarısı bul, duğu takâirde gelecek sent temmuz aymda bu iatihmulâtın haddi szami « sine vasıl olmuş bulunacağını beyan etmiş ve bu türihten sonra birleşik As mörikanm arzetdiği bütün harp msi. zemesine sâhip ve mutasarrıf olaca. ğını itâve etmiştir. dan terkedilen Bir İngiliz vapuru İspanyol bayrağına yor Vigo, 14 (A.A) Ofi; Bir Alman daniznitem (tarafmdan topa tutulan İngiliz 'Televa petrol gös misi, mürettebatı tarafından terke. dilmiştir. İspanyol gemicileri, metrük gemiyi alevler içinde Vigoya getirmiş ler ve burada tamir etmişlerdir, Gemi İspanyol bayrağı flo tekrar seferleri, ne . Mezkör gemi İspan. yol salâhiyettar mahkemesi tarafın » dan enkaz telâkki eğmiş ve Campsa İspanyol petrol tcaret kumpanyasma satılmıştır. nazırı diyor ki Vaşington, 14 (A.A.) — Amerikan hariciye sâzırı Kordel Hu dünkü mat | bunt toplantısında Fransız « Ameti » kan mlnnasbat hakkımda her hangi bir beyanat vermeden evvel Viğideki sefirinden bir muhireya intizar et « mekte olduğunu söylemiştir. Kordel Hul, Fransa Almanların Aİ, rikadaki müs#temlekelerine girmesine müsaade etuği takdirde Amerikanm ienp eden tedbirleri alâcağını bildir » miştir. Londra, 14 (A.A) — Mareşsi Pes tenin mesaji hakkındaki hür Fransiz karargâhmın neşrettiği beyannameye göre Fransada millet ie hükümetin arası hergün dala fuşla açılmakta - dır, Hür Fransızlar o “Fransanın biç bir zaman Petenin şerefsizliğini ta - kip etmiyeceğini,, bildirmektedirler. mi mmm smmm Bir Fransız tayyarecisi Fransadan Cıbutiye ilâç ve mekiup götürdü Paris, I4(A.A,) — Ofi: Er . Frans hava seyriseler şirketinin başpilotlarından Gas- ton Durmon Cibutiye ilâç ve| posta müraselâtmı götürmek ü- zere 10 bin kiloretreye yakın bir hava seyahati yapmıştır. Halen | Paris'e avdet etmişolan Dur. mon, Cibutiye gidişinin ora hal, kı üzerinde rahatlık verici bir | intiba tevlit ettiğini söylemiş ve demiştir ki: Tekrar oraya gideceğiz bu| münasebetle şunu da izah ede, yim ki her ilç haftada bir Fransa ile Cibuti arasında muntazaman hava seferleri yapabiliriz. Aynı | zamanda Madagaskar'a kadar da seyahat etmeği düşünüyo rum, Müstemlekelerde bulunan | yuddaşlarımızın o maneviyatını yükseltmek ve onlara maddeten de yardım etmek için doğrudan doğruya temas etmek en İyi bir çaredir. Mürettebalı tarafın- Amerika hariciye ihtikârle mücadeli | Dündenberi | ihbar yapıl İhtikârla maktadır. Dün fiyat Sa ml ile Eminönü Galata emniyet amirliklerine İt hâdisesi een, olmuştur. Beyoğlu desinde Lion magaza” edilenler arasmdadır ği Diğer taraftan mi rosuna bugün öğeye Gümüş yl altın diye SÜ bir sahieki Hüseyin admda 29 den bikam bulunan bir 8 gi | gümüş çeyreklerini pati İ bunları altın suyuna Sai zt safdillere atm diye ? seri adi eyin bu şekilde yi dolandırdıktan sonr geuç Üzerinde yaki delumümüliğe teslim Ruzveltle Çöl izlanda. adasındi görüş şmü$l Nevyork, Vi (4.4) 77 Nevyorkun iki yayi ç tesi olan Nevyork Taya? Tribün gazeteleri, yaşi birinin Rrzvett se ÇörÜ leri neticesinde vermiş © rariar hakkmda bugü? redilmesine intizar edil” dt um dair olan haberleri öö tutan iri başlıklar sil dırlar, şi #kinel bir başi artan gl dem | | sephelerda mü hususunun Yarar! tahmin etmektedir. Ti İ Sovyet tebii Moskova, 15 caövüla yet istibarat bürosu ğ bu sabah neşredilen ya 13 ağustos dü Ki Kexhotm, Starorui gi Bielaya « Çerkov i# de muhavebeler e etmişlerdir. Ordularımız, piri i Smolensk gehrini t dir 5 çi Hava kuvv etleri * motörlü kuvvetleri ef meydanlarına dart is” İ mekte devam mis | del in? eri 12 ağustosta İ meydan muharebelgi | man tayyaresi düs ei kayıbımız 63 tayyö Baltık denizini bulunan denizaltılar ef nm 15 tonluk bir ni batırmıslardır- İ öğleye d0” Atikalide bir oldu Kizi yolcu Y Bugün öğleye doğr | dan Fatihe gelen bf 3 lamak isteyen 17 - , bir çocuk muvazen düşmüş, avkadın gel himin idaresindeki 7 re düşen çocuğu e J direksiyonu sola kor” m mobil hızımı alamı” direğine şiddetle mobllin ön kısmı ü ora ml la bir erkek ge | dise dee bakkal;