11 Temmuz 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

del aşti > sef ar” — i TEMMUZ 94 Amerikadan reye posta nakliyatı Yapacaklar 10 (A, A) — AK. i © erkânı, Amerikan İl6 postanm İngiltere. temin için ordu ve ha- tarafından yeni bir ihdas edildiğini çar- bildirmişlerdir. Silâh, & edilen dört motörlü tayyaresi bu ser- p edilmiştir. Öğre len fazla sefer yapıl. a e ; Bular” Mar pie. wi “ilar - Macar | »h.478t anlaşması LO (AA) — Dim imza edi. n * Mâcar ticaret anlaşma, leva kıymetinde mal mü. ilecektir. Bu miktar, Bul YüRde 30 ini teşkil etmek. Arlaşma sayesinde Bulgar mübadele'eri (O büyük Artmış bulunmaktadır. Pete madeleri Mare vw ie ya ti, MüMaEI maddeler ihraç ede. a balmamış (ALA) — On: MA kaybedildiği hakkında. iyi, SARP etmektedir. arada biluren bu kru, denizaltısman hüc. Ga yaptığı seri mâ. torpillenmekten kur, İn lüzumlu büyük mik. | M Rüsyaye sevkini te. *den bütün tedbirlerin Aşyanın şimdiden yel Londradan bildirmek, Hükümetle ordu ve gi nanma €rkânı Dün mühim mese- | leleri müzakere ettiler Parlâmentonun fevka- lâde toplanacağı söyleniyor Tokyo, 10 (A.A) — Hükümet azası ile ordu ve donanma erk - nı bugün müşterek bir toplantı yapmışlardır. Yomiuri Şimbun ga ztesine göre, bu toplantıda mühim meseler müzakere edilmiştir. *#* Tokyo, 10 (A.A.) — Japon par. limentosunun fevkalâde İçtimaa davet edileceği haberleri vardır. Bu haberlerin, prens Konove tara” fından bügün öğleden sonra bir çok hükümet erkânı İle yaptığı konuşmalardan orkarıldığı zanne - dilmektedir, Mutat kabine toplantisi öğleyin nihayet bulduktan sonra maliye naşırı Kavada Başvökilin nezdinde İki. #atten fazla a'konulmuştur.. | Sonrada bagvekâlet umumi kâ- tibi Tomita ve istihbarat meclisi reisi İto başvekili ziyaret. etmiş. İer ve bir müddet orada kalmış - Stalin ingiliz elçisile tekrar görüşlü Moskova, 10 (A.A) — Stalin bu. gün İngiliz büyük elçim Crippe'i ha bul etmiştir. Bir saatten fazla süren bu mülâkatta hariciye komiseri Ma, lotof da hazır bulunmuştur. Londra, 16 (A.A.) — Sovyet aske. Hbeyetı, pelin pahriye nezaretine seriyye BAŞA rafından kabak edilmiştir... Heyet bundan sonra baya mozart, tine gitmiş ve orada hava nazır Sinelair ile görüşmüştür. Japonyada | 670 Alman kadın | Amerika bahriye ve çocuğu Holanda oHindistanın- dan Şanghaya geçtiler Şanghay, 10 (A.A) — 670 Al man kadm ve çocuğu, Hollanda Hin distanında bir sene kadar meebur! bir #kametten sonra bir Japon vapuru İle Şanghaya gelmişlerdir. Bunlar Holanda (Oo Hindistanmde harp esirleri gibi kamplırda met- kuf bulundurulmuşlardır, Osioda- Sokak çarpışmaları oldu Londra, 10 (A.A.) — Stokholm den Londraya gelen haberlere gö- re, Oslo sokoklarımda şiddetli çar- pışmalar olmuştur, Bu hâdiselerin sebabi, Abraham Linooln'ün hey - keli önünde böyük bir kalabalığın tesahüratta bulunmak üzere top- lanmış olmasıdır, Guisling hükü- metinin muhafızları halkı dağıt- mak istemiş, fakat halk mukabe- le etmiştir, Zabrta takviyekrtaları istemek mecburiyetinde kalmis ve bir gök kisi tevkif edikalştir. m ii General Veygand Vişiye gitti Paris, 10 (A.A.) — Mareşal Peten bu sabah Amiral Darlanı kabul etmiştir. Amiral, isgal al. tındaki mmtakava yaptığı son sevahat esnasmda yaptığı miilâ- i katlar hakkında izahat vermiş tr. Moskova radyosunun türkçe neşriyatı ağ Karlie 5 5.2421 — AA — 3184 ve 1879 dalgalar Üzerinden her gün nt #30, 19.30, 2245 te Türkçe meş. riyat yapmaktadır. nazırı diyor ki: Donanmamız kendisine tevdi edilen vazifeyi yaparken Zaruret hasıl olursa aleş açacaklır Vaşington, 19 (A.A.) — Çarşamba günkü gazeteciler toplantısında bab- riya nazırı Albay Knox» şöyle bir sual sorulmuştur: — Ruzwelt tarafından kendisine tevâl eğilen vazifeyi ifa ederken, do, nanma, ateş açmak zarureti ile kar. gılaşacak olursa, fihakikr ateş #öö cek midir? Knox verdiği cevapta Ruzveltin bir mosajmdan bthederek reisicumhü, run bu mesajda ileri sevkuleeyg mev. Kilerine giden denizyollar açık tute mak için icabeden bütüm tedbirlerin alınması hakkımda donanmaya emir vermiş olduğunu hatırlatmıştır. Abay Knox Ruzvellin meşkür mesajın 80, rulan süse tam bir cevap teşkil et. tüğini HAve eylemiştir. Bahriye Bazırı İziardaya da'r mesaj hakkında şahe bir tefrirde bulunmaktan içtinap ete miştir, Fakat sorulan diğer bir suale İ cevap verirken, ressleumhur tarafın, dan kullanılmış bulunan bazı tedbir. İ lerin Atlantikdeki devriyelerin, bur» İ dan evvelki emirlere tasrih edilmiş olan talimattan daha ileri gidecekle, sini ihsas etmakte olduğunu (siyle. miştir. Maltm olduğu Üzere şimdiye kadar Amerikan harp gemilerine dü. şen vazife orastlanacak her düşman gemisini daha görünür görünmez, ih, bar etmekten ibaret bulunuyordu mg 2000 Fransız esiri memleketine döndü Ghalons #wr marnc. 10 (A. — 1914 - 1918 harbine de . 9 bin kadar A dilen esirlerin 14 üneti kafilesini İz Tiz | buraya gelnietir. Bunlar iade e. teşkil etmektedir. Vali, kahve işi- ni izah ediyor Kahverin zaruri ihtiyaç ve iaşe maddeleri arasında İ sayılması ve tevziata bu çerçeveden bakılarak tenkitler Yapılması doğru değildir Fişlerin gayesi, istanbula verilen kahvenin Şehrin kahve tevziatı işleri et. rafında vali ve belediye reisi Dr. Lütfi Kırdar dün kendisiyle gö. rüşen bir muharirimize şunları emi Kahve tevziatınm birkaç gündenberi mütemadiyen üstün de durulan bir mevzu halini al- dığını gördüğüm için, size bu mesele hakkında izahat vermek ihtiyacımı hisstetim. Evvelâ kah venin. bir memleket iaşesinde yer tutan ana maddelerden olma dığını kabul etmek lâzımdır. Bi, liyorsunuz ki sayın Ticaret Ve kilimiz, bütce müzakeresi esna- sında Büyük Millet Meclisi bu. zurunda söyledikleri gibi hükü, metimiz ga buhranlı senelerde, dahi, eti, şekeri, ekmeği her va" tandaşı tatmin edici nisbette bol olan bu mesut vatanımızda ve- sikâ wwwlüne müracsata Jürum görmemistir. Kahvenin memle. ket iaşesinde yer tutan ana mad. delerden biri olmadığına sözleri min başında işaret edişim iaşe çerçevesi içinde tetkik edilmesi verit olamıyacık, bu maddenin tevzii hakkında haklı, haksız ve ileri geri yürütülen sözler hak- kındaki kansatimi belirtmek İ. çindi. Simdi tevziat hakkmda belli il: söylenen sevleri bir gözden Deniyor ki; bazı semtierde he. nüz tevziat başlamamıştır, Be- kırköye 250 gram yerine 100 gram verilmiştir. Adalarda yal- niz 500 eve tevziat yapılmış, ge. ri kalan 1700 eve aştir. Balatta, Yeşilköyde, Cihangirde. ki evler henüz fişlerini alama" mıştır. Bütün bunlara mukni bir ce- vap teşkil descek bir. keyfiyeti söylemekle iktifa edeceğim. İs. tanbalun bu seferki tevzide ih. tiyacmı karşılamak üzere veri- lecek 1936 çuval kahveden 557 çuyalmı aldık, mütebaki çuval, lari peyderpey tesellüm etmekte- Yiz. Bakırköy kazası 160 şer Eram eksik tevziat yaparak elin. deki kahveyi mahalli vaziyete hâzaran taksim yolumu tutmuş ve mütebaki hissesini aldığı za. man da iki yüz elli gramı itmam bir tedbir tarzı bulmuş- tur. Adalar bir kısmına hissele. rini tamam vermeyi, diğer kıs. munı da ikinci mevrudatta ikma- li mahalli vaziyete göre münasip addetmiştir. Fiş dağı- tılmıyan diğer mıntakalar da yu. karıda söylediğim gibi, almakta olduğu kahvelerle tatmin edile. cektir. , Gelelim evlerine tevziat yapı- lan vatandaşlardan bir kısmın çalıştıkları mü m de piyasada gizlenmesine mani olmaktır kahve aldıklarına... Daha sözle. rime başlarken kahvenin bir memleket iagesinde yer tutan a. na maddelerden biri olmadığını ve hükümetimizin iaşe maddele- rine dahi vesika koymıya ihtiyaç hissetmediğini tebarliz ettirmek. ie, kahve tevziatınm vesika usu, lündeki ölçü ve görüşle muhake- me inin katiyen doğru olmıyacağını hatırlatmak İste, rim. Biz. fişlerle aile başıma he. sap ettiğimiz 250 ser gramlık İs- tanbula verilen kahvenin piyasa. da gizlenmesins mani olacak ve verildiği kadar kahvenin halkın eline geçmesini mümkün kılacak bir tedbiri kullanmış oluyoruz Eksik ve mahlât kahve vaksla. ri eğer mevcutsa, halkın beledi mevzuat dahilinde buna ©es ret edenleri ait olduğu makam. lâr nezdinde şikâyete ber saman hakkı vardır, Bizde malümat mevcut olma. dığına nazaran mahlüt ve eksik kahve şayialarmın mübalâğalan. dırılmış olduğuna hüküm etmek icabeder, Bu itibarla mükeyyifattan ad- kid gayretlerine yazık olduğumu Mya müsaade edi- pa. VUK iki Bir İlalımsı asişeri rasierririnin shisi bir mecmaudiler gil yazısı mr uksöcu ürnniNDA SÖYLENEN VE BiLİNENLER (Baş tarafı dünkü sayıda) Sovyetler birliği arazisinin ge - nöşilğine rağmen ancak on bir da rel askeriyeye ayrilmis bulunmak» tadır. Dairei askeriye başmda bir askeri ihülâl meclisi bulunur vo doğrudan doğruya müdafaa halk kom'strliğinin (emrinde çalışır, Her dairel askeriyenin erki harbiyesi, siyasi şubesi, hava kuv vetleri kumandanlığı, muhtelif cü. zütamlar komutsalıkları, teçhizat ve levazım servisleri şefleri, sağ, hık işleri şefliği ve nihayet vete. riner heyetleri bulunur. SULH ZAMANINDA KITAAT Harp kıtaatı, talim ve terbiye müfrezeleri, geri hizmetleri yar « dimer kıtaatı ve röhayet sit olduk. tarı sivil teşekküller» merbut se- terberlik ve teçhiz işleriyle uğra. sacak hususi hizmetlerle tavzif e dilmis kıtnat olarak dörde ayrilir. Harp krtsatı aşağıdaki sınıfları ihtivn eder: Piyade, süvari, top. çu, otomobilciler, hücum. tankları, fen kıtaatı, kimyevi #ilâhlar kıta. atı ve hava kuvvetleri, 1085 yılma kadar Sovyet ordür sunda mrntakayi veşekküllerin das imi orduya nispeti rüzde “ ydi, Fakat 1935 ten sonra bu nispet mühim tahavvülüta uğradı ve dal si ordunun nispeti hemen hemen bu raddeyi buldu. Rus ordusunun büylik birliileriyse piyade firkala. rı, piyade kolorduları, süvari fir. kaları, müstakil süvari ilvaları, sö vari kolordularmı ayrılmıştır. Mületler çemiyetindeki salna - me de dahil olmak üzere Rusyanm hiçbir menbat bu kuvvetler hak - kında rakam neşretmemiştir. Bo. #ı hususi menbalardan ve millet - ler cemiyet; yıllığındar alman ba- zı rakamlari kaydı ihtiyatla nesre âlyoruz. Bu rakamlara nazaran Sovyet Rusya ordusu 28 aver ko - lordusu, 4 süvari kolordusu, 84 pis yade, 18 süvari fırkası İle 8 müs. takil lvadan mürekkeptir. Piya » de alayları 263 ölup 790 taburdan ve 526 hafif topçu bataryasından. müteeekkildir. Bilvariter 32. İva, 80 slaydan mürekkeptir. 110 ha fif topçu alayma mukabil 25 ağır Sopei alayı bulunmaktadır, Birin. ciler 952 bataryadan, #kineilerse 225 bataryadan mürekkeptir. 28 istihkâm taburu 84 bölüğe syril - muştır. Bunlardan masada il köp. rücülük taburu, 5 hücum tankları alayı, 10 demiryoli alayı ve kim- ya harbi yapmak üzere de üç alay teşkil edilmis bulunmaktadır. Fakat tekrar edelim: Bura» kamlar hakikate yakm olsa hile kaydı İhtiyatla telâkki edilmek ienp öder, Cünkü Sovyet Rusyanm umumi seferberlik halinde çıkara - bileceği kuvvetleri bu rakamlara istinaden hesaplamak doğru bir netice vermez. Çünkü böyle an - larda ellâh ve teçhizat steklarile siyaseti dahiliyenin mühim Yol DADI badihidir. Rut erkân» harbiyesi (© ordudaki amelelerin köylülere nispet'ni arttırmağa bü. yük bir ehemmiyet vermiştir. Av. mea komünistlerin hiçbir partiye mensup olmıyanlara nispetle falk olmasına çalışmaştır. Bir müddet evvel Vetoşilof bir nutkunda, 1921 yılmda orduda bus human yüzde 15 işçi ve yüzde 71 köylü rlepelinin hemen hemen son zamanlarda yüzde 90 gibi ka. | hir bir nispetle amele unsuru ta. rafından ağır bastırılmış olduğunu söylemişti, Bunun gibi 1921 de yüzde 7 komüniet nispeti, bugün serbest unsurlara k'vasla yüzde 70 kadar yükselmiş ve büyük bir. İikler komutanları arasmda ise bu hispet yüzde yüzü bulmuştur, Rus ordusunda Son zamanlarda İ görülen mühim bir değişiklik rüt helerin inde edilmiş olmasıdır. veles onbasıdan generale kadar borkes ayni nillormayı giyer ve kensine “Kommandir., diye hitap eğilirken (bölük alay ve firka ala kolav olacağı bedihidir. Fakat geniş mikvasis kavbedilgeek harp Leçhizatı yerine yenilerinin ko - nulması için seri istihselâta ihti . yaç bulunduğunu unutmamak icap eder, SOVYET TAYYARECİLİĞİNE GELİNCE... Geniş mikyasta yapılan isabetli propagandalar #ayesinde Rus genç MĞİ arasmda o tavyarcetliğe büyük bir heves uyanmıştır. Tayyareci » liğin inkişafı içir kurulmuş bir cemiyet olan Assoşviakhimin tam 13 milvondan fazla Üyesi bulun - maktadır. Sovyet çocuklart için bir ayyare modelinden daha kıy. metil bir oyuncuk bulunamaz. Mekteplerde çocuklar küğük mike yasta tayyare mödelleri vaparlar ve eh Gök muvaffak olanlar bir tayyare gezintisi ile mükâfatlan . dırılırlar, Matbuat bavacılik sahasındaki her hareket ve teşebbüse o büyük bir yer syirm ve hava kahraman. iarımı, sivi! olsun, sskor olsun, bü. tün memleket dahilinde birer mik li kabramsomıs gibi söhret sahi, bi yapan propagandalar yararlar, Sovyetler Birliğinin adet itiba, riyle en büyük hava filosuna sa. hip olduğu umumiyetle kabul ve tasdik olunmaktadır. Rusyada uzun müddet yaşamış ve son zamanlara kadar da Rus bavaetlığı İle temaslar temi; ede « bilmiş olan şalıslarm neşretlikle ri rakamlara İstinaden bugün mevcut Rus tâyyarelerinin en az 10 bin rakamma baliğ olduğu mu, hakkaktır, Fakat bunların - nin modern ve kullanılmağı olmasına imkân yoktur. Bunlarm takriben 3 bin tanesi 1933 yılm . dan evvel İmal edilmiştir. Bugün. kü harp İhtiyaelarını karsılıvamı » yacak vaziyettedir. 2000 tanesinin motörleri de, piyes dö roşanjları bulunmaması dolaymiyle simdilik kabili istimal değildir. Derhal Is tima! olunabilecek vaziyette bu danası "Layyarelerin 8000 kadar Ole duğu tahmin edilebilir. Nazar o, larak Sovyet fabrikaları senede 3000 tayyare imal edecek şekilde, dir. Fakat obögüne kadar higbir İ| fabrikanın yüzde yüz nispetinde & mahitta bulunduğu görülmemiştir, Bu #ebeple yukardaki rakamm an- cak yarıya varabileceğini iddia e. denler görülmekledir. Bu arada Rusyada çalışmış olan Oo Edimund Laury adındaki Amerikan mühen. dini Rus fabrikalarınm imalâtınm bazan ancak yüzde elli kadarınm kullanılabilecek şekilde olduğumu iddia etmişti, Fakat bütün bu sözlerin kaydı İativatla telâkki edilmesi iktıa ettiğini tekrara medburuz, Çünkü bugün hiçbir devletin hakiki si . âh kuvveti hakkında bir fikir e dinmek kabil olmadığı gibi istihsa, Mitı arttrmek için her türlü ted birleri alarak bütün kaynaklari birden çalıştırmak suretiyle bek ia mn olabil ide leceğini düşünmek Mi. i SİLAHŞOR İspanya, Hükümeti ingiltereye tarziye verdi Londra, 10 (A.A.) — Avam Kama, rasında sorulan bir sumle cevap veren Hariciyr müsteşarı Butler, İspanyol hükümetinin Madritteki degitiz büyük siçiliğine yapılan son tecavüzden do- İ dayı tarmye verdiğini söylemiştir. Müsteşar tecavüz mesullerinin Ge2» Mandırılmış o bulunduklarını ilâve od, miştir. kommandiri gibi) sonradan mare. | Makenzi King yakında gal rütbes'ne kadar bütün rütbe ler Jade edilmiş ve her rütbeye bir iğareli mahansa tayin edil « miştir. Madunların yalnız doğru dan doğruya kendi âmir ve subay. larma selâm vermekle mükellef bulunmalarma rağmen, Rus otdu- sunda bugün disip'indeki sertlik çarlık zamanındakinden fazladır. Bu son seneler zarfında silâh ve teçhizat bakımından büyük te. rakkiler göze çarpmaktadır. Bil - hassa tanklar ve ağır toplar bir müddet evveline nispetle onlarca İngiltereye gidecek giltereye m Görünmiyen Ordu misle baliğ olmuş we gök tekeme Bugün koyamadık karilerimiz. mül etmiş bulunmaktadır. Bütün sanayi devletin elinde bu den özür dileriz. lunduğu İçin sanayi seferberliği « mama