24 Mayıs 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
3 Düşündüğüm Gibi YEL YY A YE Yeni tercüme edilmiş bir eser münasebetile Aziz Ziya, Rosa Lüksombarg'un (Sosyal o demokrasinin buhranı) adl eserinden Türkiyeyo ait olan kısmını terelime etmiş ve kendisi. nin de Hive ettiği ön söz ve sahsi notlarile daha da zenginleştirerek “Osmaulı devleti ve Alman cr poryalizmi” ismi altında bir bro siir halinde neşretmiştir, Yirmi beş sene evvel çıktığı halda bazünün meselelerine de xi. kı bir alölin ile bağlı olduğu için ehemmiyetini hiç kaybetmemiş » lan bu eser Rosa Lülksowaburg ta rafmdan İâince “Daha genç,, mi. Basma “Tuntus" müstear adıyla çıkarıldığı için cihan odehiyatımda “Junlus brosürü” namile şöhret bulmuştur, 1014 han harbinin emperyalist mahiyetini iyi bir se küde tebarlirz ettiren bu eserde Avrupa emperyalist devletlerinin harp mayeleri İzah edilirken, Ak maş emperyalizminin Türkiye ve Kiçlik Asya üzerinde beslediği e meller de acıkça gösterilmekte « dir, Birinci Cihan harbinden evvelki Alman sansyil büyük bir İnkisaf göstererek İngiliz ve Fransız sa. nayilne karşı çok kuvvetli bir ra- kip vasiyetinde bütüm Avrupa ki tasmda kendisine müstesna bir Avrupa dahilinde temin ettiği sü- rüm pazarları müterakki Alman endüstri için kâfi değildi, Avru panıni dışımda da bütün cihan mii yasmda kendisine sürüm pazariu» rı, ham madde menbaları ve ikti sali nüfuz mmntakaları aramak mecburiyetini hissediyordu, Bu yayılma | ihtiyner ratorluğunun deniz hâkimiyetini kırasak kadar denizcilikte ileri gi- demeyinoe kendisine mistemleke ve nüfuz mmtakaları arıyan AL man emperyalizmi kara yollariyle bu gayeye ulaşmak zorunda kak musti, Ve işte bu sebepledir ki şar- ka müteveceih bir yayılma plâm. nm basbea yolu olarak moşhur (8 B) hattı diye kısaltılarak ifade edilen Borlin - “Bizans” - İstan. bul < Rağrlnt Katta projesi ortaya cilamiştır, Bu pilinin tahakkık4 ile Alman emporyalis ün yerler üzerinde Yetısadi nüfuzunu tesis © decekti, Broşürde bu mesele ol- EN İİ Yazan : Abino Lömellini Hasan kalfa - an kâtibi olduğumu anlayınca Ö. mero büyük hürmet gösterdi; karlı şerbet ve karda soğutulmuş Tunus hurması ikram etti; siş - man İtalyan tüccarı türkçeyi ol - dukça öğrenmişti: — Size bir hizmet edebilirsem ne mutlu! Diyordu, Ömer küçük bir rica. ân bulundu: İngiliz sefiri Con Eyr ve ailesinin, Ofelyanın Cenovada ölüp olmadığını öğrenmek, Ömer bu aileyi İstanbulda na. sil tanıdığını ve tanışma derece. »ini söyleyince Albino tatir tatlı gülümsedi: — Mümkün olan en ka zi manda size cevap getiririm; eğer | bir mektup verienmiz onun eli - «ne teslim edileceğine güphe etme Günler ve haftalar böyle geç- ti; Ömerin başka ve büyük bir merakı daha vardı; kırk günden. börüi akımda olan babasi hâli dön. mümişti; sosba başına bir felâ - kot mi gelmişti? Eğer dönere kargılaşmamalarına imkân yoktu! Babası ns diyecekti? Bununla be- rabsr son günlerde bu nokta onu Cazla üslyordu; çünkü Hasan ksl- fa, Recep reis, hattâ tersans ket- hildası onu seviyor, takdir ediyor iardı; babasının fazla sert dav - ranmaama meydan o vermiyecek - terdi, Bir sabalı açıkta beş gemi gi. ründü; biraz sonra beyaz bayrak tüş'yan bir filika sahile doğru g€'- meğe başladı; onu karşıladılar; - çinde bir da zabit vardı, Bozuk dukça iyi bir sekilde gösterilmiş lir, Gayet bariz emperyalist bir | karakter taşıyan birinci cihan har. | bine Osmani imparatorluğu mit - | teiiklerle yani Almanlarla beraber | girmişti. Bu harbin Türkiyo için | o zaman salli bir mahiyet taşıma” dığı aştdırdır. Lülesemburz brogti- | ründe birtakım hatalar meyanda ömperyalizm deyrinde artık milli harplerin olmıyacağını idin et. mek suretiyle nazari bir hataya da düşmüştü, Halbuki omperya- izm devrinde de temleke ve yarı müstemlake milletlerinin açı” ğu gibi, hu altında emperyalist harbin milli bir harp şekline ierâ. mülü de mümkündür. Netekim | 1914 emperyalist harbine empep | yalist konlisyonlardan birinin bir unsuru olarak giren Türkiye, bu | harbin sonunda #endi milli kartur hş harbini yapmıştı, Yani Türki ye için emperyalist harbi olan 914 harbi, sonunda da mili bir harp karakterin; almıştı, Buzünkü harpte de Alman em. peryalizminin yukarda bahsı geçen emelleri beslediği gayet açıktır. Netekim harbin buzünkü safhası Almanyatim kara yolundan İrak, Mısır ve Hindislan üzerinde süfuz tesis cimek istediğini bariz bir su- rette gösteriyor. Brosürün sonuna ilâve ettiği no tu ile bu siyasette hiçbir değişik - Hik olmadığını söylemekle Bay A- diz Ziya isabet göstermiştir, Fa- kat Almanya için eskisine benzi. yen bugünkü vaziyet Türkiye için bilsbütün başka bir manzara ar - zetmektedir, Bu nokta tebarüz e tirilmemistir. Almanyanm bu ga yesini tahakkv” o etiymek için meşhur (5 B) pesin cn tat bilki karşımda Türkiyenin o milli istiklâl bahis mevzum olmaktadır ve Türkiye bu yüzden uğrışacağı tecavüz karsısmda hsrbe tirmek mecbariyetinde (bırakılırsa vajili istiklâlini korumak için milli bir harbe girişmiş olacaktır ve bu bi. rini cihan harbi sonunda mavaf- fakıyetle basandığı mifli | kurtuluş harbinin tabii bir devamı otaeni- tır, Görülüyör ki buzünl empom | yalist hazpleri icinde de mifi harp ti broglrün Türkiyeyi allkendar © | den asmındaki ew büy dır, Suat Derviş KADIRSAN KAFLI bir türkçe konuşüyordu ve kendi sinin “İngiliz amirali tarafından gönderildiğini, paşaya mektup ge tirdiğini söylüyordu. Yalı vekil » harcı meselo hakkmda daha “çok şeyler öğrenmek için Ömeri ça « girtti; zabit onun düzgün ingiliz. cosini duyunca rahat nefes aldı ve yörü güldü. Kendisinden mek- tubu istediler; lâkin o mutlaka paşaya verilmesinde ısrar ediyor. du, Zabiti aldılar; Darussıltan de 0 sarayına götürüldü; Köse Mustafa paşn mektubu #. | &, İngiliz amimli şehirdeki beş yüz kadar İngiliz esirinin geri ve rilmesini, bunun için maledil bir bedel ölemeğe © hazır olduğunu, bu takdirde Türk ve müslüman go- me hücum etmiyeceğini, Hol | bildiri - İ yor; İngiliz gemilerini vurmamak şartiyie stihün kabülünü istiyor - Jenine i mile la dan nyrtlacağıı du; bu takdirde kendi gemilerir. deki yüz kadar müslüman forsayı da geri verecekti, Divanda biri Türk diğeri yerli olmek üzere İki ter nüyordu, Yerli tercüman ingilizce bilmiyordu; Türk torcümun da es ki bir korsandı ve iyi beceremiyor | du, İngiliz zabiti memnun değil » vekilharcını ve Hasan kal faya dönerek: — Sizin tercüman, cümas,. nerede? O, iyi Diyordu, Pasaya söyledi, Muste. | fa pasa geriş ve Hint şalları, İran | halıları, Atlas krhıfir kuş tüyü yas tklarin. sözlü sedirde yerleşerek | | vs ğunu çekti: : (Devamı var) l n bulu . İdi, yali — Gelsin! AABER — Asim vosfam inşaat alâl ve ede-' valı sahipleri Bir hafta zarfında malları hakkında beyanname verecek Yol inşaatına mahsus alât ve e- devat bulunan hliemi ve kakiki her şahıs dünden itibaren bir haf ta içinde bir beyanname verme « ğe mecburdur, Bu husustaki koor- dinaayon kararı da neşredilmiş bulunmaktadır. Beyanname ile bildirilmesi mee bari tatul yol alât ve edevat: gunlardır; Kazma ve kasma #api, kürek ve sapı, balyoz (6 ilâ 10 k'- ogramlık), tokmak (3 ilâ 5 kile- gramlık, çelik manivelâ (8 ilâ 10| ogramiık), baramin çoiği (20 | 25 milimetre kalınlığında) be- İst çeklei, konkasör, demir el s- rabası, ahşap el arabası, çadırlar, Nafia Vekületi, sahiplerinin ir. lerine sekte vermeden bu âlât ve | devatı değer fiatir sanalmağı mezundur, Irakta kalan tica«: eşyamız Transit olarak Tahran yolile getirtilerek || | Iraktaki Ucret © eşyamız memlekete nakli için Bağdadda, sefirimizin reisliği altında bir ko- misyon toplanmıştır, Bu toplantı - da Bağdat ticaret ataşemiz, dev lot demiryolları tarafmdan gön. derilen bir müfettiş, zrast banka #ınm İrakta nakliye ve gümrük iş lerine bakan izi memuru da ha - gır buhunnuğtur, İraktati eşyamızm o durumu İki kımns ayrılmaktadır, Biri, Baera » dan Bağdat eivarma getirilmiş bü lanamlar Ne Basradı kalım oşya, Enğidartşki tçapiz csyanan hor - me vasıtaların © memlokölmize .getirÜmektedir. Besrada bulunan #halât eşyamız için de İran tram sit yolunda istifadeye karar ve rümiştir. Nakltysun yakmda baç- laması mümkündür. İ Basradaki transit eşya Basra rörfezi üzerinden Korumsn Şaha, buradan da nöhir yoluyla veya kamyonla İbvaza, İhvazdan da de. miryolü yahut denizden istifade ederek Benderbuşire, daha sonra * da Tahrana gönderilecektir. Taba randan ilersi için Tebrizden ve arinsit yolundan istifade cimek mümkündür. —gee Üç amele kezzapla yandı Dün #kşam üzeri Sirkecide Antalya anbarı namma Bulge- ristandan gelen rih- tıma indirilirken Damacanalar- sez Sönsini kğ Bemlikallr. Milli Yeniden 83 milyo Müdafaamız iç ın n liralık fevkalâde tahsisat istendi Ankaradan verile bir habere nazaran hükümet milli müdafaa ihtiyaşlarma sarfedilmek üzere Büyük Millet Meclisinden 83 ilyon liralık fevkalâde tahsisat istemiştir. Buna ait lâyiba, dün Meclise verilmiştir. Lâviha, büt- cümenine sevkedilmiştir. Maarif Vekilliği orta okul muallimlerinin bugünden itibâ- ren 15 temmuza köder bulun Yüzde beş faizli hazine bonoları Lâyiha yakında Mecliste müzakere olunacak Ankar, bildirildiğine göre, vüzle beş faizli hazine tahvilleri ihracına dair kanım lâyihası Mec- lis ruzmarsesine alınmıştır, i Lâvlihanın encümenlerde aldığı şekle (göre banka veşir. ketlerin (o ayırtmakta oldukları şirketlerin ayırmakta oldukları | karşılıklar ve ihtiyatlar mukabi. linde verilmek üzere Maliye Vo- kâletince yüzde beş faizli ve altı- sar aylık faiz kupanlarmı mubtevi hazine tahvilleri #hraç edilecektir. Umumi veya mülhak bütçe ile ivelere hususi idare l lar tarafından temin olunan müte- sermayeli tegekküllere 3659 sayı kanıma tabi müesseseler, ve imtiyazlı şirketlere sit tekrüt san drkları ve tekalit ve yardım san. dıkları ödeyecekleri tek»&t avlığı veya tazminatma ve yapmağa mcc arı yardımiara ve nor * masraflarına kâfi mik- tardan £ paralermi bu tahvil. lerg, yalırıma ğa, meşhur, kutulacake Bardır pa r sandıklar, istm, #aherille- ri terkin edemiyecekleri gibi ma- hiyet ve şekli her ne olursa olsun hiç bir muamelede kullanamıya - caklardır, Bu tahvillerin ihrag had di mevzuu bahis mebealiğin istil - zam ettiği miktar ile mukayyet olacaktır, Banka ve şirketlerin a- yırdıkları karşıl'klar ve ihtiyat ak- çeleri mukabilinden ellerinde bi Turan basine bonoları ve diğer menkul kıymetler işba kanunun neşri tarihinden itibaren üç ay | içinde bu yeni tahvillerle tebdil edilecektir, İbra; olunacak yeni | tahvillerin tabma kadar O bunlarm yerine yüzde beş faizhi hazine bö. nosu verilecektir, Tahviilerin fa- &leri ve bu faizlerin tediyesine müteallik evrak ve Geretier her türü vergiden de muaf çlacıktır, Şubeye davet dan biri vinç üzerinde kırılmış, | Fatih askerlik subesindra: tif, Nuri ve Mehmet isimli ç hamal dökülen kezsapla muh- yerlerinden yanmışlardır. Vakıt Asım Un, Grit üzerine yapılan Al man taarrununun hedefi taslıkir ma, Kalesinde bunun bütün Akdenise ho. kim olmak gayesine matuf ve Yeni ve çok geniş bir hareketin başlangıcı ol. duğunu, ihtimal ki Almanların Lips. dan Mimr üzerine yaptıkları taarruz Sollumda durmamış ve Habeşistan İn. gölizlere daha ziyade mu bilmiş olaaydı belki Gerddin, va E sn bavadan katiller gisi fe birlere yoüracante hacet k ns, şimdi ise Mizan Budu “eli vaziyete dilşen Alman ve İtal, yan kıtalarına havadan yardım etmek gareleri arandığını, biyle misli görü memiş garip ve kanl maceranm tirin., & mana bu olduğunu, eğer bu ts. arryz muvaffak olursa Kıbrıs, »iha, yat de Suriyenin Almanlar tarafından İsg olunacağını anla sonra diyor ki Vâkıa Girit üzerine yapılan ta- arruzu Mısırdan bu tarafa kuvvet çektikten sonra Libya bududundan taarruza geçmek için yapılmıs stratejik bir tertip gibi telâkki a» “ İedenler varsa da #ikrimizce bu, manası çok şümullü olan bir bare, keti mahdut mahiyette görmel i bükim bulunuyor; tayyare üstünlüğü ile Akdenizin huvasına hâkim oluru İngiliz do” auumasının bu denizdeki hükimi- yetini elinden slahilmeeğini Girit b İstihkâm asteğmen DM. Ku Nebil (80412) adresi: Tal a Güddeni Murat apat Yele Le EE Si ve Kıbrıs adaları bu maksadın tah düşünüyor. Bu * "ln en doğru ! masının AKT Ki Alman tayyas *n Akdeniz vası hildimiyeti arasında bir mi eadeledir denilebilir, Nihayet İngilterenin donanması ile Akdenize hükim olmasma rai men hava kuvvetleri ile Giridin ve Kıbrısın zaptedilmesi o Yunan » “m tahliyesinden dahn ziyade İn gili efkârı umumiyesi üzerine tw r edecek bir hödisedir, Onun için Almanlar başladıkları taarruz ha reketini başarmak için akil ve ha” yalin almıyacığı derecede büyük tedakârlıkları göze alacaklardır. Yeni Sabah Hüseyin Cahit Yalçın bugünü me. kalesine “Avrupanın yeni nizami, ginde Türkiye bir istisna teyicil ede. bilir mi?, o serlevhasmı Zoymuştur. Mubarrir Suriye ve İmka yerleşerek Türkiyeyi tamamen çevirecek, dünya. dan tecrit ödecek bir Almanyanın Tür man taraftarlığını ve yon! mını kabil etmek, yahut sesinin drlt altımın olum. A Yalnız idsre işile meşgul olan direktör ve muavinler bu mü- saadedin istifade edemiyecek- ler, vazifeleri başımda buluna- cal, Öğrendiğimize göre ilk okul €rkek öğretmenleri de du ka; yıttan İst 3 muhtekir sürgün edildi Asliye ikinci ceza mahkemesi, Milli Korunma kanuruma mu- halif suçlar münhasiran kendi- &ine verilmeğe (başlandığındar- beri dört muhtekir hakkında sürgün cezası vermiştir. Bunlardan üç tanesi temyiz mahkemesi tarafından tasdik e. dilmis ve nişad'r muhtekiri Balıkpazarında o Maksudiye ha, nında tacir Marko Paruk ile pil muhtekirleri Baruh Gabay ve ve kardeşi Yako Gabay kendi. lerinden beş yüz liralik para cezası tahsil olunarak Eskişehi. re sürülmüşlerdir. Diğer sürgün mahkümu jelâ. tin muhtekiri Raşit Sevil hak. kındaki karar herüz tasdik o. lunmamıştır. Raşit Sevil 750 lira para ve üç sepe de sürgün cezâsına mahküm edilmiştir. ———. Kütahyadaki e ve por- selen imalâthareleri tevsi olunuyor Iktısat vekâleti Kütahyadaki çi .Aİ ve pornelen | İmalAthnnelerinin. i ERCAN 'ade edeceklerdir. tevslini karaf fodakârleklarla takviye edlebile cek olan bu imalâthanelerin piy?. saya çıkaracağı mallar, gerek fi. at, gerekse kalite itibariyle Avru. pa mallarma üstün olabilecektir, ——igemi Ticaret müdürlüğü kadrosu takviye olunuyor İstanbul sıntaka ticaret müdür lüğü kadrozunun yeni elemanlarla takviyesi takarrür etmiştir. Mm- taka müdürlüğü müşavir ret İ ve raporörlerinden bazıları zruh « telif yerlere tayin olunmuş ve simdiye kadar yerleri münhal kele mist Di in Ersekli dul ve yetim maaşları dul ve yetim maaşları « temmu; ağustos tevzlino 3 hazirandan »nacaktır. Tevzint 9 DA weyacağı sualini sorduktan sohra sun, arı yeğiyor; “ Atmamları Allahın sevgili ve gizi. ve kaymi diye gösteren, bütün mede. ci Almanların yarmttağını — Mdka * 6 Alanmülürı dünyayı seyle ve he >» Allah trafmdan memur diye yan Hitlerin bütün Avrupaya is. ettikten sonra Türkiyeyi, yezüne bir istisna, halimde, hür ve — raüsiakii uw'afaza etmesi, Türkiyeyi bükün vw süfuzu altına almak © istenmesi kabil midir? Hitler vak kıtalarda, iptidai ve yarı iptidak msanlırla mes köz yerlerde uzun zahmet ve masraf. larin müstemielerler o kurmaktan ise wiüstemlekeyi Avrupanm tâ göbeğin. de ies etmek daha münasip olac. Kine kendi kalemiyle yazmış değil mi, dir? Bu eseri buğün hâlâ Almanyada hir mukaddes kitap gibi her Alman “line verilmiyor nm? Hitler Avrupa dn iki yöz milyon Alman O çiftçisine rahat rahat, bol bol yetişecek kadar bir ülkeye sahip olmak emelini #har simsmde midir Osuasle İriparatorlu ğu zamanında bie Almanlar Berlin. der Bağdnda ve Basraya kadar uzanı cak bir Alman imparstorluğu ve müs temirkesi hülyasımı beslemiyarlar mey de? Bezüm betik herac ve dstihms tne kınından eski imparaterloğu gölge, e Atina elçimiz Dün gece radyo ile memleketimize çağırıldı Ankara vapuru yakında ( Yunanistana giderek elçi ve memurları alacak Ankara radyosu, dün ge | Atina büyük elçimiz Enis Akay” gene hitaben Hariciye Vekâlet” mizin gu tebliğini neşretmiştir” “— Sizin ve elçilik memuri?” rmuın ailelerinin ve tensip edeo” ğiniz kimselerin Türkiyeye a detleri için devlet deniz yollar” “ nın Ankara vapuru tahsis migtir. Bu hususta Alman'$ hükümeti nezdinde icabeden t€ şehbüsler yapılmıştır. | 20 uncu perşenbe günü İsti” buldan harekeli yanam, vi i Ankara Vapurunun emniyet 4 yahati için İngiltere, Kana ve İtalya hükümetlerine icab den tebligat yapılacaktır. Şimör i den hazırlanmanız ve almanız muvafık olur.,, 7 Yetmişlik bir kadın Diri diri yandı Bergamadan bildirildiğine gör” buranm Karatekeli köyünden 1 mail karısı 70 yaşında Ümmübük evinde çikan yangından imlecini bulamamış, alevler içi” de kalarak feci şekilde yazmış W ölmüştür. Bir boncukçu kadın tevkif edildi cuza il kif olunmuşlardır. Fermenecilerde Gomala ismi deki cilânın kilosunu 400 kuruşa iile” Sli Bir kız çocuğu tren altında can verdi Dün Ankaradan f gelen 5 numaralı katar, 1130 © Maltepe istasyonuna muvasl ettiği vakit Mukaddes isminde Fİ çük bir kiza çarpmıştır. Kız, © körlekler alında esn vermiş Mukaddes bu civazda oturan YE ği # nistan kadar da mı zengin Binaenaleyh, “Yeni Avr çerçevesi içime Türkiyenin © mehal dahil bulunduğuna
