23 Ocak 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

HABER Meyalomani ve aldanmak ÖLEDEN «onrs çıkan bir gazete İdarehanesinde İki mw harrir arasmön bir konuşma olmuş. Bana anlattıkları gibi yazıyorum: Bir muharrir — Ba gazeteyi bıraksam, bugiinden itibaren yazmamıya başlaasın, salış homen 10 bin düşer! Öbür muharrir (bir top gibi gürliyerek) — Amma savurdun ha! Bu gazetenin bütün baskısı esasen altı bin bes yüzle, yedi bin arasında... Ba muhevere işime yaradı, bir mevzu yakaladım: Megoloma. ali, Bugünkü fıkramda bundan bahsedeseğim, İnsanım kendi hakkında mahviyetin dışmda bir Haanla bah- setmesi bir ruh hastalığından baska bir sey değildir, Bu hasta- lağım adı da şudur: Megolomani! Burun büyüklüğü, eskilerin tabiriyle mapret, azamet furuş. ink, yüksekten atmak manalariyle tercilme edilen bu hastalık yeni değildir. Beşeriyet kadar eskidir. Fakat barların iddia #ttikleri givl, her inan bu hastalıkla malül değildir. Her fani kendisini dev aynasında görmez, Haddini, hududunu bilir. Çiz meden yukarı çfumar. Atıp tartsa dn, hir dereceye kadar savu, Tur, Savuruşlarmı da mahviyetin güzel, cazip örülisüne bürüye- rek yapar, Böyle yapmayıp da öteki sekilde, bilipervaz bir lisan- W konuşursa hayli tuhsf olur. Megalomanlar, bu hareketleriyle kendilerini dinleyenleri al. datıyoruz, zannma düşüyorlarsa, bain odiyorlar. Bu suretle yal nız enaniyetlerini tatmin ederek başkalarmı değil, kendi ken dilerini aldatmış oluyorlar, Maamafih, tuhaf, gülünç olmaktansa kendi kendini aldatmak hiç şürhesiz daha iyidir. Velev ki insan kendi kendisini aldatmış olsun, Ve yıllardanberi bir sakız gibi ağızlarda çiğnenip âdeta bir darhımesel haline gelen bir söze göre, şu gam, keder ve melâl âleminde aldanmak ezeli bir sifa İmis,, Hele başkalarını aldatmıya çalışan İnsanlarm kendilerini aldatmaları galiba katmerli bir şifa olacak. Bazı İnsanlardaki bu enaniyet, megolomani hastalığı, xarif, serimi, miibarek ve halk âşığı Hoca Nasrettinin bir fıkrasını ha- varmış, Hoca hayvanı ihmal et- kadavra haline gelmiş, Artık süt vermemiye başlamıs, Hoca sarığını önüne koymuş, hayvanın çift sürmesi ihtimali kalmadığını ve kasaplığa da , bir gün dünyasını yaramıyacağını, değiştireceğini düşlinerek, bu işe bir tedbir bulmak tizere karı siyle hasbihsle koyulımış, Uzun münakaşalardan sonr ineği sat. mıya karar vermişler. Bir teliği bulmuş, eve getirmiş. Hayvanı gören adam: — Pek zayıf, kimse buna poy sürmez pazarda, Onu bana bı fak, biraz besleyip şişirdikten sonra mezsda Hoca bn teklife razı olur, ineği tollâla teslim eder, Herif bir kar okka tuz alır, hayvana yedirir, Üstüne lengeri önüne kor, doldurar suyu, İnek içtikçe içer, kinlik! ” a4 hayvan şişer: Sahte bir şiş- İyice bir tımar yaptıktan sonra pazam götürür, bağırmıya — İneğim satılık. Karnında yavrasa dn var, Mele südünü sormayın, pmar gibi akıyor, Haydi, duymadım demeyiniz, bu sit hayvanı elden çıkarmınk slmaklık olur, Haydi kaları kapmadan alalım, eve götürelim, Südünü başkaları hayvanı içece- Zine Afiyetle biz içelim, Yavruyu da okşar, seve seve büyütürüz. İnen halk, ezeli bir şifadır aldanmak! ' tarlattı: Hoca Nasrettinin bir imeği mis, hoğazına, yormine bakmaz olmuş. Bakımsız kalan inek yayıt. Amerikan hayır cemiyetine ça, Uyan kadılar büyük varidat temi- nl için çok enteresan ve pratik bir ui keşfetmişlerdir. Bu usul A. merikanm meşhur şehelyetlerine müracaat ederek çamaşırlarından meseli gömleklerinden bir parça kumaş istemekten ibarettir. Bu a. hur şehsiyetlerine, yani başta si. nema artistleri olmak üzere, esli relslelimhurlara, büyük siyasi sab. siyetlere ve tanmmış sanatkârlara milracaat ederek gömleklerinden bir parçayı üzerine markaları İŞ. lenmiş olarak vermelerini rica et- mişlerdir. Amerikan kadınları bu şekilde topladıkları yüzlerce parçayı kü . sır mendil beşyüz dola şik mendil veya peçete şekilleri, ne sokarak müzayedeye çıkarmış. lardır, Bu imzalı kumaş parçelarmın nasl kapış kapış satılmış olduğunu söylemek bile fazladır, Amerikalı. ların bu gibi hareketlerle nasi 8. iikadar olduklar; hemen herkesin malümudur. Ancek bu satışlarda bam gerip vaziyetler ceroyan öl, miştir, Meşelh sinema yıldızı Mar, len Ditrihin gömleğinden yapılan bir mepdil 500 dolar, Tiren Pa - verin gömleğinden yapılan diğer bir mandil 850 dolar, yine Sinema yıldızlarmdan Alis Fay'in, Bet Da, vis'in gömleklerinden yaplan men diller dört yüz ellişer dolara sa . bilmen; olduğu halda, eski bir reisi, cumhur namzedinin gömleğinden yapılan mendil üz dolardan yuka- riya çıkamamıştar. ERER İstanbul ikinci ticaret mhkemesin | deni Sami Kahya tarafından &Ssmi KAL. Ya 1, Feldman ve £. Filiz (ünvanlı! Köollekti? şirketin şerikleri iarall Feld- man varislerinden Viktor © Feldman Josef Poliman ve Lidya Eri (OEcüa Barınan aleyhlerine açılan fesbi şirket davasmda! Müğdanleyhler Lidya Bril, İ Bella Berman, Viktor Yelâmar, Jozef | Pekiman ikametgühlarını — terk Üe #omti meğhüle giteniş olânirinri kendi | # Yerine gönderilen dava arzuhal! suret, rinin tebliğ varakalarına derkenar mretüe verilen meşruhattan anlaşıl, masına ve BOA tebliğ iade edilmiş ol- manma binaen işbu dava arsühali sw retlerinin hukuk usulü muhakemeleri kanununun 141, 142 Inci maddelerine tevfikam iç ay müddetin ilânen teb, üğine karar verilmiş olduğundan key. fiyet tehliğ maltamına kaim olmak Ümere İlân olunur, (15405) Yunan muzafferiye- tine basamak vazifesi gören ı Görice i Tarihte yirmi aylık ömrü olan bir Cumhurıyettit « Yünan harbinde ilk ve him Yunan muzafferiyotini teş den ve Armavutluktaki Yunan 1 açan hiç şüphesiz ki rinin zaptıdır. Görietnin Yı line geç. İmesile Yunanlılar hem mareviyat lsrmı yükseltmişler, hem de bir #teateğik mevki kazanarak harekât devam ederek muvaffakıyete nanhlar larma emniyetle muvaffak, | koğmuşlardı. İ İtalyanların sebebiyet vördikle- ri bu harple Görlee şehri bir ke, ro daha Yunanlıların eline geçmiş İ oldu, Diyebiliriz ki dünyada pek «2 gehir küçük Görlemin yaşadığı ha, İreketli ve fnelalarin dolu hayatı yaşamıştır. Asırlaron o Osmanlılar elinde kalan, (osonra Yunanlılara Venizölos taraftarlarına, Arnavut, lara, İtalyanlara ve nihayet yine Yununlılara geçen bu küçük Göri- ce şehri belki yüz kere kanlı harp lere sahne olmuş ve yüz kere de hâkimiyet oli değiştirmiştir. Ayrı ayrı birçek devletlerin eli, ne geçen bu şehir ancak bir tek kere ve yalnızca yirmi aylık bir 2sman İçin hür, müstakil bir cum. buriyet olarak yaşamıştı, Etrafmı çeviren yalçın dağlar, eski binalar, damlar düz küçük kübik eyler, büyük ortodoks küi , sesi hepsi türlü dalaverelere bem kanlı, bem de kahramanca mace- *ten Yametre mesafede bulunan Görice, dön Yunanistanda Florins ve Yan ya şehirlerine, Arnavutlukta Pog- radeç şehrine giden birer yol baş. lar, Yalnızca bu yollar bile Görl, cenin stratejik ehemmiyetini gös . terseek mahiyettedir. WİNDİÇİNİ ASKERLERİYLE KOMİTECİLER... Harbin başında İtalyan tankla - iirmm gururla geçtikleri, bilâhare Yunan efzunlarınm kılıç şakırdat, tikları ye şimdi üzerinde Yunan bayrağı sallanan büyük ortodoks kilisesi meydanmda bir zamanlar ân hasırdan yapılmış küçük sar şapkalı Hindiçini askerleri silâh çotmışlardı, Bu vaka 1916 da cereyan etmiş ve Göricenin müstakil bir idare olması için ilk adımı teşk etmiş, &. O tarihlerde Arnavut çeteleri dâğlara çekilmiş ye oldukça geniş Görleeden bir görünüş... bir teşkilâf yaparak tehlikeli ba, reketlere başlamışlardı. Relslori Salih Budks idi, Bunun Üzerine © zamanlar Fransanın şark orduları kumandanı olan generai Saray, Göriceye elkoymağa karar verdi Bunun üzerine basın şapkalı Hindiçini askerlerinden mürekkep bir tabur Göricedeki komitecilerle mücadele etmek vazifesini üzeri- ne aldı ve bunun üzerine sarı ba, sır şapkalı Asya askerleriyle el, leri bıçaklı, tabancalı, uzun kars bıyrklı kemiteciler arasında bir mücadele başladı, Fakat bu harp çak uzun sürmedi ve neticede Fran $ız bayrağı Görice Üzerinde dal , galanmağa başladı. FAKAT MÜCADELE BİTMEMİŞTİ... Fransız bayrağınm şehir üze - rinde dalgalanmasına rağmen mü, cadele henüz bitmemişti, Komite, ci çeteleri şehri kanlı hançerlerile lehdit etmekte devam ediyorlar . dı. Dağlara çekilmişler, yine iste-, dikleri gibi haröket ediyorlar. Yal, nızca gehre sık sık İnemiyorlardı. Göricenin etrafında tekmil tepe , ter, dağlar Arnavutlarm elinde Yulunuyordu, Bu Arnavut kuvvet, leri iki kısma ayrılmışlardı ve'iki kumandanın idaresinde bulunu - yorlardı. Bunlardan biri Salih Bud- ka, ve diğeri de Temistokli Ger. meni idi, Temistokli Sırbistan or. todoksu idi, Salih de müslümandı. Her ikisi de Arnavutluğun istik - İâi için son Oomefeslerine kadar mücadele etmeği göze almışlardı. Fransızların şark orduları ku. mandanlığınm ikinci bürosu dağa çekilmiş olan bu ihtildiei şoflerle müzakereye karar verdi, Sert bakışlı mavi gözleri, uzun siyab bıyıkları ve başin hareket, leriyle Salih Budka hakiki bir dağ şefi olduğunu gösteriyordu. Mu , haripti, Müzakerenin silâh kuvve - inde olduğuna emindi. Fransız . larm tekliflerine kulak bile asma, dr, 'Temistokli Germeni askerden siyade siyaset adamıydı, Dahs çok inceliğe malikti, Müzakereyi kabul etti ve fikrini kısaca şo sekilde söyledi: — Eğer (Fransa bize istiklâ) verirse artık memlekette asayiş ve sükünetin mutlak suretin de , vam edeceğine emin olabilir, Bunun Üzerine Fransız generali Sarray halk arasında da biran - kot açıp hemen herkesin istiklâl BU AKŞAM sünemacilik dünyasmn $ indi HARİKASI iPEK sinemasını: ZENGİN Bagline kadar beyaz perdede gösterilen EN MUAZZAM , EN MUHTEŞEM ve EN ŞAHESER TÜRKÇE SOZLU HiND RUYASI Büyük bir aşkın ve büyük bir inkılâben venanı Baş Rollerde: TYRONE MYRNA GEORGE or» BRENT BUGÜN İPEK sinemasında son defa olarak 7.80 - 430 - 630, seanslarında KAHVECİ GÜZELİ wraftar olduğunu görünce burs, da serbest kalıp başka işlerle meş gul olmayı muvafık görerek Görü, ceye istiklâl verdi ve o “tarihten sonra Görice kazası müstakbel bir idare oldu. CUMHURİYET İLANI 10 Kânünuevvel 1916 da büyük bir halk kütlesi önünde Arnavut, arın milli işaretleri olan ortasm- da iki başlı siyah kartal resmi bu, lunan kırmızı Armavut bayrağı bü, yük Görlee meydanına dikildi, Halk derhal hükümeti seçti, İlk ve son Görice obükümeti on dört âzadan müteşekki'di. Bunların ye, disi müslüman, yedisi de orte — lokstu, MUVAZENELİ BİR BÜTÇE İşte bu hükümet , veyahut kaza idare heyeti , şehir etra'ma yüz bin kadar nüfus toplamağa mu . vaffak oldu. Bir de bütçe yapıldı ve o zaman Görlee cumhuriyeti bütçesi tamamen muvazeneli © - lan yegâne Avrupa memleketi va. siyetini buldu. Filbakika şehirli . nir verdiği vergi ve rüsum ayda 46,000 frank tutuyor ve hilkümet bunun 35 bin frangını jandarma teşkilâtına sarfediyor, geri kalan parayla şü veya bu ufaktefek mas milli renkleri olan kırmızı vesi , yahla süslü kalpakları vardı, Jan, darma iki kısma ayrılıyordu. Bi , rinei kasım dahilde assyişi temin vasifesiyle mükellefti, İkinci ki - sımsa seyyar jandarma idi veda, ha ziyade asker vaziyetinde bulu , nuyordu, Esasen küçük Görlce cum huriyetinin kanunu esasisi de jan, darmanm memleketi müdafaa işi- ni üzerine almış olduğunu bildiri, yordu, GÖRİCE NASIL BİR MEMLEKETTİR? Görise Arnavutluğun cenabu ve şarkmda da Pindus #ilsilesin . den Morava dağı vardır. Görülü, yor ki Görice etrafı dağlarla çev- rilmiş olan bir şehirdir, Göriceden geçen Devoi suyu mün bit bir manzara verir, Molini gö, ünü teşkil eder, Şehir içinden ge, çerken Devol Göriceyi iki kısma &. yırır, Bir tarafta pazar yerini teş- kil öden kısımlar kalir ki baraya halk arasmda kasaba ismi verilir, Sinema ve Tiyatrolar Beyoğlu Halk Sineması Matine gündüz mat 11 de Akşam # de; Türkçe iki Büyük film birden; 1 — CENNET PERİSİ 7 — HACI MURAT Göriee Florinadan seksen, Yar yadanma 175 kilemetre uzaktadır. Göricenin nüfusu 26 bin kişide fazindır. Halkın ekserisini Yunan, Irlar teşkil eder, Şehirde munta . zam yollar oldukça büyük fakat eski üslüpin binalar, hanlar, ca « miler, kiliseler, oteller vardır, Görice ticaretini o Yunanistanın Solânik limanı vasıtasiyle yapar ve bu münasebetle bu şöbrin ileti, sadi hayatı Yunanlıların elindedir, Görice şehri 15 inci asırda ku rulmuştur. 1769 da Arnavut çete, lerisin o Meskopolisten yaptıkları akında halk Arnavut çetelerinin baskınından kurtulmak için Görice ye kaçmış ve bütün varlıklarını da bu küçük şehre getirmişlerdi. İş - te bu sebeple Görice zengin bir ti, taret şehri olmuştu. Balkan harbi patlayınca 7 kânu nuevvel 1912 de Yunanlılar Gör. ceyi işgal ettiler, Şehir halk: 18 şubat 1914 de kendisine çimali il, pir namı ile bir idare tesis ettiy« #© de cihan harbinin patlak ver, mesiyle 18 kânunvevvel 1014 ta. rihinde Görice ikinci defa olmak üzere Yunan kıtaları tarafndan Vaziyet bu şekilde yukarda bah. settiğimiz gibi devam etti ve nö- hayet 10 kânünuevvel 1916 da Fransızlar şehre vaziyet ettiler ve bir müddet sonra da Göriceye is. tiklâl verdiler, Umumi harp niha, yet bulduğu zaman Görlee genç Arnavutluk krallığına verildi, Şimali Bpirde Görice şehri bir a, sırdanberi o civarın fikir menbar- nı teşkil eder, Bu harpte Yunan ordusu tara, fmdan tarihte üçüncü defa işgal olünan Göriee yeniden hlir hiri , dareye kavuşmuş demektir. Peynireiler bu seler de 5 kuru” zam istediler Bugün öğleden sonra (O toplanaca. fiyat murakabe komisyonunda peynir İşinin yeniden mevsuubahs edileceği anlaşimaktadır. Dün, bu makata mmtaka ticaret müdürlüğünde topla, . HABER'in bulmacası — Arapça Ükülemler) nota, 5 -— Bir emir, tecrübe etmek, 6 — Osmanlı mparatortuğunun eski bayitilerinden biri, dolaşma, 7 — Ekseriya (Ötede tabirinin önüne gelen kelime, temiz. $ — Nota, bir sıfat, eski unvazlardan biri, 9 — Dalma yerinde o duran, öz türkçe deüzel sanat) 10 — Tarimdaki buğday mahenlt, cadvel tarzında yazi mng kâğıt, Yukardan aşağıys: 1 — Sslanma, bir sual edatı, 2 Merkez, bir balık, 3 — Bir hükümür Unvanı, emre karşı gelen, 4 — Tu. murlanmn ar pişmişi, kına zaman, 5 — Çoğalmak, İran dilinde | (40), 6 — Bir emir, 7 — Bir yere gitmek, bagi. Ba, Bakar, 9 -- Yiit, R, 10 — Arazi, Tik,